به گزارش خبرگزاری ایمنا، منظور از واژه اعتیاد، همیشه وابستگی به موادمخدر نیست. یکسری رفتارها و فعالیت‌های اجبارگونه که میزان پرداختن به آن‌ها پیوسته بیشتر می‌شود نیز در طبقه‌بندی اعتیاد قرار می‌گیرند. حقیقت امر این است که گاهی افراط در یک فعالیت به‌جایی می‌رسد که بخش عمده‌ای از زندگی روزانه فرد را می‌گیرد و شخص به انجام این فعالیت یا رفتار اعتیاد پیدا می‌کند و مادامی‌که آن را تکرار نکند، آرام نمی‌گیرد. این‌گونه وابستگی‌ها می‌تواند درنهایت فرد را درگیر لطمات جبران‌ناپذیری در روابط شخصی خود کند.
نحوه تشخیص اعتیادهای رفتاری
یکی از اعتیادهای رفتاری دنیای امروز، وابستگی افراد به گوشی‌همراه‌شان است. وسیله‌ای که جزو الزامات زندگی به‌حساب می‌آید. برای آنکه ابتلا به اعتیاد رفتاری را در خودتان تشخیص دهید، به پرسش‌های زیر پاسخ دهید:
به‌طور متوسط درطول روز چندبار به گوشی خود سر می‌زنید؟ وابستگی‌تان به گوشی‌همراه به‌حدی است که شب‌ها قبل از به خواب رفتن و صبح‌ها بعد از چشم بازکردن به‌سراغش می‌روید؟ از هر موقعیتی حتی در پشت چراغ‌قرمز یا صف خرید از گوشی‌همراه خود استفاده می‌کنید؟ ساعت‌های متوالی بی‌دلیل به کاوش در میان انبوهی از صفحات و پیغام‌ها می‌پردازید؟ گاهی قید کارهای‌تان را به‌خاطر جست‌وجو در شبکه‌های اجتماعی می‌زنید؟ استفاده بی‌رویه از گوشی‌همراه یا اینترنت به روابط اجتماعی و خانوادگی‌تان لطمه وارد کرده است؟
تصور می‌کنید بهترین راهکار برای کاهش احساسات منفی‌تان، استفاده از گوشی‌همراه و شبکه‌های اجتماعی است؟ پس از مرور این سؤال‌ها لحظه‌ای درنگ کنید. اگر با خواندن آن‌ها نمونه‌ای از واکنش‌های روزمره‌تان در ذهن شما تداعی شد، باید بدانید که به یکی از انواع اعتیادهای رفتاری دچار شده‌اید. در این دست از اعتیادها مشکل از جایی شروع می‌شود که استفاده بی‌رویه از تلفن‌همراه و شبکه‌های اجتماعی، تبدیل به یک عادت و در مرحله بعد تبدیل به یک وسواس رفتاری می‌شود. در این مرحله فرد به هر بهانه‌ای به‌صورت افراط‌گونه و بدون کنترل به‌سراغ فعالیتی که به آن وابستگی دارد می‌رود و برایش پذیرفتنی نیست که انجام نادرست یکسری رفتارها، نوعی اعتیاد محسوب می‌شود.
چطور می‌توان اعتیادی رفتاری را ترک کرد؟
به یاد داشته باشید زمانی رفتاری به اعتیاد تبدیل می‌شود که از عادت فراتر می‌رود و روح و روان شخص را فرا می‌گیرد. زمانی‌که احساسات منفی شما را احاطه کرده‌اند با پناه‌بردن به یکسری رفتارها و فعالیت‌ها می‌توانید احساس تألم خود را کنترل کنید و همین موضوع، آغاز اعتیاد رفتاری شما است. به‌گونه‌ای که اگر از گوشی‌همراه یا شبکه‌های اجتماعی استفاده نکنید، تمام افکار منفی سابق دوباره به‌سراغ‌تان می‌آید؛ ازاین‌رو برخی از متخصصان ریشه اعتیادهای رفتاری را در شیوه‌های ناکارآمد شخص در برخورد با احساسات منفی خود دانسته‌اند. از آنجایی‌که زندگی بدون حس‌های منفی ممکن نیست، پس به‌گونه‌ای همه اشخاص حس‌های بد(احساس شکست عشقی، تنهایی، طردشدن، سرزنش، ترس و...) را تجربه کرده‌اند.
تاکنون به این فکر کرده‌اید که وقتی حال‌تان بد است، چطور باید آن را تغییر دهید و احساس خوب و خوش را جایگزین آن کنید؟ یا هنگامی‌که حوصله‌تان سر می‌رود، چه چیز سرگرم‌تان می‌کند؟ آیا برای از بین بردن حس‌های منفی خود فقط از یک روش تکراری استفاده می‌کنید؟ به یاد داشته باشید هر فعالیتی که شما را سرخوش می‌کند، اعتیادزا نیست؛ زمانی شما به آن فعالیت یا رفتاری معتاد می‌شوید که برای رفع احساسات منفی خود از آن استفاده می‌کنید. حال سؤال اینجا است که چرا بعضی از افراد زودتر معتاد می‌شوند؟ در مقابل این جمله بهترین پاسخی که می‌توان داد، این است که حس‌های بد در افراد مستعد به اعتیاد بیشتر است.
چند نکته کلیدی
درمان هرنوع اعتیاد، فرایندی طولانی و دشوار است که خود شخص به‌تنهایی از پس آن برنمی‌آید. اگر افراد درمان مناسبی دریافت نکنند، از دام یک اعتیاد رفتاری به دام اعتیاد رفتاری دیگری می‌افتند؛ به‌طور مثال پس از قطع استفاده نادرست از شبکه‌های اجتماعی، بعد از دوره کوتاهی در دام پرخوری می‌افتند و به‌همین‌ترتیب سال‌ها همین روند در زندگی‌شان ادامه پیدا می‌کند.
شدت‌یافتن و بازگشت، جزو مراحل رهایی از اعتیاد است و بازگشت به رفتارهای قبلی، کاملا طبیعی قلمداد می‌شود. برای تنظیم هیجان‌های ناخوشایند خود، از یک راهکار معقول و مناسب استفاده کنید؛ زیرا اتکاء به یک راهکار منفی، پس از مدتی به اعتیاد رفتاری مخرب در شما تبدیل می‌شود؛ بنابراین وقتی حال‌تان خوب نیست، اگر به خرید بروید، اعتیاد رفتاری منفی پیدا می‌کنید.
بدانید نصیحت، پند و اندرز منجر به ترک یک اعتیاد رفتاری نمی‌شود و برعکس با خود مقاومت به‌همراه می‌آورد. بگذارید خود شخص به این نتیجه برسد که باید تغییرات بنیادی در رفتارهایش به‌وجود آورد.
شایع‌ترین بیماری در کنار اعتیاد، افسردگی و اضطراب است و برای بهبود این‌گونه اختلالات باید حتما از روان‌شناس کمک گرفت. زمانی‌که شخص در دوره ترک رفتاری قرار دارد، شرایط او بسیار بحرانی می‌شود؛ سعی کنیم با انتظارهای نامعقول سبب ناکامی افراد در این شرایط نشویم و کمک کنیم تا شخص بتواند هیجان‌های منفی‌اش را کنترل کند؛ چراکه اگر فردی به‌طور مداوم احساس خستگی و بی‌حوصلگی داشته باشد و هیچ‌چیزی او را شاد نکند، درنتیجه این خلأ ممکن است به تکرار عادت رفتاری نادرستش برگردد. یکی از موارد مهمی که می‌توان به‌وسیله آن بر اعتیادهای رفتاری فائق آمد، «از امروز شروع‌کردن» است.
به گزارش پایگاه خبری پلیس، عادت «از امروز شروع‌کردن» امکان غلبه بر مشکلات را ممکن می‌سازد. افرادی که بر شرایط و وضعیت خود اختیار ندارند، هرگز توانایی کنار گذاشتن عادات نامناسب خود را نخواهند داشت. خواندن کتاب‌های روان‌شناسی، مطالعه سایت‌های علمی، شنیدن صحبت‌های روان‌شناسان درباره راهکارهای مناسب غلبه بر اعتیاد، به‌تنهایی چاره کار نیست و باید به‌طور عملی خود را در موقعیت قرار دهید.
نظر شما