نرگس عطریان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به اینکه ترس در کودکان یک واکنش هیجانی درونی است اظهار کرد: این واکنش درونی منجر به بروز عوارض زیستی، فیزیکی و جسمانی می‌شود. در ترس‌های طبیعی همیشه یک عامل ترس برای کودک وجود دارد که بر اساس گروه بندی سنی برخی از این ترس‌ها در بعضی سنین طبیعی است.
وی با تاکید بر اینکه همه ترس‌ها نگران کننده و مهم نیستند افزود: بروز این رفتار بسته به سن کوکان امری طبیعی است و تا حدی عواملی مثل ترس و اضطراب برای بقای زندگی فرزند و حفظ مکانیزم دفاعی او لازم است.
این متخصص حوزه مطالعات فرهنگی و علوم رفتاری با بیان اینکه همه ترس‌ها در همه گروه‌های سنی خطرساز نیست گفت: اما زمانی بعضی ترس‌ها بر اساس عوامل محیطی و رفتاری ممکن است باعث ایجاد اختلال در روند زندگی طبیعی فرد شوند که در این موقعیت‌ها باید نسبت به درمان آنها اقدام کرد.
وی با بیان اینکه برخی ترس‌های دوران کودکی طبیعی هستند و انتظار می‌رود که بعد از گذر از این سن کم کم در کودک کاهش پیدا کند ادامه داد: چنانچه ترس بیش از شش ماه به طول انجامد و ادامه پیدا کند نیازمند بررسی و درمان است.
عطریان ادامه داد: نوزادان از سن شش تا هجده ماهگی از افراد ناآشنا می‌ترسند. این ترس طبیعی است. تا پنج سالگی و قبل از ورود به دوره ابتدایی معمولاً عواملی مثل تاریکی، ارتفاع، حیوانات و تنها شدن برای کودک دلهره آور هستند و زمانی که در دوره ابتدایی و آستانه بلوغ قرار می‌گیرند نوع ترس‌های آنها نیز تغییر پیدا می‌کند.
متخصص حوزه مطالعات فرهنگی و علوم رفتاری با بیان اینکه ترس از دست دادن در بین همه انسانها و گروه‌های سنی و موقعیت‌های اجتماعی و اداری وجود دارد و همیشه همراه انسانها است ادامه داد: در بین کودکان هم ترس از دست دادن مادر و پدر و ترس از تصادف کردن، بیمار شدن و مسخره شدن و ترس‌های تخیلی از فیلم‌ها و کارتون‌هایی که می‌بینند و در ذهنشان تأثیر گذار بوده، وجود دارد که معمولاً این نوع ترس‌ها ناشی از افکار روزانه کودک است و می‌تواند به ترس بیمورد کودک دامن زده و آن را تشدید کند.
وی با تاکید بر اینکه ایجاد اختلال در تمرکز و دقت از مهم‌ترین تاثیرات ترس در دوره کودکی است گفت: کودکی یکی از بهترین و شادترین دوره‌های زندگی است. ترس در این دوران باعث فراموشی، خجالتی بودن، گوشه گیری، انزواطلبی و کاهش قوای ذهنی، اعتماد به نفس و قدرت تصمیم‌گیری در کودکان می‌شود.
عطریان تصریح کرد: اگر ترس‌های دوران کودکی شدت یابد، می‌تواند به شب ادراری و حتی لکنت زبان منتج شود. اگر ترس درمان نشود به آرامی به فوبیا تبدیل می‌شود که این فوبیا ذهنیتی از عامل ترس آور است که بر جا مانده و در دوره‌های بعدی زندگی هم ادامه دارد.
متخصص حوزه مطالعات فرهنگی و علوم رفتاری گفت: ترس در کودکان با توجه به سن آنها به وجود می‌آید و اگر کودک تقویت درونی شود به آرامی از آن دوره زمانی خارج می‌شوند و نیاز به درمان چندانی هم ندارند. اما مواردی که باعث می‌شود ترس در وجود کودکان نهادینه شود وابسته به چند علت است.
وی ادامه داد: والدین ترسو مرتب ترس را به فرزند القا کرده و او را ترسو تربیت می‌کنند، باید پدر و مادر با رفتارشان در خانواده الگوی شجاعت و شهامت برای فرزندان باشند. همچنین نهادینه کردن داستان‌هایی در قالب شهامت در ذهن کودک در کاهش ترس او بسیار مؤثر است.
عطریان با اشاره به اینکه بعضی مواقع انتظارات افراطی و فراتر از حد توان کودک خود ایجاد کننده ترس و دلهره است اظهار کرد: استفاده از ابزارهای ترس آور بجای دادن بینش و متقاعد کردن کودکان، در ایجاد ترس و دلهره در بین آنان مؤثر است. همچنین استفاده از اجبار و زور و تحکم و ایجاد ترس در کودکان باعث بروز بیماری‌هایی در سنین بزرگسالی آنها می‌شود.
وی تصریح کرد: تجربه‌های ناگوار وکشمکش ها و قهرهای والدین نیز باعث ترس بچه‌ها می‌شود. علاوه بر این موارد حمایتگری ها و کمک‌های افراطی والدین از کودک باعث کاهش شجاعت او در زندگی شده و او ترسو و وابسته به والدین تربیت می‌شود.
متخصص حوزه مطالعات فرهنگی و علوم رفتاری گفت: نداشتن برنامه ریزی برای خواب کودک در خانواده‌ها باعث ایجاد ترس در بین کودکان می‌شود. بهترین حالت این است که خانواده‌ها در نظر بگیرند که خواب کودک نیازمند برنامه است و زود خوابیدن کودک در تنظیم میزان هورمون رشد و کاهش ترس‌های شبانه مناسب است.
وی یادآور شد: یکی از راهکارهای درمان ترس از نوع محیطی این است که والدین نسبت به پوشاندن لباس راحت به کودک و گفتن داستان با آرامش برای خوابیدن بدون ترس شبانه او توجه کنند.
عطریان تاکید کرد: اختلال ترس تا زمانی مشکل‌ساز است که خواب و روند پیشرفت در زندگی و تحصیل کودک را دچار مشکل می‌کند. درمان صورت نمی‌گیرد تا زمانی که علت ترس را از زبان خود او فهمید.
متخصص حوزه مطالعات فرهنگی و علوم رفتاری خاطرنشان کرد: برای درمان کودک مسخره و تحقیر کردن ترس کودک کمکی به او نمی‌کند بهترین راهکار این است که به او تفیهم کنیم که ترس او را درک می‌کنیم، اما در عین حال از عواملی که باعث تسلط بر عوامل ترس و قهرمان پروری او می‌شود نیز بهره ببریم.
نظر شما