سبزی پلو با ماهی نوروز ۹۸؛ غذای اعیان‌ها

به گزارش خبرنگار ایمنا، خرید انواع ماهی خوراکی برای عید نوروز از دیرباز در بین ایرانیان رایج بوده همچنان‌که با گذری در بازارهای شب عید، بازارهای فروش ماهی را یکی از شلوغ‌ترین‌ها می‌یافتیم اما امسال بازار ماهی نیز مانند دیگر بازارها بیشتر از مشتری، مملو از گرانی است به طوری‌که مردم را بیشتر در حال تماشای بازار می‌بینیم تا خرید کالا!

در بازار خلیج فارس یکی از بازارهای بزرگ فروش ماهی در اصفهان، مردم را می‌بینیم که در بازار قدم می‌زنند و ماهی‌ها را با نگاه یا لمس دست زیر و رو می‌کنند؛ هر کدام به دنبال نوع خاصی از ماهی در بازار می‌گردند، تعداد مشتریان قزل آلای شمال کم نیستند البته ماهی سفید نیز طرافداران زیادی برای شب عید دارد.

یک فروشنده در انتهای بازار فریاد می‌زند:"شوریده، پنجاه؛ شوریده، پنجاه". افرادی هم در انتهای بازار متصدی دستگاه های مخصوصی هستند که با آنها ماهی برش می دهند و فلس‌های آن را جدا می‌کنند.

فروشنده ای دیگر در حالی‌که یخ‌های جدید را روی ماهی‌ها می ریزد که تازه بمانند درباره میزان استقبال مردم از خرید ماهی برای شب عید ۹۸، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: "هر ساله و در آستانه ایام نوروز تعداد زیادی از مردم برای خرید ماهی مراجعه می‌کنند زیرا خوردن ماهی در ایام نوروز یکی از رسوم قدیمی ایرانیان است اما متاسفانه امسال با افزایش قیمت‌ها گویا تا حدودی پایبندی به این سنت قدیمی کم رنگ شده‌است."

وی می افزاید: " سال‌های قبل مشتریان درخواست میزان زیادی از چندین نوع ماهی داشتند؛ اما امسال افزایش قیمت انواع ماهی سبب شده بسیاری از مشتریان این بازار، خرید یک نوع ماهی را انتخاب کنند، میزان خرید هم به شدت کاهش یافته زیرا تقریبا ۵۰ درصد افراد مراجعه‌کننده خریدار یک عدد ماهی هستند."

این فروشنده ماهی که معتقد است گوشت سفید جایگزین مناسبی برای گوشت قرمز است، اضافه می‌کند: "قیمت گوشت افزایش چشمگیری پیدا کرده است و در واقع بسیاری از خانواده‌ ها توان خرید گوشت قرمز را ندارند بنابراین برای جایگزین کردن گوشت سفید به این بازار می‌آیند اما متاسفانه افزایش قیمت شامل حال ماهی و گوشت سفید هم شده‌است، در روزهای اخیر حتی بسیاری از افراد پس از پرسش درباره قیمت انواع ماهی بدون خرید بازار را ترک کرده‌اند."

در حالی‌که مسئولان پیش از این توصیه کرده بودند که با گران شدن گوشت قرمز بهتر است مردم از اقلام پروتئینی دیگر همچون گوشت سفید مانند ماهی استفاده کنند اما با گذری در بازارهای شهر می‌بینیم که افزایش قیمت اقلام گوشت سفید نیز دست کمی از گوشت قرمز ندارد و شاید بتوان گفت با افزایش قیمت ها و ثابت ماندن درآمدها، دیگر خرید هر چیزی برای مردم گران است.

یک فروشنده انواع گوشت سفید در خیابان میرفندراسکی اصفهان نیز به خبرنگار ایمنا می‌گوید: "مشتری‌هایی که این روزها برای خرید ماهی و مرغ مراجعه می‌کنند بیشتر از قشر ثروتمند جامعه هستند، در واقع افزایش نرخ ها در خریدشان تاثیری نداشته حتی حجم خریدشان افزایش نیز یافته است."

همچنین یک عمده فروش که مغازه اش در خیابان امام خمینی اصفهان قرار دارد با گلایه از پایین بودن قیمت‌ها، توضیح می‌دهد: "مقایسه قیمت ماهی عرضه شده در عمده فروشی ها و مغازه های ماهی فروشی سطح شهر نشان دهنده این است که ماهی‌فروشان به صورت خودجوش دست به افزایش قیمت‌ها می زنند و توجهی به میزان سود مصوب ندارند زیرا نرخ عرضه انواع ماهی به ماهی فروشان تقریبا یک سوم نرخ فروش آنها در واحدهای صنفی است."

یکی از خریداران بازار ماهی در بلوار پرستار خیابان امام خمینی اصفهان که دل پری از گرانی های شب عید دارد، می گوید: " مردم دیگر توان خرید چند کیلو ماهی را ندارند و فقط می‌توانند یک ماهی آن هم برای طبخ شب عید بخرند، تقریبا می‌توان گفت انواع گوشت از جمله ماهی از سبد غذایی خانواده‌های کم درآمد ایرانی که تعداشان هم کم نیست، حذف شده است."

"حق انتخاب در بازار ماهی از قشر ضعیف جامعه گرفته شده‌است"؛ این جمله را یکی دیگر از خریداران به خبرنگار ایمنا می‌گوید و می افزاید: " درآمد قشر ضعیف جامعه فقط برای خرید ماهی‌های ارزان قیمت کافی است و بسیاری از مردم که خویشاوندی در یکی از شهرهای بندری دارند از آنها می‌خواهند که سوغات برایشان ماهی بیاورند."

پر است بازار از فروشنده و خریداری که در جواب سوال فقط گلایه می‌کنند، مردمی که دیگر توان خرید ندارند و فروشندگانی که از کاهش چشمگیر مشتری‌هایشان، حتی بیم تعطیلی مغازه‌شان را دارند و می‌گویند"گرانی ها برایمان سود که ندارد هیچ، همه اش ضرر است، اینطور که پیش می‌رود دیگر هزینه کرایه مغازه را هم نداریم که بپردازیم"

همچنین در بررسی‌های میدانی خبرنگار ایمنا از بازارهای ماهی شهر اصفهان، قیمت برخی از انواع ماهی به این شرح است که؛ هرکیلو ماهی حلوا سفید ۱۳۰,۳۲۰ تومان، هرکیلو ماهی سرخو ۱۰۳,۰۵۰ تومان، هرکیلو ماهی راشگو ۹۸,۹۱۰ تومان، هر کیلو ماهی شیر ۹۸.۷۳۰ تومان، هر کیلو ماهی صبیتی ۱۰۹.۷۰۰ تومان، هر کیلو ماهی هامور ۸۹.۹۱۰ تومان، هر کیلو ماهی حلوا سیاه ۸۵.۴۱۰ تومان، هر کیلو ماهی شوریده ۸۵.۳۲۰ هزار تومان، هر کیلو ماهی پرستو ۳۰.۰۰۰ تومان، هر کیلو ماهی حسون سایز بزرگ ۱۲.۰۰۰ تومان، هر کیلو ماهی سنگسر طلایی ۴۸.۰۰۰ تومان، هر کیلو ماهی راشکو ۶۳.۰۰۰ تومان، هر کیلو ماهی کفشک ۴۳.۰۰۰ تومان و هر کیلو ماهی قزل آلا ۵۹.۳۰۰ تومان است.

کاهش پرورش ماهی باعث نوسانات قیمتی شده‌است

حسین علاءالدینی، عضو هیئت مدیره انجمن شیلات و آبزی پروری ایران در ارتباط با حال و اوضاع بازارهای ماهی و کمیت وکیفیت کالاها به خبرنگار ایمنا می‌گوید: "طبق آمار، مصرف ماهی در ایران در شش ماه دوم سال افزایش می‌یابد و علت آن سرد شدن هوا است. همین موضوع سبب می‌شود تا قیمت این کالای پروتئینی افزایش و نوسانات را تجربه کند، امسال نیز قیمت ماهی در ایران رشد قابل توجهی داشته است."
وی اضافه می‌کند: " ماهی قزل آلا در سال پیش هر کیلو ۱۷ هزار تومان فروخته می شود و امسال هر کیلو از این نوع ماهی ۳۸ هزار تومان به فروش می رسد و از مهم ترین عواملی که موجب افزایش قیمت ماهی شده است می توان به کاهش میزان صید و افزایش خرید توسط دلال ها اشاره کرد."

این کارشناس شیلات و آبزی‌پروری ادامه می دهد: "کاهش میزان پرورش ماهی نیز یکی دیگر از دلایلی است که موجب افزایش قیمت این محصول پروتئینی در بازار شده و کم آبی دلیل اصلی کاهش پرورش ماهی در کشور است."

افزایش تقاضا باعث افزایش قیمت ماهی شده‌است

مجید محمد نژاد، نایب رییس اتحادیه فروشندگان گوشت سفید اصفهان نیز در گفت‌گو با خبرنگار ایمنا با اشاره به افزایش میزان تقاضای گوشت سفید در بازار عید نوروز، اظهار می‌کند: "قیمت ماهی در ازای تقاضای زیاد در بازار شب عید افزایش یافته است اما با توجه به منابع تامین گوشت سفید برای بازار، این افزایش قیمت کنترل خواهد شد."

وی با بیان اینکه ماهی‌هایی که در اصفهان به فروش می رسد از دریای شمال، جنوب و استخرهای پرورش ماهی تامین می شود، ادامه می‌دهد: "افزایش قیمت ماهی مربوط به ایام خرید عیدانه نیست بلکه علت اصلی آن افزایش قیمت گوشت قرمز است زیرا ماهی جایگزین مناسبی برای این محصول پروتئینی محسوب می‌شود."

نایب رییس اتحادیه فروشندگان گوشت سفید اصفهان اضافه می‌کند: "افزایش نرخ گوشت قرمز افزایش تقاضا برای مصرف گوشت سفید را در پی دارد و همین امر موجب بالا رفتن میزان تقاضا در این بازار شده‌است."

نکته قابل توجه دیگری که در ارتباط با بازار ماهی شب عید مطرح می‌شود این است که با گران شدن ماهی، این کالا را در هر شرایطی خریداری نکنیم زیرا برخی افراد سودجو با عرضه برخی اقلام بی‌کیفیت در ازای پایین آوردن قیمت آن، سعی می کنند که از آب گل‌آلود ماهی بگیرند. بنابراین توجه به سلامت انواع ماهی که اقدام به خرید آن می‌شود نیز از اهمیت خاصی برخوردار است.

بسیاری از مردم در بازار که برای خرید ماهی آمده‌اند، روش‌های مختلفی را برای تشخیص تازه بودن ماهی عنوان می‌کنند اما در این میان یکی از خریداران که خود را پیشکوست خرید ماهی و متخصص تشخیص سلامت آن می‌داند، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: "تفاوت میان ماهی فاسد و تازه بسیار پیچیده‌تر از چیزی است که بسیاری از مردم فکر می‌کنند و البته افرادی هم هستند که به دلیل راحتی،  ماهی‌های بسته بندی فیله شده خریداری می‌کنند که ارزش غذایی آن به مراتب کمتر از ماهی تازه است."

وی ادامه می دهد: "ماهی نامرغوب و کهنه بیشتر اوقات دارای بوی نامناسب است، در واقع بوی آمونیاک می دهد. پوست ماهی‌های نامرغوب نیز بسیار نرم و لطیف است و به راحتی از گوشت ماهی جدا می شود البته هنگام بررسی ماهی‌ها باید به آبشش آنها نیز توجه داشته باشیم زیرا آبشش زرد یا خاکستری نشان دهنده کهنه بودن ماهی است در حالی‌که آبشش ماهی های تازه، صورتی و قرمز است."

این خریدار تصریح می‌کند: "ماهی تازه بوی جلبک های دریایی می دهد و حاوی تمام مواد مغذی گوشت سفید است و در صورتی که شکم ماهی شل، تو رفته یا متورم باشد، ماهی فاسد است و زمان زیادی از صید آن می گذرد. "

وی اضافه می‌کند: "فریزکردن ماهی باعث از دست رفتن ارزش‌های غذایی آن نمی‌شود و بهتر است ماهی پس از خرید بلافاصله فریز شود تا تغییر شرایط و موقعیت بر ارزش‌های غذایی‌اش تاثیر نگذارد."

گزارش از: سپهر زارع- خبرنگار ایمنا