چند راهکار برای کاهش معضل ترافیک شهری

امیر حسین شبانی در گفت و گو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: سیر تحول کالبدی شهرهای کشور دو بخش دوره معاصر و قبل از دوره معاصر را شامل می‌شود، تا قبل از دوره معاصر نظام حرکت و دسترسی در شهر مبتنی بر حرکت پیاده و در برخی مواقع حرکت با چهارپایان و وسایل ابتدایی بوده است.

وی افزود: سرعت حرکت در این نوع از دسترسی پایین بوده زیرا مقیاس شهرها در گذشته چندان بزرگ نبوده و مسائل رفت و آمد در درون شهر نیز حوزه‌های متنوع حمل و نقلی را درگیر خود نمی‌کرده است.

این کارشناس شهرسازی خاطر نشان کرد: در دوره معاصر و با ورود اتومبیل‌ها به شهرها شکل جدیدی از جابه‌‎جایی مطرح شد، این شکل جدید از جابه‌جایی واجد پیش زمینه‌ها، الزمات و اقتضائاتی بود که تا قبل از آن در شهرها وجود نداشت.

شبانی تصریح کرد: بافت‌هایی که در طول تاریخ در قالبی ارگانیک و به صورت بطئی خود را با شرایط  موجود وفق داده بودند، با الگوی هندسی و غیر بومی مواجه شدند که نظام حرکتی و دسترسی در شهرها را متحول کرد.

وی ادامه داد: همزمان با تغییر نظام حرکتی در شهرها مسئله حرکت و جابه‌جایی از یک  امر بدیهی و عادی تبدیل به یک مشکل، معضل و حتی بحران شد زیرا نظام کالبدی شهرهای کشور هم پای نظام حرکتی و دسترسی و متناسب با الزامات دوره معاصر تغییر نکرد.

این کارشناس شهرسازی تصریح کرد: نبود تناسب بین نظام کالبدی شهرها و نظام حرکتی موجب ایجاد گره‌های ترافیک، گلوگاه‌های ترافیکی و انواع معضلات ترافیکی شده است در حالی که مسائل ترافیکی جدای از مسائل شهری قابل تحلیل نیست.

وی افزود: ساختار فضایی شهر یک بر هم‌کنش ارتباطی بین فرم کالبدی شهر، جغرافیا و توپوگرافی، نظام اقتصادی و نظام اجتماعی است و این نظام چهارگانه باید با نگاهی همه جانبه ابعاد مختلف مسائل ترافیکی شهر را بررسی کند.

شبانی با اشاره به تفاوت میان یک شهرساز و مهندس ترافیک، عنوان کرد: یک مهندس ترافیک سعی بر رفع مسائل ترافیکی بدون توجه به سایر عوامل تاثیر گذار دارد در حالی که رفع مسائل ترافیکی با تراکم ساختمان‌ها، اختلاط کاربری‌ها و شرایط بافت‌های مختلف شهر در ارتباط است. 

این کارشناس شهرسازی افزود: رفع معضل یک چهارراه شلوغ تنها با اصلاح هندسی و تعویض معابر، اضافه کردن روگذرها و زیرگذرها امکان‌پذیر نیست بلکه بافت‌های شهری باید به واسطه ساختارهای اجتماعی و جمعیتی متفاوت بررسی شود تا راه‌حل‌های متفاوتی برای رفع مسائل ترافیکی در بافت‌های مختلف شهری مدنظر قرار بگیرد