به گزارش ایمنا، با این وجود اصل هوشیاری و ضرورت غافل گیر نشدن در صحنه دیپلماسی ایجاب می کند تا نسبت به تحولات منطقه ای و جهانی اشراف توام با تحلیل و نگاه ریز بین به مسائل داشته باشیم. تحولات حساس منطقه ای و بین المللی، همچنین بررسی نقش همسایگان و هم پیمانان برجامی ایران، محور گفت و گوی خبرنگار ایمنا با دکتر حسین مسعودنیا، استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان بوده است.
مسعودنیا با اشاره به فضای تنش بین ایران و آمریکا اظهار کرد: این روزها به طور مدام شاهد تحولات جدید در صحنه دیپلماسی و روابط خارجه بوده و مخالفین جنگ در منطقه برای اجتناب از آتش جنگ تلاش وافری دارند؛ سلطان قابوس و برخی از رده های بلند پایه عراقی در حال وساطت برای کم کردن تنش ها بین ایران و آمریکا هستند، در تحول و اقدامی جدیدتر سفیر آمریکا در عراق با سفرای سه کشور اروپایی دیدار داشته، همه اینها نشانه های خوبی است که طرفین از درگیری و جنگ اجتناب می کنند، هرچند که بالاترین مقامات کشور تاکید کرده اند قصد جنگ و جنگ افروزی ندارد و نمی خواهد به طرف جنگ پیش بروند؛ از طرفی مقامات آمریکا نیز اعلام کرده اند که قصد جنگ با ایران را ندارد و نمی خواهد با ایران وارد فضای جنگی شوند.
این تحلیل گر مسائل سیاسی خاطر نشان کرد: بر اساس تحلیل ها، آمریکا به سمت تنش زدایی پیش می رود، چون دو دستگی در کاخ سفید برضد جنگ شکل گرفته است، برخی اصرار به جنگ و شماری از مقامات از این هراس دارند که گروه های رادیکال با ارائه اطلاعات نادرست، باعث شعله ورشدن آتش جنگ شوند؛ این افراد معتقدند اطلاعات نادرست نهادهای اطلاعاتی آمریکا که زیر نظر صهیونیست ها بود منجر به جنگ عراق شد و همین اطلاعات نادرستی که در اختیار مقامات دولتی وقت آمریکا گذاشته شد، آنها را قانع کرد که عراق دارای سلاح های شیمیایی است و آمریکا با این دلایل مهم و نه با اسناد قوی مصمم شد تا به عراق حمله کند.
استاد دانشگاه اصفهان گفت: در درون حاکمیت آمریکا با تنش های پیش آمده بین اعضای کنگره و سنا، عده کمی بر جنگ اصرار داشته و عده ای دیگر ضد جنگ و معتقدند که باید اطلاعات صحیحی در اختیار تصمیم گیرندگان آمریکایی گذاشته شود تا در آینده مجبور نشوند پاسخگوی اشتباهاتشان باشند. این در حالی است که آنها ترامپ و دستگاه دیپلماسی وی را جنگ طلب خطاب و از به وجود آمدن یک تنش بین المللی فراگیر بر حذر می دارند. موضوع جنگ برای هر دو طرف دارای اهمیت است و اینکه هر دو طرف سعی دارند به طرف جنگ مخربی که ممکن است منطقه هم را هم دچار تنش کند و فراگیر شود، پیش نروند، چون جنگ منافع کشورها را تخریب و سطح تشنج بین همه کشورهای در گیر را افزایش می دهد.
وی ادامه داد: با توجه به تحولات روزهای گذشته و زمینه های ایجاد شده برای کاهش یافتن سطح تنش ها و تنشجات، انتظار نمی رود که مذاکره ای میان ایران و آمریکا صورت گیرد، چرا که برای نشست و مذاکره بین این دو کشور باید تابوهایی ۴۰ ساله شکسته شود و این تابوهای ۴۰ ساله باعث شده که هرکدام از این کشورها به راحتی نتوانند بر سر میز مذاکره آمده و از سطح تنش ها بکاهند.
مسعودنیا تصریح کرد: مسئولان ایران از جمله آقایان روحانی، ظریف و تخت روانچی اعلام کرده اند که راه دیپلماسی بسته نیست، ولی دارای شروطی است و برای اینکه مذاکره ای بین ایران و آمریکا شروع شود باید آمریکا به برجام برگردد، اگر مذاکره شروع شود هر دو طرف منطقی تر راجع به مسائل منطقه و سیاست های ایران گفت و گو خواهند داشت، ولی شرط اصلی، برگشت آمریکا به برجام و انجام تعهدات بین المللی خود در قبال ایران است تا نظر مساعد ایران نیز جلب و بتواند به میز مذاکره برگردد.
این تحلیلگر مسائل سیاسی گفت: سیاستمداران و عقلای آمریکایی می دانند شروع جنگ و در گیری های نظامی در ابتدا سریع است اما در عین حال می دانند که پایان این جنگ و تنش معلوم نخواهد بود، چرا که حیطه آن فقط به ایران محدود نمی شود. نیروهای طرفدار ایران مثل حشد الشعبی در عراق، حزب الله در لبنان و انصارالله در یمن اعلام کرده اند در صورت حمله آمریکا به ایران واکنش نشان خواهند داد.
وی خاطر نشان کرد: در همین راستا علمای اهل سنت عراق با صدور بیانیه ای تاکید کرده اند که حتما در مقابل حمله آمریکا به ایران ساکت و بی تفاوت نخواهند بود، در حال حاضر فضای میدانی جنگ آمریکا برضد ایران مساعد نبوده؛ به گفته ویز امور خارجه اگر چه "گروه ب" که شامل بن زاید، بن سلمان، بنیامین نتانیاهو و بولتون است اصرار برکوبیدن طبل جنگ علیه ایران دارند، ولی در آمریکا هم ساختارهای قدرتی وجود دارند که به راحتی اجازه جنگ را صادر نخواهند کرد.
مسعودنیا در پاسخ به این سوال که نقش دو کشور چین و روسیه در دعوت از آمریکا برای کاستن از سطح تنش ها و ایجاد آرامش در فضای متلهب کنونی چه بوده است، اظهار کرد: در حال حاضر چین و آمریکا در شرایط بد ارتباطی و در روابط خود دچار تنش هستند و روسیه هم که همیشه از هم پیمانان عهد شکن بوده؛ اعلام کرده است که نمی تواند بین ایران و آمریکا نقش یک آتش نشان را داشته باشد پس بهتر است که هر دو کشور از تنش و جنگ و رویایی با همدیگر خودداری و به میز مذاکره برگردند. البته تاکید روسیه و چین برگشت آمریکا به برجام است.
وی تصریح کرد: وقتی که ایران تهدید کرده بود از برجام خارج می شود، روسیه از ایران خواست که در برجام بماند تا کوچکترین بهانه ای به دست آمریکا ندهد، آمریکا در شرایط ملتهب کنونی به شدت مترصد فرصت است تا بعد از خروج ایران از برجام بتواند با یک اجماع جهانی ضد ایران، کشور را ذیل بند هفت منشور سازمان ملل برده و با توجیهی مناسب علیه ایران، اقدام و حمله نظامی کند؛ ولی دولت مردان ایرانی هم با فراست و زیرکی متوجه خواسته آمریکا شده و کاملا این نکته را دانسته و پایبند به برجام هستند.
این استاد دانشگاه با اشاره به سفر ظریف به کشورهای متحد تجاری ایران تاکید کرد: هدف ظریف از سفر به چین، هند و ژاپن پیدا کردن راه هایی برای عبور از تحریم است، معمولا کشورهایی که در دوران جنگ و یا تحریم های بین المللی به سر می برند به سمت انجام معاملات تجاری تهاتری یا پایا پای می روند؛ علاوه بر ارتباطات تجاری، این سفرها به دنبال تنش آفرینی آمریکا ضد ایران بوده و هدف آن تبیین دیدگاه ایران نسبت به جنگ برای سایر کشورها است.
گفت وگو از: آناهید بیدکانی بختیاروند- خبرنگار ایمنا
نظر شما