مهدی خورسند در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا درباره سفر سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان به چین اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره در کنار روسیه و چین مواضع ثابت و مشخصی در نظام بین‌الملل اتخاذ کرده است و با توجه به تغییر دولت در ایالات متحده آمریکا و نوع موضع‌گیری‌هایی که اروپایی‌ها در ماه‌های اخیر برای تحت فشار قرار دادن جمهوری اسلامی ایران در برنامه هسته‌ای و تهدید به فعال‌سازی مکانیزم ماشه داشتند، این سفر اهمیت زیادی دارد.
وی افزود: چینی‌ها و روسی‌ها به‌ویژه از سال ۲۰۱۵ به این سمت، در موضع حمایت از جمهوری اسلامی قرار داشتند. هرچه زمان جلوتر رفته است، محور غربی با تحریک رژیم منحوس صهیونیستی در برابر ایران موضع‌گیری‌های زیاده‌خواهانه و خصمانه‌ای داشتند و چین و روسیه بودند که در مقابل این موضع گیری‌ها ایستادند.
کارشناس مسائل چین و اوراسیا ادامه داد: به نظر می‌رسد یکی از محورهای اصلی سفر عراقچی به کشور چین، صحبت درباره مواضع غربی‌ها، هماهنگی و رایزنی در خصوص پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران باشد.
خورسند با اشاره به ناآرامی‌ها در منطقه غرب آسیا گفت: چینی‌ها به‌دلیل منافعی که در منطقه غرب آسیا دارند، همواره به دنبال ثبات، آرامش و پرهیز از جنگ و آشوب در این منطقه هستند و با توجه به تحرکاتی که بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در غرب آسیا داشتند، شاید مواضع نزدیک‌تر جمهوری اسلامی و چین بتواند به بازگشت دوباره ثبات در منطقه کمک کند.
کارشناس اقتصاد سیاسی تاکید کرد: از سوی دیگر در حوزه دیپلماسی اقتصادی، همکاری‌های دو کشور می‌تواند با آغاز به کار دولت چهاردهم در ایران رنگ و بوی دیگری به خود بگیرد، زیرا در دولت‌های قبل و حتی در دولت سیزدهم ما راهبرد مشخصی در حوزه سیاست خارجی برای همکاری‌های اقتصادی و تجاری با کشور چین اتخاذ نکردیم و به نظر می‌رسد این سفر بتواند فتح باب جدیدی برای توسعه همکاری‌های اقتصادی با چین باشد.
وی یادآور شد: در حوزه‌های امنیتی، همکاری ایران در سازمان همکاری شانگهای می‌تواند یکی از محورهای رایزنی آقای عراقچی و طرف چینی باشد؛ همچنین نهادهایی مانند بریکس و شانگهای که ایران به‌تازگی به آنها پیوسته است و چینی‌ها نیز در آنها نقش محوری دارند، موارد دیگری هستند که سفر آقای عراقچی به کشور چین را حائز اهمیت می‌کند.
ضرورت اتخاذ یک راهبرد مشخص در خصوص رابطه با چین
خورسند در خصوص وضعیت قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین گفت: یکی از انتقادات اساسی من به دولت‌های پس از امضای سند همکاری ۲۵ ساله بین ایران و چین، نداشتن راهبرد مشخص برای همکاری با کشور بزرگ چین بوده است. متأسفانه تنش‌های رسانه‌ای و حزبی در داخل ایران بر منافع ملی و توسعه روابط با کشور چین اثرگذار بوده است و به همین دلیل هر زمان که دولتی قصد داشته برای توسعه روابط با چین برنامه‌ریزی کند، با یک هجمه بی پشتوانه و بی‌محتوا روبه‌رو شده که کشور را تحت تأثیر قرار داده و طرف چینی نیز همواره با نگرانی این مواضع را پیگیری کرده است.
کارشناس مسائل چین تصریح کرد: به نظر می‌رسد چینی‌ها نیز از سردرگمی و نبود یک راهبرد مشخص در همکاری‌های میان دو کشور که از سوی تهران رخ داده، دلخور هستند و حتی به نظر می‌رسد حضور سطح پایین چینی‌ها در مراسم شهید رئیسی، نوعی اعتراض دیپلماتیک به نبود برنامه مشخص در دولت سیزدهم بود.
وی یادآور شد: این چینی‌ها بودند که با اولین ارتباط گیری‌ها از سوی شهید رئیسی عزیز با رهبر چین، میلیون‌ها دز واکسن کرونا را به ایران دادند و به همین دلیل، آمار فوتی‌های ایران که تا ۸۰۰ نفر در روز می‌رسید، کنترل شد و به زیر ۱۰ نفر در روز رسید.
خورسند افزود: فراموش نکنیم دولت دوازدهم مدعی بود که به دلیل تحریم‌ها کسی به ما واکسن نمی‌دهد، اما زمانی که دولت سیزدهم بر سر کار آمد، چینی‌ها برای نشان دادن حسن نیتشان، با یک تماس تلفنی شهید رئیسی با رهبر چین، بخش زیادی از واکسن‌های وارداتی ما را تقبل کردند؛ پس از این اتفاق، این انتظار وجود داشت که راهبرد مشخصی برای همکاری‌های بیشتر وجود داشته باشد، اما این اتفاق رخ نداد.
کارشناس مسائل چین در انتها بیان کرد: همین مسئله روابط ما با چین را تحت تأثیر قرار داده و یک فضای منفی میان دو کشور باقی گذاشته است و معتقدم در دولت چهاردهم نیز تاکنون راهبرد مشخصی دیده نشده است، به همین دلیل این سفر اهمیت زیادی دارد و باید صبر کنیم تا نتایج آن را ببینیم.
به گزارش ایمنا، وزیر امور خارجه کشورمان روز جمعه، هفتم دی وارد پکن شد و در بدو ورود به پایتخت کشور چین در مورد اهداف این سفر اظهار کرد: هدف اصلی این سفر، رایزنی و مشورت در حوزه روابط دوجانبه و مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی با مقامات کشور چین است.
دیپلمات عالی‌رتبه جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه ما در طول سال‌های گذشته همواره مشورت‌های بسیار نزدیکی با مقامات چین در حوزه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی داشته‌ایم، گفت: اکنون نیز شرایط حساس است، در منطقه شاهد التهاباتی هستیم و در سطح بین‌الملل نیز مسائل مختلفی وجود دارد، همچنین در سال جدید میلادی بحث هسته‌ای نیز با وضعیتی روبه‌رو می‌شود که نیاز است مشورت‌های بیشتری با مقامات چین در این رابطه داشته باشیم.
نظر شما