در هر صورت در سه جلسه معاملاتی هفته جاری که یکی همراه با افت شاخص و دو جلسه منجر به صعود شاخص شد، رقم این نماگر به ۳۰۹ هزار و ۶۶۰ واحد رسید که نسبت به هفته قبل از آن بیش از ۱.۲ درصد رشد نشان می دهد. شاخص هم وزن نیز این افزایش را همراهی کرده و در هفته جاری رشدی ۴.۶ درصدی داشت.
در این هفته تحلیلگران همزمان به تکمیل بررسی صورت‌های مالی شش ماهه، نیم نگاهی نیز به گزارشات فروش مهرماه شرکت‌ها داشتند تا به ارزیابی خود قوام بیشتری بدهند. در گزارشی که تحت عنوان اجماع تحلیلگران توسط یک شرکت مدیریت سرمایه در پایان شهریور منتشر شد و با مشارکت ۸۵ تحلیلگر از ۶۳ شرکت فعال در بازار سرمایه تهیه کرد می توان به ارزیابی کلی از پیش بینی تحلیلگران از سودآوری شرکت‌های مختلف تا پایان سال جاری دست یافت.
در این گزارش که برآیند تحلیل انجام شده بر ۸۷ شرکت بزرگ بازار (تشکیل دهنده بیش از ۷۵ درصد از کل ارزش بازار) است میانگین وزنی p/e پیشرو (آینده نگر) شرکت‌های بزرگ بازار ۴.۷ محاسبه شده است. این میانگین متشکل از نسبت سود به درآمد پایین شرکت هایی همچون کشتیرانی (۲.۷) فولاد و سرمایه گذاری غدیر (۳.۲) تا شرکت‌های با سود به درآمد رشدی نظیر آپ (۱۲.۱) و سپ (۱۳.۱) است. همچنین در میان صنایع مختلف که بر اساس این گزارش طبقه بندی شده، صنعت مس با نسبت سود به درآمد ۳.۵ کمترین و صنعت تکنولوژی با سود به درآمد ۹.۹ بالاترین نسبت را داشته اند. به طور کلی از این گزارش می توان خوش بینی تحلیلگران نسبت به تداوم رشد بازار را برداشت کرد.
در گزارش‌های ماهانه شرکت‌ها شرکت پتروشیمی فن آوران با ۷۴ درصد رشد مبلغ فروش نسبت به ماه قبل و همچنین ۹۲ درصد افزایش مقداری فروش محصول اصلی یعنی متانول، گزارش خوبی به بازار ارائه داد. این شرکت توانست در مهر ماه علاوه بر فروش تولید این ماه مقداری از موجودی خود را نیز به فروش رساند. گزارشات شرکت‌های تولید کننده متانول در ماه پیش تا حدودی مأیوس کننده بود که در نتیجه با اُفت قیمت همراه شدند. هر سهم پتروشیمی فن آوران در ابتدای مهرماه ۷۶۴۰۲ ریال مورد معامله قرار می گرفت که در میانه این ماه به کمتر از ۷۰ هزار ریال کاهش یافت و مجددا در روزهای اخیر از رقم ۷۶ هزار ریال عبور کرده است.
پتروشیمی زاگرس نیز در مهر ماه به لحاظ ریالی ۲۸ درصد و از نظر مقداری ۲۴ درصد بیشتر از شهریورماه بوده است. این در حالی است که تولید متانول این شرکت در مهرماه با کاهش همراه بوده است.
در گروه پالایشی نیز شرکت پالایش نفت تهران اعلام کرد موفق به اخذ موافقت اصولی برای احداث پالایشگاهی به ظرفیت ۱۲۰ هزار بشکه در سیراف شده است. این موافقت اولیه و زمان اعتبار آن یک سال است که در صورت پیشرفت مناسب پروژه تمدید خواهد شد. اگرچه در حال حاضر بازار واکنش خاصی به این خبر نشان نداده است در صورتی که شتران بتواند این پروژه را با سرعت مناسبی پیش ببرد می توان با توجه به نسبت سود به درآمد کمتر از پنج آن، نگاهی رشدی به این شرکت داشت.
رئیس بنیاد مستضعفان در این هفته، خبری برای سهامداران فولاد کاوه داشت مبنی بر اینکه فاز دوم این شرکت در نیمه اول سال ۱۳۹۹ به بهره برداری خواهد رسید که برای ۲۳ هزار نفر اشتغال زایی خواهد کرد.
در این هفته همچنین کانون کارگزاران اوراق بهادار اقدام به انتشار گزارش صورت‌های مالی صنعت کارگزاری کرد که بر این اساس مجموع سود ۱۰۸ شرکت کارگزاری فعال به ۶۶۵ میلیارد تومان بالغ شده است. این رقم بیشترین میزان در طول پنج سال گذشته بوده است. بر این اساس در این سال تنها هشت شرکت کارگزاری دچار معضل زیان دهی بوده است.
شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس نیز در این هفته اقدام به انتشار محاسباتی از بازدهی بازارهای مختلف در بازه زمانی ۱۰ ساله ابتدای آبان ماه ۱۳۸۸ تا ابتدای آبان ۱۳۹۸ کرد. در این گزارش که معیار بازدهی بورس میزان افزایش شاخص کل در طول ۱۰ سال به میزان ۲۳۸۲ درصد در نظر گرفته شده است بازدهی سایر بازارهای موازی به این صورت است: دلار:۱۰۳۵درصد، سکه ۱۴۶۶درصد، مسکن ۶۷۲درصد، خودرو ۵۸۷درصد و سپرده بانکی ۵۱۶ درصد. همچنین میزان تورم تجمیعی در این دوره ۵۱۴ درصد محاسبه شده است.
از دیگر اخبار با اهمیت این هفته می توان به گزارش هایی که از موافقت وزیر نفت با واگذاری سهام شرکت‌های پتروشیمی و پالایشگاهی دولتی برای رد دیون دولت منتشر شده است، یاد کرد. اگرچه تسویه بدهی های دولت امر لازمی است که می تواند با ایجاد گردش در نقدینگی بنگاه‌های طلبکار به رونق کسب و کار کمک کند اما در صورتی که این مسئله بدون توجه به گنجایش و ظرافت‌های بازار صورت پذیرد موجب وارد آمدن لطمات جدی در آن خواهد شد.
شاید لازم باشد آنان که سابقه حضور بیش از ۱۰ سال در بازار را دارند خاطرات مربوط به اعطای سهام فولاد مبارکه به صادرکنندگان به عنوان جوایز صادراتی در سال ۱۳۸۷ را برای مسئولان مربوط بازگویی کنند. در آن سال در پی انجام این امر قیمت سهام فولاد مبارکه در کمتر از چهار ماه بیش از ۶۰ درصد از ارزش خود را از دست داد. اگرچه نمی توان فروش سهام توسط صادرکنندگان محتاج نقدینگی را تنها عامل این سقوط دانست اما نقش آن به اندازه ای بود که امروز برای تصمیم جدید ایجاد نگرانی کند.
روز یکشنبه در هفته ای که گذشت زمان آغاز اجرای توافق تجارت ترجیحی کالا میان ایران و اتحادیه ۱۹۰ میلیون نفری اوراسیا بود. این توافق ۸۶۲ قلم کالا را در بر می گیرد که ۵۰۲ قلم آن ترجیحات اعطایی اتحادیه به ایران است. می توان به تدریج آثار این موافقتنامه را در گزارش‌های فروش شرکت هایی که از این تعرفه ترجیحی بهره مند می شوند مشاهده کرد. به ویژه انتظار می رود تعدادی از شرکت‌های لبنی زیرمجموعه صنایع شیر از این امر بهره مند شوند. همچنین تولیدکنندگان بیسکویت، آبمیوه و برخی از محصولات پتروشیمی و شیمیایی نیز از جمله صنایع حاضر در بورس هستند که از این امر به صورت بالقوه منتفع می شوند.
در این هفته گزارشی تحت عنوان پیش نویس لایحه اصلاح برخی قوانین و مقررات مالیاتی که توسط معاونت پژوهشی سازمان امور مالیاتی تهیه شده است، در فضای مجازی دست به دست شد. در بند ۵۴ این پیش نویس پیشنهاد شده است سود حاصل از سپرده های بانکی به نرخ های مختلف بر اساس کوتاه مدت، میان مدت یا بلند مدت بودن مشمول مالیات شود. همچنین عنوان شده است که « ۵۰ درصد سود سهام و سهم الشرکه از اشخاص حقوقی» نیز مشمول مالیات شود.
در شرایطی که اقتصاد دلال محور ایران از هر نظر نیازمند سرمایه گذاری است و شرایط حاکم بر مناسبات بین المللی کشور، دسترسی ایران به سرمایه های بین المللی را به شدت محدود کرده است ارائه پیشنهاد شمول مالیات بر درآمد ناشی از سود سهام و سهم الشرکه اشخاص حقوقی پیشنهادی کاملا ضد توسعه ای و ناشی از نگرش بخشی است. پیش از اصلاحات قانون مالیات‌های مستقیم در سال ۱۳۸۰ درآمد اشخاص از سود تقسیمی سهم مشمول مالیات براساس ماده ۱۳۱ قانون مالیات ها بود.
در این سال مقرر شد سود خالص اشخاص حقوقی مشمول مالیات به نرخ ۲۵ درصد شود و درآمد اشخاص ناشی از تقسیم سود اشخاص حقوقی مشمول مالیات مجدد نشود. این موضوع کمک زیادی به توسعه بازار سرمایه کرده است. توصیه کارشناسان اقتصادی و بورس به وزارت اقتصاد کشور آن است که به مسئولان سازمان‌های تحت امر آن وزارت، پیشنهاد کنند برای تأمین درآمد دولت بیش از آنکه به فکر دست اندازی به درآمدهای شفاف ترین بخش‌های اقتصاد باشند اولا تدابیری اتخاذ نمایند که مجموع درآمد مودیان مالیاتی افزایش یابد تا سهم دولت از این مالیات نیز زیادتر شود و ثانیا به فکر تدابیری باشند تا جلوی فرار مالیاتی و اقتصاد زی زمینی گرفته شود، همچنین بررسی نمایند گذشتگان به چه اندیشه ای اقدام به ارائه معافیت‌های مالیاتی کرده‌اند. ارائه پیشنهاداتی نظیر اخذ مالیات از سپرده‌های بانکی (در زمانی که نرخ سود بدون رقابت آزادانه تعیین می شود و در بیشتر سال‌ها کمتر از نرخ تورم است) و همچنین اخذ مالیات مضاعف از درآمد ناشی از سود سهام به گسترش اقتصاد زیرزمینی کمک می کند. لازم است که برخی مسئولان این مصرع حافظ شیرازی را در نظر بگیرند که « من جرب المجرب حلت به الندامه» (آنکس که تجربه شده را مجددا تجربه کند سزاوار ندامت و پشیمانی است.»
قابل توجه است که این نوشته حاوی هیچ توصیه ای برای هرگونه تصمیم سرمایه گذاری شامل خرید و فروش نبوده و صرفا بیان رویدادهای مرتبط با بازار سرمایه و نظر شخصی نگارنده است بنابراین مسئولیت هرگونه تصمیم بر عهده سرمایه گذاران خواهد بود.
** کارشناس ارشد مدیریت مالی، فعال و تحلیلگر بازار سرمایه و بورس
نظر شما