به گزارش خبرگزاری ایمنا، در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران، اساتید و نخبگان همواره به عنوان پیشتازان تحولات علمی، فرهنگی و اجتماعی نقشآفرینی کردهاند، با تکیه بر بیانیه گام دوم انقلاب، که بر علم و پژوهش، آزادی، و تربیت نسل آینده تأکید دارد، اساتید دانشگاهها و قشر نخبه جامعه مسئولیت خطیری در پیشبرد اهداف نظام اسلامی بر عهده دارند، این مسئولیت تنها محدود به آموزش و پژوهش نیست، بلکه شامل حل مسائل کلان کشور، تربیت نیروهای متعهد و کارآمد، و مقابله با تهاجمات فرهنگی و علمی دشمنان نیز میشود.
اساتید بسیجی و دانشگاهی با چهار رسالت اصلی آموزش، پژوهش، حل مسئله و تربیت، در خط مقدم جهاد علمی و فرهنگی قرار دارند، جهاد علمی به معنای تولید دانش نافع و کاربردی، جهاد فرهنگی به معنای ترویج سبک زندگی اسلامی-ایرانی و مقابله با آسیبهای اجتماعی، و جهاد تبیین به معنای روایتگری صحیح از دستاوردهای انقلاب و امیدآفرینی برای نسل جوان، از جمله مأموریتهای مهم این قشر است، در این مسیر همکاری بین اساتید، نخبگان، دانشجویان و مردم، کلید حل مشکلات و پیشرفت کشور است، این نوشتار به بررسی نقش استادان در تحقق این اهداف و چگونگی برنامهریزی برای آیندهای روشن بر پایه ارزشهای اسلامی میپردازد.
از جهاد علمی تا ساختن تمدن اسلامی
محمد باقری، مسئول بسیجاساتید اصفهان به خبرنگار ایمنا گفت: موفقیت نظام مقدس جمهوری اسلامی که در طول سالهای گذشته بر پایه مردمی بودن استوار بوده است، برنامهریزیهای دقیقی را میطلبد، در برهههای مختلف انقلاب، از جنگ سخت گرفته تا هشت سال دفاع مقدس، جنگ نرم، جنگ هوشمند و جنگ ترکیبی، مردم بهویژه جوانان پیشتاز بودهاند و باید همچنان پیشتاز بمانند، بنابراین مسئله پیشتازی باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
وی افزود: نقشآفرینی اجتماعی استادان، نخبگان و معلمان در پذیرش نظرات ما بسیار حائز اهمیت است، در بیشتر تحقیقات علمی انجامشده در این حوزه، این افراد در رتبههای اول، دوم و حتی سوم قرار داشتهاند و نقش آنها بسیار پررنگ بوده است، البته در جوامع مختلف، مشکلات و نواقص زیادی ممکن است وجود داشته باشد و در کشور ما نیز این مسائل بهویژه تحت تأثیر حجم حملات دشمن علیه ما قرار گرفته است. بنابراین، باید به این موضوعات با دقت نگریست.
مسئول بسیج اساتید اصفهان بیان کرد: در کشوری که همه مردم و ارکان آن، ایجاد تمدن اسلامی را بهعنوان آرمان اصلی خود میدانند، حضور مردم و جوانان برای حل این مسئله بسیار حیاتی و اساسی است. اگر به بررسی دستاوردهای انقلاب با محوریت بیانیه گام دوم بپردازیم، چند مسئله حیاتی مرتبط با استادان و قشر نخبگان جامعه و دانشگاهها مطرح میشود.
باقری تصریح کرد: یکی از مهمترین این مسائل، علم و پژوهش است، ساختار پژوهش به چه صورتی باید باشد؟ دومین مسئله، بحث آزادی است، اگر آزادی را به عنوان یک محور اصلی در بیانیه گام دوم مد نظر قرار دهیم، چه در حوزه استبداد داخلی و چه در حوزه استعمار خارجی، شاخصها و موانع آن را میتوانیم با تأکیدات رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم، یعنی علم و پژوهش، حل کنیم.
وی ادامه داد: نهتنها آزادی، که هفت محور دیگر نیز در بیانیه گام دوم مورد تأکید قرار گرفتهاند، ظرفیت علم و پژوهش در حل آنها بسیار پررنگ است و ما بهعنوان قشر نخبگان و استادان جامعه باید به این موضوع توجه ویژهای داشته باشیم، زیرساختهای زیادی در این زمینه وجود دارد که میتوان درباره آنها بحث کرد.
مسئول بسیجاساتید اصفهان تاکید کرد: برای اینکه بتوانیم مشکلات را حل کنیم و نقشآفرینی استادان در حل این مشکلات را مشخص نمائیم، باید یک جبههسازی مشکلات داشته باشیم، این جبههسازی به تنهایی با ظرفیت علمی انجام نمیشود، بلکه نیاز به یک ظرفیت تعاملی کامل بین اقشار مختلف، نخبگان دانشگاه و جامعه دارد.
باقری توضیح داد: دانشگاهها، نخبگان، جوانان و دانشجویان باید در بیان مسائل و مشکلات نقشآفرینی کنند، بهطور قطع کلید حل مشکلات کشور در دست مردم است و مسئولین نیز در کنار مردم و با استفاده از ظرفیت نخبگان میتوانند مشکلات را حل کنند، این نکته باید مورد توجه قرار گیرد. در ساختار نظام انقلابی، شاخصهای مختلفی وجود دارد که باید تعریف شوند، این نظام انقلابی نیازمند ساختارهایی است که مدیریت جهادی را میطلبد و زیرساخت آن با استفاده از ظرفیتهای علمی، رویکرد حلالمسائلی ویژهای را برای حل مشکلات ارائه میدهد.
وی ادامه داد: برای ورود به مبحث رسالتهای دانشگاه، باید به چهار رسالت مهم استادان و استادان بسیجی و دانشگاهی اشاره کنیم، نخستین رسالت، نظام آموزشی است، نقشآفرینی استاد در حوزه آموزشی بسیار مهم و اساسی است، چرا که استاد در دانشگاه آمده است تا مسائل آموزشی را به دانشجویان و حتی جامعه خود آموزش دهد، بنابراین این رسالت ابتدایی استاد به عنوان نظام آموزشی باید مورد پذیرش قرار گیرد، این نظام آموزشی اجزایی دارد که اگر فرصت شود، میتوان درباره آنها بحث کرد.
مسئول بسیج اساتید اصفهان تاکید کرد: دومین نظام، نظام پژوهشی است؛ نگاه ما به افزایش دانش از طریق پژوهش و انجام پژوهشهای نافع و قابل اجرا است. پژوهشهایی که بتوانند نفعی برای مردم به همراه داشته باشند. اگر استاد بخواهد نقشآفرینی خود را در سطح جامعه ایفا کند، باید اقدامات خود را بر اساس پژوهشهای نافع برای حل مشکلات برنامهریزی کند. بنابراین، ظرفیت پژوهشی و کارایی علمی باید به گونهای برنامهریزی شود که منجر به نفع مردم، دانشگاه و کشور گردد. این نظام دوم نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
باقری اظهار کرد: سومین نظام، نظام حل مسئله است. در مرحلهای از نظام، تنها بحث پژوهش نافع مطرح نیست، بلکه خروجی آن ممکن است حل مسئله باشد. در این مرحله، تمام اقدامات ما در دانشگاه و به عنوان استاد باید در جهت حل مسئله قدم بردارد، ما اعتقاد داریم که مسائل بسیار زیادی، چه حلنشده و چه حلشده، وجود دارد که هنوز جای کار دارند.
وی گفت: حتی مسائلی که حل شدهاند نیز نباید به حال خود رها شوند، بلکه باید مورد توجه استادان قرار گیرند تا مسیر پیشرفت آنها ادامه پیدا میکند، اینگونه نیست که در مرحله نخست تنها به انجام پژوهشهای نافع اکتفا کنیم، بلکه باید با استفاده از ظرفیتهای پژوهش نافع به سمت نظام حل مسئله حرکت کنیم، از این رو توجه به نظام حل مسئله ضروری است و این نظام نیز اجزایی دارد که اگر فرصت شود، میتوان درباره آنها به تفصیل بحث کرد.
مسئول بسیج اساتید اصفهان بیان کرد: موضوع بعدی، نظام تربیتی است، نگاه ما این است که تعالیم و تعالی فردی و اجتماعی افراد در کنار سه نظام آموزش، پژوهش و حل مسئله دیده شود، نقش استاد تنها محدود به آموزش، حل مسئله یا پژوهش نافع نیست، بلکه باید نقشآفرینی در نظام تربیتی را نیز بر عهده گیرد، نظام تربیتی از رفتارهای ساده یک استاد آغاز میشود و تا برنامههای مفصلی که یک استاد میتواند تعریف کند و اثرگذار باشد.
باقری بیان کرد: ما در مجموعه خود، این چهار نظام را بهعنوان اولویتهای نظامهای آموزشی و کاریمان مورد توجه قرار دادهایم و برنامهریزی میکنیم؛ این حرکت نیازمند زیرساختها و پتانسیلهایی است که باید با رویکردی جهادی شکل بگیرد.
وی توضیح داد: این حرکت جهادی را ما به سه دسته تقسیمبندی کردهایم: نخستین و مهمترین حرکت جهادی، جهاد علمی است که اساتید باید در آن نقشآفرینی کنند، همانطور که پیشتر عرض کردم، این جهاد علمی زیرساختهایی دارد، در حوزه تحول علوم انسانی، نیاز به یک حرکت جهادی علمی احساس میشود، نگاه ما به تحول در علوم انسانی این است که هنوز، با وجود هر اقدامی که انجام شده، فاصله زیادی تا مرحله اجرا وجود دارد.
مسئول بسیجاساتید اصفهان گفت: اساتید بسیجی، حتی اگر تخصص آنها در علوم انسانی نباشد، باید در این حوزه فرهنگسازی کنند و در اجراییسازی این تحولات نقشآفرینی کنند، البته نقش اساتید گروه علوم انسانی در این زمینه پررنگتر و اثرگذارتر است، از این رو، ما در این حوزه کارگروههای ویژهای تشکیل دادهایم و در حال حاضر، کارگروه تحول در علوم انسانی فعال است و جلسات مفصلی برگزار میکند.
باقری بیان کرد: در دانشگاههای ما حرکتهای بسیار خوبی انجام شده است. در حوزه تحول علوم انسانی، حرکتهای ماندگاری همچون سرفصلهای جدید و رشتههای نوینی که با علوم انسانی مرتبط هستند، شکل گرفتهاند، بخشی از این اثرگذاریها مرهون تلاشهای اساتید بسیجی بودهاند که در این حوزه نقشآفرینی کردهاند، نکته بعدی و بسیار مهم، جهاد فرهنگی است، نگاه ما این است که در حوزه جهاد علمی، ظرفیتهای علمی باید مورد توجه قرار گیرند و در حوزه جهاد فرهنگی، مبانی فرهنگی گستردهای باید نقشآفرینی کنند.
وی افزود: جهاد فرهنگی ما از حوزه پیوستنگاری فرهنگی و حرکتهای مرتبط با آن آغاز میشود و تا مسائل مختلفی که در این حوزه میتوانیم مورد توجه قرار دهیم، گسترده است. به عنوان مثال، سبک زندگی، تمدن ایرانی-اسلامی، نقشآفرینی در حوزه تمدنپذیری و استفاده از ظرفیتهای فرهنگی در رویارویی با آسیبهای اجتماعی، از جمله موضوعاتی هستند که در این حوزه مطرح میشوند.
مسئول بسیج اساتید اصفهان گفت: این مجموعه، نقش خانوادهها، بهویژه نقش مادران و مسئله جمعیت را بسیار پررنگ کردهایم و کارگاههای مختلفی را در این زمینه شکل دادهایم، حرکتهای ماندگاری در این حوزه انجام شدهاست که خروجی آنها به بحث اندیشکدههای علم راهبردی بسیج اساتید بازمیگردد، این اندیشکدهها در حال حاضر در حوزه اندیشهورزی و کارهای راهبردی فعالیت میکنند؛ نکته بعدی، جهاد تبیین است که به عنوان یکی از فریضههای اصلی مورد توجه ما قرار دارد، هر اقدام، ظرفیت یا فعالیتی که در کشور انجام میشود، نیازمند یک حرکت تبیینی قوی است.
باقری ادامه داد: اگر نتوانیم این تبیین را به درستی انجام دهیم و روایت صحیحی از آن ارائه کنیم، مورد هجمه قرار خواهیم گرفت، از این رو، استاد بسیجی به عنوان یک ظرفیت مهم در حوزه روایتگری وارد عمل شده و توانسته است در دانشگاه و عرصههای مختلف نقشآفرینی کند، البته مشکلاتی نیز در این زمینه وجود داشته است، اما نباید ظرفیت استادان را نادیده گرفت و باید با تمام توان و ظرفیت در این عرصهها وارد شویم.
مسئول بسیج اساتید اصفهان بیان کرد: نگاه ما این است که در حوزه امیدآفرینی، بهویژه در نقش جهاد تبیین استادان، حرکتی ماندگار ایجاد کنیم. دلیل این امر آن است که اساتید به عنوان قشری مقبول، میتوانند امیدآفرینی ویژهای برای جوانان، چه دانشجویان و چه غیر دانشجویان، داشته باشند.
به گزارش ایمنا، میتوان گفت استادان و نخبگان بهعنوان پیشتازان تحولات علمی، فرهنگی و اجتماعی، نقش بیبدیلی در پیشبرد اهداف نظام جمهوری اسلامی ایران دارند، با تکیه بر چهار رسالت اصلی آموزش، پژوهش، حل مسئله و تربیت، آنها نه تنها در تولید دانش نافع و کاربردی نقشآفرینی میکنند، بلکه در مقابله با تهاجمات فرهنگی و علمی دشمنان نیز ایستادهاند، جهاد علمی، جهاد فرهنگی و جهاد تبیین، سه محور اصلی حرکت اساتید برای ساختن آیندهای روشن بر پایه ارزشهای اسلامی است، همکاری بین استادان، دانشجویان، نخبگان و مردم، کلید حل مشکلات و پیشرفت کشور است، با برنامهریزی دقیق و حرکت جهادی، میتوان به آرمانهای انقلاب اسلامی و تمدن نوین اسلامی دست پیدا کرد.
نظر شما