به گزارش خبرنگار ایمنا، یکی از ویژگیهای شهر ایجاد تنوع در مناسک و آیینهای دینی است، این تنوع در میدانهای تولیدِ فرهنگ شهر به اشکال مختلف گسترش پیدا میکند، به عبارتی شهرها امکان تکثر فرمها، صورت بندیها و سبکهای دین داری را برای مردم فراهم میکند.
به نوعی با تنوع دین، پیچیده شدن الهیات دین و ظریف سازی عقاید و آیینهای دینی در شهرها مواجه هستیم البته نوعِ سادگیِ دین داری در روستا بیش از شهرها مشاهده میشود.
اگرچه منشاء بسیاری از جوامع انسانی دینی است، اما شکل تجربه دینی در شهرها متفاوت است و این تجربه دینی، تجربهای جهان پدیداری است. این تجربه دینی میتواند برای افراد در شرایط مختلف محسوس باشد، به طور مثال مسجد محیطی روحانی است که حالت آرامش و پیوند با خدا را برای فرد تداعی میکند.
شهرها نیازمند برگزاری مناسک و آئینها است و هیچ شهری در ایران نیست که آئینها و مناسک به شیوهها و اعتقادات مختلف در آن انجام نشود، شهر بدون مناسک یعنی شهر بیهویت در حالی که مردم نوعی از تجربه دینی را به عنوان معیاری برای معنای زندگی خود تعریف میکنند.
مشکل، زمانی پیدا میشود که به هر دلیلی به پدیدههای آیینی و مناسکی شهر نگاه ابزاری شود زیرا سیستم ِاین آیینها و مناسکها بر اساس یک مشارکت داوطلبانه انجام میشود، تجربه دینی تجربهای خیلی خاص در بین مردم و به گونهای اعتقاد به چیزی فراتر از لایه ابتدایی هستی است، بنابراین تجربه دینی ریشههای عمیقتری از تجربه ابزاری و سیاسی دارد.
شهرهای ایران به خصوص از چند دهه گذشته حاصل تراکم جمعیتهای مهاجر است و ما با لایههای مختلف جماعتهای دینی مواجه شدهایم، در واقع این فرمهای دینی در لایه های مختلف زندگی شهری خود را نشان میدهند و یک سرنخ تداوم استمرار در حیات دینی وجود دارد که آن را در تصویرهای رسمی دینداری تهران در تکیه نفرآباد، تکیه پیر عطا، حسینیه سادات اخوی و سایر شهرها شاهد هستیم بنابراین شهر مکانیسمهایی در زندگی اجتماعی خود دارد و این فرآیندها دقیقا در دینداریها نمایان میشود.
یادداشت از: حسین فتحی اکبری، دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری
نظر شما