محمد مهدی مظاهری در رابطه با آغاز دور جدید تحریمهای آمریکا علیه ایران با معافیت هشت کشور به خبرنگار ایمنا گفت: پیش از این هم مشخص بود رییس جمهوری که نه در عرصه داخلی و نه در صحنه بین المللی از مشروعیت فراگیر برخوردار نیست، قادر نخواهد بود اجماعی جهانی علیه ایران ایجاد کند.
وی افزود: ایالات متحده، برجام و نیز قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را به‌صورت علنی نقض کرده است و به همین دلیل سایر کشورها از جمله طرفهای ایران در برجام اعلام کرده اند که در سطوح دولتی با این تحریمها همراهی نمی کنند.
مشاور وزیر امور خارجه تأکید کرد: بنابراین در ارزیابی تأثیر تحریمها بر وضعیت اقتصادی و سیاسی ایران باید گفت هر چند به دلیل قدرت اقتصادی آمریکا و جایگاه دلار در عرصه مبادلات بین المللی، خواه ناخواه تحریمها اقتصاد ایران را تحت تأثیر قرار خواهد داد، اما به واسطه همراهی نکردن سایر کشورهای اثرگذار در عرصه بین المللی با آمریکا این تحریمها نمی تواند سخت ترین دوره تحریمی برای ایران باشد.
مظاهری افزود: از منظر سیاسی نیز به نظر می رسد به دلیل غیر قانونی بودن تحریمهای آمریکا، نبود حمایت جهانی از این تحریمها و تأکید سایر کشورها و سازمانهای بین المللی بر حقانیت و مظلوم بودن ایران در این قضیه، تحریمها تأثیر کمتری بر اوضاع سیاسی ایران داشته باشند و نتوانند اهداف آمریکا در این زمینه را محقق کنند.
وی خاطر نشان کرد: مستثنی شدن هشت کشور از تحریمهای آمریکا نیز هر چند موقتی است و ترامپ از اعمال آنها اهداف سیاسی و اقتصادی خاص خود را دنبال می کند، اما به هر حال می تواند از ایجاد فشار یکباره بر سیستم مالی و اقتصادی ایران جلوگیری کند و با باز گذاشتن راههایی برای تنفس، به مقامات کشورمان این فرصت را بدهد که ارزیابی و برنامه ریزی دقیق تری برای مقابله با شرایط تحریم کامل داشته باشند.
معافیتها فرصتی مناسب برای مهیا شدن اروپا
مشاور وزیر امور خارجه تأکید کرد: نکته مثبت و مهم دیگر این معافیتها، فرصتی است که برای نهایی شدن سازوکار مالی اتحادیه اروپا ایجاد می کند، کشورهای اروپایی پیش از این اعلام کرده بودند هر چند قصد حمایت از ایران در جریان تحریمها را دارند، اما مهیا شدن سازو کار مالی آنها اندکی زمان بر است. حال با معاف شدن هشت کشور از تحریم نفتی ایران، این فرصت برای اتحادیه اروپا ایجاد می شود که اگر به راستی مایل باشد، خود را برای حمایت از ایران آماده کند.
وی افزود: البته در رابطه با حمایت اتحادیه اروپا از ایران باید توجه داشت که این حمایت به نه به دلیل شکل گیری «اعتماد متقابل» و یا نوعی «اتحاد استراتژیک» بین ایران و طرف اروپایی، بلکه بیشتر به دلیل منافع اتحادیه اروپا و البته تقلای آنها برای حفظ و نمایش استقلال در برابر آمریکا و پایبندیشان به تعهدات بین المللی صورت می گیرد.
مظاهری تصریح کرد: در کنار تمایل اتحادیه اروپا به ماندن ایران در برجام و حرکت نکردن کشورمان به سمت توسعه برنامه هسته‌ای، سیاستهای یکجانبه دولت آمریکا، تحقیری که ترامپ در حق رهبران اروپایی روا می دارد، سیاستهای خودخواهانه و منافع محور وی در حوزه ناتو و البته خروجش از برجام علی رغم توصیه ها و درخواستهای رهبران اروپایی، سبب رنجش اتحادیه اروپا و تلاش کشورهای اروپایی برای ایستادگی و استقلال در برابر آمریکا شده است، هر چند خروج از شرایط وابستگی برای اروپاییها دشوار و زمان بر است.
این استاد دانشگاه تهران گفت: بنابراین به نظر می رسد با چنین شرایطی می‌توان به جدیت اروپایی ها برای همکاری با ایران امیدوار بود، اما این مسأله باز هم به معنای بی تأثیر بودن تحریمهای آمریکا نیست؛ چرا که به عنوان نمونه کمپانی‌های بزرگی مانند زیمنس یا توتال که نگران معاملات خود با آمریکا هستند، تمایلی به استفاده از سازوکارهای مالی طراحی شده توسط اتحادیه اروپا ندارند و پیشتر اعلام کرده اند که همکاری خود با ایران را متوقف می‌کنند
منافع ایران با قدرتهای جهانی و منطقه‌ای همراستا شده است
مظاهری خاطر نشان کرد: از این رو چنانکه بخت با ایران یار شود و دوره تحریمها به دلیل شکست جمهوری خواهان در انتخابات پیش روی کنگره و رای نیاوردن ترامپ در دوره بعدی انتخابات ریاست جمهوری، کوتاه باشد، سازو کار مالی اتحادیه اروپا می تواند کمک کننده و تسهیل گر نسبی مناسبات اقتصادی و تجاری ایران در دوره تحریم باشد.
وی افزود: در رابطه با نقش روسیه، چین و ترکیه در حمایت از ایران در مقابل تحریمها نیز باید گفت همراستا شدن منافع این کشورها با ایران، احتمال همراهی آنها با کشورمان را افزایش می دهد. در عرصه مناسبات بین المللی نمی توان چندان بر بحث «اعتماد» به سایر کشورها تکیه کرد؛ آنچه منافع کشور ما در عرصه بین المللی را تأمین می کند، همراستا شدن این منافع با منافع ملی و البته تعهدات بین المللی سایر کشورها است.
مشاور وزیر امور خارجه تصریح کرد: خوشبختانه سیاستهای خودمحور، یکجانبه گرا و منفعت طلبانه رییس جمهور آمریکا تنها شامل ایران نشده و به نحوی دامن تک تک قدرتهای اثر گذار بین المللی و منطقه ای را گرفته است؛ تحریم روسیه، راه انداختن جنگ تجاری با چین و حمایت از کردهای مخالف دولت ترکیه در سوریه، از جمله مواردی بوده است که سبب افزایش تنش و شکل گیری مناسبات غیر دوستانه بین این کشورها و ایالات متحده آمریکا شده است.
وی افزود: بنابراین به نظر می سد در موقعیت کنونی نیاز ایران به حمایتهای جهانی در مقابل آمریکا با منافع این کشورها برای ایستادگی و استقلال در برابر آمریکا همسو شده است.
نظر شما