به گزارش خبرگزاری ایمنا، رسانههای آزاد، روزنامهها و مطبوعات در هر جامعهای از ارکان توسعه و دموکراسی بهشمار میآید، بر این اساس خبرگزاری ایمنا، مرور عناوین مطبوعات کشور را بهصورت روزانه در دستور کار خود دارد.
روزنامه ایران در صفحه نخست امروز خود با تیتر «سکوی آزادسازی» نوشت: راهبرد «وفاق» واقعاً جواب داد و برای اولین بار در تاریخ ایران، سیاست رفع فیلترینگ اعمال شد. ۴ آذرماه ۱۴۰۳ تاریخی شد، نهفقط برای اینکه «تلگرام» و «گوگلپلی» با رأی اجماعی شورای عالی فضای مجازی رفع فیلتر شدند. تاریخی شد چون سنگ بنای یک رویه جدید سیاستگذاری آغاز شد. در این فرآیند جدید حوزههای کلان حکمرانی به مطالبات مردم آری گفتند. در این رویه قرار نیست خواسته مردم دچار مرور زمان شود. ۴ آذرماه ۱۴۰۳ خواستههای مردم شنیده شد. البته که این «آری» سیاستگذار نتیجه وفاق مسعود پزشکیان است. در راهبرد وفاق، حقوق مردم با مجادله سیاسی دنبال نمیشود. در راهبرد «وفاق» دولت مسعود پزشکیان مسائل واقعی به بحث گذاشته میشود، مسائلی که مردم به آن مبتلا هستند. دوم اینکه در وفاق، از طریق گفتوگو بر مبنای شواهد علمی و از طریق اجماعسازی، به نفع آنچه مردم میخواهند سیاستگذاری میشود. برای همین باید گفت، «وفاق» واقعاً جواب داد. در این تصمیم یا سیاستگذاری جدید مبتنی بر وفاق، همه برندهاند و کسی بازنده نیست. مردم برندهاند چون به خواسته خود رسیدهاند و دیدند صلاح آنان و نظام حکمرانی جدا نیست. نظام حکمرانی هم اعتماد بیش از پیش مردم را کسب کرد. به این ترتیب گفتوگوی درون ارکان نظام حکمرانی که در زمینه وفاق انجام شد، در نهایت به وفاق و برد-برد مردم و نظام حکمرانی منتهی شد.
البته با تصمیم دیروز شورای عالی فضای مجازی، همه جریانها، طیفها و گروهها احساس پیروزی نداشتند؛ گروههایی با طرح مطالب فرعی و کوچکنمایی این دستاورد ملی، خواستند آن را به حاشیه ببرند. این کوشش نتوانست تصمیم تاریخی شورای عالی فضای مجازی را کماهمیت کند. نتیجه تلاش گروههای مزبور این بود که نشان دادند نمیخواهند جزئی از یک فرآیند برد-برد ملی باشند. وقتی جریانی جزئی از فرآیند برد-برد نباشد، طبیعتاً باید آن را در فرآیند برد-باخت تصور کرد. این بازی باخت-باخت سیاستی است که در سالهای گذشته از سوی دو سر انتهایی طیف اصلاحطلبی و اصولگرایی حاکم بود. برای این دو گروه بهترین اتفاق این بود که دیروز شورای عالی فضای مجازی گام اولیه رفع فیلترینگ را برندارد. در این صورت آنان همچنان بهانه داشتند تا به اسم رفع فیلترینگ به هم حمله کنند و خطونشان بکشند. اما وقتی بازی سیاسی خطونشان کشیدن جای خود را به تصمیمسازی بر پایه وفاق داد، طبیعی بود که از تصمیم دیروز برآشفته شوند. اما حتی اگر اینان بارها بگویند که «کوه موش زایید» باز هم سیاستگذار و مردم میدانند که سیاست وفاق در ۴ آذرماه ۱۴۰۳ پایهگذار تحول مهمی در ایران بود.
روزنامه کیهان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «انفجارهای پیدرپی شبانه اسرائیل را تکان داد» نوشت: سخنگوی نیروهای مسلح یمن، دوشنبه شب، از دو حمله پهپادی به یافا (تلآویو) و عسقلان اشغالی خبر داد. ساعاتی بعد، در بامداد سهشنبه، تلآویو بار دیگر شاهد حملات موشکی سنگین یمن بود که در پی آن بیش از ۲ میلیون شهرکنشین به پناهگاهها گریختند.
«با وجود تحریمهای سنگین و محاصره یمن، عملکرد آنها شگفتانگیز بود و پشتوانه عظیمی برای محور مقاومت ایجاد کرد. واکنش یمن به تحولات مختلف با وجود محاصره تحمیلی بر این کشور در همه عرصهها، فوقالعاده است و مواضع این کشور قدرت عظیمی برای محور مقاومت محسوب میشود. چشمها در برابر حمایت ملت یمن از آرمان فلسطین، بهگریه میافتد. وقتی از جناب سید عبدالملک شنیدم که گفت ما آمادهایم نان خود را با فلسطینیها تقسیم کنیم، بغض گلویم را گرفت. ما خطاب به ایشان میگوئیم ای سید ما، شما خودتان در محاصره هستید، آیا نانی برای شما مانده است که آن را با ملت فلسطین تقسیم کنید؟ این در حالیاست که بسیاری از اعراب و مسلمانان املاک و اموال شخصیشان میلیاردها دلار میباشد و بسیار اضافهتر از سفرههایشان دارند و میتوانند با آن همه ملتها را غذا دهند.»
این جملات، جملاتِ سید شهید مقاومت، «سید حسن نصرالله»، که سال گذشته مطرح شده بود؛ اما حالا که همین «یمن در محاصره» یگانه شاخه صددرصد فعال مقاومت در میدان نبرد با رژیم آپارتاید اسرائیل است و در دریاها نیز با آمریکا میجنگد، «شگفتانگیز» بودن آنچه یمنیها میکنند بیشتر درک میشود. اما ویژگیهای این مقاومت شگفتانگیز یمن در چیست؟ یمن از ساختار نظامی هماهنگتر و جامعهای منسجمتر برخوردار است. افزون بر این، موقعیت جغرافیایی و محدوده نبردهای انصارالله تأثیرات مستقیمی بر امنیت منطقه، تجارت جهانی، حملونقل دریایی و زیرساختهای اقتصادی رقبا داشته است. از باب «مُشت نمونه خروار»: جریان انتقال نفت و کالا در بابالمندب توسطی انصارالله با اختلالات جدی مواجه شده است، چنین قابلیتی در میان سایر گروههای مقاومت کمتر دیده میشود. همچنین، دامنه و شدت اقدامات محور آمریکا و اسرائیل در یمن، نسبت به دیگر جبهههای مقاومت، محدودتر است. این امر، احتمال وارد آمدن ضربات سنگین به انصارالله را کاهش میدهد.
روزنامه جوان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «حالا نوبت حکمرانی بر فضای مجازی است» نوشت: رفع فیلتر دو سکو در جلسه دیشب شورای عالی فضای مجازی را وزیر و دیگران آغاز راه رفع کامل فیلترینگ دانستند تا رئیسجمهور که ساعتی قبل از اعلام رفع فیلتر، در فرستهای نوشت «گردنم در گرو وعدههایم»، نمایشی از عملبهوعده داشته باشد. البته مخالفان فیلترینگ در میان اعضای شورای عالی کم نبودند و آدمهای داغتر از رئیسجمهور برای رفع فیلترینگ روی صندلیهای شورا جلوس داشتند و بسیاری از اصولگرایان این شورا مخالفان سرسخت فیلترینگ بودند. درواقع اجماع شورای عالی فضای مجازی برای تصمیم دیشب رفع فیلتر این پرسش را برای اذهان جامعه ایجاد کرده است که پس چه کسی مخالف رفع فیلترینگ بود که تا حالا فیلتر بودیم؟!
منطقیترین ادعای مخالفان فیلترینگ این بود که «ما فیلترینگ داریم و نداریم!» یعنی اعمال فیلترینگ کردهایم و چوبش را میخوریم و در عینحال همه از فیلترشکن استفاده میکنند و عملاً فیلتر نیستیم! فقط هزینه فیلترشکن میدهیم و فیلترشکنها نیز سرعت اینترنت را کم و اختلال را زیاد میکنند. هرچه بود وضعیت فیلترینگ مطلوب و عقلانی نبود و نتیجه عملی نداشت. شاید دلیل اصلی مخالفت برخی مخالفان دلسوز این بود که پس حکمرانی ما در فضای مجازی چه میشود؟ اما این حکمرانی هم برای کشور ما به آن آسانی که مثلاً پاول دوروف را در فرانسه بازداشت و اعمال حاکمیت میکنند، نبود. از طرفی منتقدان دیگری هم بودند که فقط یکسره همهچیز را به مافیای فیلترشکنفروشها نسبت میدادند و این هم خودش فشاری بر افکار عمومی بود. تا اینجای کار بهنظر میرسد که این دلایل و منطقها توانست کلنگ شکستن دیوار فیلتر را بالا ببرد و بر سر دیوار فرود آورد. میماند تعهد رئیسجمهور به «اعمال حکمرانی در فضای مجازی»! اگر برداشتن فیلترینگ با فشار یک دکمه یا انجام یکسری عملیات فنی ممکن است، اعمال حاکمیت به این آسانیها نیست. پس رئیسجمهور که در حضور مقامات ارشد و در پشت تریبونها به اعمال حاکمیت بر فضای مجازی تأکید کرده است و عقلانی و منطقی هم همین است، باید گردنش را در گرو این وعده خویش هم بگذارد.
روزنامه وطن امروز در صفحه نخست امروز خود تیتر «بیتدبیری خاموش» را برگزید و نوشت: قطعی برق بیسابقه و افت فشار گاز در دو ماه گذشته مشکلات زیادی را برای مردم، صنعتگران و کشاورزان در پی داشته است. این موضوع تقریباً در کشور بیسابقه است، چرا که در این فصل از سال هیچگاه قطعی گسترده برق را نداشتیم. به عبارت دیگر مهرماه پایان قطعی برق بخش خانگی و سهمیهبندی برق صنایع بود اما امسال دلایلی همچون عدم ذخیرهسازی مناسب سوخت، بیتوجهی به افزایش تقاضای برق در کشور و همچنین استفاده غیرمجاز برق در مزارع رمزارز بعد از رشد قیمت بیت کوین از علل قطع برق بوده است.
بررسیهای کارشناسی اطلاعات وزارت نفت و وزارت نیرو درباره تأمین برق نیروگاهها میتواند تا حدودی ابعاد خاموشیها در کشور را روشن کند. تمام نیروگاههای حرارتی کشور بر مبنای مصرف گاز طبیعی طراحی شدهاند. با این حال، کمبود گاز طبیعی در سالهای اخیر سبب شده تا در دوره فصول سرد، همزمان با کاهش گاز تأمینشده برای نیروگاهها، جهت جلوگیری از قطع برق، سوخت مایع شامل گازوئیل و مازوت جایگزین گاز طبیعی شود، بنابراین وقتی کمبود سوخت گاز روی دهد نیروگاهها مجبور به استفاده از سوخت گازوئیل خواهند بود. حال در شرایطی که این نیروگاهها نتوانند گازوئیل مورد نیاز خود را تأمین کنند به کاهش ظرفیت تولید آنها منجر میشود یا حتی به سمت استفاده از مازوت میروند. به همین دلیل در شرایط قطعی گاز نیروگاهها احتمال تشدید آلودگی هوا در کشور وجود دارد.
طبق آمار تأییدشده توسط وزارت نیرو و وزارت نفت، متوسط روزانه پرشدگی ذخایر گازوئیل در پنج ماه فعالیت دولت سیزدهم در سال ۱۴۰۳ معادل ۱۰ میلیون لیتر در روز بوده است. این در حالی که در سه ماه فعالیت دولت چهاردهم، از ابتدای شهریور تا ابتدای آذرماه سال جاری، نهتنها ذخایر راهبردی گازوئیل نیروگاهها پر نشد، بلکه به طور متوسط روزانه ۷.۲۱ میلیون لیتر از این ذخایر کاسته شد. این مساله به طور قطع در تشدید کاهش سوخت نیروگاهها مؤثر بود به طوری که در پاییز امسال میزان ذخیره نیروگاهها به جای ۳.۲ میلیارد لیتر نفتگازی که در پاییز سال گذشته ثبت شده بود به حدود ۱.۸ میلیارد لیتر ذخیره رسید.
روزنامه شرق در صفحه نخست امروز خود تیتر «یک گام به پیش» را برگزید و نوشت: سرانجام پس از روزها و هفتهها کش و قوس سیاسی، مخالفتها و موافقتها و بحثها و بررسیهای مفصل کارشناسان، در نهایت بعد از ظهر دیروز سهشنبه واتساپ و گوگلپلی با اجماع رأی مثبت اعضای شورای عالی مجازی رفع فیلتر شد. سومین جلسه شورای عالی فضای مجازی در دولت چهاردهم به ریاست مسعود پزشکیان، رئیسجمهور و با حضور سران قوای مقننه و قضائیه و همچنین اعضای حقوقی و حقیقی شورای عالی فضای مجازی برگزار شد. به نوشته ایرنا، این اقدام گام اول طرح رفع محدودیت و فیلترینگ در دولت چهاردهم است. در همین زمینه ستار هاشمی، وزیر ارتباطات، در مطلبی نوشت: «امروز گام اول رفع محدودیت از اینترنت را با همدلی و وفاق برداشتیم. از پیگیری رئیسجمهور و همراهی رسانهها و فعالان ممنونم و بیش از پیش به این همراهی و همدلی نیازمندیم. این مسیر ادامه دارد.» پیشتر، ستار هاشمی با بیان اینکه نتیجه جلسه شورای عالی فضای مجازی درباره فیلترینگ عصر روز سهشنبه مشخص میشود، خبر داده بود «نگاه وزارت ارتباطات درباره رفع فیلترینگ کاملاً فعال و کارشناسانه بوده است و سعی کردیم موضوع فیلترینگ را در فضای سیاسی دنبال نکنیم و کار را در قالب کارشناسی و به دور از هیاهو پیش ببریم.» از چند روز گذشته شماری از رسانهها و مسئولان نیز از تعیین تکلیف فیلترینگ در هفته جاری خبر داده بودند. البته به گفته برخی، خروجی عصر دیروز شورای عالی فضای مجازی پایینتر از انتظار و مطالبه مردم بود، اما در صورت تداوم این مسیر میتوان به رفع کامل فیلترینگ سایر پلتفرمهای ارتباطی امیدوار بود.
روزنامه دنیای اقتصاد در صفحه نخست امروز خود با تیتر «بازگشت به عصر پولپاشی؟» نوشت: مسئولان وزارت اقتصاد اعلام کردهاند که ۲۵۰ همت در قالب اعتبار بانکی به بنگاههای زودبازده و ارزآور تعلق خواهد گرفت. به نظر میرسد اعلام این سیاست پولی، پایانی بر سیاست کنترل مقداری ترازنامه بانکها باشد. تجربه گذشته تزریق منابع به بنگاهها برای رونق اقتصادی نشان میدهد که این سیاست نه تنها نمیتواند باعث بهبود وضعیت تولید شود، بلکه در نتیجه آن نرخ تورم افزایش پیدا میکند، اثر ملموسی در افزایش تولید نخواهد گذاشت و در نهایت به یک سیاست ضد تولید تبدیل خواهد شد. از سوی دیگر در اقتصاد ایران تاکید ویژهای بر احیای بنگاههای ورشکسته از طریق تزریق منابع ارزانقیمت با نرخ سود پایین وجود دارد که این موضوع نیز باعث کاهش بهرهوری و افزایش قدرت چانهزنی این بنگاهها خواهد شد. بنابراین بهتر است به جای اجرای سیاست پولپاشی برای رونق، به فکر مهار تورم و تسهیل فضای کسبوکار در بخش داخلی و رفع تحریمها در عرصه خارجی بود.
نظر شما