به گزارش ایمنا، "تردد خودروهای فرسوده" یکی از عوامل مؤثر در آلودگی هوای شهرهای بزرگ است و مسئولان نیز برای رفع این مشکل، طرح‌هایی را به تصویب رسانده‌اند که از جمله آنها می‌توان به از رده خارج کردن خودروهای فرسوده اشاره کرد، اما اجرای این طرح سال‌هاست که در دست اندازهای مختلفی افتاده و همچنان نافرجام باقی مانده است.
هر چند قرار بود با ورود بخش خصوصی به موضوع نوسازی ناوگان فرسوده، روند نوسازی در کشور با سرعت بیشتری طی شود، اما آنچه اکنون می‌بینیم با آنچه مسئولان وعده داده بودند تفاوت زیادی دارد، حالا با گسترش شهرنشینی و شماره گذاری بیش از حد خودرو، حجم آلودگی‌ها با تردد خودروهای فرسوده تشدید شده و به این راحتی خیال ندارد دست از سر کلانشهرها بردارد.
علی‌رغم اینکه کارشناسان حمل ونقل سهم تردد خودروهای فرسوده در بروز آلایندگی هوای کلانشهرها را قابل توجه دانسته و «علی محمد شاعری» رییس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی بارها تاکید کرده که خودروهای فرسوده ۲۵ برابر آلودگی بیشتری نسبت به سایر خودروها ایجاد می‌کند، اما متاسفانه روند نوسازی این خودروها به کُندی پیش رفته و صاحبان آنها برای تعویض و از رده خارج کردن خودروی خود با چالش‌های زیادی روبه رو هستند.
فعالیت مدنی شهر تغییر کند!
«غلامرضا شیران» عضو هیئت علمی دانشکده عمران و حمل و نقل دانشگاه اصفهان در این باره به خبرنگار ایمنا می‌گوید: موضوع آلودگی هوا، پدیده اینورژن، تجمیع آلاینده‌ها و سرد شدن هوا در شهر اصفهان و تعطیلی مدارس، تاثیرات اقتصادی و اجتماعی، سناریویی است که هر سال تکرار می‌شود؛ متأسفانه اصل مطلب در خصوص از رده خارج کرده خودروهای فرسوده را مسئولان هیچوقت یا متوجه نشده‌اند و یا نخواسته‌اند متوجه شوند.
وی ادامه می‌دهد: اینگونه برخورد با آلودگی هوا که تنها در فصل تجمیع آلاینده‌ها به یاد آلودگی هوا و تردد خودروهای فرسوده و دیزلی می‌افتیم، عادت بسیار غلط و رفتار مدیریتی از جنس بسیار بد است، هر چند معتقدم بسیاری از خودورهای مدل پایین و قدیمی که توسط مالکان آنها خوب نگهداری شده‌اند از نظر موتور به مراتب بهتر از خودروهای جدید هستند و حتی آلایندگی کمتری دارند.
عضو هیئت علمی دانشکده عمران و حمل و نقل دانشگاه اصفهان تاکید می‌کند: گاهی مشاهده می‌کنیم میزان آلایندگی خودروهای نو بسیار بالاتر از خودروهایی است که قبلاً در سیستم ناوگان خودرویی بوده‌اند و موضوع جمع‌آوری خودروهای فرسوده، قبل از اینکه مسئله آلودگی هوا را حل کند، بهانه‌ای برای پُرشدن جیب عده‌ای از افراد شد.
وی اظهار می‌کند: امروزه برخی از کارخانه‌ها خودروهای جدید، اما دودزای خود را با قیمت‌های بالا به فروش می‌رسانند، این در حالی است که بی‌جهت دشمن خودروهای خوب و کلاسیک شدیم؛ راستی مگر چقدر خودروی فرسوده داریم؟
شیران تصریح می‌کند: از نظر من به عنوان کارشناس حمل و نقل، فرسودگی خودروها ربطی به مدل آنها ندارد، زیرا اگر کاربراتور تنظیم نباشد و خروجی اگزوز خارج از استاندارد و دودزا باشد، یک خودرو فرسوده به شمار می‌رود؛ به نظر من به جای اصطلاح خودروهای فرسوده، باید از نگهداری و مراقبت‌های کاربراتوری یا معاینه فنی خودرو نام برده شود و این معاینه فنی جدی‌تر گرفته شود تا مشکلی برای تردد خودروها نداشته باشیم.
این کارشناس ارشد حمل و نقل با انتقاد از اقدام اشتباه دولت و مجلس در خصوص معاف کردن خودروهای صفر از دریافت برگه معاینه فنی، می‌گوید: امروزه در شهرهایی که دچار آلودگی می شوند، فعالیت مدنی در آن از ساعت ۹ صبح آغاز و تا ساعت ۱۷ ادامه پیدا می‌کند، بنابراین اگر می‌خواهیم مشکل آلودگی هوا در کلانشهر اصفهان حل شود، راهکار مهم این است که ساعات فعالیت مدنی و اجتماعی را از ساعت ۱۷ عصر به بعد در فصلی که با پدیده اینورژن مواجه هستیم، محدود و بعضاً تعطیل کنیم.
وی اضافه می‌کند: کشورهای غربی که ساعات فعالیت خود را از ۹ صبح تا ساعت ۱۷ قرار داده‌اند، شهرهایی سرزنده‌تر از شهرهای ما دارند؛ بی‌شک تا زمانی که جلوی فعالیت‌های روزانه به صورت مستمر گرفته نشود، آش همان آش و کاسه همان کاسه است.
شیران با بیان اینکه خودروها، اتوبوس‌های شهری و سرویس کارخانجات نباید صبح زود به شهر آمده و با سوخت دیزلی خود سیمای شهر را سیاه کنند، تاکید می‌کند: اگر فعالیت ها ۹ صبح شروع شود در کاهش آلودگی هوا بسیار تأثیرگذار است.
وی ادامه می‌دهد: اطمینان دارم مسئولان ما متوجه نیستند که اینورژن یک پدیده دمایی است و در فصل زمستان آلاینده‌ها در یک کیلومتری حتی گاهی در ۱۰۰ متری از سطح زمین ماندگار می‌شود و هر گونه تزریق از اگزوز خودروها به خصوص خودروهای سنگین و اتوبوس ها از ساعت پنج صبح زهری بر این مصیبت است.
عضو هیئت علمی دانشکده عمران و حمل و نقل دانشگاه اصفهان با بیان اینکه نکته دیگر محدود کردن انجام فعالیت‌های عمرانی در ساعات خاص از شبانه روز است، اظهار می‌کند: ما حق نداریم در فصلی که با پدیده اینورژن مواجه هستیم، پس از غروب آفتاب فعالیت عمرانی دودزا نظیر خاک‌برداری، بتن‌ریزی و هر فعالیتی که منجر به جابه جایی خودروهای سنگین شود، در شهر داشته باشیم؛ نمی‌توانیم به مردم بگوییم هوای شهر آلوده است، اما دست روی دست بگذاریم؛ به دنبال این اقدامات، پلیس راهور و انتظامی در این فصل که شرایط جوی خاصی را تجربه می‌کنیم، باید با خودروهای دودزا از نوع دولتی و غیر دولتی برخورد جدی و ۲۴ ساعته داشته باشد.
ارائه تسهیلات بانکی برای از رده خارج کردن خودروهای فرسوده
«علیرضا صلواتی» معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار اصفهان نیز در این باره می‌گوید: با توجه به اینکه خودروهای فرسوده تا پنج برابر خودروهای معمولی آلایندگی در محیط زیست ایجاد می‌کند، الزام به از رده خارج کردن آنها از اصول بدیهی است که باید اجرا شود؛ در این میان ارائه تسهیلات دولتی بسیار مهم است، اینکه امتیازهایی را برای شهروندان پیش‌بینی کنیم تا مالکان خوردوهای فرسوده برای از رده خارج کردن خودروهای خود ترغیب شوند.
وی که از روند خارج کردن خودروهای فرسوده راضی نیست، تصریح می‌کند: روند از رده خارج کردن خودروهای فرسوده به هیچ عنوان مطلوب نیست و با توجه به اینکه تعداد خودروهای فرسوده سطح شهر زیاد است، می‌طلبد همت همگانی داشته باشیم و راهکارهایی را برای شهروندان ایجاد کنیم.
معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار اصفهان ادامه می‌دهد: البته اعمال قانون هم راهکار دیگری است که باید انجام شود تا شهروندان ممنوعیت تردد خودروهای فرسوده در شهر را جدی بگیرند؛ با توجه به اینکه سالانه بین ۸۰ تا ۱۰۰ هزار خودرو به شهر اصفهان اضافه می شود، برای حفظ ترافیک شهر، نیاز داریم که به همان تعداد خودروهای فرسوده از مدار تردد خارج شوند تا سطح ترافیک فعلی حفظ شود.
وی معتقد است: اگر تعادل بین ورود خودروهای جدید و از رده خارج کردن خودروهای فرسوده نباشد، شهر آرام آرام به پارکینگ بزرگی برای خودروها تبدیل می‌شود.
معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار اصفهان تعداد خودروهای شهر اصفهان را بیش از حد ظرفیت معابر می‌داند و می‌گوید: این موضوع مشکلات زیاد ترافیکی و آلودگی‌های جوی را به وجود می آورد بنابراین می طلبد به سمتی برویم که سطح سرانه خودرو را در شهر حفظ کنیم.
وی ادامه می‌دهد: ارائه تسهیلات بانکی و امتیازهای لازم برای از رده خارج کردن خودروهای فرسوده و همچنین اعمال قانون از جمله راهکارهای مؤثر در از رده خارج کردن خودروهای فرسوده است تا آرام آرام نازیبایی تردد خودروهای فرسوده، آلودگی‌های بصری و زیست‌محیطی را شاهد نباشیم.
به زور نمی‌توان مردم را مجبور به از رده خارج کردن خودروها کرد
«سرهنگ رضا رضایی» رییس پلیس راهور استان اصفهان آمار از رده خارج کردن خودروهای فرسوده به نسبت خودروهایی که شماره گذاری شده را بسیار ناچیز می‌داند و اظهار می‌کند: طی هشت ماهه سال‌جاری نسبت به هشت ماهه سال گذشته شاهد کاهش بیش از ۲۰۰ درصدی از رده خارج کردن خودروهای فرسوده بوده‌ایم.
وی تاکید می‌کند: این چرخه نامتعادل دلایل متعددی دارد، اما از جمله مواردی که باعث عدم رغبت مراجعه رانندگان برای از رده‌خارج کردن خودروهای فرسوده شده است، نبود تسهیلات وام و یارانه به مالکان خودروهای فرسوده است، به هر حال افرادی که دارای خودروی فرسوده هستند باید توانایی داشته باشد خودروی جدیدی را جایگزین خودروی فرسوده خود کنند، پس باید در این راستا از سوی دولت تسهیلاتی در نظر گرفته شود.
رییس پلیس راهور استان اصفهان می‌گوید: اینکه رغبت مالکان خودروهای فرسوده برای از رده خارج کردن خودروهایشان کاهش یافته، هیچ ارتباطی با پلیس ندارد چرا که به زور نمی‌توان مردم را مجبور به انجام این اقدام کرد، اما در برنامه پلیس راهور و معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان است که به عنوان مثال در صورت تصویب طرح، اجازه ورود به خودروهای فرسوده در طرح زوج و فرد را در آینده‌ای نزدیک نخواهیم داد.
سرهنگ رضایی ادامه می‌دهد: در کلان‌شهرهایی همچون اصفهان باید از تردد خودروهای فرسوده جلوگیری کنیم و این وظیفه بر عهده پلیس و سایر دستگاه‌ها است، اما چرا انجام نمی‌شود دلیل آن حمایت نکردن مسئولان دستگاه‌های ذی‌ربط است.
وی با بیان اینکه خودروهای فرسوده ۱۰ برابر سایر خودروها آلایندگی ایجاد می‌کند، می‌گوید: باید به این باور برسیم که در تمام موضوعات اجتماعی از جمله موضوع از رده خارج کردن خودروهای فرسوده، کارکردهای اجتماعی را با حوزه‌های دیگر مرتبط نکنیم و تمام دستگاه‌ها به وظایف خود عمل کنند تا نتیجه مطلوب را دریافت کنیم.
نظر شما