به گزارش ایمنا، یکم خرداد ماه در تقویم رسمی کشور به عنوان روز بهره وری و بهینه سازی مصرف نام گذاری شده، ارتقاء بهره وری جزء لاینفک مدیریت کشور است و همه طراحان، تولیدکنندگان و مدیران کشور به نحوی با آن سروکار دارند.
بهرهوری به طور قطع موجبات رشد اقتصادی و کنترل تورم را فراهم و امکان دستیابی در سطح بالای استاندارد زندگی را میسر میکند و از لحاظ به حداکثر رساندن منافع افزایش بهره وری، اهداف بهره وری باید در طرح های ملی توسعه گنجانده شوند.
اگر بخواهیم بهره وری موجب تفاوت در رقابت بازرگانی، ایجاد رفاه ملی و بهزیستی مردم شود، به عنوان یک رهیافت ملی و جامع، ضروری است.
بهره وری را می توان به استفاده مطلوب از امکانات، سرمایه ها، نیروها، منابع و فرصت ها در تولید کالا و عرصه خدمات تعریف کرد. بهرهوری می تواند بیشترین استفاده از کمترین امکانات و منابع در راه رسیدن به رشد و شکوفایی همه جانبه زندگی انسان باشد.
اگر می خواهیم در دنیای پر رقابت امروزی، رونق اقتصادی، اجتماعی و زندگی بهتری داشته باشیم، لازم است به بهره وری بالایی برسیم؛ زیرا ایستادگی و تداوم حیات در صحنه جهانی، سرعت و دقت افزون تری می طلبد.
با آنکه در سه دهه اخیر، شاهد تحول های بزرگ اجتماعی، سیاسی و اقتصادی از جمله انقلاب، جنگ، توطئه های استکبار جهانی و همچنین بلایای طبیعی متعدد بوده و فرصت های بسیاری را از دست داده ایم، باید برای جبران ویرانی ها، گرفتاری ها و رفع تنگناهای موجود، زمان را به همراه حفظ کیفیت و کمیت به بند کشیم.
البته این مسئله جز با توجه به اصل بهره وری، شدنی نیست، وگرنه رقابتهای آینده، طومار هر کشوری را در هم خواهد پیچید.
سرمایه گذاری کشورهای توسعه یافته در راه بهبود بهره وری
در حال حاضر، در برخی کشورهای توسعه یافته با وجود محدودیت منابع، سرمایه گذاری های فراوانی در راه بهبود بهره وری در سطح ملی، منطقه ای، بخشی، سازمان ها، مؤسسه ها و حتی افراد انجام می گیرد. آنان پیشرفت روزافزون خود را مرهون توجه به اصل بهره وری می دانند.
از اهداف مهم بهرهوری می توان به کاهش هزینه، افزایش تولید و خدمات، افزایش کیفیت و استفاده بهینه از زمان اشاره کرد.
بهره وری بدون ارتقای کیفیت، امری بیهوده است، افزایش کیفیت می تواند شامل بهبود امور مادی نظیر تولید کالا و خدمات و بهبود شرایط کار، و امور معنوی مانند بهبود شیوه زیستن، عبادت و اجرای احکام الهی باشد.
در اسلام به افزایش کیفیت توجه ویژه ای شده است، به گونه ای که خداوند در آیات نورانی قرآن کریم، بارها انسان را به انجام بهترین ها دعوت می کند.
از دیگر اهداف مهم بهره وری، کاهش هزینه است. دین مبین اسلام در موارد فراوانی به مؤمنان سفارش می کند از منابع در اختیارشان درست استفاده کنند تا با پیشگیری از خسارت های احتمالی، هزینه ها را کاهش دهند.
اسلام با سفارش به استفاده معتدل از منابع، می خواهد از اسراف که هزینه فراوانی به افراد تحمیل می کند، جلوگیری کند تا هزینه های اضافی، در موارد ضروری تر و مهم تر به کار گرفته شود.
رتبه ایران در بهرهوری کشورهای آسیایی، ششم است
رییس سازمان ملی بهرهوری ایران با اشاره به آمار بهرهوری ارایه شده توسط سازمان بهرهوری آسیا، گفت: رتبه ایران در دهه ۱۹۷۰ رتبه نخست آسیا بالاتر از سنگاپور و ژاپن بوده و در دهه ۱۹۸۰ رتبه دوم پس از سنگاپور و در دهه ۱۹۹۰ رتبه چهارم، در دهه ۲۰۰۰ رتبه پنجم و در سال ۲۰۱۳ رتبه ایران ششم در آسیا است.
رویا طباطبایی یزدی با اشاره به اینکه علت کاهش بهره وری در ایران کاهش شاغلان و تاثیرگذار در تولید ناخالص ملی است، اظهار داشت: نرخ مشارکت مردم در تولید ناخالص داخلی پایین است، زیرا یک نفر در خانواده فعالیت می کند و سه نفر از وی ارتزاق می کنند و تاثیری در تولید ناخالص ملی ندارند.
وی افزود: بهرهوری ترکیبی از کارایی و اثربخشی است و میتوان بیان کرد که بهرهوری آمیزهای از «درست انجام دادن کار» و «کار درست را انجام دادن» است. از این رو برنامهریزی جهت استفاده بهینه از منابع کشور و اولویت گذاری فعالیتها باید منطبق با اصول بهره وری صورت گیرد.
رییس سازمان ملی بهرهوری ایران یادآور شد: در چند سال اخیر در بسیاری از سیاستهای کلی نظام ابلاغی توسط مقام معظم رهبری مقوله بهرهوری و ضرورت ارتقای آن مورد تاکید قرار گرفته است. از جمله این موارد می توان به سیاستهای کلی «اقتصاد مقاومتی»، «برنامه ششم توسعه»، «نظام اداری»، «تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی» و «اصلاح الگوی مصرف» اشاره کرد.
وی خاطر نشان کرد: اصلاح و بازسازی ساختار تولید ملی به تمام کلیت اقتصاد و به نحوه عملکرد تمام دستگاههای اجرایی (موضوع بند «ب» قانون برگزاری مناقصات مصوب ۱۳۸۳) برمیگردد. در این راستا سازمان ملی بهرهوری ایران به منظور استفاده بهتر از امکانات و ظرفیتهای فیزیکی با تعیین اهداف کمی مشخص اقدامات کلی در این زمینه انجام داده است.
طباطبایی برنامه جامع بهرهوری کشور را سندی دراز مدت دانست که با اتکا به ترکیب دو نگرش راهبردی و فرآیندی طراحی شده است و افزود: مبنای تدوین این برنامه برخی از آموزههای قرآنی و دینی، اسناد بالادستی نظام (شامل قانون اساسی، سیاستهای کلی نظام) و برنامههای توسعهای است.
وی تاکید کرد: برنامه جامع بهرهوری کشور از «سند مفهومی برنامه جامع بهـرهوری کشور» که در سازمان ملی بهرهوری ایران در قالب یک پژوهش جامع به انجام رسیده است، برداشت شده و مبنای فعالیت سازمان ملی بهرهوری ایران است.
رییس سازمان ملی بهرهوری ایران اضافه کرد:با قرار گرفتن کشور در فضای تحریم و کاهش درآمدهای نفتی، توجه به نقش بهرهوری در اقتصاد بیشتر شد.
وی افزود: با تعریف بهرهوری، باید برنامهریزی برای استفاده بهینه از منابع کشور و اولویتگذاری فعالیتها مطابق با اصول بهرهوری باشد.
عدم رقابت بنگاههای اقتصادی داخلی با رقبای خارجی با نبود افزایش بهرهوری
رییس اتاق بازرگانی اصفهان گفت: زمانی که عوامل بیرونی از عوامل درونی بنگاه اقتصادی اثرگذارتر است انتظار چندانی از واحدهای تولیدی برای افزایش بهرهوری نمیتوان داشت.
سید عبدالوهاب سهل آبادی با اشاره به فعالیت بیش از ۸۰ هزار واحد صنعتی در کشور، اظهار داشت: بیشترین و عمدهترین واحدهای تولیدی در اندازه متوسط و کوچک است و در سال های گذشته تصمیم مناسبی برای این بخش گرفته نشده است.
وی با اشاره به چالشهای واحدهای تولیدی کشور، افزود: در دوران تحریمهای اقتصادی هیچ حمایتی از بنگاه های تولیدی نشد و با اجرای هدفمندی یارانه سهم بخش صنعت برای جبران افزایش هزینهها پرداخت نشد و یک بنگاه چگونه میتواند به فعالیت خود در چنین شرایطی ادامه دهد.
رییس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران بیان داشت: بهرهوری در شرایطی که بخش خصوصی از دولتمردان طلب چندین ماهه دارد چه تاثیری میتواند برای بنگاهها داشته باشد.
وی چالش بزرگ پیشروی بنگاههای اقتصادی داخلی را حضور رقبای خارجی در بازار ایران دانست و گفت: اگر بنگاهها خودشان را به روز نکنند و بهرهوری را افزایش ندهند نمیتواند با رقبای خارجی رقابت کنند.
سومدیریت دلیل کاهش نرخ بهرهوری
نائب رییس کمیسیون اقتصادی مجلس با تشریح دلایل کاهش نرخ بهرهوری در کشور، گفت: شاید بتوان یکی از دلایل اصلی کاهش نرخ بهره وری در کشور را همراه نبودن بانک ها با صنعتگران و تولیدکنندگان عنوان کرد، چرا که با تاکیدات مقام معظم رهبری و وجود مصوباتی بر عدم بنگاه داری بانکها همچنان شاهد این هستیم که بانکها به بنگاه داری و تجارت بیشتر اهمیت میدهند و رسالت اصلی خود را فراموش کردهاند و اگر این مشکلات به همین منوال قرار گیرد نمیتوان امیدی به افزایش نرخ بهرهوری در کشور بود.
سیدناصر موسوی لارگانی اظهار داشت: ماشینآلات صنعتی که در کشور فرسوده و از رده خارج هستند سبب شده هزینههای تولید افرایش یابد و انرژی بسیاری برای تولید مصرف شود و این ماشین آلات نتوانند با ظرفیتی که برای آنان تعریف شده تولید کند و این امر باعث کاهش بهرهوری میشود.
وی ادامه داد: برای اینکه بتوان نرخ بهرهوری را که در چند سال اخیر پایین بوده را افزایش دهیم باید وجدان کاری را در نیروهای انسانی بالا ببریم و دوم اینکه ماشین آلات صنعتی را با تکنولوژیهای روز دنیا نوسازی کنیم.
نماینده مردم فلاورجان در مجلس تصریح کرد: اساس فرمایشات مقام معظم رهبری توجه به تولید ملی و افزایش بهرهوری از محورهای اصلی تحقق اقتصاد مقاومتی است که در سال های گذشته و با نامگذاریهای انجام شده مورد تاکید مقام معظم رهبری بود.
وی به تحریمها اشاره کرد و گفت: تولید ملی کاهش داشته و ما نتوانستیم به جایگاهی که باید داشته باشیم دست یابیم به تحریمها برمیگردد، بخش کمی از کاهش تولید ملی ناشی از تحریمها بوده، اما ریشه خیلی از این مشکلات خود تحریمیها و سومدیریتهای داخلی است.
خودتحریمی ها و مشکلاتی سد راه افزایش بهره وری
موسوی لارگانی افزود: بسیاری از صنعتگران بر این امر معتقدند که خود تحریمی خیلی بیشتر آنان را رنج میدهد، چرا که بانکها برای نوسازی ماشین آلات با صنعتگران و تولیدکنندگان همراه نیست تا بتوان هم کیفیت و هم کمیت تولیدات داخلی و هم بهرهوری را افزایش دهند.
وی بیان داشت: در راستای کمک به افزایش تولید ملی باید حمایت از تولیدکننده و صنعتگران در اولویت برنامههای مسئولان قرار گیرد، برخی مواقع به جای اینکه ما تولیدکنندگان و صنعتگران را به تولید بیشتر، افزایش بهرهوری و کیفیت تشویق کنیم بر سر راه آنها سنگاندازی میکنیم.
به طور قطع استفاده مطلوب، موثر و بهینه از همه لحظهها، مجموعه امکانات، ظرفیتها، پتانسیلها، سرمایهها، نیروها و منابعی است که به انسان برای رسیدن به رشد و شکوفایی همه جانبه کمک میکند.
روز بهرهوری و بهینه سازی مصرف، بهانهای برای تکرار اهمیت استفاده مؤثر و مطلوب از زمان، امکانات، سرمایه، فرصتها و نیروی انسانی در جهت تولید، بهینهسازی مصرف و در نتیجه، رسیدن به رشد و شکوفایی همه جانبه اقتصادی و اجتماعی در جامعه است.
همدلی و همگامی برای ارتقا بهرهوری فقط زمانیتحقق مییابد که جامعه خود را به نحو شایستهای در منافعی که از این طریق حاصل میشود، شریک بداند.
ایجاد ارتباط دستمزدها و بهرهوری، افزایش سهم هزینههای تحقیق و توسعه از تولید ملی و ارتقای کارآیی آن، توسعه کاربرد فناوری اطلاعات، سمت و سوق دادن نظام آموزش کشور به ویژه نظام آموزش عالی به ارتقای مهارت و پاسخ به نیاز بازار کار و ... میتوانند در رسیدن به رشد بهرهوری یاریدهنده باشند.
البته باید به این نکته نیز توجه داشت که اگر میخواهیم به الگوی توسعه شتاب بدهیم باید در بسیاری از کارکردها و فرآیندها تجدیدنظر اساسی داشته باشیم، زیرا برای رسیدن به بهره وری بالا در کشور نیاز به انقلاب دیگری داریم که البته محور آن نباید سیاست باشد، چرا که کشور ما نیازمند تحولی است که محور آن اجتماعی و اقتصادی است.
نظر شما