به گزارش خبرنگار ایمنا، کرج یکی از شهرهای نسبتا قدیمی در اطراف تهران است که تا قبل از سال ۸۹ شهری وابسته به کلانشهر تهران محسوب می‌شد و جزو استان تهران بود، این شهر در سال ۸۹ به عنوان مرکز استان البرز معرفی شد و در حال حاضر یکی از شهرهای بزرگ ایران و چهارمین کلانشهر پر جمعیت کشور است.
این شهر همواره به دلیل موقعیت جغرافیایی و آب و هوای مناسب مورد توجه مردم برای اسکان و مهاجرت بوده است اما نزدیکی کرج و قرارگیری آن در حوزه نفوذ تهران موجب شده تا جمعیت شهر کرج به سرعت افزایش پیدا کند، این شهر در سال ۱۳۳۵ تنها ۱۴ هزار نفر جمعیت داشت و شهرکی کوچک و مصفا، دارای زیرساخت‌های ساده ولی متناسب با نیاز خود بود اما ناگهان به گونه‌ای انفجار آمیز به شهری متراکم و پرجمعیت تبدیل شد و جمعیت آن کماکان در حال افزایش است.
جمعیت این کلانشهر طی ۵۰ سال یعنی بین سال‌های ۱۳۳۵ تا ۱۳۸۵ بیشتر از ۹۰ برابر شده است، افزایش جمعیت کرج در حالی است که شبکه راه‌ها و زیرساخت‌های این کلانشهر نتوانسته هم‌زمان با افزایش جمعیت، توسعه و گسترش پیدا کند.
کرج بزرگ که از پیوستن محدوده‌های سه شهرداری کرج، مهرشهر و رجایی شهر و افزودن مناطق فردیس و میان جاده به آن شکل گرفته، به عنوان پرجمعیت ترین شهر استان البرز سـریع‌ترین آهنگ رشد را داشته و موجب به وجود آمدن کانون‌های جمعیتی متعـددی در حوزه استحفاظی خود ماننـد کمـال شـهر، ماهدشـت، محمدشـهر، مشـکین دشـت و وسکونتگاه‌های دیگر شده است، تا جایی که امروز این کلانشهر بزرگ بـا جمعیتی در حدود دو میلیون نفر و وسـعتی فراتـر از ۱۶۰ کیلـومتر مربـع چهارمین کلانشهر بزرگ کشور محسوب می‌شود.
دلایل رشد جمعیتی و کالبدی کرج
فاصله‌ای کمتر از ۴۰ کیلومتر از مرکز سیاسی و اقتصادی کشور( تهران)، تعداد راه‌های ارتباطی(آزاد راه و دو راه اصلی جاده مخصوص و جاده قـدیم کـرج، متروی تهران - کرج و راه آهن)، موقعیت مکانی بر سر راه‌های ارتباطی مهم کشور با شمال و غرب، شکل‌گیری مهم‌ترین قطب صنعتی در امتداد محور تهران - کرج – قزوین، وضعیت اقلیمی و توپوگرافی مطلوب از جمله دلایل افزایش جمعیت کلانشهر کرج بوده و حوزه نفوذ این شهر را افزایش داده است، حوزه نفوذ کلانشهر کرج را بیشتر می‌توان ناشی از تاثیر وجودی پایتخت دانست که نقش ویژه‌ای به این کلانشهر داده و در حال حاضر کرج در جایگاه چهارم کشور و حتی بالاتر از تبریز و شیراز قرار گرفته است.
مجموعه ای از علل و عوامل در ارتباط با یکدیگر در توسعه و گسترش فضایی کرج نقش داشته‌اند که از مهم‌ترین آنها می‌توان به سیاست دولت در تمرکز زدایی جمعیت و فعالیت از شهر تهران و رانش و مکان گزینی صنایع در کانون‌های پیرامونی تهران به ویژه در محور غربی به علت داشتن بستر و ساختار طبیعی مساعد و زمینه‌های دسترسی مناسب، اشاره کرد.
کلانشهر کرج در مکانیزم شکل گیری و دگرگونی خود از یک فرآیند تکوینی تبعیت می‌کند که می توان آن را در چهار مرحله طبقه‌بندی کرد، شکل گیری کرج تاریخی، شکل گیری و تکوین کرج جدید، سازمان یابی و تکوین کلانشهر کرج و شکل گیری و پیکره بندی منطقه کلانشهری کرج که در سال‌های آتی رخ می‌دهد، بنابراین می‌توان این گونه نتیجه گرفت که کرج در حال گذار از همان مسیری است که کلانشهر تهران طی یک قرن اخیر آن پشت سرگذاشته است و انتظار می‌رود همان زمینه‌ها و انگیزه‌ها که موجب حرکت جریان‌های توسعه به سمت غرب تهران شد، در سال‌های آتی جریان‌های توسعه را حتی با شدت بیشتری به سمت محور غربی کرج هدایت کند و سبب دگرگونی در ساختار فضایی کلانشهر کرج و شکل گیری منطقه کلانشهری آن شود.
کرج به دلیل نزدیکی به کلانشهر تهران اولین قطب صنعت کشور، به لحاظ فعالیت‌های صنعتی سرآمد است و جایگاه ویژه‌ای در حوزه صنایع غذایی دارد، به علاوه این کلانشهر جاذبه‌های گردشگری متنوعی از جمله جاده چالوس، آبشارهای چاران، هفت چشمه، نوژیان، نشترود، کندر، باغ لاله گچسر، روستای برغان، روستای آتشگاه،طالقان ،روستای قدیمی کردان و کاخ‌های مروارید، سلیمانیه، پل شاه عباسی، کاروانسرای شاه عباسی، دهکده ورزشی چهارباغ، باغ پرندگان چهارباغ، باغ فاتح، پارک تنیس، باغ گل‌ها،بام کرج ،پارک ایران زمین، امامزاده طاهر، تا بازینو و دهکده آبی پارس دارد.
این شهر دارای تعداد زیادی واحدهای تولیدی و صنعتی است که عمدتاً در شهرک‌های صنعتی و مناطق مختلف شهر متمرکز شده‌اند، برای نمونه دو شهرک صنعتی سیمین دشت و بهارستان مجموعاً بیش از ۴۷۰ واحد تولیدی فعّال دارد و بیشتر از ۹۵۰ واحد دیگر نیز در مناطق مختلف کلانشهر و حومه آن قرار دارد.
ارتباط روزانه کرج و تهران از طریق مترو میسر شده است و روزانه هزاران نفر عمدتا به منظور تحصیل و اشتغال از کلانشهر کرج به سمت تهران حرکت می‌کنند، این امر موجب شده تا کرج به سرعت رشد کند و پذیرای مهاجران بسیاری از نقاط مختلف کشور و استان‌های همجوار باشد به علاوه جمعیت ساکن در حوزه شهر کرج بزرگ و جمعیت شهرک‌های اقماری آن برای اشتغال و دریافت خدمات مختلف همه روزه در سطح این شهر تردد می‌کنند این درحالی است که زیرساخت‌های لازم برای رفع نیازهای شهروندان فراهم نشده است.
نظر شما