به گزارش خبرگزاری ایمنا، گردشگری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین صنایع خدماتی جهان، نقش اساسی در توسعه اقتصادی و فرهنگی کشورها ایفا می‌کند. ایران با تنوع فرهنگی، تاریخی و طبیعی خود همواره یکی از مقاصد بالقوه برای گردشگران بین‌المللی بوده است، با این حال، تبلیغات منفی و تصویرسازی‌های نادرست، تحت عنوان ایران‌هراسی، مانعی جدی برای جذب گردشگر به‌شمار می‌رود.
پروژه ایران‌هراسی در حوزه گردشگری تلاشی سازمان‌یافته از سوی برخی جریان‌ها و کشورها برای ایجاد تصویری منفی و نادرست از ایران به‌عنوان یک مقصد گردشگری ناامن، غیرجذاب و نامناسب برای سفر است. این پروژه با استفاده از تبلیغات منفی، تحریم‌ها و ایجاد ترس در میان گردشگران بالقوه، سعی در کاهش نفوذ فرهنگی و اقتصادی ایران در سطح بین‌المللی دارد و هدف اصلی این اقدامات، محدود کردن تعاملات فرهنگی و اقتصادی ایران با جهان و تضعیف جایگاه این کشور در منطقه است. با این حال، واقعیت‌های موجود در ایران و تجربه مستقیم گردشگران، خلاف این تصویرسازی‌ها را ثابت کرده است.
یکی از ابزارهای اصلی پروژه ایران‌هراسی، استفاده از رسانه‌های بین‌المللی برای نمایش تصویری مخدوش از امنیت و شرایط زندگی در ایران است؛ در این راستا، اخبار نادرست، بزرگ‌نمایی مشکلات و نادیده گرفتن جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی و طبیعی ایران به‌طور گسترده‌ای تبلیغ می‌شود. این رسانه‌ها با تمرکز بر مسائل سیاسی و چالش‌های داخلی ایران، سعی می‌کنند این کشور را به‌عنوان مقصدی خطرناک و غیرقابل اعتماد معرفی کنند با این حال، بسیاری از گردشگرانی که از ایران بازدید می‌کنند، پس از سفر، تجربه متفاوتی را گزارش می‌دهند و این تبلیغات منفی را رد می‌کنند.
دولت‌های مختلف و بخش خصوصی در سال‌های اخیر تلاش‌های قابل توجهی برای مقابله با پروژه ایران‌هراسی و جذب گردشگران بین‌المللی انجام داده‌اند؛ بهبود زیرساخت‌های گردشگری، توسعه هتل‌ها و اقامتگاه‌ها، افزایش کیفیت خدمات و تسهیل روادید برای گردشگران از جمله این اقدامات است، علاوه بر این، ایران با برگزاری رویدادهای فرهنگی، هنری و بین‌المللی همچون جشنواره‌های فیلم، نمایشگاه‌های هنری و کنفرانس‌های علمی، سعی کرده است تصویر واقعی خود را به جهانیان نشان دهد و این تلاش‌ها تا حد زیادی در خنثی‌سازی تبلیغات منفی مؤثر بوده است.
جاذبه‌های بی‌نظیر ایران در محاصره تصویرسازی‌های نادرست
بر این اساس فرخ میرشاهزاده، کارشناس حوزه گردشگری به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: گردشگری در گام نخست نیازمند احساس امنیت است. امنیت نیز ابعاد متنوعی دارد، از جمله امنیت روانی، اجتماعی، اقتصادی و جهانی و بر این اساس ایران‌هراسی با ایجاد تصوری نادرست از امنیت، به‌طور مستقیم و غیرمستقیم موجب می‌شود گردشگران از انتخاب ایران به‌عنوان مقصد خود اجتناب کنند.
وی می‌افزاید: ایران به‌دلیل موقعیت جغرافیایی خود و برخی چالش‌های داخلی و خارجی، همواره در معرض تهدیدهای امنیتی و تبلیغات منفی قرار داشته است. بخشی از این تبلیغات، به اقدامات خود ما نیز بازمی‌گردد که ناخواسته به این تصور دامن می‌زنیم.
کارشناس حوزه گردشگری با تاکید بر اینکه تأثیرگذاری ایران‌هراسی ابعاد مختلفی دارد، عنوان می‌کند: وقتی گردشگری تجربه ناخوشایندی را در ایران داشته باشد، این تجربه را به‌سرعت به دیگران منتقل می‌شود، البته رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی نیز در این میان نقشی جدی ایفا می‌کنند و به انتشار یا حتی تقویت این تجربیات می‌پردازند.
فرهنگ‌سازی؛ کلید مقابله با ایران‌هراسی در گردشگری
میرشاهزاده در پاسخ به این سوال که چه اقداماتی برای مقابله با ایران‌هراسی در حوزه گردشگری می‌توان انجام داد، توضیح می‌دهد: راه‌حل کلیدی در این زمینه فرهنگ‌سازی است؛ حتی اگر ایران از نظر جاذبه‌های گردشگری ظرفیت بالایی داشته باشد، بدون فرهنگ‌سازی نمی‌توان آن را به مقصدی مطمئن و جذاب تبدیل کرد. ما نیازمند بهبود فرهنگ گردشگرپذیری و تعامل با گردشگران هستیم، همچنین باید توجه داشت که تبلیغات و شعار کافی نیست؛ باید رویکرد عملی و پایدار برای حل این چالش‌ها به‌کار گرفته شود.
وی با ارائه پیشنهادهایی برای تقویت تجربه مثبت گردشگران ایرانی و خارجی می‌گوید: ابتدا لازم است نگاه مسئولان به گردشگری از حالت تبلیغاتی و ترویجی به عملیاتی و اقتصادی تغییر کند. بسیاری از کشورهای جهان از گردشگری به‌عنوان موتور اصلی اقتصاد خود استفاده می‌کنند، اما ما همچنان به منابع طبیعی همچون نفت و معادن متکی هستیم. تغییر این نگرش و سوق دادن اقتصاد به سمت خدمات‌محوری، نقطه عطفی برای بهبود گردشگری خواهد بود.
رقیه حاتمی‌پور، فعال حوزه گردشگری نیز به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: ایران‌هراسی تأثیر مستقیمی بر گردشگری دارد. اگر از منظر روان‌شناسی بررسی کنیم، هرگونه احساس ناامنی می‌تواند اثرات منفی شدیدی داشته باشد. حالا تصور کنید این احساس به سطح بین‌المللی برسد و ایران در نقشه سفر گردشگران به‌عنوان مقصدی ناامن معرفی شود. نتیجه این وضعیت، کاهش چشمگیر ورود گردشگران به ایران است.
وی می‌افزاید: در این مسیر اگر در انزوای خبری و ذهنی باقی بمانیم، هرگونه تبلیغ مثبت ما بی‌نتیجه می‌ماند. بمباران تبلیغاتی منفی علیه ایران، حتی اگر هزینه‌های سنگینی برای بهبود تصویرمان بپردازیم، اثرات زیادی خواهد داشت.
رسانه‌های بین‌المللی؛ ابزار اصلی گسترش ایران‌هراسی
فعال حوزه گردشگری خاطرنشان می‌کند: گردشگران خارجی به‌طور معمول وقتی به ایران می‌آیند، با مهمان‌نوازی ایرانی روبه‌رو می‌شوند و تجربیات مثبتی به دست می‌آورند. این تجربیات به دوستان و آشنایانشان منتقل می‌شود، اما تبلیغات منفی گسترده، این تجربه‌های مثبت را خنثی می‌کند و در این مسیر دشمنی‌های سیاسی و منافع برخی کشورها موجب شده است ایران به‌طور ناعادلانه‌ای هدف هجمه‌های تبلیغاتی قرار گیرد.
حاتمی‌پور با تاکید بر اینکه ۹۵ درصد نگرانی‌ها ناشی از تصویرسازی مغرضانه و ناعادلانه‌ای است که از ایران در جهان ارائه شده است، ادامه می‌دهد: تنها ۵ درصد آن به عملکرد ما بازمی‌گردد و بسیاری از این تبلیغات بر پایه بزرگ‌نمایی و القای ترس استوار است.
وی در پاسخ به این سوال که چه اقداماتی می‌توان برای مقابله با ایران‌هراسی در حوزه گردشگری انجام داد، بیان می‌کند: باید به سیاست دوستی با ملت‌ها و کشورهای همسو توجه کنیم. باید تلاش کنیم تعداد دوستان ایران در عرصه بین‌المللی افزایش پیدا کند. از طریق گفت‌وگو و تعاملات سازنده، می‌توانیم اثرات تبلیغات منفی را کاهش دهیم، همچنین باید تصویر واقعی و مثبت ایران را به جهان نشان دهیم.
فعال حوزه گردشگری درباره آینده صنعت گردشگری تصریح می‌کند: آینده این صنعت نیازمند تلاش و صرف انرژی فراوان است. کشورهای همسایه و منطقه را باید متقاعد کنیم که به ایران و فرهنگ غنی آن با دیدگاهی واقع‌بینانه نگاه کنند. گردشگری باید از مسائل سیاسی و غیرمرتبط جدا شود تا بتواند رونق گیرد.
حاتمی‌پور در پایان تاکید می‌کند: برای هر گردشگری که به ایران می‌آید، باید برنامه‌هایی ترتیب دهیم که تجربه‌ای مثبت و به‌یادماندنی برایش به‌جا بگذارد. کیفیت خدمات، رفتار مثبت و میهمان‌نوازی ایرانی باید در اولویت قرار گیرد، همچنین باید از راهنمایان و شرکت‌های گردشگری حرفه‌ای و مکان‌هایی با استانداردهای بالا استفاده کنیم تا تصویر خوبی از ایران در ذهن گردشگران ثبت شود.
تجربه گردشگران؛ سلاحی قدرتمند در برابر تبلیغات منفی
به گزارش ایمنا، با وجود چالش‌هایی همچون ایران‌هراسی، صنعت گردشگری ایران همچنان ظرفیت‌های بی‌نظیری برای رشد و توسعه دارد؛ تقویت تعاملات بین‌المللی، ارائه تصویری واقع‌بینانه از ایران و فرهنگ‌سازی داخلی می‌تواند مسیر را برای احیای گردشگری هموار کند. زمانی که گردشگری به‌عنوان یک اولویت ملی و ابزار مؤثر دیپلماسی مورد توجه قرار گیرد، می‌توان امید داشت که ایران به جایگاه شایسته خود در عرصه گردشگری جهانی دست پیدا کند.
در این مسیر تجربه مستقیم گردشگران از ایران یکی از مهم‌ترین عوامل شکست پروژه ایران‌هراسی است؛ بسیاری از افرادی که به ایران سفر می‌کنند، تحت تأثیر مهمان‌نوازی مردم، امنیت بالا و جاذبه‌های بی‌نظیر این کشور قرار می‌گیرند. آن‌ها پس از بازگشت به کشورهای خود، تجربیات مثبت خود را با دیگران به اشتراک می‌گذارند و این امر به‌تدریج تصویر ایران را در افکار عمومی جهانی بهبود می‌بخشد. شبکه‌های اجتماعی نیز در این زمینه نقش مهمی ایفا کرده‌اند، زیرا گردشگران به‌راحتی می‌توانند تجربیات واقعی خود را با مخاطبان گسترده‌ای در سراسر جهان به اشتراک بگذارند.
نظر شما