اشرف،‌ تالار طلایی صفوی

تالار اشرف یکی از مهم‌ترین آثار اصفهان صفوی است که از گزند زمان درامان بوده و با تزئینات خاص خود که در هیچ یک از آثار دیگر اصفهان دیده نمی‌شود،‌ جاذبه‌ای منحصر به فرد محسوب می شود.

به گزارش خبرنگار ایمنا، اصفهان به راستی گنجینه ارزشمندی از میراث فرهنگی مختلف است، میراثی که در هر گوشه شهر دیده می‌شوند و هر کدام از آن‌ها یکی از ستاره‌های درخشان کهکشان نصف‌جهان را تشکیل می‌دهند. بخش بزرگی از این بناها و آثار ارزشمند در یک گذر مهم اصفهان جا خوش کرده‌اند، ‌گذری که امروز استانداری نامیده می شود و بر پهلوی اصفهان صفوی بنا شده است. اصفهان امروز مدیون اصفهان صفوی است و این بر کسی پوشیده نیست.

آثار معماری صفویان است که در گوشه گوشه شهر جا خوش کرده، این آثار در مرکز امروزی و صفوی شهر یعنی محدوده میدان نقش جهان به اوج می‌رسد. تالار اشرف نیز یکی از همین بناهای ارزشمند معماری عصر صفوی است که سرنوشت پر فراز و نشیبی داشته و از دست حاکمان قاتل معماری قاجاریه جان سالم به در برده است. البته این پروسه برای تالار اشرف نیز خوش‌آیند نبوده و برای اینکه سالم بماند مجبور شده تا انبار علوفه و اقامتگاه سربازان روس باشد.

این تالار با معماری خیره کننده و گچ‌بری‌های مشهور خود روزگار عجیبی را پشت سر گذاشته است. ساخت تالار اشرف در زمان شاه عباس آغاز شد و در زمان شاه سلیمان به پایان رسید. این محل سکونتگاه و حرم سلطنتی پادشاه بوده که در ابتدا دوره قاجار به منزل صارم‌الدوله فرمانده نظامی شهر اصفهان تبدیل شد. این بنا روزگاری به اداره صحیه و سجل احوال، اداره معارف، اداره فرهنگ و هنر، اداره آموزش و پرورش، و اکنون نیز اداره تشریفات استانداری تغییر کاربری داد.

عمارت باشکوه اشرف یک تالار بزرگ در میان و اتاق‌هایی در اطراف دارد، این عمارت برای رفاه شاه و همچنین زندگی مجلل خانواده و حرم وی طراحی و ساخته شده بود. در تالار اصلی یک سقف بلند با مقرنس‌های مختلف و زیبا به چشم می‌خورد و قطاربندی از زر دارد. این نمونه از معماری در هیچ یک از بناهای باقی مانده از عصر صفوی نمی‌توان یافت و همین نکته اشرف را در میان بناهای دیگر بسیار پررنگ می‌کند.

مصالح اصلی که در ساخت این بنا به کار رفته چوب است، ‌ کل بنا با چوب ساخته شده و دورتادور آن با آجر پوشیده شده است. ستون‌های این تالار که تا سقف پیش رفته و شکوه زیادی به بنا داده است، ‌ تماما با طلا تزئین شده است. علاوه بر این تزئینات نقاشی‌ها، نگارگری‌ها و گچ‌بری‌های خاصی نیز در بنا وجود دارد که بینندگان را متحیر خود می‌کند. طبق گفته برخی حکایات در زمانی که روس‌ها اینجا اقامت داشتند این نقوش در زیر لایه‌های گچ پوشانده شدند.

تالار اشرف در واقع یک بخش کوچک از کاخ صفوی است، مجموعه‌ای که در منطقه دولت‌خانه صفوی شامل رکیب‌خانه، ‌ کاخ هشت بهشت، ‌ کاخ پشت مطبخ، تالار تیموری، ‌توحیدخانه و بسیاری دیگر از بناهایی بوده که بعدها تخریب شدند و اثری از آن‌ها باقی نمانده است. تمام ساختمان‌های اطراف تالار اشرف در چهار جهت به مرور زمان تخریب شدند، ‌ این ساختمان نیز در حدود ۸۰ سال پیش فاصله‌ای تا تخریب نداشت، اما مرمت و احیا و دیوار جدیدی که دور بنا کشیده شد آن‌را نجات داد.

در مورد دلیل نام‌گذاری این تالار و بنا روایات مختلفی وجود دارد، برخی نام اشرف را به اشرف افغان نسبت می‌دهند و نام این تالار را برگرفته از نام وی می‌دانند. اما این نظریه رد شده چرا که بر اساس برخی اسنادی که اکنون در دست است، ‌ این عمارت در زمان صفوی ساخته شده و از همان زمان به همین نام خوانده می‌شده است.

تالار اشرف اکنون پس از کش و قوس‌های فراوان در اختیار تشریفات استانداری اصفهان قرار گرفته و میزبانی برای ضیافت‌های مهم‌ترین ارگان اجرایی استان است. این تالار ارزشمند را می‌توان از مهم‌ترین آثار باقی مانده صفوی در اصفهان دانست، اثری که در خیابان استانداری می‌درخشد و یادآور دوران شکوه عباسی است.

کد خبر 384211

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.