به گزارش خبرگزاری ایمنا از خراسان‌شمالی، از دیرباز رسم بوده است که شب عید سبزی‌پلو با ماهی پخته شود و همین رسم بازار ماهی را اواخر اسفند داغ می‌کند؛ انواع شیرینی و آجیل و میوه فارغ از افزایش قیمت‌ها پای ثابت پذیرایی‌ها می‌شود و میهمان سفره‌های نوروزی است.
در کنار این همه شور و هیجان، یک دغدغه همیشه وجود دارد؛ چطور می‌توانیم هم از این شیرینی‌ها و پذیرایی‌های خوشمزه و جذاب نوروزی لذت ببریم و هم مراقب سلامتی و تناسب اندام باشیم؛ این موضوع به‌ویژه در جامعه امروزی که با معضل چاقی و اضافه‌وزن روبه‌رو هستیم، اهمیت زیادی دارد.
پذیرایی نوروزی در گذشته
اگر به خانه مادربزرگ‌هایمان سری بزنیم، می‌بینیم که درگذشته نوروز برای آن‌ها چیزی فراتر از خرید آجیل و شیرینی از بازار بود، آن‌هو از هفته‌های پیش از تحویل سال، دست به کار می‌شدند و در خانه شیرینی‌های سنتی همچون نان برنجی، قطاب، سوهان عسلی، کاک کرمانشاهی یا «چزمه» که یکی از شیرینی‌های محلی خراسان‌شمالی است، درست می‌کردند.
شیرینی‌ها نسبت به امروز کمتر چرب و شیرین بود، اما به‌دلیل استفاده از مواد طبیعی، خوش‌طعم‌تر و سالم‌تر بود.
آجیل نوروزی نیز حکایت خودش را داشت، خبری از مغزهای بوداده و پرنمک نبود؛ گردو، بادام، پسته و کشمش با همان طعم طبیعی‌شان روی میز پذیرایی قرار می‌گرفت، برای نوشیدنی نیز خبری از نوشابه‌های گازدار و شربت‌های مضر نبود.
چای ایرانی در استکان‌های کمرباریک، همراه با نقل یا خرما سرو می‌شد، گاهی نیز شربت زعفران و بهار نارنج که هم خوش‌عطر و هم خنک‌کننده بود را به میهمانان تعارف می‌کردند.
با گذشت زمان، سبک پذیرایی در نوروز تغییر کرده است، شیرینی‌های قنادی جای شیرینی‌های خانگی را گرفته است، آجیل‌های پرنمک و شور جایگزین مغزهای خام شده است و نوشابه‌های گازدار و شربت‌های پرشکر پای ثابت میهمانی‌ها هستند، اما این تغییرات همیشه به نفع سلامتی ما نیست.
اگر قرار باشد در روزهای نوروز هم خوش بگذرانیم و هم مراقب سلامتی خود باشیم، بهتر است تعادل را رعایت کنیم، به جای خوردن چندین نوع شیرینی مختلف، به یکی یا دو شیرینی بسنده کنیم، البته گذشتن از خوراکی‌های خوشمزه، اراده قوی‌ای می‌خواهد.
بهتر است که به‌جای آجیل‌های شور، از مغزهای خام و بدون نمک استفاده و نوشیدنی‌های طبیعی همچون شربت‌های خانگی یا حتی دوغ را جایگزین نوشابه کنیم.
چگونه در روزهای نوروز چاق نشویم
نوروز که می‌آید، دید و بازدیدهای طولانی و میهمانی‌های پشت سر هم موجب می‌شود که تحرک ما کم و میزان کالری مصرفی بیشتر شود که نتیجه آن اضافه‌وزن ناخواسته است.
می‌توان با چند راهکار ساده از این مشکل جلوگیری کرد که نخستین و مهم‌ترین آن، داشتن تحرک است، هرچند تعطیلات است، اما نباید ورزش را فراموش کنیم، یک پیاده‌روی کوتاه پس از هر میهمانی کمک زیادی به هضم غذا و حفظ وزن می‌کند.
وقتی میز پذیرایی پر از خوراکی‌های رنگارنگ است، وسوسه می‌شویم که همه را امتحان کنیم، اما اگر پیش از رفتن به مهمانی، یک میان‌وعده سالم از جمله یک سیب یا یک لیوان شیر بخوریم، کمتر دچار پرخوری خواهیم شد.
یکی از اشتباهات رایج نوروزی، خوردن شام سنگین در ساعات پایانی شب است، بهتر است شام را زودتر بخوریم و از غذاهای سبک‌تر استفاده کنیم.
معضل چاقی و اضافه‌وزن در بیشتر گروه‌های سنی
نسرین علیزاده، مدیرگروه بهبود تغذیه جامعه در معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی به خبرنگار ایمنا می‌گوید: آمار چاقی در گروه‌های سنی مختلف در خراسان‌شمالی افزایش داشته و این مسئله نیازمند برنامه‌ریزی دقیق برای ارتقای سلامت جامعه است.
وی ادامه می‌دهد: در گروه سنی نوجوانان، میزان اضافه‌وزن و چاقی از ۱۵.۴۳ درصد به ۱۶.۵ درصد افزایش پیدا کرده و در گروه سنی بالای ۱۸ سال، این شاخص از ۵۶.۰۸ درصد به ۵۷.۹ درصد رسیده است.
مدیرگروه بهبود تغذیه جامعه در معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی با اشاره به تأثیرات چاقی بر سلامت عمومی عنوان می‌کند: چاقی و اضافه‌وزن می‌تواند خطر بروز بیماری‌های قلبی-عروقی، دیابت نوع ۲، فشار خون بالا، سکته مغزی، مشکلات مفصلی و اختلالات تنفسی را افزایش دهد.
علیزاده اضافه می‌کند: چاقی در نوجوانان ممکن است زمینه‌ساز مشکلات سلامتی در بزرگسالی باشد و بر کیفیت زندگی آن‌ها تأثیر بگذارد.
وی تصریح می‌کند: مصرف زیاد غذاهای پرکالری، فست‌فودها، نوشیدنی‌های شیرین و تنقلات ناسالم، کاهش فعالیت بدنی به‌دلیل سبک زندگی شهری، استفاده بیش از حد از وسایل الکترونیکی و کمبود فضای مناسب برای ورزش، تغییر الگوهای غذایی سنتی و افزایش مصرف غذاهای صنعتی و فراوری‌شده از جمله دلایل چاقی است.
مدیرگروه بهبود تغذیه جامعه در معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی نسبت به عرضه بیش از اندازه فست‌فودها و خوراکی‌های ناسالم در محیط شهر هشدار می‌دهد و خاطرنشان می‌کند: تبعات مصرف زیاد این مواد غذایی ناسالم نه‌تنها منجر به بروز بیماری‌ها و چاقی و اضافه وزن می‌شود بلکه آثاری را نیز برای نظام بهداشت و درمان به دنبال خواهد داشت.
علیزاده بر رعایت این نکات تغذیه‌ای در نوروز تاکید می‌کند و می‌گوید: به‌دلیل تعدد میهمانی‌ها و افزایش مصرف کالری در نوروز، توصیه می‌کنیم مردم نکات عنوان‌شده را در برنامه غذایی و سبک زندگی خود رعایت کنند تا دچار اضافه‌وزن نشوند.
نوروزی شادتر و سالم‌تر
نوروز زمانی برای شادی و کنار هم بودن است، اما اگر کمی هوشمندانه‌تر غذا بخوریم و سبک زندگی سالم‌تری داشته باشیم، نه‌تنها از این روزها لذت بیشتری خواهیم برد، بلکه سال جدید را با انرژی و نشاط بیشتری آغاز خواهیم کرد؛ پس بهتر است سال جاری علاوه‌بر چیدن سفره‌ای رنگین، به فکر سلامتی خود و عزیزانمان باشیم.
نظر شما