زندگی شهری با طعم هوش مصنوعی

به گزارش خبرگزاری ایمنا، شهرها که همواره مرکز زندگی انسانی بوده‌اند، هم‌اکنون در آستانه تحولی بزرگ قرار دارند؛ هوش مصنوعی به شهرها اجازه می‌دهد تا پیچیدگی‌های خود را با دقتی بی‌سابقه مدیریت کنند؛ این فناوری همچون مغزی است که سیستم‌های مختلف شهری را به یک‌دیگر متصل و اطلاعات را پردازش می‌کند تا زندگی شهروندان را آسان‌تر و کارآمدتر کند.

هوش مصنوعی در شهرها یکی از مهم‌ترین تحولات فناوری امروزی است؛ این تکنولوژی به شهرها کمک می‌کند تا هوشمندتر و پایدارتر عمل کنند، همچنین گسترش هوش مصنوعی موجب بهینه‌سازی ترافیک شهری، مدیریت پسماند، بهبود بهره‌وری از انرژی، افزایش امنیت عمومی و خدمات شهری هوشمند می‌شود.

استفاده از هوش مصنوعی می‌تواند نقش مهمی در طراحی شهرهای پایدار و هوشمند ایفا کند، AI (هوش مصنوعی) با تحلیل داده‌های حجیم (Big Data) قادر است الگوهای رفتاری شهروندان، جریان ترافیک، کیفیت هوا و حتی تغییرات آب‌وهوایی را بررسی و مدل‌سازی کند و این امر به برنامه‌ریزان شهری کمک می‌کند تا از منابع شهری به صورت بهینه استفاده کنند و زیرساخت‌هایی طراحی کنند که نیازهای آینده را برآورده سازد.

تصور کنید در شهری زندگی می‌کنید که همه چیز به شکلی هماهنگ و بدون دخالت شما مدیریت می‌شود؛ چراغ‌های خیابان تنها زمانی روشن می‌شود که فردی نزدیک باشد، ترافیک با هدایت هوشمند خودروها و وسایل نقلیه روان‌تر از همیشه جریان دارد و زباله‌ها تنها زمانی جمع‌آوری می‌شود که مخازن پر شده باشد.

این تصویر، آینده‌ای نیست که تنها در فیلم‌های علمی‌تخیلی دیده شود؛ بلکه با ورود هوش مصنوعی به زندگی شهری، در بسیاری از نقاط جهان به واقعیت تبدیل شده است.

شهرهای هوشمند مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند تجربه زندگی شهروندان را بهبود ببخشند که یکی از کاربردهای مهم، به‌کارگیری هوش مصنوعی در خدمات شهری همچون بهداشت، آموزش و خدمات عمومی است، به‌عنوان مثال سیستم‌های پیش‌بینی مبتنی بر هوش مصنوعی می‌تواند شرایط بحرانی یا بلایای طبیعی را شناسایی و واکنش‌های مناسب به آن‌ها را به شهروندان ارائه دهد، همچنین اپلیکیشن‌های هوشمند مبتنی بر هوش مصنوعی می‌تواند اطلاعات لحظه‌ای و شخصی‌سازی شده در مورد حمل‌ونقل عمومی، رویدادهای شهری و خدمات دیگر ارائه کند.

هوش مصنوعی تحول‌آفرین مدیریت شهری اصفهان

مصطفی نباتی‌نژاد، رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان با تاکید بر ضرورت به‌کارگیری هوش مصنوعی در مدیریت شهری اصفهان به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: هوش مصنوعی می‌تواند تحولات چشمگیری در بهبود کیفیت زندگی شهروندان و مدیریت بهینه شهر ایجاد کند.

وی با اشاره به نقش هوش مصنوعی در بهبود مدیریت شهری ادامه می‌دهد: استفاده از این فناوری به شهرداری اصفهان کمک می‌کند تا داده‌های شهری را به‌شکل موثرتری تحلیل و مدیریت کند، این امر موجب افزایش دقت در تصمیم‌گیری‌ها و ارتقای کارایی خدمات شهری می‌شود.

رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان با تاکید بر اهمیت بهینه‌سازی منابع شهری تصریح می‌کند: هوش مصنوعی می‌تواند در مدیریت منابعی همچون انرژی، آب و پسماند نقش کلیدی ایفا کند و این فناوری به ما کمک می‌کند تا هزینه‌ها را کاهش داده و از منابع موجود به شکل بهینه‌تری استفاده کنیم.

نباتی‌نژاد با اشاره به نقش هوش مصنوعی در ارتقای خدمات به شهروندان می‌گوید: با استفاده از این فناوری، خدمات شهری همچون حمل‌ونقل عمومی، مدیریت ترافیک و امنیت عمومی بهبود می‌یابد و این موضوع تجربه شهروندان را از زندگی شهری ارتقا می‌دهد.

وی با بیان اینکه هوش مصنوعی می‌تواند در پیش‌بینی و مدیریت بحران‌های شهری نیز مؤثر باشد، اضافه می‌کند: این فناوری به ما کمک می‌کند تا بحران‌هایی همچون سیل، زلزله و آلودگی هوا را پیش‌بینی کنیم و اقدامات لازم را برای مدیریت آن‌ها انجام دهیم.

رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به بعضی کاربردهای عملی هوش مصنوعی در شهر اصفهان خاطرنشان می‌کند: مدیریت ترافیک و حمل‌ونقل یکی از مهم‌ترین حوزه‌هایی است که هوش مصنوعی می‌تواند در آن تحول ایجاد کند و با استفاده از این فناوری، می‌توان از ترافیک سنگین و آلودگی هوا کاست و سیستم حمل و نقل عمومی را بهینه‌سازی کرد.

نباتی‌نژاد با اشاره به نقش هوش مصنوعی در مدیریت پسماند می‌گوید: این فناوری می‌تواند به شهرداری کمک کند تا سیستم جمع‌آوری و بازیافت زباله را بهبود بخشد و میزان زباله‌های دفن شده را کاهش دهد.

برای استفاده از هوش مصنوعی، باید قوانین و مقرراتی تدوین و از داده‌ها و حریم خصوصی شهروندان حفاظت شود

وی با تاکید بر اهمیت امنیت عمومی ادامه می‌دهد: هوش مصنوعی می‌تواند در سیستم‌های نظارتی و تحلیل داده‌های امنیتی به کار گرفته شود تا امنیت عمومی افزایش یابد و جرایم کاهش پیدا کند.

رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به الزامات استفاده از هوش مصنوعی در شهرداری اصفهان تاکید می‌کند: برای بهره‌برداری از این فناوری، نیازمند زیرساخت‌های فناوری پیشرفته، داده‌های دقیق و به‌روز و نیروهای متخصص هستیم، همچنین آموزش کارکنان شهرداری برای استفاده از سیستم‌های هوش مصنوعی از اهمیت بالایی برخوردار است.

نباتی‌نژاد با اشاره به ضرورت ایجاد قوانین و مقررات مناسب می‌گوید: برای استفاده از هوش مصنوعی، باید قوانین و مقرراتی تدوین و از داده‌ها و حریم خصوصی شهروندان حفاظت شود.

وی اضافه می‌کند: همکاری با بخش خصوصی و دانشگاه‌ها نیز از دیگر الزامات مهم است و این همکاری می‌تواند شهرداری را به آخرین پیشرفت‌های هوش مصنوعی مجهز کند و به ایجاد یک شهر هوشمند و پایدار کمک کند.

رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان تصریح می‌کند: با توجه به این الزامات، شهرداری اصفهان می‌تواند به سمت ایجاد یک شهر هوشمند حرکت کند که در آن تمام خدمات شهری به صورت خودکار و بهینه ارائه می‌شود.

گام‌های رو به جلوی اصفهان به سمت هوش مصنوعی

سعید ابراهیمی، معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهردار اصفهان به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: در یکی از بحث‌های جدی، مدیریت شهری ششم اصفهان به اهمیت نقش هوش مصنوعی در کمک به نظام برنامه‌ریزی و اجرای امور پرداخته است.

وی ادامه می‌دهد: تصمیم‌گیری‌ها در آینده به سمت حکمرانی داده‌محور و مدیریت مبتنی بر داده حرکت خواهد کرد، به‌طوری که سیستم‌های هوش مصنوعی قادر خواهد بود تحلیل‌های هم‌زمانی از متغیرهای متعدد ارائه دهد و به جای انسان در بعضی حوزه‌ها تصمیمات دقیق‌تری بگیرد.

معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهردار اصفهان تاکید می‌کند: در حال حاضر پایگاه‌های داده و ابزارهایی که برای تحلیل داده‌ها به‌کار گرفته می‌شود، توصیه‌ها و پیشنهادهایی را به کاربران ارائه می‌دهد که بر اساس اطلاعات موجود از صفحات وب و منابع خبری است، اما در آینده هدف شهرداری این است که این مدل‌ها به سمت ارائه گزارش‌های دقیق‌تری بر اساس پایگاه‌های داده داخلی حرکت کند.

ابراهیمی با اشاره به اهمیت استفاده از هوش مصنوعی در مدیریت شهری و تأکیدات مقام معظم رهبری در این زمینه می‌گوید: ایران باید جزو ۱۰ کشور برتر در حوزه هوش مصنوعی باشد.

وی با اشاره به برنامه‌های شهرداری اصفهان برای آموزش مدیران و کارکنان به‌منظور آشنایی با ابزارهای هوش مصنوعی اضافه می‌کند: مدیریت شهری دوره‌هایی را برای آموزش مدیران و کارکنان برنامه‌ریزی کرده است تا با ابزارهای هوش مصنوعی و کاربردهای آن آشنا شوند.

معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهردار اصفهان خاطرنشان می‌کند: یکی از گام‌های ابتدایی که در این راستا برداشته‌ایم، فعال‌سازی ربات دستیار هوش مصنوعی در سامانه «اصفهان من» است که به سوالات شهروندان پاسخ می‌دهد و با گذر زمان توسعه پیدا خواهد کرد.

ابراهیمی با بیان اینکه در حال حاضر به‌صورت موردی با این پدیده نوظهور، یعنی هوش مصنوعی که جهان را متحول کرده است، آشنا می‌شویم، می‌گوید: مدیریت شهری اقدام کوچکی را به‌عنوان «اصبات» آغاز کرده است که اگر به شهروندان معرفی شود و در جامعه شهری اصفهان مورد استفاده قرار گیرد، یک قدم مثبت در راستای بهره‌وری از هوش مصنوعی به حساب می‌آید.

وی با اشاره به برنامه‌ریزی برای استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی در تحلیل داده‌ها ادامه می‌دهد: شهرداری اصفهان در حال مذاکره برای استفاده از پایگاه‌های داده‌های داخلی برای گزارش‌گیری و تحلیل است.

معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهردار اصفهان تاکید می‌کند: گزارش‌های کنونی بیشتر بر پایه جست‌وجوی صفحات وب و اخبار است، اما با توسعه این سیستم‌ها، شهرداری به‌دنبال تصمیم‌گیری‌های منطقی‌تر و دقیق‌تر بر اساس داده‌های واقعی خواهد بود.

تحقق شهر هوشمند نیازمند پایگاه داده‌های قوی و یکپارچه است

ابراهیمی با اشاره به اهمیت رویدادهای مربوط به هوش مصنوعی می‌گوید: چندین رویداد مربوط به هوش مصنوعی در این کلان‌شهر برگزار خواهد شد که در آن محصولات و دستاوردهای مختلف این حوزه ارائه می‌شود.

وی اضافه می‌کند: شهرداری اصفهان به‌همراه بنیاد نخبگان به‌دنبال بهره‌برداری از ظرفیت‌های خوب استان در زمینه هوش مصنوعی است تا بتوانیم خدمات بهتری به مردم ارائه کنیم.

معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهردار اصفهان با اشاره به چالش‌ها و خطرات احتمالی استفاده از هوش خاطرنشان می‌کند: فناوری همواره دو لبه دارد؛ سودمندی و ضرر، در این راستا باید مراقب باشیم که الگوریتم‌های هوش مصنوعی به‌درستی تنظیم شود تا از مخاطرات جلوگیری شود و از منافع آن در سطح جهانی بهره‌برداری کنیم، همچنین به‌طور قطع کشورها و سازمان‌هایی که زودتر به این حوزه ورود می‌کنند، می‌توانند از مزایای آن بهره‌مند شوند.

ابراهیمی با اشاره به استفاده از سامانه «اصبات» که با همکاری دانشگاه شریف توسعه پیدا کرده است، می‌گوید: این سامانه قابلیت دریافت و پردازش ورودی‌های متنی و صوتی را دارد و خروجی‌های آن می‌تواند به‌صورت متن، صوت و حتی تصویر باشد؛ این سامانه در واقع یک گام کوچک در راستای بهره‌برداری از هوش مصنوعی است و امیدواریم که به‌زودی به سطح ملی برسد و سازمان‌ها و دولت نیز در این عرصه فعال‌تر شود.

وی با اشاره به نقش کارکنان شهرداری در این تحول دیجیتال می‌افزاید: با ورود هوش مصنوعی به فرایندهای کاری، نقش اپراتوری کارکنان تغییر خواهد کرد و آن‌ها به جای انجام کارهای روتین و تکراری، به سمت کارهایی با ارزش افزوده بیشتر همچون طراحی و مدیریت خواهند رفت.

معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهردار اصفهان با تاکید بر لزوم تشکیل دبیرخانه‌ای برای هوش مصنوعی در شهرداری اصفهان تصریح می‌کند: این اقدام می‌تواند کمک بسیاری به سازماندهی پروژه‌ها و سیاست‌های مرتبط با هوش مصنوعی در سطح شهر کند.

ابراهیمی یادآور می‌شود: تحقق شهر هوشمند نیازمند پایگاه داده‌های قوی و یکپارچه است تا هرگونه تصمیم‌گیری و تحلیلی بر پایه داده‌های معتبر باشد که هوش مصنوعی می‌تواند در شهر هوشمند کاربرد بهتری داشته باشد، اما پیش‌نیاز آن ایجاد زیرساخت‌های اطلاعاتی و الکترونیکی قوی است.

هوش مصنوعی؛ پلی به سوی شهر ایده‌آل

سعید فردانی، دستیار ویژه شهردار در امور هوشمندسازی و مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری اصفهان به خبرنگار ایمنا می‌گوید: هوش مصنوعی همچون آتش می‌تواند زندگی ما را گرم و روشن کند یا در صورت استفاده نامناسب به ما آسیب بزند، بنابراین این فناوری اگر به درستی به کار گرفته شود، می‌تواند ابزاری قدرتمند برای کاهش هزینه‌ها، بهبود کیفیت خدمات و افزایش رضایت شهروندان باشد.

وی می‌افزاید: برای جلوگیری از خطرات هوش مصنوعی باید نقشه راه مشخصی برای استفاده از این فناوری وجود داشته باشد؛ در ایران این نقشه راه به‌طور مستمر بازنگری و با رویکردهایی همچون تحول دیجیتال، یکپارچگی و امنیت به‌روزرسانی شده است.

دستیار ویژه شهردار در امور هوشمندسازی و مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری اصفهان تصریح می‌کند: یکی از نمونه‌های بارز هوش مصنوعی در ایران، پروژه‌های هوشمندسازی شهر اصفهان است؛ این شهر با توسعه زیرساخت‌های هوشمند، گامی جدی در راستای تعاملات دیجیتالی مدیریت شهری با شهروندان برداشته است.

فردانی ادامه می‌دهد: نرم‌افزار «اصفهان من» مجهز به یک ربات هوشمند است که شهروندان می‌توانند از طریق آن به‌صورت صوتی یا متنی اطلاعاتی درباره اخبار شهر، وضعیت آب‌وهوا، پیشنهادهای سفر و ناوگان حمل‌ونقل عمومی دریافت کنند؛ این ربات با تحلیل داده‌ها نزدیک‌ترین ایستگاه‌های اتوبوس و مترو را پیشنهاد می‌دهد و زمان دقیق رسیدن وسایل نقلیه را اعلام می‌کند.

وی با اشاره به چالش‌های امنیت و مدیریت هوش مصنوعی بیان می‌کند: هرچند هوش مصنوعی می‌تواند مدیریت شهری را متحول کند، اما چالش‌هایی نیز به همراه دارد؛ دو نگرانی عمده در این زمینه وجود دارد، نخست اختلال در داده‌ها یا تصمیم‌گیری‌های مستقل هوش مصنوعی که ممکن است به نتایج نامناسبی منجر شود و دوم خطر هک و سوءاستفاده از اطلاعات متمرکز است.

دستیار ویژه شهردار در امور هوشمندسازی و مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری اصفهان می‌گوید: اگر در سیستم هوشمند چراغ‌های راهنمایی رانندگی اختلال ایجاد و چراغ‌های اشتباه روشن شود می‌تواند به حوادث جدی منجر بیانجامد، بنابراین تضمین امنیت داده‌ها و کیفیت سنسورها از الزامات اساسی برای موفقیت این فناوری است.

فردانی با اشاره به نقشه راه شهر هوشمند اصفهان خاطرنشان می‌کند: در اصفهان، نقشه راه شهر هوشمند بازنگری و به‌روزرسانی شده است تا با نیازهای جدید مدیریت شهری هم‌سو باشد.

وی اضافه می‌کند: این نقشه بر سه بعد اصلی شامل الزامات مدیریتی، زیرساخت‌های فنی و خدمات هوشمند تمرکز دارد؛ در این راستا از فناوری‌های نوین همچون اینترنت اشیا (IoT) استفاده شده است تا خدمات شهری ابتدا الکترونیکی و سپس به‌صورت هوشمند ارائه شود؛ این پروژه با همکاری دانشگاه‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان و مدیران شهری تدوین شد و توانست اکوسیستم هوشمندسازی شهر را به‌خوبی شکل دهد.

دستیار ویژه شهردار در امور هوشمندسازی و مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری اصفهان خاطرنشان می‌کند: یکی از اقدامات مهم در راستای توسعه هوش مصنوعی در مدیریت شهری، تأسیس اتاق فکر هوش مصنوعی است؛ این اتاق فکر با مشارکت خبرگان این حوزه، دانشگاهیان و کارشناسان شهرداری شکل گرفته است و به‌طور منظم جلسات هفتگی برگزار می‌کند.

فردانی می‌افزاید: هدف این اقدام بررسی کاربردهای هوش مصنوعی در مدیریت شهری به‌صورت نظام‌مند و عملیاتی است.

وی با بیان اینکه در نخستین جلسه این اتاق فکر موضوعات مختلفی همچون بهینه‌سازی خدمات شهری، ارتقای زیرساخت‌های دیجیتال و افزایش بهره‌وری در مدیریت منابع مطرح شد، بیان می‌کند: با این اقدام، شهرداری در تلاش است تا هوش مصنوعی را به‌صورت یکپارچه و پایدار در فرایندهای شهری تسری دهد و از ظرفیت‌های این فناوری برای بهبود کیفیت زندگی شهروندان استفاده کند.

دستیار ویژه شهردار در امور هوشمندسازی و مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری اصفهان ادامه می‌دهد: راه‌اندازی این اتاق فکر گامی مؤثر برای ایجاد زیرساخت‌های علمی و اجرایی در راستای هوشمندسازی شهرها محسوب می‌شود.

به گزارش ایمنا، ورود هوش مصنوعی به مدیریت شهری، انقلابی در بهینه‌سازی خدمات و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان ایجاد کرده است؛ این فناوری با ارائه راهکارهایی نظیر مدیریت هوشمند ترافیک، بهینه‌سازی مصرف انرژی، کاهش آلودگی و افزایش امنیت، توانسته است شهرها را به محیط‌هایی کارآمدتر و پایدارتر تبدیل کند.

شهرسازی با بهره‌گیری از هوش مصنوعی از طراحی شهری گرفته تا مدیریت زیرساخت‌ها و بهبود کیفیت زندگی شهروندان، می‌تواند دنیای جدیدی از امکانات و بهبودهای زیربنایی و خدماتی را به ارمغان آورد.

هوشمندسازی شهرها گشایشی برای رفاه زندگی شهرنشینان است که امیدواریم مدیریت شهری اصفهان با قرارگیری در بستر هوشمندسازی، تمام خدمات خود را هوشمند سازد و با ایجاد شهری هوشمند برای شهروندان رفاه و آسایش آن‌ها را تأمین کند.