ترزا می؛ از ظهور تا افول

به گزارش خبرنگار ایمنا، انگلستان یکی از مهم ترین کشور های اروپا و از اعضای اصلی اتحادیه اروپا محسوب می شود که همواره تصمیمات سیاسی این کشور نقش تعیین کننده ای در عرصه سیاست جهانی داشته است. همچنین پیروزی این کشور در دو جنگ جهانی موجب افزایش قدرت آن و تبدیل شدنش به یکی از ۵ قدرت اصلی جهان شد.

نظام حاکمیتی انگلستان پادشاهی مشروطه است و طبق قانون اساسی این کشور، ملکه یا پادشاه از قدرت اجرایی قابل توجهی برخوردار نیست، بلکه یک عنصر تشریفاتی با اختیارات محدود در نظام پادشاهی محسوب می شود و وظیفه اصلی اداره کشور بر عهده نخست وزیر است که از طریق پارلمان اصلی انگلستان انتخاب می شود و تا زمانی که حزب وی دارای اکثریت در پارلمان باشد می تواند به فعالیت خود ادامه دهد.

ترزا می (Theresa Mary May) پنجاه و چهارمین نخست وزیر انگلستان است که از ۱۳ ژوئیه ۲۰۱۶ به این سمت منصوب شد و پیش از آن در دولت نخست وزیر های مختلفی از جمله ویلیام هیگ، بین دانکن اسمیت، مایکل هوآرد و دیوید کامرون دارای سمت بود.

وی همچنین رهبر حزب محافظه کار انگلستان است و سابقه تصدی وزارت کشور، وزارت زنان و برابری، وزارت کار و بازنشستگی، وزارت فرهنگ و رسانه و نمایندگی مجلس را نیز دارد. می، اولین بار در انتخابات سراسری بریتانیا در سال ۱۹۹۷ به عضویت پارلمان بریتانیا در آمد و از سال ۲۰۰۲ به عنوان رهبر حزب محافظه کار فعالیت کرد.

مجلس عوام انگلستان در زمان نخست وزیری دیوید کامرون نظرسنجی میان مردم مبنی بر نظر آنها در زمینه خارج شدن یا خارج نشدن از اتحادیه اروپا برگزار کرد و طبق نتیجه آن دولت بریتانیا متعهد شد تا در طی سه ماه با اعلام یک سری شرایط خاص از اتحادیه اروپا خارج شود و شکل مستقل و رسمی تری بیابد.

دست و پنجه نرم کردن ترزا می پس از دیوید کامرون با نتیجه این نظر سنجی موجب تغییر نظر برخی از مردم درباره وی و شکل گیری اعتراضاتی در گوشه و کنار انگلستان شد. ترزا می که راه حلی جز خروج از اتحادیه اروپا نداشت مهلت سه ماه خروج از این اتحادیه را یک بار تمدید کرد و در این سه ماه سعی کرد تا مجلس این کشور را برای خارج نشدن از اتحادیه اروپا راضی کند، اما در پایان مجلس راضی نشد و ترزامی در بیست و چهارم ماه می امسال اعلام کرد که هفتم ژوئن استعفا خواهد کرد و سکان نخست وزیری انگلستان را به دست یک نفر دیگر خواهد سپرد.

ترزا می؛ قربانی تنش میان حزب کارگر و محافظه کاران

بسیاری از کارشناسان دنیای سیاست معتقدند بی شک استعفای ترزامی در این برهه از زمان علتی جز فشار های مداوم احزاب دیگر انگلستان از جمله حزب سبز و حزب کارگر نداشته است و در حقیقت ترزامی قربانی یک تنش سیاسی میان حزب کارگر و حزب محافظه کار بریتانیا شده است.

پدرام سید موسوی، تحلیلگر مسائل اروپا معتقد است اختلاف نظرهای متعدد میان دونالد ترامپ و ترزامی یکی از عوامل حذف پنهان او از صفحه قدرت انگلستان بوده است و حزب کارگر انگلستان طی یک همکاری مخفیانه با دولت ایالات متحده اقدام به افزایش فشارها بر ترزامی کرده است.

وی به خبرنگار ایمنا می گوید: ترزامی از ابتدای ورودش به کارزار انتخاباتی انگلستان علاقه زیادی به ارتباط با ایالات متحده نداشت و پس از اینکه دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۷ میلادی رییس جمهور آمریکا شد، روابط سیاسی انگلستان با ایالات متحده به کم ترین سطح در ۵۰ سال اخیر رسید.

این تحلیلگر مسائل اروپا با اشاره به اقدامات حماقت آمیز دونالد ترامپ در مسئله سیاست خارجی ادامه می دهد: ترزامی نه تنها قدرت تاثیر گزاری نخست وزیر سابق بریتانیا دیوید کامرون را نداشت بلکه در برخی موارد، در سیاست های خود کوتاه می آمد و به رقیب اجازه قدرت نمایی می داد. قدرت گیری حزب کارگر در زمان نخست وزیر ترزا می اتفاق افتاد و این حزب تا پیش از این از قدرت چندانی برخوردار نبود.

سید موسوی خاطر نشان می کند: ترزامی در چینش کابینه و انتخاب اعضای هیئت دولت نیز تبحر و مهارت کامرون را نداشت و همین امر باعث شد تا افرادی را به عنوان وزیر و معاون انتخاب کند که مواضعی ناهمسو با وی داشتند و پس از مدتی از سمت خود استعفا کردند. افزایش آمار استعفای وزرا در دولت بریتانیا موجب تضعیف چهره سیاسی ترزامی در میان احزاب شد.

وی تصریح می کند: می به عنوان یک نخست وزیر از تاثیر و مهارت کافی برخوردار نبود و همین امر موجب شد تا نتواند به خوبی محافظه کاران مجلس عوام بریتانیا را مدیریت کند و در برگزیت موفق از صحنه خارج شود. البته فشاری که از سوی اتحادیه اروپا برای جلوگیری از خروج انگلستان از این نهاد به او وارد می شد نیز باعث شد تا در این میان ترزامی قربانی دعوای نیابتی بین مجلس عوام انگلستان و اتحادیه اروپا باشد.

قابل ذکر است که می ایران را کشوری پایبند به برجام خوانده و پرده از اختلاف نظر خود با دونالد ترامپ درباره برجام برداشته بود و همین موضوع باعث شده تا بسیاری از کارشناسان سیاسی پیش بینی کنند که در صورت موفقیت حزب کارگر در تصدی سمت نخست وزیری، فشار از سوی انگلستان در توافق برجام بر ایران افزایش خواهد یافت و این کشور دیگر مواضع ضد آمریکایی خود در این معاهده را تغییر خواهد داد.

برجام از استعفای ترزامی تاثیر خواهد پذیرفت

فائزه یاریان، تحلیلگر مسائل سیاسی و استاد دانشگاه نیز در این باره به خبرنگار ایمنا می گوید: ترزامی یکی از مهم ترین مهره‌های سیاسی انگلستان در تدوین سیاست های کلی این کشور بود، از نفوذ زیادی در میان حزب محافظه کار برخوردار بود. وزارت کشور انگلستان یکی از مهم ترین وزارت خانه های دولت است و اغلب وزاریی که به وزارت کشور می روند پس از یکسال از ادامه فعالیت در این وزارت خانه انصراف می دهند اما می در دوران نخست وزیر دیوید کامرون ۶ سال وزیر کشور بود که این در تاریخ انگلستان بی سابقه است.

وی ادامه می دهد: خصوصیت های رفتار ترزامی به عنوان یک فمنیسم تمام عیار موجب شد تا گروهی را که متشکل از زنان حزب محافظه کار بود تشکیل دهد و در آن برای حل مشکلات سیاسی چاره اندیشی کند. اغلب سیاستمداران انگلستان وی را فردی سخت کوش می دانند و از استعفای ناگهانی او متعجب شدند.

این تحلیلگر مسائل سیاسی خاطر نشان می کند: دو حزب کارگر و سبز از ابتدای فعالیت ترزامی در سمت نخست وزیر روابط خوب و متعادلی با وی داشتند و در مواردی به خاطر نفوذ ترزامی از موضعشان کوتاه آمدند اما انتخاب شدن دونالد ترامپ به عنوان رییس جمهور آمریکا تغییری را در رفتار این دو حزب با ترزامی ایجاد کرد و موجب کاهش نفوذ او در مجلس شد.

وی با بیان اینکه حزب کارگر و سبز انگلستان تمام تلاش خود برای کنارگذاشتن ترزامی از قدرت را کردند، می گوید: برخی از رسانه های انگلیسی و آلمانی مدعی هستند که حزب کارگر بریتانیا به صورت غیر رسمی با دونالد ترامپ مشورت می‌کرده و به دنبال عملی کردن اهداف وی در انگلستان بوده است.

یاریان با اشاره به مواضع ترزامی در برجام و واکنش وی به خروج ایالات متحده از توافق هسته ای، تصریح می کند: حزب کارگر از مخالفان اصلی برجام در انگلستان است و حزب سبز نیز تاکنون اظهار نظری در این باره نکرده است، اما به نظر می رسد که در این زمینه نظری همسو با حزب کارگر دارد و بی شک انتخاب نخست وزیر از میان اعضای این دوحزب برجام را تحت تاثیر قرار خواهد داد.

وی اضافه می کند: کناره گیری ترزا می از قدرت می تواند موازنه کنونی برجام را بهم بزند و شرایط را بیشتر به ضرر جمهوری اسلامی ایران کند.

ترزامی به عنوان نخست وزیر فعلی انگلستان و رهبر حزب محافظه کار این کشور در انتخابات پارلمان اروپا نیز موفقیت چندانی را بدست نیاورده است و همین موضوع حاکی از آن است که حزب محافظه کار انگلستان محبوبیت باور نکردنی خود در میان مردم بریتانیا را از دست داده و کشمکش ها بر سر برگزیت علت اصلی این اتفاق است.

گزارش از سپهر زارع_خبرنگار ایمنا