به گزارش خبرنگار ایمنا، جمهوری اسلامی ایران، با دارا بودن بیش از ۶۰۰۰ کیلومتر مرز زمینی و ۲۷۰۰ کیلومتر مرز دریایی با ۱۵ کشور افغانستان، پاکستان، جمهوری آذربایجان، ترکمنستان، ترکیه، عراق و ارمنستان (مرز خاکی)، قزاقستان، روسیه، عمان، قطر، امارات، بحرین، عربستان و کویت (مرز دریایی) همسایه است. تعدد همسایگان در کنار مسائل امنیتی و سیاسی متنوع آنها تأثیرات مستقیم بر امنیت و ثبات منطقه و مناسبات این کشورها با جمهوری اسلامی ایران دارد.
بر این اساس، خبرگزاری ایمنا بر اساس رسالت خبررسانی و آگاهی بخشی در نظر دارد، آخرین تحولات سیاسی منطقه را به‌صورت هفتگی، در اختیار مخاطبین خود قرار دهد؛ بر این اساس مهمترین تحولات سیاسی کشورهای همسایه را می‌توانید در روزهای پنجشنبه هر هفته در ایمنا دیپلماتیک مطالعه کنید.
عقب نشینی کانادا در مقابل عربستان
روابط دیپلماتیک بین دو کشور عربستان و کانادا، بر خلاف هفته های گذشته، این هفته در شرایط جدیدی قرار گرفت. روز جمعه-دوم شهریور-نخست وزیر کانادا اعلام کرد، کشورش آماده مذاکره دیپلماتیک با عربستان است. البته «جاستین ترودو» گفته است؛ از نگرانی این کشور درباره عدم رعایت حقوق بشر در عربستان کاسته نشده است. ترودو در بخش دیگری از سخنان خود گفت: کشورش روابط مثبت با کشورهای جهان را خط مشی سیاست خارجی خود می داند.
بازداشت فعالان سیاسی و صدور احکام شدید توسط عربستان و درخواست اوتاوا مبنی بر آزادی زندانیان، باعث تیرگی روابط بین دو کشور شده بود. در نتیجه ریاض هرگونه تعامل تجاری جدید با اوتاوا را به حالت تعلیق درآورد، واردات گندم را متوقف و سفیر کانادا در عربستان را اخراج کرد و از دانشجویان سعودی خواست به کشور خود بازگردند.
بازی ترکیه با کارت آمریکا و روسیه
در حاشیه پنجاه و یکمین نشست وزرای خارجه انجمن ملل آسیای شرقی(آسه‌آن) در سنگاپور، نشستی با حضور وزیر امور خارجه ترکیه و همتایان آمریکایی و روس وی برگزار شد. مولود چاووش اوغلو در این رابطه اعلام کرد؛ با همتای آمریکایی و روس خود درباره تحولات منطقه از جمله پرونده سوریه به ویژه اوضاع ادلب گفتگو کرده است.
ترکیه و آمریکا ژوئن گذشته نقشه راهی را درباره منبج امضا کردند که شامل تشکیل گشت‌های آمریکایی-ترکیه‌ای و انتقال یگان‌های مدافع خلق کرد به شرق فرات و تشکیل شورای مدنی است.
اشرف غنی و موج استعفا مقامات افغانستان
روز یکشنبه- ۴ مرداد- افغانستان با موج استعفای وزرا و مقامات ارشد این کشور مواجه شد. ساعاتی پس از استعفای محمد حنیف اتمر، مشاور امنیت ملی افغانستان در روز شنبه و در حالی که زمزمه‌های تغییر وزیر کشور، دفاع و رییس امنیت ملی این کشور نیز به گوش می‌رسید، خبرگزاری رویترز به نقل از منابعی در دولت کابل از استعفای سه مقام ارشد دیگردر افغانستان خبر داد.
در مجموع طارق شاه بهرامی، وزیر دفاع ، ویس احمد برمک، وزیر کشور ومعصوم استانکزی، رییس امنیت ملی دولت اشرف غنی پس از استعفای مشاور امنیت ملی این کشور، کناره‌گیری کرده‌اند.
اشرف غنی از سه مقام مسئول مستعفی درخواست کرده تا به فعالیت‌های خود و وظایفشان ادامه دهند و در جهت بهتر سازی اوضاع امنیتی کشور تلاش کنند.
دستگیری جوان ضد شیعه در عربستان
روز یکشنبه-۴ شهریور- ویدئویی از یک جوان عربستانی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، که باعث صدور حکم جلب وی توسط دادستان کل عربستان شد. در این فیلم جوان یاد شده در حالی که سلاح در دست دارد، ساکنان منطقه نجران را که غالبا شیعه هستند، تهدید به قتل می‌کند.
انتشار این ویدئو در عرصه سیاسی عربستان جنجال به پا کرده؛ چراکه در آن این جوان به همراه یک جوان دیگر که در حال تصویربرداری است، در حالی که دو مسلسل در دست دارد و به سمت خودرویی در حال حرکت است، می‌گوید که برای کشتن شیعیان به سمت نجران می‌رود و یک شخص دیگر به نام السید را کشته است. عبدالله المعجب، دادستان کل عربستان برای انجام اقدامات لازم در مورد این جوان، دستور بررسی و تایید صحت این فیلم را صادر کرد.مشاهده‌کنندگان این ویدئو خشم خود را نسبت به آن ابراز داشته و خواستار محاکمه آن دو شدند.
هفتصدمین تجمع «مادران شنبه» در ترکیه
برای هفتصدمین بار، مادران ترکیه ای برای اعتراض به مفقود الاثر بودن فرزندان و خویشاوندان خود پس از کودتای سال ۱۹۸۰ و سه دهه بعد، در استانبول تجمع کردند. این مادران درخواست انجام تحقیقات موثر داشته و خواستار تشکیل یک کمیسیون مستقل برای انجام تحقیقات درباره کشتارها و مفقود شدن زندانیان پس از کودتای۱۹۸۰ و همچنین سه دهه درگیری در مناطق کردنشین ترکیه هستند. پلیس استانبول برای متفرق کردن این افراد، از گاز اشک آور استفاده و ۴۷ نفر را بازداشت کرد.
فعالان سیاسی معتقدند دولت ترکیه هرگز تحقیقات موثق و درست درباره سرنوشت این افراد انجام نداده است.
هلاکت چهارمین رهبر داعش در افغانستان
روز یکشنبه-۴ شهریور- مقامات افغانستان اعلام کردند در یک عملیات هوایی مشترک نظامی، گروهی از نیروهای داعش که در بین آنها یکی از رهبران این گروه بوده است، به هلاکت رسیدند و نیروهای امنیتی افغانستان در این عملیات دو پناهگاه عناصر داعش را تخریب کرده اند. همچنین در این عملیات مقداری تسلیحات و مهمات جنگی نیز کشف و ضبط شد. این چهارمین رهبر گروه تروریستی داعش در منطقه افغانستان است که در سال های گذشته در این کشور به هلاکت رسیده است.
مشورت صدر با حزب الله برای تشکیل ائتلاف
مقتدی صدر روز یکشنبه -۴ شهریور- برای رایزنی در خصوص تشکیل دولت جدید عراق با حزب الله وارد شهر بیروت شد. به نظر می‌رسد این نشست درباره تشکیل دولت جدید عراق باشد، چرا که معمولا بیروت میزبان نشست‌های رهبران سیاسی شیعی با مسئولان پرونده تشکیل دولت عراق در حزب‌الله لبنان است. در انتخابات اخیر عراق، ائتلاف سائرون به رهبری مقتدی صدر پیشتاز آرای انتخابات بوده است.
اردوغان برای برقرای امنیت در عراق و سوریه تعهد داد
در هفته ای که گذشت، رییس جمهور ترکیه متعهد شد امنیت و صلح را در عراق و مناطق سوری خارج از کنترل این کشور برقرار سازد، همچنین به نابودی گروه‌های تروریستی موجود در این مناطق کمک کند.
اردوغان اظهار داشت: اینطور نیست که به صورت دلخواهی تنها در برخی مناطق خاص تحت کنترل ترکیه در سوریه صلح و امنیت برقرار شود. انشاالله صلح را در سایر مناطق سوریه نیز برقرار خواهیم کرد و به یاری خداوند همین صلح را در عراقی که گروه‌های تروریستی در آنجا فعالیت دارند، محقق می‌کنیم.
اگر ضعیف باشیم، مانند لاشخور خواهند آمد
«ما باید در سیاست، دیپلماسی، اقتصاد، تجارت و تکنولوژی قوی باشیم در غیر این صورت آنها حتی یک روز اجازه نخواهند داد که ما در این جهان زندگی کنیم. اگر ما کوچکترین نشانه‌ای از ضعف از خود نشان دهیم آنها همچون لاشخورها برای نابودی ما می‌آیند.» این سخنان اردوغان رییس جمهور ترکیه بود که در پاسخ به حملات اقتصادی آمریکا علیه کشورش سخن می‌گفت و اعلام کرد: مشکل من و حزبم نیست، بلکه هدف ترکیه و اسلام است. در ادامه از مردم خواست در مسیر توسعه کشور گام بردارند.
رویکرد اردوغان به کاهش ارزش لیر
رییس جمهوری ترکیه با اشاره به کاهش شدید ارزش لیر کشورش در برابر دلار در پی اقدامات اخیر آمریکا اعلام کرد: همه متوجه خواهند شد؛ ترکیه بدون آلترناتیو نیست و در مقابل فشارهای اقتصادی آمریکا جایگزین‌هایی خواهد داشت. وی با بیان این نکته که آمریکا شریک استاتژیکی ما به واسطه عضویت هر دو کشور در ناتو است، ولی به تعهدات خود پایبند نبوده و در حال حمله به اقتصاد ترکیه است. طرف‌هایی هستند که در حال حاضر برای تحریم و محاصره ما از طریق اقتصاد تلاش می‌کنند و بالطبع مشکلات زیرساختی در اقتصاد ترکیه وجود دارد و ما درصدد حل آنها هستیم.
اردوغان تاکید کرد: دولت تدابیر لازم را چه در زمینه اداره اقتصاد یا نهادهای دیگر لحاظ کرده و غیرممکن است با تهدیدات عقب‌نشینی کنیم و بترسیم.
سفر پوتین به عربستان
معاون وزیر خارجه روسیه از سفر قریب الوقوع رییس جمهور این کشور به عربستان خبر داد. این خبر در حالی اعلام شد که زمان سفر در گرو دستور کار رییس جمهور روسیه است و پوتین اولین بار در سال ۲۰۰۷ میلادی به این کشور سفر کرده است.
دیدار وزرای خارجه عربستان و روسیه با محوریت ایران و سوریه
روز چهارشنبه- ۷ مردادماه- وزرای خارجه روسیه و عربستان در مسکو درخصوص مسائل اقتصادی و نیز تحولات اخیر در سوریه و یمن با یکدیگر دیدار داشتند. سرگی لاوروف در نشست خبری پس از جلسه اظهار کرد: تبادلات تجاری با عربستان در طول سال گذشته افزایش یافته است، ما و ریاض برای مقابله با انواع تروریسم و تفکرات افراطی آماده هستیم. توافق کردیم گروه‌های تروریستی فعال در ادلب سوریه از گروه‌هایی که متمایل به روند سیاسی هستند، تفکیک شوند. ما در مورد لزوم اجرای قطعنامه شماره ۲۲۵۴ شورای امنیت جهت حفظ تمامیت ارضی سوریه توافق کردیم، همچنین در مورد لزوم افزایش تلاش‌ها برای بازگشت ایمن پناهجویان سوری به خانه‌هایشان گفتگو کردیم.
عادل الجبیر نیز گفت: ما خواهان دستیابی به راه حل سیاسی درخصوص مساله سوریه هستیم که ثبات و تمامیت ارضی را در سوریه حفظ کند و به حقوق تمامی شهروندان سوری صرف نظر از دین و نژادشان جامه عمل بپوشاند. ما با مخالفان سوری برای یکپارچه کردن جبهه‌شان در حین مذاکرات، در تماس هستیم.
وزیر خارجه سعودی درخصوص برجام نیز با «ضعیف»خواندن این توافق، خواهان اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران شد.
ادامه اعتراضات مردمی در بصره
مردم بصره در پی عملی نشدن وعده و وعیدهای هیئت وزیرانی که چندی پیش برای ایجاد آرامش به این منطقه سفر کرده بودند، دست به اعتصاب در این استان زدند. این اعتصابات در پی نابسامانی اوضاع خدمات‌رسانی و آلودگی آب در این منطقه ارخ داده است.استان بصره در ماه‌های گذشته شاهد اعتراضاتی بود که به مناطق دیگر کشور هم کشیده شد، معترضان خواستار خدمات‌رسانی، ایجاد فرصت اشتغال، مبارزه با فساد و مواخذه مسؤولان فاسد هستند.
حشد شعبی نباید از شهرهای عراق خارج شود
حیدر العبادی، نخست‌وزیر عراق با تشریح فعالیت های حشد شعبی در زمینه مبارزه با داعش و نقش این گروه در شکست دادن این گروه تروریستی، ضمن پر اهمیت شمردن سیاسی نکردن حشد شعبی، بر حضور این گروه در شهرها تأکید کرد.
وی گفت: خروج حشد شعبی از شهرهای بزرگ نباید تحت فشار سیاسی صورت گیرد. گروهک‌های داعش را شکست داده‌ایم، اما هنوز افکار افراطی موجود است و باید با آن مقابله کنیم. تخلیه کردن میدان به صورت ناگهانی فرصتی برای گروه‌های تروریستی جهت تجاوز به شهروندان است. حیدر العبادی چندی پیش طی یک سند موجود، دستور لغو تصمیم فرماندهی حشد شعبی برای خروج نیروهایش از مراکز شهرها را داده و بر ضرورت سیاسی نکردن حشد شعبی تاکید کرده است.
تعویق اجلاس صلح افغانستان وانتظار روسیه
دفتر محمد اشرف غنی، رییس جمهور افغانستان روز سه شنبه-۶ شهریور- اعلام کرد روسیه با تعویق نشست بین‌المللی صلح افغانستان که قرار بود در روز چهار سپتامبر آتی برگزار شود، موافقت کرده است. پیش از آن وزارت امور خارجه روسیه در بیانیه‌ای اعلام کرده بود: مسکو انتظار دارد که نمایندگانی از دولت کابل در کنفرانس صلح افغانستان حضور یابند. در این بیانیه هدف اصلی کنفرانس مسکو با حضور همسایگان افغانستان و سایر کشورهای ذی‌نفع، ایجاد شرایط مورد قبول و مشارکت در اقدام اولیه جهت روند سازش ملی است که مورد قبول تمامی طرف‌ها برای پایان دادن به جنگ افغانستان، ایجاد کشور مستقل و صلح طلب افغانستان عاری از هر گونه تروریسم و تهدید از جانب قاچاقچیان مواد مخدر باشد.
دو رویکرد متفاوت به یک گزارش سازمان ملل
در پی انتشار گزارش سازمان ملل و متهم کردن ائتلاف عربی در یمن به نقض حقوق بشر، دو کشور عربی واکنش های مختلفی نشان دادند. «انور قرقاش»، وزیر مشاور در امور خارجه امارات در توئیتی نوشت: ما باید به بررسی گزارش منتشر شده سازمان ملل بپردازیم و به آن واکنش نشان دهیم. وی مدعی شد؛ این ائتلاف به طور کامل نقش خود را در احیای یمن و حفظ آینده منطقه از مداخله ایران انجام می‌دهد.
اما «محمد بن عبدالرحمان»، وزیر خارجه قطر در صفحه شخصی خود در توییتر اعلام کرد: پرهیز از نقض حقوق بشر و مخالفت با هرگونه جنایات جنگی در هر مکانی اقدامی اخلاقی و انسانی است. گزارش سازمان ملل درخصوص اوضاع یمن «نگران کننده» است. ما از تمامی طرف‌ها در یمن می‌خواهیم که به وضعیت این کشور توجه داشته باشند و رایزنی ملی فراگیری را با گروه‌های درگیر در یمن با هدف جلوگیری از خونریزی بیشتر و برقراری آشتی و صلح آغاز کنند.
گردآوری و تنظیم از: پاتریک ساهاکیان- خبرنگار سیاسی ایمنا
نظر شما