به گزارش خبرنگار ایمنا از شهرستان شهرضا، ارگی که در پیش رو دارید روزگاری باشکوه بوده و دیر زمانی است که تنها خطی شده در ذهن، تا آن دیرینه باشکوه، همچون درختی بی برگ و شاخساری بی بَر، در تند باد حوادث روزگار تنها و بیکس مانده است.
مصالح به کار رفته در ساخت ارگ تاریخی «رکن آباد» خشت و گِل است و به ندرت در بخشهایی از آن آجر یا گچ استفاده شده. آثار برج و باروی با عظمت بنا هنوز هم به چشم میخورد، در بعضی نقاط که باروها کمتر خراب شده ارتفاع آنها به بیش از سه متر و قطر آن به حدود چهار متر میرسد.
بخشهای زیادی از باروها را افرادی خراب کردهاند به امید آنکه روزنی به بیرون بیابند یا به گنجی دست یابند بی توجه به آنکه برای ورود و خروج دروازه بزرگی وجود دارد و گنج با ارزشتر در زیر پای آنان است!
مساحت این بنای تاریخی حدود پنج هزار مترمربع است، از شمال به جنوب کشیده شده و از ظاهر آن به خوبی نشان میدهد که پادگانی در سرحد ایالت فارس و اصفهان بوده است.
ایرانیان در گذشته پیرامون قلاع نظامی و مسکونی خندق حفر میکردند، اما قلعه رکن آباد فاقد چنین وصفی است و به همین دلیل به جای استفاده از پل برای ورود به آن، از راه زمینی استفاده میشده است.
دروازه بزرگ این ارگ که در قسمت شمالی آن واقع است دارای در چوبی بزرگی بوده که امروز اثری از آن نیست و اهالی محل میگویند که چند سال قبل توسط افرادی از جای خود خارج و سوزانده شده است.
در اطراف ارگ رکن آباد اتاقهایی وجود دارد که بر تارک برخی از آنها نقش و نگارهایی بسیار زیبا وجود داشته است. این نگارینههای گِلی که دست هنرمند ارباب هنر را به تصویر میکشد، در بعضی از مکان ها با اندودهای از گچ تزیین شده است، هرچند نمیتوان به درستی بر آنچه میبینیم، عنوان گچکاری بنهیم.
قمشه (شهرضا) در گذشته موقعیتی نظامی داشته و به همین خاطر است که قلاع تاریخی در بخشهایی از آن همچون امین آباد، مهیار و منظریه ساخته شده است.
ارگ تاریخی «رکن آباد» در منظریه شهرضا قرار دارد، از ورودی منظریه تا اینجا حدود یک کیلومتر فاصله است، اما برای آنکه فاصله کمتری را طی کنید از جاده کمربندی شهرضا هم میتوانید به این سمت بیایید.
این بنای تاریخی در حد فاصل دو محله «عمروآباد» و «وصف» منظریه قرر دارد و متأسفانه باید بگوییم که نفسهای آخر خود را میکشد و در چند سال آینده تنها نامی از آن باقی میماند.
عبدالرضا یزدانی، کارشناس مرمت آثار تاریخی ویژگی های این اثر تاریخی را اینگونه بر می شمارد: سادگی بنا، استفاده اندک از تزیینات، وجود تک مناری در میانه ارگ که تنها بقایای آن موجود است، قوسهای بیضی و تخم مرغی از جمله ویژگیهای این بنا است که همگی معماری سبک خراسانی در قرون نخستین اسلامی را تداعی میکند.
وی که معتقد است تاکنون پژوهشهای سازمان یافته و منسجم درباره قلعه تاریخی رکن آباد و برخی دیگر از آثار تاریخی شهرضا انجام نشده است به خبرنگار ایمنا می گوید: اگر سایر احتمالات نظیر استفاده نخستین یا امکان تغییر کاربری بنا در دوران بعدی را در نظر نگیریم باید قلعه تاریخی رکن آباد را یک ارگ نظامی و مربوط به قرون نخستین اسلامی بدانیم و اگر این احتمالات را در نظر بگیریم؛ باز هم در دیرینگی و پیشینه تاریخی آن تأثیر زیادی ندارد و تنها باید درباره کاربری آن تحقیق بیشتری انجام شود.
اما، رنجآورتر از مشاهده ویرانی یک ارگ تاریخی، آن است که بدانیم هیچ اعتباری برای مرمت و احیای این بنای تاریخی هزینه نشده است به طوریکه محمدحسن شبانی، رییس اداره میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری شهرضا می گوید: بودجهای که برای اثر ارزشمندی همچون قلعه رکن آباد اختصاص یافته تنها در حدی است که نگهبانان اداره میراث فرهنگی به آنسرکشی کنند تا حریم این بنای تاریخی از سوی افراد مختلف مورد تعرض قرار نگیرد و غصب نشود.
وی می افزاید: قلعه تاریخی رکن آباد جزء بناهای ارزشمند شهرستان است، اما متاسفانه هنوز ثبت ملی نشده است.
به گزارش ایمنا، در هر کجا هر قدر هم که داعیه فرهنگ و مدنیت وجود داشته باشد باز هم ممکن است خطی از بی فرهنگی یا بی توجهی به فرهنگ وجود داشته باشد که تیشه به ریشه تاریخ، فرهنگ و پیشینهای کهن بزند.
نظر شما