به گزارش خبرگزاری ایمنا، گاردین در گزارشی درباره وضعیت جاری میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده می‌نویسد: پس از آنکه دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده اعلام کرد که اگر ایران خواسته‌های این کشور برای محدودسازی برنامه هسته‌ای خود را نپذیرد، بمباران خواهد شد، مقام‌های متعدد ایرانی با خشم پاسخ او را دادند.
در ادامه گزارش گاردین آمده است: رئیس جمهور ایالات متحده اخیراً هشدار داده که اگر ایران «توافقی (پیرامون برنامه هسته‌ای خود) انجام ندهد، با بمباران‌هایی که قبلاً هرگز ندیده روبه‌رو خواهدشد. آخرین تهدید ترامپ – صریح‌تر و خشن‌تر از هر تهدید قبلی – پس از آن صورت گرفت که او نامه‌ای به ایران ارسال کرد که هنوز محتوای آن فاش نشده و پیشنهاد کرد در مورد برنامه هسته‌ای این کشور مذاکره کند. مقامات ایرانی تأیید کردند که تهران پاسخی به ایالات متحده ارسال و اعلام کرده که مایل به برگزاری مذاکرات غیرمستقیم است.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، درباره تهدید ترامپ گفت: «تهدید صریح بمباران ایران توسط رئیس یک کشور در تضاد آشکار با ماهیت صلح و امنیت بین‌المللی است. چنین تهدیدی نقض فاحش منشور سازمان ملل متحد و نقض رژیم پادمان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است. خشونت، خشونت به ارمغان می‌آورد و صلح، صلح ایجاد می‌کند، آمریکا می‌تواند انتخاب کند.»
رهبر ایران که نسبت به مذاکرات با ایالات متحده تردید دارد، در آخرین سخنرانی خود اعلام کردند که «ایران از سخنان ترامپ بیش از حد نگران نیست. ما بعید می‌دانیم که چنین آسیبی از خارج وارد شود. با این حال، اگر هر گونه اقدام مخرب رخ دهد، مطمئناً با یک پاسخ قاطع و قاطع مواجه خواهد شد.»
سرتیپ امیرعلی حاجی زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران، گفت: کسی در خانه‌های شیشه‌ای به کسی سنگ پرتاب نمی‌کند و افزود: آمریکایی‌ها حداقل ۱۰ پایگاه با ۵۰ هزار سرباز در منطقه دارند، یعنی در یک خانه شیشه‌ای نشسته اند.
اما عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران که به وضوح اختیار و مسئولیت دارد که چشم‌انداز مذاکرات را زنده نگه دارد، در اظهاراتی گفت که ایران قبلاً از طریق واسطه‌هایی در عمان به نامه ترامپ پاسخ داده و افزود که می‌داند نامه ایران اکنون به ایالات متحده رسیده است.
عراقچی در ادامه موضع گیری‌های خود تاکید کرد که مذاکرات مستقیم در حالی که ایالات متحده به تهدید و قلدری علیه ایران ادامه می‌دهد، امکان پذیر نیست.
ترامپ نامه اصلی خود حاوی پیشنهاد مذاکره را از طریق انور قرقاش، فرستاده ارشد دیپلماتیک امارات متحده عربی، برای تهران ارسال کرده است. انتخاب قرقاش به عنوان میانجی به عنوان نشانه‌ای از این تلقی می‌شد که هدف از این نامه دادن فرصتی واقعی به مذاکرات بود.
سردبیر دیپلماتیک گاردین در ادامه می‌نویسد که ترامپ ضرب‌الاجل اواسط ماه مه را برای پیشرفت در مسیر حصول توافق تعیین کرده، اما ضرب‌الاجل طولانی‌تری نیز در اواسط ماه آگوست وجود دارد که تا آن زمان توافق هسته‌ای اصلی سال ۲۰۱۵ تا حد زیادی منقضی می‌شود و پیش بینی می‌شود که اروپا در این بازه زمانی دست به کار شود.
دونالد ترامپ در سال ۱۳۹۷ ایالات متحده را از توافق برجام خارج کرد، اقدامی که به طور گسترده به عنوان یک اشتباه تلقی می‌شود، زیرا ایران را به سرعت بخشیدن به برنامه غنی سازی اورانیوم خود تشویق و ترغیب کرد. اینکه ایران پاسخ خود را از طریق عمان، میانجی سنتی منتخب خود، به جای امارات متحده عربی، ارسال کرده ممکن است نشان دهد که ایران نمی‌خواهد امارات متحده عربی – که روابط خود را با اسرائیل عادی کرده – به عنوان میانجی عمل کند. ایالات متحده و ایران از سال ۲۰۲۱ مذاکرات غیرمستقیمی برای احیای توافق هسته‌ای در دولت بایدن در وین انجام داده بودند، اما این مذاکرات شکست خوردند. اکنون به نظر می‌رسد که ترامپ تمایل چندانی به مذاکرات غیرمستقیم با ایرانی‌ها ندارد.
برخی از زمینه‌های توافق در چهار دور مذاکرات موازی بین مذاکره کنندگان ایرانی و اروپایی در ژنو پوشش داده و به اطلاع آمریکا رسانده خواهدشد. تهران در مورد گستردگی نامه ترامپ در درخواست امتیاز از ایران اظهار نظری نکرده است. دولت ایالات متحده بر سر اینکه آیا صرفاً از ایران بخواهد برنامه هسته‌ای غیرنظامی خود را در معرض بازرسی کامل بین‌المللی قرار دهد، یا مجموعه گسترده‌تری از خواسته‌ها از جمله پایان دادن به برنامه هسته‌ای خود و تعهد ایران به توقف حمایت مالی از گروه‌های مقاومت در خاورمیانه مانند حماس در غزه و حوثی ها در یمن را مطرح کند، اختلاف نظر دارد.
مایک والتز، مشاور امنیت ملی ایالات متحده، خواستار «برچیدن کامل» برنامه هسته‌ای ایران شده است، چیزی که تهران آن را رد می‌کند. در مقابل، استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ، تنها از محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران صحبت کرد، چیزی که ایران از سال ۲۰۱۵ تا زمانی که منجر به لغو تحریم‌ها بر اقتصاد ایران شود، مایل به پذیرش آن بوده است.
گاردین در ادامه می‌نویسد: ترامپ حداقل می‌خواهد تضمین کند که احیای اقتصاد ایران در نتیجه رفع تحریم منجر به تهیه بودجه اضافی برای شبه نظامیان مورد حمایت ایران نخواهد شد. (لازم به ذکر است که مقام‌های متفاوت ایرانی تاکنون بارها وجود رابطه نیابتی میان ایران و گروه‌های مقاومت در برابر اشغالگری اسرائیل در غزه، سوریه، لبنان، عراق و یمن را رد کرده اند.)
کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران، ایالات متحده را متهم کرده که با اتخاذ سیاست «جنگ یا مذاکره» یک جنگ روانی را به راه انداخته است. همزمان رد گسترده حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران از سوی کشورهای حاشیه خلیج فارس عامل نسبتاً جدیدی در معادله میان تهران و واشنگتن است و طرح ترامپ برای سفر به عربستان سعودی در اولین سفر خارجی خود به این معنی است که او ممکن است شخصاً مخالفت شدید با حمله به ایران را از سوی ولیعهد سعودی، محمد بن سلمان، بشنود.
گاردین در ادامه می‌نویسد: مخالفت کشورهای حاشیه خلیج فارس با حمله به ایران بر اساس قرابت ایدئولوژیک این کشورها با ایران نیست، بلکه بر این احساس و تحلیل استوار است که منطقه باید از بی ثباتی سیاسی بیشتر اجتناب کند و تغییر نظام سیاسی در ایران چیزی نیست که این کشورها به دنبال آن باشند.
منبع: ایرنا
نظر شما