به گزارش خبرگزاری ایمنا، نوزدهم دی بود که رهبر انقلاب در دیدار با مردم قم بر این نکته تاکید داشتند که «امروز کار اساسی، کار مهم برای دستگاه‌های تبلیغاتی ما، برای دستگاه‌های فرهنگی ما، تبلیغات ما، وزارت ارشاد ما، صداوسیمای ما، فعّالان فضای مجازی ما، این است که پرده‌ی توهّم اقتدار دشمن را پاره کنند، بشکنند، نگذارند تبلیغات دشمن بر روی افکار عمومی اثر کند.»
در این مسیر باید توجه داشت که رسانه به‌عنوان یکی از ابزارهای قدرتمند در عصر حاضر، نقش بی‌بدیلی در جنگ شناختی ایفا می‌کند؛ جنگ شناختی، به‌عنوان شکلی از جنگ نرم، بر تغییر باورها، ارزش‌ها و رفتارهای افراد و جوامع هدف متمرکز است. در این نوع جنگ، رسانه‌ها به عنوان کانال‌های اصلی انتقال اطلاعات و شکل‌دهی به افکار عمومی، اهمیت ویژه‌ای دارند که در ادامه به بررسی اهمیت رسانه در جنگ شناختی می‌پردازیم:
رسانه به‌عنوان ابزار قدرت نرم
رسانه‌ها در جنگ شناختی به‌عنوان ابزار قدرت نرم عمل می‌کنند: قدرت نرم، برخلاف قدرت سخت که مبتنی بر زور و اجبار است، از طریق جذب و متقاعدسازی عمل می‌کند. رسانه‌ها با تولید و انتشار محتواهای هدفمند، می‌توانند تصویرهای ذهنی، باورها و نگرش‌های افراد را تحت تأثیر قرار دهند. این تأثیرگذاری می‌تواند به نفع یا ضرر یک کشور، گروه یا ایدئولوژی باشد؛ برای مثال، در جنگ‌های اخیر، رسانه‌های غربی با استفاده از ابزارهایی مانند فیلم، عکس، و اخبار، توانسته‌اند روایت‌های خاصی از وقایع را به جهانیان عرضه کنند و افکار عمومی را به سمت خود جلب نمایند.
شکل‌دهی به روایت‌ها
یکی از مهم‌ترین نقش‌های رسانه در جنگ شناختی، شکل‌دهی به روایت‌هاست. روایت‌ها، داستان‌هایی هستند که افراد برای درک جهان اطراف خود از آنها استفاده می‌کنند. رسانه‌ها با کنترل و جهت‌دهی به این روایت‌ها، می‌توانند واقعیت‌ها را به گونه‌ای بازنمایی کنند که مطابق با اهدافشان باشد.
تأثیر بر افکار عمومی
رسانه‌ها به دلیل گستردگی و نفوذشان، تأثیر عمیقی بر افکار عمومی دارند. در جنگ شناختی، هدف اصلی تغییر نگرش‌ها و باورهای افراد است. رسانه‌ها با استفاده از تکنیک‌های روانشناختی و ارتباطی، می‌توانند احساسات و عواطف مخاطبان را تحریک کرده و آنها را به سمت مواضع خاصی سوق دهند. برای مثال، استفاده از تصاویر احساسی، تکرار پیام‌های خاص، و ایجاد ترس یا امید، از جمله روش‌هایی است که رسانه‌ها برای تأثیرگذاری بر افکار عمومی به کار می‌گیرند.
جنگ اطلاعاتی و اخبار جعلی
در جنگ شناختی، اطلاعات به عنوان سلاح اصلی عمل می‌کند؛ رسانه‌ها با انتشار اخبار جعلی، اطلاعات نادرست، یا تحریف واقعیت‌ها، می‌توانند اذهان عمومی را گمراه کنند. این امر به ویژه در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی که سرعت انتشار اطلاعات بسیار بالاست، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. اخبار جعلی نه تنها باعث سردرگمی مخاطبان می‌شود، بلکه می‌تواند اعتماد به رسانه‌های رسمی را نیز تضعیف کند. در چنین شرایطی، جنگ شناختی با استفاده از ابهام و بی‌اعتمادی، به اهداف خود دست می‌یابد.
رسانه به‌عنوان ابزار دیپلماسی عمومی
رسانه‌ها در جنگ شناختی به عنوان ابزار دیپلماسی عمومی نیز عمل می‌کنند. دیپلماسی عمومی به معنای تأثیرگذاری بر افکار عمومی دیگر کشورها به منظور پیشبرد اهداف سیاسی و استراتژیک است. رسانه‌ها با تولید برنامه‌های فرهنگی، خبری و تبلیغاتی، می‌توانند تصویر یک کشور یا گروه را در ذهن مخاطبان خارجی بهبود بخشند یا تخریب کنند.
در مجموع باید گفت که رسانه‌ها در جنگ شناختی به عنوان ابزاری کلیدی برای شکل‌دهی به افکار عمومی، تغییر باورها، و جهت‌دهی به رفتارهای اجتماعی عمل می‌کنند؛ با کنترل روایت‌ها، انتشار اطلاعات، و استفاده از تکنیک‌های روانشناختی، رسانه‌ها می‌توانند تأثیرات عمیقی بر جوامع هدف بگذارند.
در عصر حاضر، که اطلاعات به سرعت منتشر می‌شود و دسترسی به رسانه‌ها گسترده‌تر شده است، اهمیت رسانه در جنگ شناختی بیش از پیش آشکار شده است. بنابراین، درک نقش رسانه‌ها و نحوه عملکرد آنها در این نوع جنگ، برای مقابله با تهدیدات و حفظ امنیت شناختی جوامع ضروری است.
نظر شما