به گزارش ایمنا، رحیم زارع نهندی صبح امروز -پنج شنبه ۲۱ آذرماه- در روز جبر و بزرگداشت ابوموسی خوارزمی که به همت خانه انجمن ریاضی ایران، پژوهشگاه دانش های بنیادی و ریاضیات اصفهان، برگزار شد، اظهار کرد: ژان دیودونه در مقاله‌ای که سال ۱۹۷۲چاپ شد و از مرجع های معروف در زمینه تاریخ هندسه جبری است، سیر تحول هندسه جبری را در هفت دوره زمانی بررسی کرده است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: دوره اول (۴۰۰قبل از میلاد تا ۱۶۳۰بعد از میلاد مسیح) پیش از تاریخ است، نویسنده مقاله معتقد است هندسه را یونانی ها اختراع کردند اما من معتقدم که یونانیها به آن تعالی بخشیدند چراکه بابلیان و مصریان پیش‌تر در زمینه هندسه کار کرده بودند.
زارع نهندی اضافه کرد: شخصیت شاخص این دوره اقلیدس است که به اعتقاد بسیاری کتاب های او پرمراجعه ترین و اثرگذارترین کتاب ها در تاریخ ریاضی بوده است.
وی تصریح کرد: دیودونه معتقد است یونانی ها هندسه را برای حل مسائل جبری به کار می بردند اما بسیاری از تاریخ دانان ریاضی معتقدند که یونانی ها به جبر اعتقادی نداشتند و جبر نمی دانستند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: با این حال یونانیان در زمینه هندسه پیشرفت های شگفت انگیزی داشتند و به مسائلی رسیده بودند که حیرت انگیز است.
زارع نهندی افزود: دوره دوم (۱۶۳۰-۱۷۹۵) به اعتقاد بسیاری از تاریخ شناسان غرب مبدا مشخص شروع هندسه است؛ در این سال ها پیر دو فرما و دکارت هندسه تحلیلی را اختراع کردند که تولد هندسه جبری هم حساب می شود.
وی در خصوص اینکه تاریخ شروع هندسه را ۱۶۳۰ دانسته اند، گفت: رابین هارت شورن در سخنرانی ای در ۱۹۹۴ داشت، اظهار کرد دکارت تحت تاثیر ریاضیاتی که از جهان عرب می آمد، قرار گرفت.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: در واقع برای مدت ها نقش ریاضیدانان تمدن اسلامی برای غرب شاید به طور عمد ناشناخته ماند و برای اولین بار یک ریاضیدان و تاریخدان علم آلمانی نقش دانشمندان اسلامی در ریاضیات را به توجه جهانیان، از جمله کشورهای مسلمان رساند.
زارع نهندی افزود: تاریخدان های ریاضی هنوز معتقدند که نقش ریاضی دان های تمدن اسلامی فقط انتقال دانش ریاضی بود در صورتی که عده کمی از جمله رشدی راشد به طور دقیق در این خصوص مطالعه کرد و آثار بدیع تمدن اسلامی که در تولید علم ریاضی نقش داشته را بررسی کرد.
وی ادامه داد: رشدی راشد معتقد است کار خیام در حل معادلات درجه دوم پیشرفته تر از کار دکارت فرانسوی است و نوآوری دکارت صرفا در این بود که سنتی قدیمی را کامل کرد و سنت جدیدی را پی ریخت که توسط پیروان او پیگیری شد در صورتی که سنت ریاضیدان های تمدن اسلامی پیگیری نشد و پس از مدتی به سال های تاریکی رفت.
این استاد دانشگاه ضمن تاکید بر اینکه نقش ریاضیدان های اسلامی در هندسه جبری را نباید نادیده گرفت گفت: باید در این خصوص کار کرد و آن را به گوش جهانیان رساند.
زارع نهندی تصریح کرد: دوره سوم، دوره طلایی هندسه تصویری است و دوره چهارم دوره ریمان و رویه های گویا است، این دوره به نظر کوتاه بیشتر از آنالیز می آید تا از هندسه جبری که در آن زمان به شکل فعلی وجود نداشته است.
وی ادامه داد: دوره پنج (۱۸۶۶-۱۹۲۰) دوره توسعه و آشوب است و میراث غنی ریمان و روش های ابداعی او انگیزه بسیاری برای توسعه هندسه جبری ۸۰ سال بعد از او ایجاد کرد که به چند شاخه تقسیم شده بود و هرکدام روش های خاص خود را داشت.
این استاد دانشگاه گفت: نگرش جبری یکی از این روش ها است که بعد ها عمیق ترین تاثیر را در هندسه جبری ایجاد می کند.
زارع نهندی ادامه داد: کارهایی که تا سال ۱۹۲۰ انجام شده بود نوعی شتاب به توسعه هندسه جبری داد و لازم بود که تحولی در اصول هندسه جبری ایجاد شود.
وی افزود: دوره ششم از سال ۱۹۰۰تا۱۹۳۰ است که مفاهیم جبری توسعه پیدا کرده بودند و لازم بود این کار در هندسه جبری نیز تاثیر بگذارد و پایه های هندسه جبری از مفاهیم پیشین به یک زیر بنای جبری بسیار محکم با استفاده از مفاهیم جبر جابه جایی، برگردانده شد؛ همچنین دوره هفتم مربوط به تعمیم قضیه ریمان به ابعاد بالاتر است.
به گزارش خبرنگار ایمنا، در پایان این مراسم از استاد پیش کسوت رحیم زارع نهندی تجلیل به عمل آمد.
نظر شما