به گزارش ایمنا، دغدغههای فرهنگی لابهلای صحبتهای مردم پنهان است و کمتر کسی جلد کتابهایی که در کتابخانه خاک میخورد را نوازش میکند. اتفاق جدیدی نیست که بوی کاغذ از چاپخانههای زیر زمینی به مشام برسد. کسی پاسخگوی تنهایی ناشران در این آشفته بازار نیست. بازار پُر شده از کتابهای کپی شده که ناشران اصلی برای به دست آوردن محتوای آنها رنج بسیار کشیدهاند. قاچاق، چاپ و فروش غیر قانونی کتابها برخی ناشران را به بنبست رسانده، بسیاری از انتشاراتیها به صورت تعطیل و نیمه تعطیل در آمده است.
خبرنگار ایمنا با محمود حقوقی مدیر انتشارات "سپاهان " درباره مشکلات حوزه نشر گفت و گو کرده است که در ادامه مطلب میخوانید:
مشکلات اساسی ناشران چیست؟
در رأس همه مشکلات گرانی مواد اولیه تهیه کتاب است. در حال حاضر مواد اولیه ۲.۵ برابر افزایش قیمت داشته و بیشک قیمت کتاب هم به همین اندازه افزایش خواهد داشت. تمام مواد اولیه وارداتی است و متأسفانه واسطهها مواد اولیه تهیه کتاب را انبار کرده و نمیفروشند و هیچکس توانایی برخورد با این افراد را ندارد و همه ناشران سکوت کردهاند یا مواد اولیه را خریداری میکنند یا منتظر میمانند تا قیمتها کاهش پیدا کند.
آیا مشکلات فعلی باعث حذف کتاب از سبد کالیا خانوار شده است؟
مشکلات بیتاثیر نبوده اما حدوداً از سال ۹۱ این روند رو به رشد قیمت مواد اولیه تهیه کتاب، شروع و متوقف نشده و در نتیجه مردم کتاب را از سبد کالای خود حذف کردهاند. متأسفانه توزیع بن خرید کتاب نسبت به سالهای گذشته کاهش داشته و این یکی از دلایلی است که مردم نسبت به خرید کتاب بیمیل شدهاند.
آیا امسال در استان نمایشگاه کتاب داریم؟
سال گذشته به دلیل عدم تخصیص بودجه نمایشگاه استانی برگزار نشد و امسال نیز بودجه زیادی به نمایشگاه اختصاص داده نشده است. بخش خصوصی و تعاون ناشران اختیار دارند تا از طریق حمایتهای انجام شده نمایشگاه کتاب را برگزار کنند.
نقش دولت در برگزاری نمایشگاهها چیست؟
دولت بودجه لازم برای خرید کتاب ندارد و حدوداً دو سال و نیم بود که از ناشران شهرستانی خرید نمیکرد تا این که امسال تعداد محدودی کتاب از ناشران خرید کرد. در گذشته وزارت ارشاد اسلامی ۵۰ جلد از هر عنوان کتاب را میخرید و بین کتابخانههای سراسر کشور توزیع میکرد با این کار کتاب در کشور معرفی میشد تا علاقمندان به صورت اینترنتی کتاب مورد نظر را خریداری کنند ولی متأسفانه این برنامه از سال ۹۱ به بعد منتفی شد. کم کم فرهنگ فقیر شده و از نظر اقتصادی هر روز ضعیفتر و کمرنگتر میشود.
برای رفع مشکلات معرفی کتاب چه باید کرد؟
برگزاری نمایشگاه و تقویت قسمتهای فرهنگی به بودجه نیاز دارد. بخش خصوصی به دلیل فشارهای اقتصادی توانایی کمتری دارد در حال حاضر عواملی باعث شده که نشر و فروش کتاب به بنبست برسد و بسیاری از انتشاراتیها به صورت تعطیل و نیمه تعطیل در آمده است.
کمبود بودجه در بخش خصوصی و عدم حمایتهای بخشهای دولتی دست به دست هم داده و مشکلات نشر را به وجود آورده و قیمت کتاب هر روز افزایش پیدا میکند. باید اقتصاد کلان و سیاستهای نظام مرتبط با کتاب را تغییر داد یا اصلاح کرد. کتاب تنها تفریح نیست کاهش آسیبهای اجتماعی به فرهنگ وابسته است و نبود مطالعه در سالهای اخیر باعث کاهش آگاهی مردم شده و مشکلات اجتماعی را افزایش داده است. کتاب فرهنگسازی میکند و متأسفانه مسئولان اجرای ایدههای خود برای ترویج فرهنگ را هر روز به فردا موکول میکنند.
آیا قاچاق کتاب وجود دارد؟
متأسفانه بله، در جمعه بازار کتابهای درجه یک ناشران وجود داشته اما همان کتابها به صورت قاچاقی و زیرزمینی چاپ و با قیمت کمتر به فروش می رسد که این ضربه سنگینی به فعالیت ناشران میزند.
چرا با این مسئله برخورد قانونی نمیشود؟
هزینههای پیگیری از نظر قانونی بسیار بالا و زمانبر است و صرفه اقتصادی ندارد. باید اداره ارشاد و موسسات نظارتی با هماهنگی لازم در این موضوع ورود پیدا کنند و از لحاظ قانونی جلوی کپی کتاب را بگیرند با وجود این که قاچاق کتاب بارها تکرار شده و توسط ناشران گزارش شده است برای مقابله با آن اتحادیه کتابفروشان، ناشران و اداره ارشاد اسلامی با هم هماهنگ نیستند. در چند موردی گزارش شده مسئولان تنها از فروشنده یک تعهد گرفتند. با تعهد گرفتن این مشکل رفع نخواهد شد! بلکه باید برخوردهای جدیتر، قاطع و قانونی با متخلفان شود.
حوزه تخصصی شما چیست و امسال چند عنوان کتاب منتشر کردید؟
حوزه تخصص ما نشر کتابهای آموزشی زبان و فنی مهندسی است. امسال به دلیل افزایش قیمتهای مواد اولیه کتابی منتشر نکردم و امیدوارم که قیمت مواد اولیه کاهش پیدا کند. وقتی کتاب چاپ شود و جامعه خرید نکند این امر مشکلات ناشران را چند برابر میکند.
* آرام تر ورق بزنید، گران است!
نظر شما