به گزارش خبرنگار ایمنا، در آیین نخل گردانی اتاقکی شبیه تابوت بر دوش مردم حمل میشود که پوشش سیاه دارد و با انواع شالهای رنگارنگ و آیینه آراسته شده است و در حسینیهها، تکایا و محلهایی که در آن عزاداری محرم برگزار میشود گردانده میشود اسناد تاریخی پیشینه این رسم را در ایران مربوط به دوران صفویه میدانند.
معمولا آراستن نخل و مهیا کردن آن یک تا چند روز طول میکشد. آیین نخل گردانی و تابوت گردانی، به اقتدار و شکوه قدسی شهیدان اشاره دارد. لفظ «نخل» به مفهوم درخت خرما اشاره دارد ولی در مراسم عزاداری اصطلاح نخل به تابوتوارهای میگویند که آن را بر دوش میکشند.
رسم نخلگردانی بیشتر در شهرها و آبادیهای اطراف کویر مرکزی ایران رواج دارد. بادرود و ابیانه نیز این آیین را برگزار می کنند. مردمان بادرود، آیین نخل آرایی را با خواندن شعرهای آیینی انجام میدهند؛ مردم این شهر روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی، نخل را از حسینیه بیرون میآورند و بعد از طی مسیرهای پیشبینی شده راهی مزار شهدا میشوند و زنان و مردان سوگوار با دخیل بستن به نخل بزرگ، نذورات خویش را اهدا میکنند. بعد از خواندن زیارت عاشورا و نماز ظهر عاشورا نخل به محل حسینیه بازگردانده میشود.
در بادرود حسینیه "پای نخل" از گذشته محل نگهداری نخل بزرگ بوده است و طبق یک آیین قدیمی هر دستک نخل مختص یک طایفه یا چند فامیل در بادرود است و این دستکها به صورت موروثی به آیندگان میرسد به گونهای که بلند کردن هر پایه نخل، مخصوص صنف، طایفه یا اهل محل خاصی بوده و کسی حق سرپیچی از این سنت را ندارد. در شب عاشورا مرسوم است که چند نفر از صاحبان دستکهای نخل در حسینیه جمع شده و نخل بزرگ را با پارچههای مشکی و رنگی مزین میکنند، تعدادی هم در حسینیه با نوحه سرایی و عزاداری تا صبح عاشورا کنار نخل میمانند و انتظار صبح عاشورا را میکشند.
نخل گردانی در ابیانه
نخل گردانی در ابیانه قدمتی دیرینه دارد؛ این آیین در روزهای تاسوعا و عاشورا و در دو محله بالا و هِرده از ساعت ۹ صبح با «پرسه و شدّه گردانی» آغاز میشود و برخی با خواندن نوحه، مردم را فرا میخوانند تا در حسینیهای که نخل در آنجا است جمع شوند.
برای هر نخل در ابیانه، حسینیه جداگانه و مخصوص ساخته شده که فقط نخل در آن نگهداری میشود. در روستای ابیانه فردی روی نخل مینشیند تا حاملان آن را هدایت کند و به این دلیل است که این روستا کوچههای باریک و پر فراز و نشیبی دارد و بر اساس عقیده مردم نخل نباید به خانهای برخورد کند.
زنان ابیانه بهترین زیورآلات خود را که همان نقره دستساز یا «منگلی» است، در روزهای تاسوعا و عاشورا نذر نخل امام حسین (ع) میکنند و برخی افراد هم وقتی نخل روبروی منزلشان رسید چون آن را نمادی از واقعه کربلا و شهادت امام حسین(ع) و یارانش میدانند گوسفند نذر کرده خود را قربانی میکنند.
نظر شما