به گزارش خبرنگار ایمنا از شهرستان شهرضا، روزانه انبوهی پسماند در شهرهای مختلف تولید می‌شود؛ تغییر شیوه زندگی انسان و مواد پایه در بسته‌بندی محصولات و کالاها باعث شده هر روز بر مقدار زباله‌های تولیدی اجتماعات انسانی افزوده شود.
پلاستیک، شیشه، کاغذ، دورریز میوه‌ها و هزار گونه دیگر از پسماندهای خانگی، صنعتی و خدماتی در گوشه و کنار شهر جمع‌آوری می‌شده و دفن می‌شده است. اما امروزه سرانجام همه زباله‌ها این نیست و برای بسیاری روش بازیافت پیدا شده و کارخانه‌های بزرگی برای این منظور ساخته شده است لیکن چرخه بازیافت و بازمصرف پسماندها در همه کشورها به یک اندازه پیشرفت نکرده است و به تناسب توسعه‌یافتگی، زباله تولیدی در صنایع و منازل را بازیافت و دوباره در چرخه مصرف به‌کار می‌گیرند و از این طریق از اتلاف بخش مهمی از سرمایه ملی جلوگیری می‌کنند.
در ایران نیز چند سالی است چرخه بازیافت پسماندها شکل گرفته، اما همه شهرها به یک نسبت از امکانات آن برخوردار نیستند. در بعضی شهرها هنوز نظام تفکیک زباله از مبدأ، تفکیک اصولی در مقصد و امکانات بازیافت کامل برخی پسماندها و روش‌های دفن اصولی غیربازیافتی‌ها در کانال دفن پسماند ایجاد نشده و این مسئله نه‌تنها مشکلاتی را برای شهروندان ایجاد کرده، بلکه باعث اتلاف بخش مهمی از سرمایه شهری شده است. یکی از این شهرها، شهرضا در استان اصفهان است که با روند صحیح و اصولی مدیریت پسماند فاصله بسیاری دارد:
فرایند ناقص جمع‌آوری زباله‌ها
محسن طیاری شهروند شهرضا می‌گوید: برخی شهروندان زباله‌های خود را در غیر ساعات تعیین شده از طرف شهرداری، به خارج از منزل منتقل می‌کنند. شمار سگ‌های ولگرد در بعضی مناطق زیاد است و این سگ‌ها کیسه‌های زباله را پاره می‌کنند و این مسئله سبب شده در بعضی روزها مقدار زیادی زباله در معابر و کوچه‌ها پخش شود.
این شهروند شهرضایی تأکید می‌کند: در بسیاری محلات سبدهای جمع‌آوری پسماند وجود ندارد و همین مسئله به افزایش آلودگی محیطی ناشی از انتشار زباله‌ها منجر شده است.
رضا عباسی شهروند دیگری است که نارضایتی خود از شیوه جمع‌آوری زباله را اینگونه بیان می‌کند: در بعضی شهرها محل‌های خاصی برای تفکیک زباله در محلات ایجاد شده است، اما در شهرضا اینگونه نیست. تعداد ماشین‌های جمع‌آوری زباله هم کم است و حتی اگر کیسه‌های زباله در موعد اعلام شده به خارج از منزل منتقل شود به علت وجود سگ‌های ولگرد کیسه‌ها پاره و زباله‌ها پخش می‌شود. اثرات شیرابه زباله‌هایی که روی آسفالت خیابان ریخته شده هم چهره شهر را بسیار نازیبا کرده است.
پسماند منبعی پایدار برای درآمد شهرداری‌ها
شیرین صادقی، کارشناس ارشد شهرسازی می‌گوید: وقتی پسماند به جای آنکه دفع شود بازیافت می‌شود از آن به عنوان ماده اولیه ساخت محصولات جدید استفاده می‌شود که این کار باعث کاهش استفاده از مواد خام اولیه خواهد شد.
وی ادامه می‌دهد: بازیافت زباله مراحل مختلفی دارد که نخستین بخش آن تفکیک در مبدأ و جداسازی مواد قابل بازیافت است که هیچ‌یک از آن‌ها در شهرضا انجام نمی‌شود و همین عامل باعث شده بخش مهمی از سرمایه شهری دور ریخته شود این در حالی است که پسماند از مهمترین منابع درآمدی پایدار شهری است.
کارشناس ارشد شهرسازی تصریح می‌کند: آسیب‌های این بخش تنها به دور ریختن پسماند شهری محدود نیست، وقتی مدیریت علمی و اصولی در این زمینه وجود نداشته باشد، جریان شیرابه‌های زباله و نفوذ آن‌ها در زمین، انتشار ذرات آلاینده در هوای اطراف و زباله‌های عفونی مراکز درمانی خطرات زیادی برای بهداشت و سلامت شهروندان ایجاد می‌کند.
صادقی می‌گوید: بازیافت زباله فرایندی چند بخشی است که از آموزش شهروندان و تفکیک در مبدا آغاز و تا دفن اصولی پسماندهای غیرقابل بازیافت و استفاده کارآمد از مواد قابل بازیافت ادامه دارد.
طلای کثیف؛ ثروتی که قدرش را نمی‌دانیم
حبیب قاسمی، شهردار شهرضا با بیان اینکه در سال‌های قبل بخشی از انجام خدمات این شهرداری در قالب قراردادهای برون‌سپاری به بخش خصوصی واگذار شده است، می‌گوید: این اقدام در حوزه جمع‌آوری پسماند به صورت غیراصولی و غیرعلمی انجام شده است، ولی در آینده اصلاح می‌شود.
قاسمی گفت: یکی از اشکالات این است با این که تعداد ماشین‌آلات شهرداری شهرضا در جمع‌آوری پسماند مناسب و کافی است ولی به دلیل استفاده پیمانکار از خودروهای دیگر هر ماه هزینه زیادی برای اجاره ماشین‌آلات پرداخت می‌شود.
وی با بیان اینکه تفکیک پسماند خشک و تر از مبدأ در برون‌سپاری خدمات شهری شهرداری درنظر گرفته نشده است، تصریح می‌کند: باید بخشی از تعهد بخش خصوصی فعال در این زمینه آموزش شهروندان در حوزه تفکیک پسماند و ایجاد بستر مناسب برای درآمدزایی پایدار شهری باشد.
شهردار شهرضا تأکید می‌کند: آنچه در بسیاری از شهرها و کشورها تحت عنوان طلای کثیف شناخته می‌شود و بسیار باارزش است در شهرضا دفن می‌شود.
وی با اعلام این که از ابتدای تیرماه با انتخاب پیمانکار جدید شیوه جمع‌آوری و تفکیک پسماندهای خانگی در شهرضا تغییر می‌کند تاکید می کند: اقدامات شهرداری بدون مشارکت آگاهانه مردم به نتیجه مطلوب نمی‌رسد، بنابراین باید دوره‌های آموزشی با موضوع شناخت ارزش و اهمیت مدیریت پسماندها، تفکیک در مبدأ، اتخاذ روش‌هایی برای کاهش تولید زباله خانگی و استفاده مجدد از مواد بازیافتی برای شهروندان برگزار شود.
نظر شما