به گزارش ایمنا، شهر امروز حاصل یک سیر تطور از دوران باستان، قرون‌وسطی، دوران نوزایی و انقلاب صنعتی است، به‌طوری‌که بسیاری از متفکران به بیان نظریات خود در باب شهر، پرداخته‌اند که از میان آن‌ها می‌توان به افلاطون، ارسطو، فارابی، بیکن، فوریه، تونیس، لینچ، لوفبور، لودرو، هاروی و ... اشاره کرد.
شهر مفهومی است که می‌توان از زوایای گوناگون همچون اقتصاد، فرهنگ، قدرت، زمان، خشونت، بیان، نشانه‌شناسی، فضا و ... به آن نگریست. وسعت و افزایش شهرنشینی در دهه‌های اخیر برنامه ریزان را بر آن داشته که به مسائل اقتصادی، فرهنگی و به‌خصوص نظام اجتماعی توجه ویژه‌ای داشته باشند و درصدد ایجاد و طراحی محیطی مناسب و دلپذیر برای شهروندان برآیند.
چنین محیطی با گوناگونی بسیار، نوعی آزادی انتخاب به شهروندان می‌دهد و در واقع زمینه خلاقیت را فراهم می‌کند، امروزه فضاهای عمومی شهری بستر رشد و تکامل جامعه شهری است، از این‌رو وجود کیفیت و رضایت‌مندی امری ضروری و انکارناپذیر در توسعه پایدار فضای شهری به نظر می‌رسد و توجه نکردن به آن تهدیداتی را در عرصه شهر به وجود می‌آورد.
فضای یک شهر حداکثر ارتباط را با مردم و زیستگاه پیرامونشان برقرار می‌کند و خود نیز به‌صورت یک فضای رابط در تعاملات اجتماعی میان شهروندان عمل می‌کند و تنها راه برقراری درست ارتباط میان شهر و شهروندان و ارتباط میان شهروندان با یکدیگر به‌واسطه محیط شهری، ارائه امکانات مناسب شهری است.
ساخت پارک‌های عمومی انگلیس در اوایل قرن نوزدهم، منجر به ایجاد نسلی از پارک‌های شهری در اروپا شد که باغ‌ها و پارک‌ها را از انحصار خواص خارج کرد و سایر کشورها نیز متأثر از این حرکت اجتماعی و دموکراتیک، اقدام به ساخت پارک‌های شهری کردند. سرعت و خوانایی بصری نسبت به سایر حواس، موجب می‌شود که جنبه بصری و شکلی آب در اولویت باشد، هم چنان‌که آب ساکن با پدیده انعکاس، نوعی توازن و آرامش را ایجاد می‌کند.
نوسان آرام و موج گونه سطوح آبی و حرکت ریتمیک و پرقدرت آب در سطوح عمودی و افقی، تأثیر بصری و هیپنوتیک خود را برای تماشا تأمل بر ببینده خواهد گذاشت. هم چنان‌که در طراحی باغ‌های تاریخی ازجمله باغ‌های ایرانی از این خصوصیت آب در جهت کانالی زه کردن نگاه، تمرکز و تأکید بر موضوع یا محوری خاص بهره گرفته شده است.
انتخاب و جانمایی مناسب آب‌نماها در پارک‌ها و فضاهای شهری تأثیر بسزایی در افزایش تعداد کاربران و کیفیت خدمات‌رسانی به شهروندان دارد. از سوی دیگر این مبلمان سهم به سزایی در آسایش، امنیت و سلامت روانی شهروندان دارد؛ بنابراین احداث آبنماهای متنوع در شهر اصفهان، نقش اساسی در ایجاد محیطی شاداب، ایمن دارد و همچنین ضامن سلامت روانی شهروندان خواهد بود.
از سوی دیگر تعادل فضایی در توزیع آب‌نماها، ازجمله عوامل مؤثر در سلامتی، شادابی شهروندان محسوب شده، لذا حفظ و نگهداری این سرمایه عظیم و تأمین و حفظ سلامت، آسایش و آرامش درونی و بیرون برای شهروندان و همچنین موفقیت برنامه‌ریز در دستیابی به اهداف خود بدون هرگونه اقدام یا وضعیت مخاطره‌آمیزی، امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است، لذا عوامل ذکر شده باعث پرداختن به پراکنش فضایی آبنماهای شهری شده است.
پس می‌توان گفت شهر موجودی زنده با مجموعه‌ها و عناصری قابل‌مشاهده است که یکی از این عناصر، آبنماهای شهری است این مبلمان شهری به‌منظور ایجاد آرامش و راحتی، ارائه کنترل حرکت و حفاظت از شهروندان به وجود آمده است تا ضمن فراهم کردن نیازهای مادی انسان‌ها، نیازهای روحی و روانی آن‌ها را نیز فراهم آورد؛ بنابراین هرگونه نارسایی در طرح و اجرای این مبلمان شهری باعث عملکرد ناصحیح آن‌ها و جانمایی نادرست و ترکیبات نامناسب آن‌ها با محیطش می‌شود.
هدف اصلی این پژوهش حاضر بررسی پراکنش جغرافیایی آبنماهای شهر اصفهان است، این پژوهش از حیث ماهیت و روش، از نوع تحقیقات توصیفی –تحلیلی و از حیث هدف، از نوع تحقیقات کاربردی است.
روش‌های گردآوری اطلاعات برای انجام این پژوهش به دو روش کتابخانه‌ای و میدانی و روش تجزیه‌وتحلیل، استفاده از توابع تحلیل فضایی از جمله فاصله اقلیدسی در محیط نرم‌افزارهای تحلیلی Arc GIS و Arc View است.
نتایج به‌دست‌آمده از تحلیل فاصله اقلیدسی حاکی از آن است که دسترسی به آب‌نماها در مناطق یک، سه، هشت و ۱۱ به ترتیب با حداقل ضریب ۹۳/۰، ۸۸/۰، ۸۴/۰ و ۸۳/۰ در وضعیت بسیار مطلوب است. وضعیت دسترسی به آب‌نماها در مناطق دو، ۹، ۱۰، ۱۳ و ۱۴ در سطح مطلوب است. حداقل ضریب دسترسی در این مناطق به ترتیب برابر با ۶۴/۰، ۷۱/۰، ۷۷/۰، ۶۱/۰ و ۷۹/۰ است. وضعیت دسترسی در منطقه پنج با ضریب حداقل ۵۰/۰ و منطقه هفت با ضریب ۵۶/۰ در سطح نسبتاً مطلوب قرار دارد. همچنین وضعیت دسترسی به آب‌نماها در مناطق شش و دوازده با ضریب ۳۷/۰ و ۲۱/۰ نسبتاً نامطلوب و مناطق چهار (۰۰۸/۰) و پانزده (۰) در وضعیت نامطلوب است.
پایان نامه از سید مهدی حسینی، کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری
نظر شما