به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، برقراری آتشبس در غزه، گامی مهم در جهت کاهش تنشها و فراهم کردن زمینه برای بازسازی این منطقه است. این آتشبس که شامل آزادی زندانیان فلسطینی است، بهعنوان یک توافق سه مرحلهای طراحی شده است. با آغاز این آتشبس، هزاران فلسطینی به خانههای خود در غزه بازگشتهاند و ضرورت بازسازی غزه بهدلیل ویرانیهای گسترده ناشی از درگیریها و نیاز به ایجاد یک محیط امن و آرام برای ساکنان آن، بیش از پیش احساس میشود.
بازسازی غزه یک پروژه بزرگ خواهد بود و چالشهای فراوانی برای آن وجود دارد. با گذشت بیش از ۱۵ ماه حملههای بیوقفه هوایی و زمینی رژیم اسرائیل به غزه، بسیاری از ساکنان این منطقه بیخانمان شدهاند و برای تأمین نیازهای اولیه خود تلاش میکنند. کارشناسان معتقدند بازسازی این منطقه ویرانشده دههها زمان خواهد برد و هزینههای آن به دهها میلیارد دلار خواهد رسید. توافقنامه آتشبس هفته گذشته شامل سه مرحله است که بازسازی غزه در فاز نهایی قرار دارد و پس از پایان دائم جنگ انجام خواهد شد. مرحله نهایی مدت زیادی طول خواهد کشید و ممکن است با چالشهای زیادی همراه باشد.
سازمان ملل متحد تخمین زده است که برای بازسازی غزه به ۵۰ میلیارد دلار نیاز خواهد بود و حتی خوشبینانهترین برآوردها نشان میدهند که این کار حداقل یک دهه زمان خواهد برد. گزارشی از سازمان ملل متحد در سپتامبر نشان میدهد که از شروع جنگ تا پایان ژانویه ۲۰۲۴، خسارت ۱۸.۵ میلیارد دلاری به زیرساختهای غزه وارد شده است و زمانی که آتشبس بهطور کامل برقرار شود، بازگشت به روند رشد ۲۰۰۷–۲۰۲۲ و بازگرداندن تولید ناخالص داخلی به سطح سال ۲۰۲۲، به ۳۵۰ سال زمان نیاز خواهد داشت.
بیشتر خدمات عمومی همچون برق، فاضلاب، آب و ارتباطات در غزه کار نمیکنند و اکثر بیمارستانها و مدارس نابود شدهاند. بعضی کارشناسان معتقدند که حداقل یک میلیون نفر خانهای برای بازگشت نخواهند داشت. بحران آبی که در غزه وجود دارد، با پایان درگیریها حل نخواهد شد. آسیبهایی که به غزه وارد شده است، تنها تخریب مادی غزه نبوده، بلکه تخریب بافت زندگی فلسطینیان در این منطقه بوده است. بر اساس مطالعات سازمان ملل متحد، شاخص توسعه انسانی غزه پس از مدتها جنگ به سطحی رسیده که از سال ۱۹۵۵ دیده نشده و ۶۹ سال پیشرفت را محو کرده است.
چه کسی هزینهها را پرداخت خواهد کرد؟
بزرگترین و شاید بنیادیترین مشکل برای بازسازی غزه، مسئله تأمین مالی است. سازمان ملل متحد میگوید اینکه چگونه رژیم اسرائیل توافق آتشبس را پیاده و تفسیر کند، تأثیر مهمی در روند بازسازیها خواهد داشت. ماهیت و میزان کنترل نظامی رژیم صهیونیستی بر نوار غزه نقش تعیینکنندهای در میزان بهبود این منطقه دارد.
یک مشکل دیگر در بازسازی غزه این است که رژیم اسرائیل چه نقشه و محدودیتهای وارداتی را به غزه دارد که شامل مواد و تجهیزاتی میشود که ممکن است هم برای اهداف قانونی و هم برای ساخت سلاح استفاده شوند. این لیست بسیار گسترده است و شامل بسیاری از مواد ضروری برای بازسازی همچون بتن، چوب و میلگرد میشود. اعمال محدودیت برای واردات این مواد میتواند به میزان قابلتوجهی بر فرایند بازسازی تأثیر بگذارد، زیرا بسیاری از این مواد برای ساختوساز ضروری هستند و بازسازی بدون آنها امکانپذیر نخواهد بود.
پاکسازی خرابهها از ویرانهها و مهمتر از آن، از مهمات منفجرنشده، یک چالش بزرگ خواهد بود. ساختمانهای غزه بهطور معمول از فولاد و بتن ساخته شدهاند و برای پاکسازی ویرانهها نمیتوان از شهروندان محلی کمک گرفت، بلکه به تجهیزات خاصی همچون بولدوزرها و جرثقیلها نیاز است.
علاوه بر این، شناسایی و خنثیسازی مهمات منفجرنشده یک مرحله حیاتی در این فرایند است که به تخصص و تجهیزات خاص نیاز دارد تا از ایمنی افراد و محیط پیرامون اطمینان حاصل شود. این کار به همکاری نزدیک با کارشناسان متخصص و استفاده از فناوریهای پیشرفته برای شناسایی و خنثیسازی نیاز دارد.
تمام سیستمهای آب، فاضلاب و برق باید بازسازی شوند؛ از زمان شروع جنگ، زیرساخت برق این منطقه بهطور کلی فروپاشیده است و بازسازی این خدمات دشوار خواهد بود. بمبهای رژیم اسرائیلی که برای نابودی تونلهای حماس استفاده شدهاند، ممکن است موجب ناپایداری زمین زیر ساختمانها شده باشند. با توجه به محدودیت منابع، برای بازسازی منطقه باید اولویتبندی انجام شود.
بدون وجود یک دولت مقتدر، نگرانیهایی درباره مدیریت عملیات بازسازی و امکان فساد وجود خواهد داشت. با یادآوری درسهایی که از پیمانکاران و مقامات فاسد آمریکایی در بازسازی عراق و افغانستان آموخته شد، دسترسی به منابع مالی نیاز به مسئولیتپذیری بسیار قوی دارد. فلسطینیان در غزه از چندین چرخه تخریب و بازسازی عبور کردهاند که نشانه قدرت مبارزه ملی بوده است.
بازسازی غزه نهتنها به بهبود شرایط زندگی ساکنان آن کمک میکند، بلکه به کاهش تنشهای منطقهای و ایجاد یک محیط پایدار و امن منجر میشود. سرعت آهسته بازسازی به این معنی است که بسیاری از فلسطینیان نیاز به اسکان در اردوگاههای پناهندگان دارد و به این ترتیب خدمات در اطراف اردوگاهها رشد میکنند تا مردم بتوانند بهترین استفاده را از بدترین وضعیت داشته باشند. بعضی از اردوگاههای پناهندگان در غزه از سال ۱۹۴۸، به جوامع دائمی تبدیل شدهاند و ساختمانهایی با بلوکهای سیمانی در محل چادرهای اردوگاه ساخته شدهاند.
با این وجود احتمال دارد که تأمین نیازهای مردم در غزه غیرممکن باشد، زیرا پارلمان رژیم اسرائیل قطع همه ارتباطات با آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد را تصویب کرده است. با توجه به موقعیت منحصربهفرد و ظرفیت این سازمان برای ارائه خدمات، از بین بردن ارتباط با آن، کمکهای بشردوستانه و تلاشهای بهبودی را بهطور قابلتوجهی مختل خواهد کرد.
نظر شما