بگویید تکنولوژیست اتاق عمل، نه تکنسین!

به گزارش ایمنا، اتاق عمل یکی از رشته‌های پیراپزشکی است که در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشجو می‌پذیرد. بسیاری ازافراد اطلاعات کاملی از این رشته ندارند. آن‌ها تنها تکنولوژیست‌های جراحی را دستیارانی می‌بینند که  وظیفه دارند ابزارهای مورد نیاز را به پزشک برسانند، اما فارغ‌التحصیلان این رشته تحصیلی، مسوولیت‌های گسترده‌تری دارند. در این گزارش شما را با تاریخچه این رشته تحصیلی و شرایط تحصیل در آن آشنا می‌کنیم:

تاریخچه

 جراحان در شروع کار افرادی تحت عنوان کمک جراح و یا پرستار کمکی نداشتند. مدارک موجود نشان می‌دهد اولین افراد کمک‌کننده به جراحان در بریتانیا و آمریکا در جنگ جهانی دوم به یاری پزشکان آمدند. مقطع کاردانی رشته اتاق‌عمل در ایران از سال ۱۳۶۶ شکل گرفت. این رشته در دانشکده‌های پیراپزشکی یا پرستاری به دانشجویان ارائه می‌شود. از سال ۸۷ تا به امروز امکان تحصیل در کارشناسی پیوسته و غیرپیوسته فراهم گردیده‌است؛ اکنون هفت سال است که مقطع ارشد این رشته نیز در کشور راه‌اندازی شده‌است.

تحصیل در اتاق عمل

دانشجویان لیسانس در طول مدت تحصیل خود باید حدود ۱۲۲ واحد تخصصی را بگذرانند و از ترم سوم تا هشتم به گذراندن دوره کارآموزی بپردازند؛ دو ترم آخر تحت عنوان کارآموزی در عرصه کارورزی در بیمارستان ارائه می‌شود. درگذشته افراد تا مقطع کاردانی در این رشته تحصیل میکردند و پس از آن برای ادامه تحصیل به کارشناسی ناپیوسته گرایش پیدا می‌کردند. از سال ۹۲ بعضی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور اقدام به پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد اتاق‌عمل کردند. افراد در مقطع کارشناسی ارشد، گرایش خود را انتخاب کرده و در فیلد تخصصی اقدام به فعالیت می‌کنند. فارغ التحصیلان این مقطع می‌توانند در قالب هیئت علمی در دانشگاه‌ها به فعالیت بپردازند. 

تکنولوژیست نه تکنسین

به طور کلی افرادی که مدرک کاردانی دارند، تکنیسین اتاق‌عمل و  افرادی که مدرک کارشناسی دارند، تکنولوژیست جراحی (surgical technologist) نامیده می‌شوند. باتوجه به این که امروز بیشتر دانش آموختگان این رشته پیراپزشکی بالاتر از مقطع کاردانی تحصیل کرده‌اند باید آن‌ها را تکنولوژیست نامید و خطاب کردن آن ها با نام  تکنسین اتاق‌عمل اشتباه است.

پس از ورود به این رشته، تصورم به کلی دگرگون شد

سارا کیانپور، دانشجو کارشناسی اتاق عمل در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در رابطه با دلایل انتخاب این رشته، گفت: باتوجه به علاقه‌ای که به رشته‌های درمانی داشتم و همچنین فرصت شغلی خوب آن‌، اتاق عمل را انتخاب کردم. پس از ورود، تصوری که از اتاق عمل داشتم به کل دگرگون شد. فکرمی‌کردم حوزه فعالیت‌های یک تکنولوژیست جراحی تنها به دادن وسایل به پزشک محدود باشد که این چنین نبود.

وی افزود: امکانات دانشگاهی در کشور برای ما دانشجویان این رشته به میزان کافی وجود ندارد. باتوجه به افزایش هرساله ظرفیت‌های پذیرش، بازار کار به سمت اشباع شدن پیش می‌رود و سبب نگرانی دانشجویان اتاق عمل شده‌است. همچنین ما خواستار آن هستیم تا مقطع دکتری نیز وارد ایران شود و ما بتوانیم تحصیلات خود را تا آخرین درجه علمی پیش ببریم.

بازار کار اتاق عمل خوب است

اکرم اعرابی، مدیرگروه اتاق عمل دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در گفت و گو با خبرنگار ایمنا در رابطه با توانمندی و روحیات مورد نیاز برای ورود به این رشته، گفت: افراد برای فعالیت در این رشته لازم است در سلامت کامل جسمی و روحی قرار داشته‌ باشند. گاهی اوقات پیش می‌آید که شخص ساعت‌های طولانی را باید در اتاق عمل سرپا بایستد و وسایل سنگین جراحی را نگه دارد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه بازارکار این رشته امروزه خوب است، تصریح کرد: فارغ التحصیلان این رشته می‌توانند به صورت دولتی دربیمارستان‌ها و یا خصوصی در اتاق‌‎های عمل سرپایی مطب‌ها و کلینیک‌های غیردولتی دولتی مشغول کارشوند. برای دانشجویان در حین تحصیل نیز امکان اشتغال وجود دارد و بهتراست از ترم ۶ به بعد این اتفاق صورت گیرد.

اعرابی پیرامون دلایل عدم وجود مقطع دکتری اتاق عمل، تصریح کرد: من سال‌ها در این موضوع تحقیق کرده‌ام. در هیچ یک از مراکز علمی تراز یک این رشته در سطح جهانارائه نمی‌شود. دانش‌آموختگان کارشناسی ارشد اتاق عمل می‌توانند تا مقطع دکتری را در سایر حوزه‌های مرتبط با علوم پزشکی اخذ کنند.