به گزارش خبرنگار ایمنا، گویا تعدد این معادن و ارزش ذخایر آنها باعث شده تا چندی پیش این موضوع مهم مورد توجه قرار بگیرد و برای احیا و شروع به کار بخشی از معادن تعطیل شرق اصفهان دستوراتی صادر شود که امید است هر چه سریع‌تر این طرح اجرایی شود.
بر اساس آمار موجود، اصفهان به‌عنوان یکی از استان‌های با ظرفیت‌های بالای معدنی در کشور، دارای حدود ۸۴۰ معدن در حال بهره‌برداری با سرمایه‌گذاری بیش از ۱۰ هزار میلیارد ریال است که نزدیک به ۴۰۰ واحد از آنها، معادن سنگ‌های تزیینی هستند.
ظرفیت استخراج این معادن حدود ۴۵ میلیون تن در سال است که در زمان حاضر بیش از ۳۰ میلیون تن ذخایر معدنی در سال از آنها استخراج می‌شود. علاوه بر آنکه در کنار این معادن حدود دو هزار واحد سنگبری در این استان وجود دارد.
رکود و تعطیلی بسیاری از معادن اصفهان در این سال‌ها باعث شده که اخیراً مسئولان مربوطه بر طرح احیای معادن به‌ویژه معادن کوچک‌مقیاس تأکید بسیار داشته باشند به‌طوری‌که این روزها به یکی از اولویت‌های فعالان حوزه معدن تبدیل شده است.
از جمله مزایای معادن که لزوم توجه به آنها را چند برابر می‌کند؛ تأمین مواد اولیه بسیاری از کارخانه‌ها به ویژه در شرایط تحریم و ایجاد اشتغال برای تعداد قابل‌توجهی از نیروهای کار در شهرهای کمتر توسعه یافته است. بنا بر اظهارات کارشناسان این بخش، حفظ هر شغل در معدن برابر با بقای ۱۶ شغل غیرمستقیم است. بنابراین باید توجه داشت که مازاد بر پیامدهای منفی و آسیب‌هایی که تعطیلی هر معدن به دنبال دارد، خیل زیادی از افراد شاغل نیز بیکار خواهند شد.
معادن چرا تعطیل است؟!
سؤالی که با دیدن حال و اوضاع معادن اصفهان ذهن هر کسی را به خود مشغول می کند این است که دلیل تعطیلی معادن، آن هم در این حجم گسترده چیست؟
نبود ثبات اقتصادی، تغییرات قیمت ارز و مشکلات بانک‌ها برای ارائه تسهیلات، قانون کار و تورم از جمله معضلاتی است که تقریباً گریبانگیر اغلب بخش‌های تولیدی و اقتصادی کشور شده است و در بخش معدن نیز دیده می‌شود. اما حوزه معدن دارای برخی مشکلات اختصاصی نیز است که از جمله آن می توان به عمر زیاد ماشین‌آلات معدن و ناتوانی اکثر معادن در نوسازی آن به دلیل نیاز به سرمایه‌گذاری زیاد، بهره‌وری بسیار کم در بخش معدن، مشکلات منابع طبیعی، مسائل و مشکلات محلی که سرمایه‌گذاری در این بخش را با ناامنی مواجه می‌کند اشاره کرد.
فعالان این عرصه مشکل مهم معادن استان اصفهان را ناتوانی مالی برای نوسازی تجهیزات و فقدان تأمین لوازم یدکی ماشین‌آلات توسط نمایندگی‌های مجاز می‌دانند که این امر هزینه زیادی برای معادن ایجاد می‌کند و البته بنا به گفته رییس اتاق بازرگانی اصفهان بعید است با توجه به نوسانات نرخ ارز، هیچ معدن‌داری بتواند از ماشین‌آلات جدید بهره ببرد. تا کنون نیز سابقه نداشته است فردی بتواند از پروانه معدن به‌عنوان وثیقه بانکی برای دریافت تسهیلات استفاده کرده باشد و ضرورت دارد بودجه‌ای برای نوسازی و تجهیز ماشین‌آلات در نظر گرفته شود.
نبود شفافیت در نحوه اخذ مالیات و مالیات بر ارزش‌افزوده نیز از جمله معضلاتی است که به نوبه خود مشکلات خاصی را برای فعالیت معادن ایجاد کرده است. به‌طوری‌که عبدالوهاب سهل آبادی، رییس اتاق بازرگانی استان اصفهان با انتقاد نسبت به این موضوع، گفت «از تولیدکنندگان معادن بپرسید تا کنون کدامیک از واحدهای سنگبری توانسته به معدن دار ارزش‌افزوده بدهد تا او بتواند مالیات ارزش‌افزوده مطالبه شده را پرداخت کند؟»
به باور بسیاری از کارشناسان این بخش، شاید بتوان کلید حل بسیاری از مشکلات بخش معدن را در به‌روز کردن اکتشاف و استخراج معادن دانست، علاوه بر آنکه همکاری دستگاه‌ها با یکدیگر و پیگیری مسئولان استانی و کشوری برای رفع برخی موانع همچون مالیات بر ارزش‌افزوده و ایجاد تسهیلات، تأثیر بسیاری در افزایش رونق معادن، جلوگیری از تعطیلی آنها و ایجاد یک حاشیه امن اقتصادی در این بخش دارد. به‌ویژه آن معادنی که درصدد احیای دوباره آنها برآمده‌اند لازم است با تدابیری ویژه مانع رکود آنها در آینده شد.
بخش خصوصی پا پیش بگذارد
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان در گفت‌وگو با ایمنا در رابطه با احیای معادن این استان، اظهار کرد: حدود ۶۰۰ معدن فعال و دو هزار واحد فرآوری صنایع معدنی با حدود ۵۰ هزار نیروی کار در استان اصفهان مستقر است اما به دلیل مشکلاتی همچون رکود فقدان بازار فروش محصولات معدنی و نبود نوسازی واحدهای فرآوری تقریباً ۲۰ درصد کل معادن استان درخواست مجوز تعطیلی داده‌اند.
اسرافیل احمدیه با تأکید بر لزوم اجرای طرح‌هایی برای ارتقای صنعت و معدن اصفهان و احیای برخی معادن قدیمی، افزود: یکسری از معادن قدیمی به‌ویژه معادن فلزی در اصفهان وجود دارد که قرار است با بودجه تخصیصی از سوی دولت احیا شود.
وی توضیح داد: این معادن شناسایی‌شده و به شرکت دولتی تهیه و تولید مواد معدنی ایران برای احیا و نوسازی سپرده شده است. معمولاً برای انجام چنین فعالیت‌هایی به دلیل هزینه‌بر بودن، بخش خصوصی کمتر پا پیش می‌گذارد اما اگر این بخش آمادگی خود را اعلام کند پس از آماده‌سازی این معادن از طریق مزایده واگذار می‌شود.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان در مورد محل این معادن گفت: معادن در نظر گرفته‌شده اغلب فلزی و پراکنده است. معادن ارزشمند حاوی سرب، مس و حتی طلا در نائین، گلپایگان، خور و بیابانک و ... وجود دارد که قابلیت احیا دارد.
به گفته احمدیه در مجموع ۲۸ معدن در شرق اصفهان قابلیت احیا و ادامه کار دارد و احیای این معادن با در نظر گرفتن مسائل زیست‌محیطی و صرفه اقتصادی آنها انجام خواهد شد.
در پایان این مسئول با تأکید بر تلاش بیشتر از سوی معدن‌داران اصفهان برای ساخت و تولید یا واردات تجهیزات جدید در عرصه فرآوری مواد معدنی، تصریح کرد: این فعالان باید درصدد بازاریابی و صادرات محصولات خود باشند و می‌توانند برای این اقدام از تسهیلات طرح رونق تولید استفاده کنند.
گزارش از: نفیسه زمانی نژاد- خبرنگار سرویس اقتصاد ایمنا
نظر شما