به گزارش ایمنا، قرآن اهرم مشترک مسلمانان جهان است که در اکثر کشورهای اسلامی نگاه ویژه ای به آن می شود و این نگاه در کشور ما نیز با اهمیت است، چرا که تربیت قرآنی در اکثر خانواده های ایرانی از ملزومات به حساب می آید که این تربیت با حضور کودکان و نوجوانان در کلاس های قرآنی و شرکت در محافل آموزشی و یا با شرکت در جشنواره های مختلف رقم می خورد.
گسترش فعالیت های قرآنی در چند سال اخیر همواره در صدر مسائل فرهنگی بوده تا جایی که مقام معظم رهبری نیز با توجه به اهمیت این موضوع هر ساله دیدارهای جداگانه ای با مسئولان و قرآن پژوهان داشته و تاکید داشته اند که باید حافظان گسترده ای را در کشور تربیت کرد، اما کاهش ۶۰ درصدی بودجه قرآنی در لایحه بودجه سال ۹۷ بهانه ای شد تا این موضوع در دست بررسی قرار گیرد.
اصل تخصیص بودجه به فعالیت های قرآنی در سال ۸۹ شکل گرفت. در آن زمان مسئولان به فکر افتادند تا در جهت گسترش فعالیت های قرآنی بودجه ای به آنها اختصاص دهند. بدین ترتیب در بودجه سال ۹۰ و در مجلس این کار به صورت مصوب در آمد، بدین‌صورت که در بند ۱۱۵ بودجه سال ۹۰ مصوب شد که دولت در اجرای منشور توسعه فرهنگ قرآنی حداکثر نیم درصد از سقف بودجه مصوب هر یک از دستگاه‌های ملی و استانی به‌استثناء «فصول (۱) و (۶)» و بودجه هزینه‌ای و هزینه‌های مستقیم تولید شرکت‌های دولتی را کسر و به‌ردیف اعتبارات بر اساس اولویت‌های تعیین‌شده توسط شورای تخصصی توسعه فرهنگ قرآنی مشخص شده اضافه کند.
با وجود مصوبه مجلس برای سال ۹۰، تاخیر در پرداخت نمود پیدا کرده بود، ولی در پایان سال ۹۰ بخش عمده ای (۹۰ درصد) از بودجه نیم درصد به دستگاه های مربوطه پرداخت شد.
اما اعلام بودجه سال ۹۱ شگفت آور بود تا جایی که با اختصاص ۲۱۸۰ میلیارد ریالی که در انتهای سال ۹۰ انجام گرفت عملاً در برنامه‌های نیمه اول سال ۹۱ هزینه شد.
در بودجه سال ۹۲ کاهشی صورت گرفت و ۶۰۰ میلیارد تومان به فعالیت‌های قرآنی اختصاص پیدا کرد که ۳۰۰ میلیارد آن در اختیار نهادهای دولتی و ۳۰۰ میلیارد دیگر برای فعالیت‌های قرآنی زیر نظر شورای توسعه فرهنگ قرآنی لحاظ شد که تنها ۱۵ میلیارد آن پرداخت شد.
در سال ۹۳ لایحه بودجه قرآنی به‌عنوان نخستین لایحه دولت یازدهم با اختصاص ۲۰۰ میلیارد تومان به فعالیت‌های قرآنی برای تحقق اهداف در منشور توسعه فرهنگ قرآنی در مجلس به تصویب رسید که با تأخیر غیرقابل توجیهی حدود ۴۷ درصد آن مبلغ در ۱۵ اسفندماه همان سال واریز شد که این یعنی بلاتکلیفی در جهت اجرای برنامه قرآنی.
بودجه سال ۹۴ نیز با کاهش کمی نسبت به سال ۹۳ به تصویب مجلس رسید و در سال ۹۵ نیز با اختصاص تنها چند درصد از بودجه قرآنی، فعالیت ها ادامه پیدا کرد.
از سال ۹۶ هم بهتر است عبور کنیم، چرا که با وجود گذشت ۹ ماه از سال هنوز بودجه خاصی در اختیار فعالیت های قرآنی قرار نگرفته است.
هفته پیش متن لایحه سال ۹۷ از سوی رییس جمهور به صحن علنی مجلس تقدیم شد. در این لایحه، بودجه فعالیت های قرآنی با کاهش ۶۰ درصدی از سال گذشته و با کاهش ۸۰ درصدی نسبت به سال های قبلی روبرو شده است.
اواخر هفته گذشته بود که سید علی سرابی قائم مقام شورای عالی قرآن در گفتگو با رسانه ها اعلام کرده بود که از یک جهت محدودیت های دولت در بحث بودجه با استمرار محدودیت های مالی و تحریم ها قابل درک است اما از یک جهت هم نمی توانیم بپذیریم که دولت جمهوری اسلامی به مباحث اعتقادی و فرهنگ دینی بی مهری نشان دهد.
همچنین حجت‌الاسلام نصرالله پژمانفر، نایب رییس کمیسیون فرهنگی مجلس، چند روز قبل نیز در رابطه با این موضوع به رسانه ها اعلام کرده بود که کاهش بودجه قرآنی نشانگر بی توجهی دولت به امور فرهنگی است.
با این وجود احتمال کاهش فعالیت های قرآنی در سطح کشور وجود دارد و بسیاری از فعالان قرآنی را نگران کرده است. به همین بهانه به سراغ چند تن از فعالان قرآنی استان اصفهان رفتیم و نظرات آنها را نسبت به روند فعالیت های قرآنی در استان جویا شدیم در اصفهان موسسات خصوصی و دولتی مختلفی به فعالیت قرآنی می پردازند که کم و بیش فعالیت آنها با بودجه قرآنی آمیخته می شود.
کاهش بودجه طبیعی است
سید مجید عاملیان که نزدیک به شش ماه است به عنوان مدیرعامل جدید دارالقرآن اصفهان فعالیت می کند این کاهش بودجه را طبیعی دانست و به خبرنگار ایمنا گفت: مجامع قرآنی یاد گرفته اند که روی پای خود بایستند و اتکا به سیستم دولتی نداشته باشند و حتی با کاهش های چشمگیر نسبت به اعتلای قرآن قدم بردارند و این نکته قابل ذکر است که با وجود بودجه های قبلی، چیزی دست موسسات و مجامع قرآنی را نمی گرفت و این اعداد و ارقام زیاد اهمیتی برای لغو فعالیت های قرآنی ندارد.
عاملیان افزود: متاسفانه کاهش این بودجه بیشتر تاثیر کیفی، ماهیتی و عملیاتی بر روی فعالیت های قرآنی می گذارد.
مدیرعامل دارالقرآن اصفهان ادامه داد: به نظرم این کاهش یک غصه دارد و آن غصه رویکردهای دولتی است که می تواند بر روند فعالیت های فرهنگی تاثیر منفی بگذارد. در جامعه مدعی جمهوری اسلامی که بر پایه قرآن اداره می شود قاعدتا انتظار توجه بیشتری به قرآن حس می شود با احتساب اینکه باید محدودیت های دولت از لحاظ مادی را نیز در این رابطه لحاظ کرد.
عاملیان راهکار مقابله با این مسئله را توجه بیشتر به موسسات خصوصی و کمک گرفتن مالی و اجرایی از آنها دانست و اظهار کرد: البته به دلیل گرفتاری های مادی توجه به مسائل فرهنگی از طرف مردم نیز کاهش پیدا کرده و مردم کمتر تمایلی به حمایت از فعالیت های فرهنگی نشان می دهند و کمک های مادی خود را بیشتر در بخش های سلامت هزینه می کنند که این جای تامل دارد، ولی با این حال موسسات قرآنی نباید به بودجه های دولتی دل ببندند همانطور که سال های گذشته هم به این شکل بوده و حتی بودجه های سال های قبلی نیز برای اداره فعالیت های قرآنی یا داده نشده یا به حدی نبوده که موفقیت آمیز باشد.
کاهش بودجه در سالهای آتی مرتفع می شود
غلامرضا شاه میوه از اساتید قرآنی کشور و استان اصفهان به ایمنا گفت: این کاهش بودجه تاثیر خود را در سال های آینده می گذارد.
وی با اشاره به اینکه فعالان و موسسات دولتی قرآنی نه تنها انتظار کاهش بلکه انتظار افزایش بودجه قرآنی را داشته اند افزود: با توجه به هجمه فعالیت های ضدفرهنگی و غربی که در فضاهای مختلف از جمله فضای مجازی جوانان و نوجوانان را تحت تاثیر قرار داده است، کاهش بودجه صدمه و لطمه جبران ناپذیری به بدنه فعالیت های فرهنگی داخلی می زند. این مسئله موسسات خصوصی را تحت تاثیر قرار نمی دهد، چون کمک های مردمی این موسسات را سرپا نگه داشته است ولی به هر حال ممکن است فعالیت های قرآنی کم رنگ تر شود.
این فعال قرآنی خاطرنشان کرد: بعید است که بودجه قرآنی از طرف دولت با این کاهش زمانی کلا قطع شود چون مصوبات شورای عالی قرآن در دولت به تصویب رسیده و به این سادگی قابل حذف نیست و این کاهش بودجه به خاطر روند صعودی مشکلات اقتصادی است و شاید در سال های آینده مرتفع گردد.
شاه میوه افزود: به نظر من بهتر است دستگاه های متولی فعالیت های قرآنی وابسته به دولت، برنامه های سنگین و هزینه‌بر خود از جمله پروژه های قرآنی، نمایشگاه ها و مسابقات ملی را به بخش های خصوصی واگذار کنند و از الان به فکر جذب اسپانسرهای مالی برای فعالیت های خود باشند.
نظر شما