به گزارش خبرنگار ایمنا در شهرستان شهرضا، امروز نهم محرم است که در تقویم دینی شیعیان به عنوان «تاسوعای حسینی» نامیده شده است؛ اگر نگاهی به واقعه عاشورا و رویدادهایی که در محرم سال ۶۱ هجری اتفاق افتاد داشته باشیم متوجه می‌شویم که آنچه از آن به عنوان نبرد عاشورا و شهادت امام حسین(ع) و یاران با وفای ایشان یاد می‌شود، در واقع در نیمروز دهم محرم و در فاصله زمانی حدود سه یا چهار ساعت اتفاق افتاده است اما پس از آن واقعه شیعیان و پیروان آن حضرت که همواره در داغ شهادت ایشان سوخته‌اند هر یک از روزهای دهه محرم را به نام یکی از شهیدان شاخص این دهه نامگذاری کرده‌اند و به این ترتیب روز نهم محرم را به نام حضرت عباس(ع) عزاداری می‌کنند.
حضرت عباس(ع) در فرهنگ و سنتهای ایرانی از جایگاه بسیار والایی برخوردار است، مردم ایران به تبعیت از امامان بزرگوار به این مسئله معتقدند که آن حضرت پس از امام حسین(ع)، بالاترین جایگاه را در بین شهیدان کربلا دارد به همین مناسبت اسامی همچون«عباس»،«امیر عباس» و «اباالفضل» از فراوانی زیادی در نامهای ایرانیان برخوارد هستند.
ادبیات آیینی فارسی نیز محشون از ابیات و کلمات و متون نثری است که در تعظیم مقام والای حضرت عباس(ع) سروده و بیان شده است.
حجت الله رضایی – کارشناس تاریخ در گفت و گو با خبرنگار ایمنا از شهرستان شهرضا، عنوان کرد: محرم و آیین‌های عاشورایی از مهمترین بخشهای فرهنگ و ادبیات آیینی ایرانیان است، تا جایی که می‌توان ادعا کرد فرهنگ عاشورایی در هیچ یک از سرزمین‌های اسلامی به اندازه ایران، رشد نکرده است.
وی ادامه داد: از عهد صفویه که مذهب تشیع به طور رسمی به عنوان مذهب حکومتی ایران معرفی شد، بهترین گونه‌ها هنری برای ساخت تکیه‌ها و حسینیه‌ها به کار گرفته شد، از دیدگاهی دیگر می‌توان اینگونه گفت که ساخت حسینیه و تکیه نیز از همین زمان در معماری ایرانی شروع شد.
کارشناس تاریخ تصریح کرد: تلاش برای تزیین حسینیه ها و مساجد باعث رشد و بهبود این هنرها شد، از سوی دیگر کوشش معماران ایرانی در این بخش باعث شد تا فرهنگ و ادبیات عاشورایی با نگارش اشعار و یا صورتگری در بخشهایی از مساجد نیز ایجاد شود.
رضایی تأکید کرد: در کنار معماران، شاعران ایرانی نظیر عمان سامانی، صغیر اصفهانی و بعد از آن حکیمان ایران سهم به سزایی در ترویج فرهنگ عاشورایی در این دوران داشته‌اند، اما باید بگوییم که بیشترین و مهمترین سهم در این میان برعهده علما و روحانیت بوده است.
وی ادامه داد: مردم در فضایی که اطراف آن با کاشی‌کاریهای متنوع تزیین شده و اشعار و صورتگری با درون مایه عاشورایی دارد به سخنان روحانیان و اهل منبر در اینباره گوش می‌دادند و اینگونه یاد و خاطره شهدای دشت نینوا از نسلی به نسل دیگر منتقل شد.
در شهرستان شهرضا، تمامی دستجات و هیئتهای عزاداری در شب و روز تاسوعا، با ذکر «یا اباالفضل(ع)» عزاداری می‌کنند؛ یکی از آداب و روسم بسیار نیکوی مردم این شهرستان در زمان عزاداریها این است که دستجات عزاداری، روزها عزاداری می‌کنند و شب‌ها مراسم سخنرانی و روضه‌خوانی در مساجد برگزار می‌شود.
در شب تاسوعا بیشتر سخنرانی‌های مذهبی در شهرستان شهرضا به بیان ویژگیهای شخصیتی و اخلاقی حضرت عباس(ع) و مصائب ایشان در روز عاشورا اختصاص دارد و در روز تاسوعا نیز مداحان هیئتهای مذهبی بیشتر نوحه‌هایی در مدح و منقبت حضرت ابالفضل(ع) می‌خوانند؛ در این روز بیشتر افرادی که به حضرت عباس(ع) متوسل شده‌اند تا حاجات و دعاهای آنها به درگاه خداوند قبول شود، نذرهای خود را ادا می‌کنند.
موضوع مجالس تعزیه، که یکی از کهن‌ترین شیوه‌های عزاداری در شهرستان شهرضا است نیز در این روز به حضرت عباس(ع) اختصاص دارد، در این روز ماجرای پاسداری آن حضرت از خیمه‌های اهل بیت(ع) امام حسین(ع)، ماجرای آزمونی که حضرت عباس(ع) از شجاعت و دلیری حضرت علی اکبر(ع) انجام دادند و همچنین جریان مبارزات ایشان برای رسیدن به نهر علقمه و شهادت آن حضرت در تمامی صحنه‌های عزاداری به تصویر کشیده می‌شود.
حجت الاسلام رضا یزدانی – کارشناس مسائل مذهبی در گفت و گو با خبرنگار ایمنا از شهرستان شهرضا، عنوان کرد: اختصاص روز تاسوعا به نام حضرت عباس (ع) به این دلیل نیست که ایشان در این روز به شهادت رسیده‌اند زیرا در روز تاسوعا جنگی بین سپاه امام حسین(ع) و سپاه کفر درگیر نشد.
وی ادامه داد: همه آنچه به عنوان واقعه عاشورا نامیده می‌شود تنها در یک نیم روز در دهم محرم سال ۶۱ هجری رخ داده است اما مردمی که عاشق اهل بیت (ع) بوده‌اند هر یک از روزهای دهه نخست این ماه را به یکی از شهدا و روز نهم را به حضرت عباس (ع) اختصاص داده‌اند.
کارشناس مسائل مذهبی تصریح کرد: تقویم مذهبی ایران که در واقع نمود اعتقادات مردم در آداب و روسم و زندگی فردی و اجتماعی آنان است به شیوه‌ای بسیار هوشمندانه نتظیم شده است و فرصت انجام همه امور و توجه به همه مسائل را برای فرد ایجاد می‌کند.
یکی دیگر از آداب و سنن هیئتهای عزاداری شهرضا، «سلام دادن» است به این شکل که پس از نزدیک شدن این هیئتها به یکدیگر، مداحان در قالب اشعاری به هیئت مقابل سلام می‌دهند، مضون این اشعار بیان فرا رسیدن ایام محرم، احترام به عزاداری حسینی و عرض تسلیت به آنان است؛ این سلامها، به ویژه در روزهای تاسوعا و عاشوعا، در قالب اشعار ویژه‌ای بیان می‌شود؛ در روز تاسوعای حسینی، موضوع اشعاری که در سلام هیئتهای مذهبی بیان می‌شود، عرض تسلیت بابت شهادت حضرت عباس(ع) و مصائب آن حضرت در دشت کربلا است.
نظر شما