به گزارش خبرنگار ایمنا، نمایشگاه "اعانه ملی" بخشی از خاطرات دهه ۲۰ تا ۶۰ ایران را به نمایش گذاشته است، خاطراتی که تنها به خودرو پیکان خلاصه نمی شود و برخی از آن ها مانند همین پیکان نه در پیچ و خم جاده های شمال بلکه در پیچ و خم جاده روزگار از یاد رفته اند و اکنون این خاطرات با قلم رضا مزروعی روی بومهای نقاشی در گالری گذار به نمایش در آمدهاند.
مزورعی، هنرمند آثار نمایشگاه اِعانه ملی در گفتوگو با خبرنگار ایمنا، در خصوص برگزاری این نمایشگاه اظهار کرد: آثار این نمایشگاه در سه بخش نمایش داده میشود. بخش نخست که هم اکنون در گالری گذار برای بازدید عموم به نمایش در آمده است، اِعانه ملی- اپیزود اول- تهران ۱۳۴۶-۱۳۵۶- نام دارد، یک دهه از تاریخ و فرهنگ ایران است. در این اپیزود بیان فرهنگ آن دهه از تاریخ ایران را هدف قرار دادم. برخی از سوژه های این نمایشگاه اتفاقهایی است که هنوز در جریان است.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا این دهه را برای سوژه آثار خود انتخاب کردید، گفت: این دهه آغاز جهشهای فرهنگی در ایران است. در سال ۱۳۵۷ شاهد یک انقلاب در ایران بودیم که سرنوشت کشور را تغییر داد. این انقلاب تغییرات بسیاری در فرهنگ ایران به وجود آورد، به گونهای که فرهنگ ایران را میتوان به دو بخش پیش از انقلاب و پس از انقلاب تقسیم کرد. این دهه زمینه ساز و جرقهای برای شروع این انقلاب فرهنگی بود.
هنرمند آثار نمایشگاه اِعانه ملی با بیان اینکه با تولد پیکان در سال ۱۳۴۷ یک فرهنگ در صنعت خودرو سازی ایران به وجود می آید، تصریح کرد: انتخاب سوژههای انیمیشن و قرار دادن آنها در کنار سوژههای نوستالژی بار معنایی بسیار زیادی دارد. اگر امروز اسطوره یک کودک، یک شخصیت کارتونی میشود، به معنای فرهنگ ساز شدن آن انیمیشن است.
مزروعی افزود: بیشتر انیمیشنهایی که در کشور نمایش داده میشود غربی است. با این انیمیشنها به دو صورت میتوان برخورد کرد. اول اینکه بدون هیچ تغییری این انیمیشنها را بپذیریم و راه دیگر این است که با گذر از فیلترها و طبق فرهنگ خودمان آن را بپذیریم. اتفاقی که اکنون در حال رخ دادن است و به آن اعتراض دارم این است که چرا انیمیشنهایی که وارد میشود، دچار تغییر نمیشود و بیشتر این انیمیشنها هستند که روی ما تأثیر میگذارند در حالی که میبینیم بسیاری از زیربناها و کلیدهای اصلی انیمیشنهای غربی از فرهنگ ما گرفته شده است.
وی در ادامه گفت: در یک قسمت از انیمیشن پلنگ صورتی، این شخصیت میخواهد به پنج کشور در دنیا سفر کند. یکی از این کشورها ایران است. چرا باید یکی از آن پنج کشور ایران باشد؟ به طور قطع ریشههایی از فرهنگ ما در این انیمیشن وجود دارد در حالی که از آن بیخبریم و نمیدانیم چیزی که اکنون روی ما تأثیر میگذارد را از قبل داشتیم که دچار تغییر شده و برگشته است.
هنرمند آثار نمایشگاه اِعانه ملی با اشاره به اهمیت تعامل فرهنگی میان ملل مختلف تصریح کرد: زمانی که دو فرهنگ با یکدیگر تعامل فرهنگی دارند، یکی از آنها بر دیگری تأثیر میگذارد، یا با یکدیگر آمیزش دارند و یا انفجار رخ میدهد و هیچکدام دیگری را نمیپذیرد. در این تعامل فرهنگی فرهنگ ما به راحتی هر آنچه که فرهنگ مقابل القا کند را میپذیرد.
مزورعی اظهار کرد: در این نمایشگاه از سوژههایی استفاده کردم که برای همه آشنا است و معتقدم که هر استارتی که به اتومبیلهای پیکان زده شد، همان استارت در فرهنگمان نیز زده شد. با تولد پیکان، بسیاری از فرهنگهای ایران دچار تغییر شد. این نوستالژیها فراموش نمیشوند. قرار دادن این سوژهها در کنار سوژههایی که همچنان امروزه با آنها سرو کار داریم این معنا را القا میکنند که این سوژهها به صورت موازی با یکدیگر در حال حرکت هستند. کنار یکدیگر قرار دادن این سوژهها مسئله اصلی است. چرا در این نمایشگاه پلنگ صورتی در کنار پیکان قرار میگیرد؟ شاید این سوژهها به صورت همزمان در فرهنگ ایران حضور پیدا نکردهاند، اما پیکان به اندازهای در فرهنگ ایران تأثیر گذاشت که پلنگ صورتی در آن زمان تأثیر گذاشت.
وی افزود: اینکه برخی اتفاقات را فراموش میکنیم و امروز دوباره این داستانها تکرار میشوند آزار دهنده است چرا که این انتخابها نشان از عدم تفکر دارد. تصور کنید که امروز شخصیت بتمن برای کودکان یک اسطوره است. در حالی که اگر پیشینه تاریخ فرهنگی خودمان را دیدیم و آن را با اسطورههای امروز در قیاس گذاشتیم و آگاهانه انتخاب کردیم، آن انتخاب قابل قبول است. مشکل من با جامعه امروز این است که فرهنگها وارد میشوند و بدون فیلتر قبول میشوند. این خیلی آزار دهنده است. اگر قرار است که پلنگ صورتی را دوست داشته باشیم چرا پیکان را فراموش میکنیم؟
مزروعی با بیان اینکه تمام سوژههایی که در فرهنگ ما وجود دارند اسطوره هستند، چرا که تأثیر گذاشتهاند، تصریح کرد: چطور سوژهای مانند پلنگ صورتی همچنان برای هر سنی جذاب است، اما سوژه ملی ما(پیکان) که هنوز ۵۰ سال از تولیدش نگذشته، فراموش شده است. هدفم این است که تلنگری به جامعهام بزنم که اگر قرار است هرچیزی را بپذیریم یا رد کنیم باید با فکر و قیاس باشد. در اکثر مواقع خودمان را باور نمیکنیم و فکر میکنیم هرچه که وارد شده باید وارد میشده است، اما اگر قدری دقت کنیم متوجه میشویم که همان سوژهها از فرهنگ ما خارج شده و پس تغییر دوباره بازگشته است.
وی افزود: اپیزودهای بعدی این نمایشگاه پس از دهه ۱۳۴۶-۱۳۵۶ خواهد بود. استان برگزاری اپیزودهای بعدی مشخص نیست، اما در ایران ارائه و پس از آن از کشور خارج میشود. در این نمایشگاه ۱۶ اثر ارائه شده که ۱۵ اثر در قالب معمول و یک اثر در قالب غیر معمول است. تمام آثار با تکنیک گواش و آکریلیک روی مقوا و یکی از آثار آکریلیک روی بوم است.
به گزارش ایمنا، این نمایشگاه تا ۲۶ مهرماه در گالری گذار واقع در خیابان خاقانی، کوچه سنگتراشها میزبان علاقه مندان به هنر خواهد بود.
نظر شما