روز یکشنبه شاهد کاهش ۴۱۳ واحدی شاخص بودیم. با اینحال معاملات روز دوشنبه با اقبال سرمایه گذاران به گروه های ارتباطات، پالایش و پتروشیمی، بانکی و حمل و نقل شاهد گذر از مرز ۲۶۲ هزار واحد و تثبیت آن بود. این روند در روز بعد از تعطیلی میان هفته نیز ادامه یافت و در شرایطی که بسیاری از بازیگران بازار به تعطیلات پایان هفته رفته بودند شاخص با رشد مجدد ۳۱۸۶ واحدی به ۲۶۶هزار و ۱۲۷ واحد رسید و رکورد شکنی هفته های گذشته را پی گرفت.
به این ترتیب مجموع رشد شاخص کل بورس در این هفته به ۱.۸۱ درصد رسید که رقم قابل توجهی به حساب می آید.
در روز پایانی هفته ای که گذشت ارزش معاملات دو بازار بورس و فرابورس به دو هزار و ۱۶۳ میلیارد تومان رسید که از این مقدار ۴۷ درصد سهم فرابورس و ۵۳ درصد ارزش معاملات بازارهای اول و دوم بورس بود. نکته قابل ملاحظه در این تقسیم معاملات اینجاست که ارزش کل بازار بورس بالغ بر ۹۸هزار میلیارد تومان است که در مقابل ارزش بازار ۲۰ هزار میلیارد تومانی فرابورس اندازه ای ۴.۹ برابری دارد.
با این اوصاف می‌توان گفت بازار فرابورس به مراتب نقد شوندگی بیشتری از بورس دارد که شاید از جمله دلایل آن محدودیت های معاملاتی کمتر در این بازار و از سوی دیگر بازی سفته بازان بر شرکت های با ریسک بالاتر که در بازارهای پایه فرابورس هستند، باشد. البته باید در نظر داشت ارزش شرکت های بازار پایه در رقم مجموع ارزش بازار فرابورس در نظر گرفته نشده است و ارائه اطلاعات آماری دقیق تر در این رابطه به تحلیلگران در خصوص واکاوی این پدیده کمک خواهد کرد.
از اخبار مهم شرکت ها در این هفته می توان به فروش سهام مدیریتی پتروشیمی دهدشت توسط شرکت سرمایه گذاری پتروشیمی ایرانیان و یک شرکت زیر مجموعه آن اشاره نمود که به قیمت هر سهم ۴۶۷۱ ریال و به ارزش کل ۵۰۱۰ میلیارد ریال به فروش رسید و بر اساس اخبار منتشره هولدینگ پتروشیمی خلیج فارس خریدار آن بود. به این ترتیب و با توجه به بهای تمام شده سهم پتروشیمی دهدشت در دو شرکت فروشنده، پترول به ازای هر سهم ۱۸۹ ریال مستقیم و ۴۹ ریال از طریق شرکت زیر مجموعه سود حاصل از فروش سرمایه گذاری شناسایی می کند.
اشرف زاده مدیر عامل پترول در نشست خبری که در خصوص این عرضه صورت گرفت اعلام نمود که "برنامه شرکت جهت استفاده از منابع حاصل از این فروش پرداخت بدهی ها است."
نکته قابل تأمل و البته جانبی در رابطه با نحوه افشای این معامله قرار گرفتن پتروشیمی دهدشت در طبقه سرمایه گذاری های بلند مدت در صورت های مالی سال مالی منتهی به ۳۱ اردیبهشت‌ماه سال ۹۸ پترول است. تاریخ گزارش حسابرسی این صورت های مالی مربوط به ۱۰ مرداد ماه جاری است و اطلاعیه عرضه سهام پتروشیمی دهدشت در تاریخ ۲۶ تیرماه منتشر شده است. بر اساس استانداردهای حسابداری سهام شرکت هایی که مدیریت قصد و اراده برای فروش آنها در یک سال بعد از ارائه صورت‌های مالی را دارد باید در سرمایه گذاری کوتاه مدت طبقه بندی شود. سکوت مقامات ناظر نیز در خصوص چنین موارد آشکاری از عدم افشای صحیح اطلاعات مالی جای تأمل دارد.
برگزاری مجدد مجمع عمومی بانک اقتصاد نوین و تعیین تکلیف هیئت مدیره این بانک از دیگر اخبار مورد توجه این هفته بود. بر اساس نتایج این مجمع سه عضو از پنج عضو هئیت مدیره توسط مجموعه گروه سرمایه گذاری بانک ملی تعیین شده و این مجموعه اقدام به معرفی مدیر عامل می نماید. جدا از برنامه ادغام بانک های نظامی در بانک سپه، این اولین باری است که یک بانک دولتی اقدام به تحت کنترل گرفتن یک بانک خصوصی می نماید. اهمیت این امر با توجه به تأکیدات پی در پی بانک مرکزی در خصوص منع بنگاه داری بانک ها بیشتر می شود. مدیریت گروه توسعه ملی در خصوص انگیزه این مجموعه از این اقدام آن را در راستای ارتقای شفافیت و توزیع عادلانه منافع بین سهامداران عنوان کرده و اعلام نموده است که این گروه قصد بنگاه داری نداشته و قصد واگذاری سهام بانک اقتصاد نوین به بخش خصوصی واقعی را دارد. ایشان توضیحی نداده است بر اساس چه رسالتی یک مجموعه دولتی باید کنترل بانک را از فعالان بخش خصوصی واقعی گرفته تا به فعالان خصوصی دیگری واگذر کند. همچنین پاسخ به این سئوال که آیا همچون زمان قبل از تأسیس بانک مرکزی وظایف نظارتی آن بانک به بانک ملی واگذار شده یا اتفاقات دیگری در شرف رخداد است؟ در اثر رقابت (با استفاده از منابع عمومی و پول سپرده گذاران) جهت در اختیار گرفتن کنترل این بانک که در سال گذشته ۱۴۹ ریال به ازای هر سهم زیان داده است، قیمت هر سهم بانک اقتصاد نوین از ابتدای سال‌جاری ۷۷ درصد رشد داشته و ارزش بازار آن به بیش از شش هزار میلیارد تومان رسیده است.
نهمین عرضه اولیه سال جاری در روز دوشنبه این هفته محقق شد و در این عرضه سهام شرکت غلتک سازان سپاهان که شرکتی متعلق به بخش خصوصی و زیر مجموعه شرکت تولیدی چدن سازان است در سقف قیمتی ۸۴۰۰ ریال عرضه شد. حجم این عرضه ۸۲.۵ میلیون سهم معادل ۲۲ درصد از سهام شرکت و ارزش آن ۶۹۳ میلیارد ریال بود. شرکت چدن سازان در اثر این عرضه می تواند به ازای هر سهم ۵۵۵ ریال سود شناسایی نماید. بر این اساس سهام شرکت غلتک سازان با ارزش بازار ۳۱۵۰ میلیارد ریال از روز چهارشنبه میان سرمایه گذاران دست به دست می شود.
این اولین عرضه متعلق به بخش خصوصی واقعی در سال جاری است و این امر نشان می دهد هنوز بازار سرمایه در میان فعالان، تولیدکنندگان و کارآفرینان بخش خصوصی جایگاه مناسب خود را پیدا نکرده است. البته با توجه به چندین مورد موفق از حضور این قشر در بازار سرمایه طی دو سال گذشته شاهد اقبال بیشتر آنها به عرضه سهام شرکت‌های خود در این بازار هستیم. در همین راستا مدیرعامل شرکت مادیران که سهام آن در سال گذشته به بازار عرضه شد از برنامه ریزی این مجموعه برای عرضه سه شرکت زیرمجموعه در سال جاری خبر داده که با توجه به صف طولانی شرکت‌های آماده عرضه تحقق آن کمی دور از واقع می نماید.
بورس انرژی نیز با انجام موفق معامله برق صنایع پس از گذشت بیش از یک سال از توقف این معاملات هفته خوبی را پشت سر گذاشت. در این ارتباط ۵۰ هزار کیلووات برق تولیدی نیروگاه سیکل ترکیبی ارومیه متعلق به شرکت تدبیرسازان سرآمد روانه میز فروش شد که ۴۹ هزار کیلو وات آن به قیمت ۴۶ تومان به ازای هر کیلو وات در هر ساعت از دوره مصرف معامله شد. همچنین ۱۷۸ هزار کیلو وات برق نیز توسط سه نیروگاه پرند مپنا، تولید انرژی برق شمس پاسارگاد و تولید نیروی جنوب غرب صبا (نیروگاه خرمشهر) عرضه شد.
افزایش نقش بورس انرژی در معاملات حامل‌های انرژی از جمله معاملات برق و معاملات فرآورده های نفتی به مقاصد صادراتی در هفته های گذشته موجب شده است سهام این شرکت نیز در بازار پایه فرابورس مورد توجه سرمایه گذاران قرار گیرد به نحوی که از زمان برگزاری مجمع این شرکت در اردیبهشت ماه تا زمان تهیه این گزارش هر سهم بورس انرژی با ۴۱ درصد رشد قیمت مواجه شده است. به این ترتیب ارزش بازار بورس انرژی ایران به ۹۴۲۸ میلیارد ریال بالغ شده که نسبت به سهام شرکت‌های بورس، فرابورس و بورس کالا به مراتب پائین تر بوده و می‌تواند به عنوان یک شرکت در حال رشد مورد ارزیابی قرار گیرد.
قابل توجه است که این نوشته حاوی هیچ توصیه ای برای هر گونه تصمیم سرمایه گذاری شامل خرید و فروش نبوده و صرفا بیان رویدادهای مرتبط با بازار سرمایه و نظر شخصی نگارنده است از این‌رو مسئولیت هرگونه تصمیم بر عهده سرمایه گذاران است.
** کارشناس ارشد مدیریت مالی و تحلیل‌گر بازار سرمایه و بورس
نظر شما