به گزارش خبرنگار ایمنا، مدیران شهری با اندوخته دانش و انباشت علم و تجربه خود در زمینه‌های مختلف و با بهره‌گیری از ظرفیت‌های گوناگونی همچون خدمات ناشی از اجرای پروژه‌های پژوهشی و فنی و مهندسی، بهای اطلاعات پردازش شده و ... می توانند شهرداری را از توانایی‌های لازم جهت دستیابی به درآمدهای مبتنی بر علم و فناوری برخوردار کنند.
توجه به درآمدهای مبتنی برعلم و فناوری همچنین می‌تواند منجر به جلوگیری از سرمایه‌گذاری پُرهزینه و کم‌بازده بر روی روش‌های قدیمی اداره شهر، صرفه‌جویی در زمان و هزینه، افزایش قدرت کنترل و نظارت بر شهر، کاهش فساد اداری از طریق شفافسازی فرایندها و دسترسی ۲۴ ساعته به خدمات شهری شود.
معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری مشهد معتقد است: «درآمدهای مبتنی بر علم و فناوری در حوزه مدیریت شهری می‌تواند به عنوان درآمد پایدار محسوب شده و امروزه توجه اکثر حوزه‌های اقتصادی به سوی اقتصاد دیجیتال است، حتی در مواقعی این توجه می‌تواند عقب ماندگی‌های حوزه‌های دیگر را نیز در مدیریت شهری جبران کند.»
برای آگاهی از راهکارهای اداره ارزان شهر و سنجش‌پذیری پروژه‌های شهری، اجرای تعالی سازمانی در شهرداری، مطالعات بودجه و ... گفت و گویی را با «شهریار آل‌شیخ» معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهردار مشهد انجام داده‌ایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:
به نظر شما چه اندازه توجه به درآمدهای مبتنی برعلم و فناوری در حوزه مدیریت شهری ضرورت دارد؟
این موضوع از اهمیتی زیادی برخوردار است چراکه به کارگیری علم، نوآوری و فناوری‌هایی از قبیل اطلاعات و ارتباطات تاثیر به سزایی در مدیریت شهری دارد، چنانچه رویکرد مدیریت شهری استفاده از این ابزارها باشد موجب بهره‌گیری و استفاده از پتانسیل نیروهای جوان و خصوصا نیروهای تحصیل‌کرده در رفع معضلات شهری در راستای دستیابی به پایداری اجتماعی و بهبود کیفیت زندگی می‌شود.
درآمدهای مبتنی بر علم و فناوری در حوزه مدیریت شهری می‌تواند به عنوان درآمد پایدار محسوب شده و امروزه توجه اکثر حوزه‌های اقتصادی به سوی اقتصاد دیجیتال است، حتی در مواقعی این توجه می‌تواند عقب ماندگی‌های حوزه‌های دیگر را نیز در مدیریت شهری جبران کند، همانگونه که در سال‌های اخیر شاهد هستیم، توجه ویژه‌ای به فعالیت‌های علمی و فناوری و شرکت‌های دانش بنیان صورت گرفته است و عمده کارآفرینان در این حوزه جوانان تحصیل‌کرده است. استفاده از خروجی این فعالیت‌ها منجر به دستیابی به شهری هوشمند و خلاق در جهت ساده‌سازی امور شهری برای همگان می‌شود.
تنها به واسطه استفاده از فناوری‌های نوین می‌توان اطمینان حاصل کرد که خدمات پایه به صورت عادلانه بین شهروندان توزیع می‌شود، البته این نکته هم لازم به ذکر است که توزیع عادلانه منجر به مشارکت شهروندان و نهایتاً پیشبرد امور شهری و همبستگی و برابری اجتماعی می‌شود.
توجه به درآمدهای مبتنی برعلم و فناوری همچنین می‌تواند منجر به جلوگیری از سرمایه گذاری پُرهزینه و کم بازده بر روی روش‌های قدیمی اداره شهر، صرفه جویی در زمان و هزینه، افزایش قدرت کنترل و نظارت بر شهر، کاهش فساد اداری از طریق شفافسازی فرایندها و دسترسی ۲۴ ساعته به خدمات شهری شود.
برای اداره ارزان شهر و سنجش‌پذیری پروژه‌های شهری چه اقداماتی صورت گرفته است؟
با توجه به تصویب آیین نامه مدیریت بهینه منابع و اصلاح الگوی مصرف توسط شورای اسلامی شهر مشهد و تشکیل کمیته صرفه جویی در شهرداری علاوه بر اولویت‌بندی خدمات از حیث اثرات مالی، ضریب گستردگی، چالش‌ها و مخاطرات، تکرارپذیری و ... از طریق اصلاح و بهبود فرآیندها و روش‌های اجرایی موجبات اداره ارزان‌تر شهر را فراهم کرده است، همچنین با استفاده از روش‌های بودجه‌ریزی عملیاتی که منجر به احصاء و محاسبه بهاء تمام شده خدمات شده است، به وسیله آیتم‌های تشویق و تنبیه از قبیل پرداخت پاداش یک درصدی حاصل از صرفه‌جویی صورت گرفته توسط حوزه‌های مجری زمینه صرفه‌جویی از طریق کاهش قیمت تمام شده با حفظ کیفیت را ایجاد کرده‌ایم.
مطالعات بودجه سال آینده شهرداری مشهد از چه زمانی آغاز می‌شود و بر روی چه مواردی تاکید دارد؟
برابر ماده ۶۷ قانون شهرداری‌ها، شهرداری‌ها مکلف هستند تا پایان دی‌ماه بودجه سالیانه خود را به شورای شهر پیشنهاد داده و شورا نیز باید قبل از اسفندماه هرسال آن را رسیدگی و تصویب کند؛ شهرداری مشهد نیز از این مهم مستثنی نیست و نخستین گام در این خصوص تهیه پیش‌نویس بخشنامه بودجه و به تبع آن تعیین سیاست‌ها وماموریت‌های اساسی در سال پیش رو است.
پس از بررسی و جمع‌بندی، بخشنامه در آبان ماه به واحدهای اجرایی ابلاغ می‌شود و گام بعدی تهیه لایحه بودجه سال ۱۳۹۹ است که این فرآیند حاصل تلاش‌های حوزه‌های ستادی، مناطق و سازمان‌های تابعه بوده و پس از پشت سرگذاشتن ۳۰ مرحله در مدت سه ماه و نیم تهیه و تنظیم می‌شود و در این فرایند، نظرات و پیشنهادات واحدهای مجری به حوزه‌های بهره‌بردار توسط دفتر برنامه و بودجه جمع‌بندی و تلفیق شده و پس از تأیید شهردار به شورای اسلامی شهر تقدیم و شورا نیز قبل از اسفند رسیدگی و تصویب می‌کند.
رویکردهای نوین شامل حرکت به سمت تحقق زیرساخت‌های شهر هوشمند و شهروند محور و اقتصاد دانش بنیان، تثبیت و ارتقاء نقش منطقه‌ای کلانشهری و بهبود جایگاه مشهد در رقابت‌پذیری شهری از طریق برندسازی با رویکرد درآمدهای پایدار ارتقاء شفافیت و پاسخ گویی سازمانی و تعادل بخشی و توسعه خدمات هوشمند شهری، افزایش ظرفیت مبادلات تهاتری و غیر نقدی بین شهرداری و دولت و افزایش تعاملات با دستگاه‌های دولتی، شناسایی طرح ها و مگاپروژه ها و توجه به زنجیره ارزش افزوده ناشی از اجرای آنها، تاکید بر شفافسازی منابع و مصارف و فرایندهای مرتبط از طریق توسعه و یکپارچه‌سازی سامانه‌های الکترونیکی، هدایت بودجه توزیع بهینه منابع به سوی اولویت‌ها و نیازهای اساسی شهر به خصوص مناطق کم برخوردار و توسعه متوازن با محوریت برنامه عملیاتی، استقرار خزانه متمرکز و شافیت مالی است.
آیا شهرداری مشهد تاکنون خود را در معرض ارزیابی تعالی سازمانی قرار داده است؟
شهرداری مشهد در سال ۹۵ اقدام به برگزاری ارزیابی تعالی سازمانی مبتنی بر مدل EFQM با رویکرد ایجاد یک نظام کار آمد و با ثبات کرد، با توجه به تغییر نظام‌های برنامه‌ریزی و تحول اداری در شهرداری و با سنجش منظم عملکرد مبتنی بر فرآیندهای سازمان و در راستای برنامه عملیاتی، اولویت‌های برنامه‌ریزی را شناسایی کرده و با به کارگیری اقدامات اصلاحی، نقاط قوت و نواحی قابل بهبود را به طور مستمر بهبود می‌دهد و به تدریج با تعالی عملکرد خویش، سطوح تعالی و سرآمدی سازمانی را طی می‌کند.
با توجه به اینکه در حال حاضر تعالی سازمانی به مدلی انتزاعی و صرفا انتفاعی در کشور بدل شده و به نظر می‌رسد کارکرد اصلی خود را از دست داده است؛ علاوه بر اینکه مدل‌های تعالی با توجه به ویژگی‌های شهرداری‌ها به خوبی منعکس کننده رفتار و سطح تعالی این سازمان نبودند، از همین جهت در سازمان شهرداری‌ها و با همکاری سازمان مدیریت صنعتی و سایر شهرداری‌های کشور کارگروه مدل تعالی سازمانی شهرداری تشکیل شده و امیدواریم خروجی این کارگروه مدلی بر پایه واقعیت‌های سازمانی شهرداری‌ها ایجاد و در شهرداری‌ها پیاده سازی شود.
البته شهرداری مشهد این آمادگی را دارد که به عنوان پایلوت در این زمینه گام بردارد، همچنین شهرداری در سال ۱۳۹۸ طی تفاهمی که با سازمان ملی بهره وری به امضا رسانده است شاخص‌های بهره وری را در شهرداری‌ها به منظور استفاده در کشور ارائه خواهد داد.
نظر شما