به گزارش خبرنگار ایمنا از شهرستان شهرضا، پندار دیرینه بر این است که عارفان و واصلان درگاه ایزد در این دیار، مجمعی داشته‌اند و پیرامون پیر مراد، مجالس وعظ و سماع را برپا می‌کرده‌اند. اگر محافل وعظ و سماع و خطابه در این دیار را بجویید، بدون شک به اینجا رهنمون می‌کنند. اینجا سودای روزانه در طلب مال در عالم فانی را به زمزه حیات در عالم باقی پیوند می‌دهد.
نقش خاطره می‌زند کاشی کاری‌ها و مقرنس‌های این پیکره عظم که دستی در تاریخ دارد به درازای هفت قرن و دستی در دل و جان مردمانی که ذره ذره خاطرات خود را با خشت خشت آن پیوند زده‌اند.
دست نامهربان طبیعت در سالیان گذشته زخمی بر پیکر آن زد، صاعقه یکی از مناره‌های آن را خراب کرد، اما همچنان صولت بی‌مثالش نگین بازار شهرضا است.
در کوتاه و دو لنگه چوبی آن رو به پنجره مشبکی باز می‌شود. راهروی تنگی در پس در قرار دارد که از سمت راست و چپ به محوطه مسجد راه دارد. پوشش طاق و چشمه‌های شبستان بر ستون‌های قطور و مربع شکل استوار است.
ستون‌ها مانند سربازان لشکر در سراسر صحن مسجد در صف‌هایی منظم، پشت سر هم ایستاده‌اند، اما گویی در یک محور به یکدیگر نزدیک می‌شوند به همین دلیل از نوعی تویزره برای پوشش سقف استفاده شده است.
«مسجد جامع بازار شهرضا» از دو قسمت در شمال شرقی و جنوب غربی بازار تشکیل شده است. صحن گنبدخانه و دو شبستان و ایوان‌ها و دو ورودی، بخش اصلی این بنای تاریخی را تشکیل می‌دهد.
اصلی‌ترین بخش این مسجد، گنبدخانه است که از یک فضای مربع شکل با جرزهای قطور تشکیل شده که با یک کاربندی هشت و سپس ۱۶ به دایره تبدیل شده است تا گنبد آجری یک پارچه‌ای را در میانه بنا ایجاد کند.
دست سحرآمیز ارباب هنر اینگونه از تلفیق خاک مرده و آب، عبادتگاهی پرورده که دیده از رؤیت جمال منظر آن سیر نمی‌شود و زبان جز الطاف تبارک را نثار روان معماران آن نمی‌کند.
زینت بخش ضلع جنوب غربی بنا، محراب نماهایی است که در این بخش ساخته شده. شبستان این مسجد تاریخی در زمینه مربعی و با ۱۶ ستون سنگی ایجاد شده است.
روزبه نوابی، کارشناس تاریخ معتقد است:" بافت دیرینه این بنای کهن، بسیار زیباتر از آنچه که اکنون قابل مشاهده است، بوده.
وی می‌گوید: پوشش داخلی در زمان صفویه با گچ اندود شده و در ضلع جنوب غربی گنبد خانه، محراب با ابعاد چهار در یک متر و در زمین نیم هشت، مزین به مقرنس‌های گچی ساخته شده است.
این کارشناس تاریخ تصریح می‌کند: ارتفاع ستون‌ها به دهانه‌ها یادآور بناهای ایلخانی و سلجوقی است و لوحی در آن کشف شده که تاریخ بنا را به قرن هشتم هجری و در سال ۷۳۹ می‌رساند؛ کتیبه منبر چوبی موجود در مسجد نیز سیر معماری در دوره صفوی را محرز می‌کند.
نوابی ادامه می دهد: با توجه به کتیبه سر در شبستان رو به روی گنبدخانه، این بخش از الحاقات دوره قاجار است، قسمتی از این کتیبه که در زیر گچ قرار گرفته، به خط نستعلیق است و سال ۱۲۴۰ بر روی آن حک شده، موقوفات مسجد را در مورد تأمین آب مسجد نشان می‌هد.
وی با بیان اینکه سبک معماری گنبد این مسجد از نوع ضربی است، می گوید: در ساخت این گنبد ۱۰ متری و مناره ۱۵ متری آن از آجر ساده استفاده شده است.
گزارش از:عباس صادقی خبرنگار سرویس شهرستان ایمنا
نظر شما