به گزارش خبرگزاری ایمنا، نظامی گنجوی شاعر بزرگ ایرانی است که به‌عنوان یکی از چهار ستون ادبی فارسی (در کنار فردوسی، سعدی و حافظ) می‌شود؛ آثار او به‌دلیل نوآوری در سبک و ترکیب عناصر حماسی، غنایی و تعلیمی با زبانی ساده و تصویرسازی‌های بدیع اهمیت زیادی دارند؛ از طرفی اشعار او الهام‌بخش شاعرانی همچون جامی، امیرخسرو دهلوی و هنرمندان موسیقی و نگارگری بود و مضامین فلسفی همچون انسان‌گرایی و اخلاق را در قالب داستان در خود جای داده بود، طوری که در سطح جهات به پیشوای داستان‌سرایان فارسی شناخته می‌شود.
ادعای ترک بودن گنجوی بدون پایه تاریخی و ادبی است و بیشتر برخاسته از سیاسی برای تقویت هویت یک کشوری تازه‌استقلال‌یافته است، اما اسناد تاریخی او را شاعری ایرانی می‌دانند که به زبان فارسی سروده و در فرهنگ ایرانی-اسلامی رشد کرده است، در واقع این کشور با انکار تعلق نظامی به حوزه تمدنی ایران، سعی در کاهش فرهنگ ایران دارد، در حالی که گنجه در زمان نظامی بخشی از ایران بزرگ بود و زبان فارسی، زبان غالب ادبیات می‌شد، از سوی دیگر، هیچ نسخه خطی معتبری از اشعار ترکی نظامی وجود ندارد و البته او در اشعارش بارها به فارسی‌سرایی اشاره کرده است، از جمله در مقدمه خسرو و شیرین: «همه عمر بر من گذرانی سخن / به فارسی اندر همی بایدن»، همچنین بیت معروف «همه عالم تن است و ایران دل» مهر تأیید نهایی بر این موضوع است.
به‌طور کلی و با توجه به این چالش‌ها، روز بزرگداشت نظامی گنجوی، شاعر برجسته ادب فارسی، بیست‌ویکم اسفند در تقویم رسمی ایران ثبت شد؛ این نام‌گذاری به پیشنهاد دکتر سعید شفیعیون، استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان انجام شد و سال ۱۳۹۵ با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی به رسمیت یافت.
نظامی گنجه‌ای، تأثیر زیادی بر هنر، ادبیات و فرهنگ پس از خود گذاشت
در این راستا سعید شفیعیون، عضو هیئت علمی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: نظام گنجه‌ای جزو بزرگ‌ترین شاعران ادبیات فارسی و کلاسیک جهان است که تأثیر زیادی بر هنر، ادبیات و فرهنگ پس از خود گذاشت، با این حال، آنطور که باید، شناخته شده نیست، ضمن اینکه یک کشور تازه‌استقلال‌یافته، نظامی را غیرایرانی و غیرفارسی‌زبان مطرح و زندگی او را دچار تحریف تاریخی می‌کند تا به اهداف سیاسی خود دست پیدا کند.
وی می‌افزاید: بنابراین نیاز بود که روز نظامی گنجوی در تقویم ملی ما ثبت شود که با پیشنهاد من و همکاری دیگر دوستان با یک سال تلاش و گرفتن امضا از استادان و متخصصان انجام شد و سرانجام ۲۱ اسفند به اسم این شاعر نام‌گذاری شد.
عضو هیئت علمی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان تصریح می‌کند: در این مسیر «طریق ادب»، مؤسسه فرهنگی-هنری چندمنظوره‌ای است که بنای فعالیت آن، نشر و تعمیق مسائل فرهنگی، هنری و اجتماعی است؛ این مؤسسه چهارشنبه‌های آخر هر ماه، جلسات آزادی را با موضوعات مشخص که به‌طور معمول متناسب با رویدادهای فرهنگی، تقویمی است، برگزار می‌کند، همچنین در این جلسات به ضرورت‌هایی که برای شناخت مفاخر کشور به‌ویژه شهر اصفهان لازم است، پرداخته می‌شود.
در میان هجوم فرهنگی و ابتذال امروز به مسائل مفیدی از جمله شعر و متن خوب پرداخت
شفیعیون ادامه می‌دهد: حدود ۱۲ جلسه طی یک سال گذشته با موضوعات مختلف از جمله فرهنگ عامه، جایگاه اصفهان در ادب عامه، بصیرت‌های فلسفی ادبیات با نگاه فرامتنی به آثار و شخصیت‌های معروف و کم‌ترشناخته‌شده ادبی برگزار شده است، در واقع، در کنار بررسی آثار مشهوری همچون مثنوی معنوی، پرداختن به شخصیت‌های ناشناخته‌تر همچون بزرگداشت شاطر رمضان، جزو برنامه‌های ما بوده است.
وی خاطرنشان می‌کند: استفاده از افراد کارشناس در کنار شعر، موسیقی و حتی اجرای زنده هنری همچون خوش‌نویسی از جمله اقدامات دیگری است که انجام می‌شود.
عضو هیئت علمی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان می‌گوید: به‌طور کلی قصد داریم که در میان هجوم فرهنگی و ابتذال امروز به مسائل مفیدی از لحاظ تئوری و عملی همچون شعر و متن خوب بپردازیم تا در رویارویی با آن، طبع و اندیشه‌شان تربیت شود.
از بزرگداشت روز نظامی تا خواندن «راز لیلی»
شفیعیون عنوان می‌کند: اولین روز بزرگداشت روز نظامی، پیش از تأسیس مؤسسه در سال ۱۴۰۲ بود، اما در ۱۴۰۳، همراه با رونمایی یک کتاب و آلبوم موسیقی شد؛ این کتاب توسط یکی از استادان دانشگاه اهواز ترجمه شده بود که به موضوع تحریف‌های تاریخی و سیاسی‌سازی نظامی گنجوی پرداخته بود، همچنین موسیقی ذکرشده، توسط من و سامان صادقیان در بنیاد رودکی تولید شد و انتشار آن در روز نظامی رخ داد که در بسترهای اینترنتی به‌طور رایگان قابل شنیدن است.
وی تصریح می‌کند: لازم به ذکر است اثر «مرگ لیلی» تحت عنوان «راز لیلی» با آواز و قطعات ضربی و ریتمیک در کنار دکلمه استادان منوچهری‌فر و پیمان انجام شد.
عضو هیئت علمی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان می‌افزاید: معتقدم که رسالت اجتماعی، تنها به رسالت شغلی و دانشگاه محدود نمی‌شود، هر چند باید تلاش کنیم با رعایت موازین دانشگاهی و آکادمیک، با زبانی همه‌فهم و شایسته مخاطب مشتاق جامعه امروز، به انجام مسئولیت خود بپردازیم.
نظر شما