به گزارش خبرگزاری ایمنا، مراقبت از سالمندان یکی از اصول اساسی است که همواره افراد باید به آن توجه داشته باشند و به آن پایبند باشند، سالمندان بخشی ارزشمند از جامعه هستند که دانش، تجربه و حکمت زیادی دارند و توجه به نیازهای جسمی و روحی آنها نه تنها بهبود کیفیت زندگی آنان را تضمین می‌کند، بلکه نشان دهنده احترام و توجه به نسل‌های گذشته است.
از نظر سلامت جسمی، تغذیه مناسب یکی از عناصر کلیدی برای مراقبت از سالمندان است، سالمندان نیاز به رژیم غذایی متعادل و غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی دارند و مصرف مواد غذایی حاوی فیبر، پروتئین و چربی‌های مفید می‌تواند به حفظ سلامت آنها کمک کند و توجه به میزان مورد نیاز مصرف آب و مایعات نیز از اهمیت زیادی برخوردار است.
فعالیت بدنی منظم برای سالمندان بسیار حیاتی است؛ ورزش‌های سبک مانند پیاده‌روی، شنا و یوگا می‌تواند به تقویت عضلات و بهبود تعادل بدن کمک کند، این فعالیت‌ها همچنین می‌تواند از افتادن‌های ناگهانی جلوگیری و سلامت قلب و عروق سالمندان را تقویت کند.
معاینات پزشکی دوره‌ای برای سالمندان ضروری است و این معاینات می‌تواند به شناسایی زودهنگام مشکلات سلامتی کمک کند و منجر به آغاز به هنگام درمان‌های لازم شود، همچنین کنترل دقیق مصرف داروها برای جلوگیری از تداخلات دارویی و عوارض جانبی مهم است.
از نظر سلامت روحی، ارتباطات اجتماعی نقش مهمی ایفا برای سالمندان می‌کند، شرکت در فعالیت‌های اجتماعی، دیدار با دوستان و خانواده و مشارکت در گروه‌های محلی می‌تواند احساس ارتباط و جلوگیری از انزوا را تقویت کند و این تعاملات اجتماعی به بهبود حالت روحی و روانی سالمندان کمک می‌کند.
فعالیت‌های ذهنی مانند حل جدول‌ها، خواندن کتاب و شرکت در کلاس‌های آموزشی می‌تواند برای حفظ سلامت ذهنی سالمندان کمک کننده باشد و تحریک ذهنی منظم می‌تواند پیشگیری از بیماری‌های مرتبط با حافظه و افزایش حس توانمندی و رضایت از زندگی را به دنبال داشته باشد.
امید به زندگی در زنان به ۷۸ سال و در مردان به ۷۶ سال رسیده است
ماهرخ کشوری، دانشیار گروه سلامت و جامعه و سالمندی دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه آغاز سالمندی از بدو تولد است و در واقع از زمانی که افراد متولد می‌شوند و به سال‌های زندگی آنها اضافه می‌شود، سالمندی نیز آغاز می‌شود، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: به صورت قراردادی و با توجه به تغییرات موجود در گروه سنی سالمندان، تقسیم‌بندی‌هایی توسط سازمان جهانی بهداشت صورت گرفته است.
وی می‌افزاید: سازمان جهانی بهداشت سالمندان را به سه گروه سنی شامل سالمندان جوان ۶۰ تا ۷۵ ساله، سالمندان میان‌سال ۷۵ تا ۹۰ ساله و سالمندان سالخورده دارای سن بیش از ۹۰ سال تقسیم می‌کند، تقسیم‌بندی‌های دیگر نیز برای گروه سالمندان وجود دارد که عوامل دیگری از جمله عملکرد افراد را مورد توجه قرار می‌دهد.
دانشیار گروه سلامت و جامعه و سالمندی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه در صورتی که افراد سالمند قادر به انجام فعالیت‌ها به تنها باشند و عملکرد آنها حفظ شده باشد، ممکن است با وجود سن بالا در گروه سالمندان جوان قرار گیرند، تصریح می‌کند: نوع دیگر تقسیم‌بندی سالمندان از نظر روانشناختی است که در این نوع تقسیم‌بندی، توان سالمندان از نظر روانشناختی برای انطباق با شرایط و بحران‌های احتمالی بررسی می‌شود.
کشوری با بیان اینکه امید به زندگی یکی از مهم‌ترین شاخص‌های سلامت در هر کشور و نشان دهنده رشد وضعیت سلامت آن کشور است، ادامه می‌دهد: سن امید به زندگی در کشور که در گذشته ۵۰ سال بود، در حال حاضر در زنان به ۷۸ سال و در مردان به ۷۶ سال رسیده است و تمام تلاش‌های صورت گرفته در سطح بین‌المللی برای داشتن سالمندانی سالم و افزایش کیفیت زندگی آنها بوده است.
عوامل مؤثر در سالمندی فعال و موفق
وی با بیان اینکه بسیار مهم است که افراد احساس معنابخشی به زندگی خود داشته باشند و زندگی را ارزشمند تلقی کنند، می‌گوید: پس از رسیدن به هدف داشتن سالمندانی سالم از نظر جسمی و روانی، موضوع سالمندی فعال مطرح شد و مورد توجه قرار گرفت و برای رسیدن به هدف داشتن سالمندی فعال، فعالیت‌هایی طراحی و اجرا شد که از حضور سالمندان بر اساس تجربه و توانی که دارند، بهره گرفته شود.
دانشیار گروه سلامت و جامعه و سالمندی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان اضافه می‌کند: پس مطرح شدن موضوع سالمندی فعال، رسیدن به سالمندی موفق تبیین شد و در این حیطه، زمانی سالمندی موفق خواهد بود که سالم، فعال، مولد و مستقل باشد که در پی این موارد، کیفیت زندگی او افزایش پیدا می‌کند و سالمندی موفق خواهد بود.
کشوری با بیان اینکه سالمندی به تجربیات افراد در سال‌های قبلی زندگی آنها باز می‌گردد و سالمندان هم‌گروه، سالمندانی هستند که تجربیاتی مشترک داشته باشند، می‌افزاید: با توجه به اینکه هر گروه از افراد موضوعات فرهنگی، خانوادگی، اقتصادی و اجتماعی خاصی را تجربه کرده‌اند، طبیعی است که با ورود به دوران سالمندی نگرش‌ها و باورهای خاص و متفاوتی داشته باشند و در صورتی که بخواهیم سالمندی سالم داشته باشیم، سلامت افراد در دوران میان‌سالی باید مد نظر قرار گیرد.
نیاز به حمایت عاطفی در سنین سالمندی برجسته‌تر است
مجتبی ناجی، روانشناس و مشاور خانواده با بیان اینکه نیاز به حمایت عاطفی مربوط به تمام سنین است، اما در سنین سالمندی، این نیاز مقداری برجسته‌تر می‌شود، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: برخی افراد در سنین سالمندی به دلایل مختلفی از اینکه به صراحت نیاز خود به حمایت عاطفی را مطرح کنند، پرهیز می‌کنند و نیاز خود را بروز نمی‌دهند.
وی می‌افزاید: حمایت عاطفی و حمایت اجتماعی ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارد و حمایت عاطفی به نوعی زیرمجموعه حمایت اجتماعی قرار می‌گیرد، به طور معمول حمایت عاطفی شامل رفتارهای کلامی و غیرکلامی است که توجه، شفقت، مهربانی و محبت را به سالمند بروز می‌دهد، در واقع هر رفتاری که نشان دهنده توجه، احترام و شفقت نسبت به سالمند باشد، این رفتار جزو حمایت‌های عاطفی قرار می‌گیرد.
روانشناس و مشاور خانواده با بیان اینکه ساده‌ترین حمایت عاطفی از افراد سالمند می‌تواند برقراری ارتباط چشمی، در آغوش گرفتن و گوش دادن فعال به او باشد، تصریح می‌کند: به طور معمول نیاز عاطفی سالمندان نسبت به نیازهای جسمی آنها دارای اولویت بیشتری است و حتی گاهی اوقات نیازهای نیازهای مادی و جسمی سالمند به صورت نسبی فراهم شده است، اما سالمند همچنان نارضایی دارد و این نارضایتی به دلیل تأمین و فراهم نشدن نیازهای عاطفی او است.
طول عمر بیشتر افراد با وجود حمایت عاطفی / بهبود شرایط جسمی و روانی سالمندان در گرو توجه و درک است
ناجی با بیان اینکه در تنهایی عاطفی، سالمند به ظاهر تنها نیست، اما احساس تنهایی بر فرد غلبه می‌کند و میزان رضایت از زندگی و کیفیت زندگی فرد را کاهش می‌دهد، ادامه می‌دهد: تحقیقات نشان می‌دهد سالمندانی که حمایت عاطفی دریافت می‌کنند، از نظر جسمانی نیز وضعیت بهتری خواهند داشت، چراکه به طور معمول توجه و حمایت عاطفی، سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند.
وی با بیان اینکه حمایت عاطفی از افراد سالمند می‌تواند با تقویت سیستم ایمنی آنها از ابتلای افراد به بعضی بیماری‌ها و ناراحتی‌ها پیشگیری کند، می‌گوید: تحقیقات همچنین نشان داده است طول عمر سالمندانی که از حمایت عاطفی برخوردار هستند، به طور متوسط سه سال از سایر افراد سالمند بیشتر است و در تعالیم دینی نیز شاهد تاکید بسیاری بر صله‌رحم و ارتباطات اجتماعی و عاطفی هستیم.
روانشناس و مشاور خانواده با اشاره به اینکه سالمند باید مورد توجه و درک اطرافیان قرار گیرد تا احساس بهتری داشته باشد و وضعیت جسمانی و وضعیت عاطفی و روانی او بهبود یابد، اضافه می‌کند: زندگی کردن سالمندان در محل‌های آشنا و به ویژه محل‌هایی که سالیان سال در آنجا زندگی کرده‌اند، می‌تواند از نظر عاطفی به آنها آرامش دهد، از همین رو سالمندان ترجیح می‌دهند در محل‌های آشنا زندگی کنند و حضور یابند.
به گزارش ایمنا، مدیریت استرس برای سالمندان بسیار حائز اهمیت است و استفاده از تکنیک‌های مدیریت استرس مانند مدیتیشن و تمرین‌های تنفسی می‌تواند به کاهش استرس کمک کند، همچنین گوش دادن به موسیقی، طبیعت‌گردی و فعالیت‌های هنری نیز مؤثر است.
به طور کلی، حمایت‌های عاطفی و ایجاد یک محیط گرم و محبت‌آمیز می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی سالمندان کمک کند و گفت‌وگو درباره احساسات، نگرانی‌ها و خاطرات می‌تواند روحیه آنها را تقویت کند و احساس امنیت و آرامش را افزایش دهد و توجه به این نکات می‌تواند باعث افزایش رضایت و خوشبختی سالمندان شود.
نظر شما