به گزارش خبرنگار ایمنا، جمعیت شاخصی کمی و حوزه نفوذ و نوع فعالیتها شاخصهای کیفی برای شناخت کلانشهرها است، اما مولفه جمعیت بیشتر از دو شاخص دیگر مورد توجه است زیرا میزان جمعیت تا حدودی بیانگر تنوع و تعداد فعالیتهای حاکم بر شهر و حیطه نفوذ و وسعت شهر نیز است، اما بررسی فعالیت و نقش شهرها برای شناخت یک شهر به عنوان کلانشهر حائز اهمیت است.
بر طبق شاخصهای جهانی وجود موسسات چند ملیتی، بانکهای جهانی، بازار بورس، مراکز تجاری، استادیومهای بزرگ، نمایشگاهها، ساختمانهای بزرگ موسیقی، وجود مراکز مهم فرهنگی و جهانی،مراکز مهم گردشگری ،هتلها، رستورانهای بین المللی و فرودگاهها همچنین برگزاری بازراهای بورس و مسابقات بزرگ ورزشی و میزبانی ازکنفرانسهای مهم جهانی از جمله شاخصههای کلانشهرها از نظر کالبد شهری است، اینها شاخصههای کیفی در سطح کلان جهانی و در سطح شهرهای کشور است.
در شناخت یک شهر به دو کارکرد اقتصاد غیرکشاورزی، تولید کالا و مبادله آن در شهرها بیشتر توجه میشود بدین معنی که فعالیتهای غیر کشاورزی بر اقتصاد شهرها غلبه دارد، از ابتدای پیدایش شهرها، شهر با نقشهای اداری، سیاسی و مذهبی شناخته میشده است و اولین شهرها دارای نقش اداری و سیاسی بودهاند اما امروزه شهرها دارای کارکردهای متنوعی بویژه در حوزه اقتصادی، صنعتی، خدماتی و خدمات رسانی هستند.
شهرهای جهان براساس عملکرد غالبی که دارند به نامهای مختلفی شناخته میشوند، شهرهای فستیوال و کنگرهای، شهرهای فرهنگی، شهرهای مذهبی و زیارتگاهی، شهرهای درمانی و آسایشگاهی، برف شهرها، شهرهای بازنشستگان، شهرهای صنعتی، شهرهای تجاری، شهرهای اداری-سیاسی و شهرهای صنعتی-خدماتی از جمله این شهرها هستند.
هر شهر با توجه به فعالیت و کشش جمعیتی خود، اندازه و وسعت خاصی دارد، تقسیم بندی شهرها براساس کارکرد و نقش آنها برمبنای فعالیتی است که سایر فعالیتهای شهر را تحت الشعاع قرار میدهد و شهر براساس آن نوع فعالیت خاص شناخته میشود، به طور مثال کلانشهر مشهد یا کلانشهر قم به عنوان شهرهای مذهبی و زیارتگاهی مطرح میشوند و مولفه مذهب سایر فعالیتهای این دو شهر را تحت تاثیر قرار داده و حتی زمینه را برای پیشرفت این شهرها فراهم میکند.
در صورتی میتوان شهری را کلانشهر نامید که نقشهای سیاسی، اداری، خدماتی، فرهنگی و سایر نقشها را با هم داشته یا یک نقش را به صورت پر رنگ داشته باشد و بازوان پنهان این شهر بزرگ در حوزههای مختلف سایر نواحی سکونتگاهی را تحت تاثیر قرار دهد، یک کلانشهر باید در زمینه نوع خاصی از فعالیتها در یک حوزه جغرافیایی مشخص سرآمد باشد و این نقش و عملکرد کلانشهر سایر فعالیتهای آن را تحت تاثیر قرار دهد.
بیشتر بخوانید:
نظر شما