درآمد دلاری و هزینه ریالی استخراج ارزهای دیجیتال

به گزارش خبرنگار ایمنا، ارزهای دیجیتال، پول های رمزی هستند که از ده ها سال قبل در فضای مجازی به‌کار گرفته شدند و بیت کوین یکی از شاخص ترین آنها محسوب می شود، این روزها که قیمت بیت کوین بیشترین نوسانات خود در دنیای اقتصاد دیجیتال را پشت سر می گذارد و روند صعودی به خود گرفته بسیاری از کاربران فضای مجازی درباره اینکه "اگر مدتی قبل بیت کوین خریده بودند، اکنون چقدر سود کسب می کردند" صحبت می کنند.

اما استخراج ارزهای دیجیتال در ایران به دلیل مصرف بالای انرژی الکتریکی و قاچاق بودن دستگاه‌های استخراج (ماینرها) تقریبا جرم محسوب می شود و البته منع قانونی خاصی برای آن وجود ندارد و در قانون هم به صورت واضح به آن پرداخته نشده است اما مقامات دولتی همچون وزارت نیرو همواره نگران تبعات استفاده از این دستگاه‌ها در شبکه انرژی الکتریکی کشور هستند.

در چند هفته اخیر نیز اقداماتی از سوی دستگاه‌های دولتی و نظارتی برای برخورد با عاملان استخراج بیت کوین در سراسر کشور صورت گرفته که از جمله آنها می توان به پیشنهاد افزایش تعرفه برق، جمع آوری دستگاه‌های استخراج (ماینرها)، قطع انشعابات ماینرها، اعلام ممنوعیت خرید و فروش دستگاه‌های استخراج و پلمب مراکز استخراج بیت کوین اشاره کرد.

هر چند با توجه به بالا بودن قیمت دلار ماین انواع ارزهای دیجیتال همچون بیت کوین در ایران همچنان سودآور است و علت اصلی آن نیز درآمد دلاری و هزینه های ریالی است که ماینر دارد.

هویت ماینرهای ایرانی، آنها را در بازارهای جهانی تحریم می کند

حسین عماره، یک کارشناس اقتصادی معتقد است این روزها تب استخراج بیت کوین و ارزهای دیجیتال در ایران مثل روزهای گرم و داغ تابستانی که در حال تجربه کردن آنها هستیم به شدت ملتهب و داغ است.

وی به خبرنگار ایمنا می گوید: "قیمت ارزان برق، وضعیت نابسامان اقتصادی، افت شدید ارزش پول ملی، بیکاری، وضعیت بد صنایع و گرانی ها همه دست به دست یکدیگر داده تا نیروی کار جوان ایرانی به فکر راه حلی برای بهبود اوضاع معیشتی خود باشد و به دنبال یک اشتغال آسان اما سودآور بگردد.

عماره ادامه می دهد: استخراج ارزهای دیجیتال یکی از آن کارهای آسان اما سودآور است و به سرمایه زیادی هم احتیاج ندارد. البته قیمت دستگاه‌های استخراج در ایران کمی گران است اما ماینرهای ایرانی اغلب جوان‌هایی هستند که قصد داشته اند با پس اندازهای خود وسیله ای برای بهبود وضعیت معیشتی خود تهیه کنند و در نوسانات اقتصادی اخیر متوجه شده اند که افت ارزش پول ملی سرمایه آنها را کم ارزش کرده است و دیگر نمی توانند با پس انداز ریالی خود به هدف مطلوب برسند.

وی اضافه می کند: ماینرهای ایرانی اغلب به یک نوع خاص از ارزهای دیجیتال یعنی بیت کوین می پردازند و این در حالی است که استخراج بیت کوین در جهان کمی منسوخ شده و ارز های دیجیتال جدید با روش های استخراج جدید به بازار آمده اند و ارزش پایدار تری نسبت به بیت کوین دارند.

این کارشناس اقتصادی خاطر نشان می کند: علت اصلی گرایش ماینرهای ایرانی به بیت کوین معروفیت آن در میان ارز های دیجیتال و استفاده از آن در مبادلات جهانی است، اما ماینرهای ایرانی کمتر فرصت استفاده از این ارز دیجیتال را پیدا می کنند زیرا در مبادلات ارزهای دیجیتال ملیت و هویت افراد تضمین کننده صحت معامله با آنهاست.

وی اضافه می کند: ماینرها پس از مدتی متوجه می شوند که حتی در دنیای ارزهای دیجیتال نیز کسی به ایرانیان اعتماد نمی‌کند و کیف پول‌های ارزی ایرانی اغلب در معاملات غیر اقتصادی استفاده می شود و علاقه ای برای همکاری با ماینرهای ایرانی در دنیای استخراج و استفاده از ارز های دیجیتال دیده نمی شود.

عماره ادامه می دهد: تنها ماینر هایی از ایران موفق به تبادلات ارزی در فضای مجازی می شوند که با سر شبکه های دنیای تاریک اینترنت (دارک وب) ارتباط داشته باشند و از آنها بخواهند که نقش واسطه را در معاملات ارزی دنیای اقتصاد دیجیتال بازی کنند. البته این واسطه گری هم ارزان نیست و واسطه ها مبالغ هنگفتی را از این طریق بدست می آورند.

وی تاکید می کند: درست است که ایران در ظاهر در دنیای تبادل ارز های دیجیتال توسط هیچ نهاد یا کشوری تحریم نشده است اما فعالان این دنیای بزرگ از ارتباط مالی و اقتصادی با ایرانیان در هراس اند و همواره گمان می کنند که معامله اقتصادی با ایرانیان به ضرر آنها تمام خواهد شد و در واقع هویت ماینرهای ایرانی آنها را در بازارهای جهانی تحریم می کند."

باید توجه داشت که تمام منفعتی که یک ماینر از طریق استخراج ارزهای دیجیتال بدست می آورد، به میزان استخراجی که در روز انجام می دهد، نیست بلکه هزینه های بالای نگهداری و خرید تجهیزات استخراج ارزهای دیجیتال از آن کسر شده و عاملی مهم در میزان منفعت ماینرها از استخراج بیت کوین است.

استخراج ارزهای دیجیتال به معنی خوابیدن و پولدار شدن نیست

یکی از ماینرهای حرفه ای اصفهانی که می خواهد نام او فاش نشود در این باره به خبرنگار ایمنا می گوید: "برخی از جوانان با شنیدن میزان درآمدی که برخی از ماینرها در روز بدست می آورند گمان می کنند می توانند در کوتاه مدت به یک ماینر حرفه ای تبدیل شوند و درآمد ارزی روزانه داشته باشند در حالی که استخراج ارزهای دیجیتال صرفا خوابیدن و پولدار شدن نیست.

وی اضافه می کند: هر کسب و کاری در فضای اقتصادی امروز به بسترهای مناسب و پویایی برای رونق گرفتن نیاز دارد و متاسفانه این بسترها در کشور ما فراهم نیست به همین دلیل استخراج ارزهای دیجیتال در ایران، ریسک ها، مشکلات و هزینه های خاص خودش را دارد.

این ماینر یادآور می شود: بازگشت سریع سرمایه بیت کوین تصور غلطی است که بسیاری از مردم از استخراج ارز های دیجیتال دارند و همین امر موجب افزایش تعداد ماینرهای بزرگ و کوچک در بازه زمانی دو سال اخیر شده است."

فعالیت دستگاه‌های منسوخ شده ماینینگ در ایران

استخراج به صرفه و سودآور بیت کوین از طریق دستگاه هایی بنام "ای سیک" (ASIC)    انجام می شود و اغلب این دستگاه ها که در اصطلاح به آنها دستگاه‌های ماینینگ نیز می گویند تولید کشورهای چین و ویتنام است. بسیار جالب است که همه دستگاه های استخراج در سراسر دنیا پس از مدتی سرعت اولیه خود را از دست می دهند و دیگر مثل گذشته نمی توانند به حل مسائل و سود آوری بپردازند اما قدیمی ترین دستگاه‌های استخراج نیز در ایران سودآوری دارند و بیت کوین استخراج می کند که در نوع خودش بی نظیر است.

چندی پیش یک ماینر اروپایی که برای سرمایه گذاری به ایران آمده بود در مصاحبه با نیویورک تایمز گفته بود: " گمان می کنم ایران آخرین نقطه کره زمین است که هنوز دستگاه‌های منسوخ شده ماینینگ در آن کار می کنند و سودآوری دارند."

البته این مهم خود به دلیل ممنوعیت واردات این نوع از دستگاه‌های استخراج به ایران است، بیشتر این دستگاه‌ها به صورت قاچاق وارد ایران می شوند و به همین دلیل دستگاه‌های نظارتی بر اساس قانون حق ضبط و توقیف آنها را در اختیار دارند و همین امر موجب فعالیت گسترده واسطه ها در زمینه فروش دستگاه‌های دست دوم و قدیمی استخراج در ایران شده است.

ماینرهای دنیا دوست دارند در ایران، بیت کوین استخراج کنند

رضا سلمانی، کارشناس اقتصاد دیجیتال، زمان نخستین استخراج بیت کوین در ایران را پیش از سال ۲۰۱۲ میلادی می داند و به خبرنگار ایمنا می گوید: استخراج ارزهای دیجیتال و به خصوص بیت کوین در ایران تنها در سال های اخیر انجام نشده بلکه قدمت آن به سال ۲۰۱۲ و ۲۰۱۱ میلادی می رسد.

وی ادامه می دهد: با توجه به اینکه نخستین استخراج ارزهای دیجیتال در ایران تقریبا ۸ سال پیش صورت گرفته است اما توسعه و گسترش ماینینگ در ایران در اوایل سال ۱۳۹۷ شمسی اتفاق افتاده است. در سال ۹۷ قیمت بیت کوین به صورت چشمگیری بالا رفت و همین موضوع که ناشی از ورود توکن‌های جدید به بازار ارز های دیجیتال بود و موجب توجه مردم به این نوع از درآمد ها شد.

این کارشناس اقتصاد دیجیتال خاطر نشان می کند: افزایش ارزش بیت کوین در سال ۹۷ با افزایش قیمت دلار در ایران همراه و باعث افزایش شدید ارزش ریالی بیت کوین در ایران شد. پیش از سال ۱۳۹۷ که قیمت بیت کوین ۲۰ هزار دلار بود ارزش ریالی آن تقریبا ۱۰۰ میلیون تومان می شد اما اکنون که قیمت بیت کوین حدودا ۱۲ هزار دلار و قیمت ریالی آن تقریبا ۱۶۰ میلیون تومان است و همین قیمت ها نشان دهنده تاثیر قیمت دلار در افزایش تعداد ماینرهای ایرانی است.

سلمانی اضافه می کند: نکته اصلی اینجاست که افزایش قیمت دلار در ایران به افزایش بهای انرژی الکتریکی(برق) منجر نشد و قیمت انرژی الکتریکی در ایران نسبت به بسیاری از کشورهای جهان ارزان شد. همه این عوامل موجب شد تا بهترین شرایط استخراج در ایران به وجود بیاید و اکنون تقریبا همه ماینرهای جهان دوست دارند در شرایط ایران به استخراج بیت کوین بپردازند.

وی تصریح می کند: در حالی که هم اکنون سودآوری استخراج بیت کوین در بسیاری از کشورها به صفر رسیده است، ماین انواع ارزهای دیجیتال همچون بیت کوین در ایران همچنان سودآور است و علت اصلی آن درآمد دلاری و هزینه های ریالی است که ماینر دارد.

در حالی که بسیاری از کشور های جهان مانند چین بیت کوین را به عنوان یک ارز دیجیتال تحریم کرده اند و قوانین مشخصی برای برخورد با عاملان استفاده از آن در معاملات اقتصادی در نظر گرفته اند، هنوز قانون مشخصی در ایران برای این موضوع وجود ندارد.

گزارش از: سپهر زارع- خبرنگار ایمنا