به گزارش خبرنگار ایمنا، عموم کسانی که برای تشکیل خانه‌ها و انجمن‌های تازه‌نفس سینمایی قدمی برمی‌دارند، مهم‌ترین هدفشان را بهبودبخشی به شرایط موجود اعلام می‌کنند، گزاره‌ای امتحان شده که چند وقت یک‌بار، شوری در جمع امیدواران ایجاد می‌کند و باگذشت زمان، گاه به هدف مطلوب می‌رسد و گاه نیز وجود همان تشکل‌ها، خود به یک مشکل تازه بدل می‌شود.
به‌تازگی، انتخاباتی برای تعیین هیئت‌مدیره خانه سینماگران استان اصفهان برگزارشده و پنج نامزد از بین ۱۶ نامزد سینمایی این انتخابات، توانسته‌اند آرای ۱۶۶ رأی‌دهنده‌ای را که از پیش، فرم ثبت‌نام رأی‌دهی را پرکرده و پس‌ازآن هم توسط اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی اصفهان تائید صلاحیت شده‌اند، کسب کنند و در جایگاه هیئت مدیره سینمایی‌ترین خانه استان بنشینند.
خبرنگار ایمنا برآن شد تا با دو تن از اهالی سینمای استان که یکی از آنها در این انتخابات شرکت کرده و دیگری نه، درباره دلایل شرکت جستن و نجستن آنها _که هر دو محترم است_ به گفتگو بنشیند. حسن جویره، بازیگر، طراح چهره پرداز و کارگردان اصفهانی، یکی از ۱۶۶ نفری است که هم فرم ثبت‌نام رأی‌دهندگان را پرکرده و هم برای رأی دادن به نامزدهای هیئت‌مدیره خانه سینماگران استان، تائید صلاحیت شده است. این هنرمند که به آینده این خانه امیدوار است، به خبرنگار ایمنا گفت: هر تشکلی، باید مرجعیتی داشته باشد که این مرجعیت، به دنبال اعاده حق‌وحقوق آن صنف برود، اعضای این تشکل هم باید امین، دلسوز و زبان گویای جمعی باشند که به آنها رأی داده اند. جامعه هنری هم از این امر مستثنا نیست و قرار شده خانه سینما، بعد از تهران در اصفهان تشکیل شود.
وی ادامه داد: هیئت مؤسس این خانه، اعلام موجودیت کردند و تصمیم گرفتند انتخاباتی برگزار کنند تا اعضای هیئت‌مدیره، توسط هنرمندانی که کار تصویری و نمایشی انجام می‌دهند، انتخاب شوند. با توجه به این‌که فعالان سینما و تئاتر از هم جدا نیستند و باهم یک مجموعه را تشکیل می‌دهند، جمعی نامزد این انتخابات شدند و ما هم برحسب وظیفه رفتیم و به آنها رأی دادیم.
دفاع از حقوق هنرمندان، بی‌حاشیه و هیاهو
جویره، دربارۀ جزییات برپایی این انتخابات اظهار کرد: انتخابات خیلی معمولی برگزار شد، دوستانی ثبت‌نام می‌کردند، برگه‌ای را می‌گرفتند، اسامی را می‌نوشتند و بعد هم رأی می‌دادند و می‌رفتند. ناظران اداره ارشاد و هیئت مؤسس خانه سینماگران استان اصفهان هم حضور داشتند و بر این رویداد نظارت می‌کردند.
وی افزود: امیدوارم این اجتماع هنری، به‌دوراز هرگونه حاشیه و هیاهو و با دید باز، با نگاهی به افق روشن سینما و تئاتر اصفهان شروع به کار کند و به‌گونه‌ای عمل کند که حقوق معنوی و هنری ازدست‌رفته هنرمندان را به آنها برگرداند. امیدوارم از شعار دادن پرهیز کنند و با کمال میل و تمام وجود، پای حقوق هنرمندان بایستند و بدانند که اگر چنین نیتی داشته باشند، همه هنرمندان استان پشت آنها می‌ایستند و از آنان حمایت می‌کنند.
جویره در خصوص صنفی یا وابسته بودن این خانه هم گفت: بنده به‌عنوان کسی که سال‌ها است درزمینه هنر سینما و نمایش فعالیت می‌کند، اگر بخواهم فیلم‌نامه‌ای بنویسم یا نمایشی اجرا کنم، باید مهر تائید اداره ارشاد پای آن بخورد و مجوز داشته باشد. ما همه برای فرهنگ و هنر اسلامی این مملکت کار می‌کنیم و یقیناً حضور مسئول ذی‌ربط در خانه سینماگران استان، می‌تواند به‌عنوان یک مرجع باشد، می‌توان در صورت بروز مشکل به او رجوع کرد و از او خواست از طریق ارگانی که در آن مسئولیت دارد، کار هنرمندان را پیگیری کند، بنابراین نقش اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در این ماجرا پررنگ است.
وی ابراز امیدواری کرد: رضا دهقانی، مدیر امور سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان، اکنون برای حضور در هیئت‌مدیره این خانه انتخاب‌شده و امیدوارم با توجه به احترامی که هنرمندان برای او قائل هستند، جزء عزیزانی باشد که مدافع حقوق هنرمندان هستند.
ساماندهی گروه‌ها، تعدادی از هنرمندان را از خانواده هنری خود دور کرده است
این هنرمند باسابقه در خصوص پیش‌شرط تکمیل فرم ثبت‌نام برای شرکت در انتخابات خانه سینماگران استان گفت: این موضوع، برای من هم سؤال‌برانگیز است. چندین سال است عده‌ای با عنوان ساماندهی گروه‌ها، وارد عمل شده‌اند و هنرمندان را دسته‌بندی می‌کنند که مشخص نیست بر چه اساسی این کار را انجام می‌دهند. سابقاً در تئاتر، ما اثری را با یک گروه اجرا می‌کردیم و پس از آن، یا همکاری اعضای آن گروه باهم، ادامه پیدا می‌کرد یا اعضای گروه از هم جدا می‌شدند. اکنون هم عزیزانی در بین ما حضور دارند که سال‌ها است مشغول فعالیت هنری هستند، اما عضو هیچ گروهی نیستند.
وی تصریح کرد: کار ساماندهی گروه‌ها، مثل این شده که بگویند کسی که راننده تاکسی است، حق ندارد پشت کامیون بنشیند! درحالی‌که کسی که گواهینامه این کار را داشته باشد، می‌تواند هردوی این‌ها را براند. این قضیه در تهران هم وجود دارد و به نظرم نباید به بهانه ساماندهی به گروه‌ها، کسانی را که عضو گروه نیستند، از سینما و تئاتر دور کنیم. نباید بگوییم هنرمندی که سال‌ها است در این عرصه فعالیت می‌کند، اگر فرم ثبت‌نام رأی دادن را پر نکرده، نمی‌تواند در انتخابات شرکت کند.
جویره تأکید کرد: ساماندهی هنرمندان هنر نمایش، فی‌نفسه امر بدی نیست، اما بهتر است اسم آنها جایی ثبت شود و کارتی برای آنها صادر شود تا اگر رویدادی مثل همین انتخابات برگزار شد، آنها بدانند که می‌توانند در این امر سهیم باشند و در انتخابات شرکت کنند، اما اگر بر اساس این‌که چه کسی بیاید و رأی بدهد، انتخاب شوند، به نظر من اشتباه است، چراکه باید بر اساس حضور هنرمند، این اتفاق بیفتد، نه بر اساس انتخاب هنرمند.
اگر زاون زنده بود و فرم ثبت نام را پر نکرده بود، نمی‌توانست رأی بدهد؟
جویره که پیش‌ازاین، ریاست هیئت‌مدیره کانون هنرمندان را بر عهده داشته، راه‌حل پیشنهادی خود را این‌گونه شرح داد: طبق آماری که من گرفته‌ام، حدود ۲۵۰ بازیگر هنر نمایشی در استان حضور دارند. شب‌های گذشته من به مهمانی دوستان سینماگر دعوت شدم و در این جلسه از کسی که در یک فیلم تلویزیونی، نقش یک‌دقیقه‌ای بازی کرده بود، حضور داشت تا استاد پیشکسوت فعال. به نظرم اگر چیزی قرار است ساماندهی شود، همین چیزها است. ما زمانی در کانون هنرمندان، پیگیر بیمه کردن اعضا و تأمین مسکن آنها بودیم و برای ساماندهی، چند نوع کارت صادر می‌کردیم، مثل کارت عضو فعال، عضو مهمان و هنرجو. به این شکل، هنرمندان تقسیم‌بندی می‌شدند و بهتر می‌شد به مسائل آنان رسیدگی یا از آنان، برای حضور در محافل هنری دعوت کرد.
جویره ادامه داد: باید در این مسائل تجدیدنظر کرد، چراکه همین دعوت شدن‌ها و نشدن‌ها باعث می‌شود خیلی از مهره‌های خوب را از دست بدهیم، آنها به سمت‌وسوی شخصی و خصوصی کار کردن می‌روند و از خانواده جدا می‌شوند. این جدایی، مطلوب نیست، چراکه همه اساتید باید در یک مجموعه حضورداشته باشند تا هنرمندان تازه‌کار، زیر نظر آنها آموزش ببینند.
وی با طرح یک سؤال به سخنان خود پایان داد و گفت: فرض کنید زاون قوکاسیان زنده بود، آن‌وقت می‌توانستید بگویید چون فرم ثبت‌نام رأی‌دهندگان را پر نکرده‌ای، نمی‌توانی در انتخابات خانه سینماگران اصفهان شرکت کنی و رأی بدهی؟ این ماجرا، سؤال‌برانگیز است.
نسبت به سرنوشت تشکل‌ها دلسرد شده‌ام
فریدون خسروی، نویسنده و کارگردان که نامش در لیست رأی‌دهندگان نبوده و بالطبع، در انتخابات خانه سینماگران استان هم شرکت نکرده، درباره چرایی این حضور نیافتن به خبرنگار ایمنا گفت: فکر نمی‌کردم با ثبت‌نام کردن، هویت پیدا می‌کنم و همین‌که همه می‌دانند سال‌ها است در این عرصه فعالیت می‌کنم، کافی است.
وی افزود: ما که بعدازاین همه‌سال کار کردن، دیگر نباید بنده فرم باشیم و اگر ثبت‌نام نکنیم، این امتیاز را از ما سلب کنند. اگر حضور ما برایشان مهم بود، می‌توانستند با توجه به سابقه ثبت‌شده، نام ما را در لیست مجازان به رأی دادن قرار بدهند.
خسروی در ادامه بابیان این‌که دلسرد شدن از این تشکل‌ها و خانه‌ها، در حضور نیافتن او بی‌تأثیر نبوده، گفت: نسبت به سرنوشت این تشکل‌ها که معمولاً به نتیجه‌ای نمی‌رسند، دلسرد شده‌ام. در انجمن سینماگران قبلی که منحل شد، چه کردیم که در خانه سینماگران بخواهیم بکنیم؟
وقتی تولید نیست، خانه را برای دفاع از چه چیزی می‌خواهیم؟
وی با اشاره به نقش پررنگ تولید در تزریق امید به هنرمندان ادامه داد: باید ابتدا تولیدی باشد تا بعد انجمنی برای دفاع از آن تشکیل بدهیم. وقتی تولید نیست، می‌خواهیم از چه چیزی دفاع کنیم؟ وقتی بخش خصوصی، جرئت فعالیت اقتصادی ندارد و نمی‌داند سرنوشتش در بازار چیست و وقتی جایی وجود ندارد که هنرمندی بتواند بیرون از مافیا کار و از این راه، معاش خود را تامین کند، تشکیل خانه چه سودی دارد؟ به همین خاطر است که فکر می‌کنم اسب را رها کرده‌ایم و دنبال افسار آن می‌گردیم.
عضو هیئت انتخاب جشنواره ملی فیلم کوتاه حسنات ادامه داد: معاش، حرفه ما را مشخص می‌کند و ما وقتی حرفه‌ای هستیم که بتوانیم کارکنیم و از این راه پولی دربیاوریم. وقتی در این چرخه افتادیم، ممکن است مشکلاتی برای ما پیش بیاید و نیاز به وجود خانه را احساس کنیم. در شرایطی که هیچ‌یک از این‌ها نیست، خانه سینماگران می‌خواهد پیگیر چه چیزی باشد؟
خسروی بهتر شدن شرایط تولید در استان را منوط به جدی گرفتن چرخه اقتصاد هنر دانست و گفت: حضور بخش خصوصی در رونق تولید مؤثر است و وقتی گردش آزاد مالی در هنر داشته باشیم، تولید هم خواهیم داشت. تا زمانی که با بروز هر مشکلی، اولین ردیفی که خط می‌خورد، ردیف فرهنگ و هنر است، این چرخه به‌درستی نمی‌چرخد و وقتی فرهنگ و هنر اولویت اول کشور شد، راه خود را هم پیدا خواهد کرد.
این جملات پایانی فریدون خسروی، شاید جانمایه مشکلات امروز فرهنگ و هنر اصفهان باشد، مشکلاتی که در یک کلام به معضلات مربوط به «اقتصاد هنر» برمی گردد، مشکلاتی که گویی عزمی برای برطرف کردن آنها وجود ندارد و به قول خسروی، اسب را رها کرده‌ایم و دنبال افسار آن می‌گردیم.
گزارش از: سمیرا قاسمی، خبرنگار فرهنگ و هنر ایمنا
نظر شما