پایین بودن قیمت؛ عامل اصلی رشد بالای مصرف برق در کشور

به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از پاون، سید فرشاد فاطمی در چهارمین نشست مشترک مجمع قدرت IEEE بخش ایران و شرکت مدیریت شبکه برق ایران در خصوص میزان تولید برق در کشور اظهار کرد: در حال حاضر برق تولیدی کشور برای ساعات پیک مصرف در تابستان کافی نبوده و این امر چالش امروز صنعت برق کشور است. باید قبول کرد، مساله ناترازی برق در کشور مسأله‌ای کوتاه مدت نیست.

وی ادامه داد: شرایط ناترازی به دلیل محدودیت سوخت در زمستان، تولید برق را نیز دچار مشکلاتی کرده است، یعنی نمی‌توان گاز مورد نیاز نیروگاه‌ها را به آسانی تأمین کرد. رشد مصرف برق به صورت قابل توجهی از رشد اقتصادی پیشی گرفته و البته نمی‌توان از میزان خاموشی‌ها هم چشم‌پوشی کرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف تصریح کرد: سالانه ۵ درصد به میزان مصرف برق در کشور افزوده می‌شود و این بدین معنی است که دیگر در یک سری از مصارف پاسخگو نیستیم و رشد اقتصادی حدود ۴ درصد در سال است. حجم بالای قاچاق سوخت، کمبود سوخت برای تولید برق و نیز پیشی گرفتن میزان مصرف برق در کشور از رشد اقتصادی، معضلاتی است که صنعت برق را دچار مشکل کرده است و اگر بخواهیم رشد ۸ درصدی اقتصاد کشور را داشته باشیم، باید برق بیشتری را در کشور تولید کنیم.

فاطمی در ادامه مدیریت حامل‌های انرژی را بسیار مهم برشمرد و گفت: مدیریت حامل‌های انرژی امری مهم محسوب می‌شود که برای نیل به این هدف بزرگ، هماهنگی بین وزارت نفت و نیرو بسیار مهم و ضروری است.

وی بیان کرد: قیمت در مکانیزم اقتصادی را باید به مصرف کننده کالا اعلام کرد، چراکه این امر موجب می‌شود تا مصرف کننده به میزان مصرف انرژی دقت و توجه لازم را داشته باشد. همان طور که در تابستان سال جاری شاهد بودیم کاربرهایی که توانستند انرژی ذخیره کنند، برق ذخیره شده خود را با رقم بالاتری در بازار برق فروختند.

از ایران صادرات برق نداریم

عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف در ادامه از رشد سطح فرهنگ مردم در انتخاب اولویت‌ها خبر داد و خاطرنشان کرد: برق کفاف تابستان را نمی‌دهد، چون برق جایگزینی ندارد و این قیمت است که تقاضا را مشخص می‌کند، میزان رشد مصرف برق بیشتر به دلیل قیمت پایین آن است، مسئله‌ای که در مدیریت باید به آن توجه شود در حقیقت زنگوله گوش تقاضا، قیمت است.

فاطمی ادامه داد: همانند گذشته صادرات برق نداریم، گاز در کشور به شدت دچار مشکل شده و تا چند سال آینده (۱۴۳۰) گاز استخراج شده فقط و فقط می‌تواند احتیاج نیروگاه‌ها را رفع کند و اگر توجهی به قیمت نداشته باشیم، انرژی کشور دچار مشکلات اساسی خواهد شد.

وی در ادامه کلید اصلی را قیمت دانست و یادآور شد: کلید اصلی قیمت برق است و این مساله برای تمامی دنیا مطرح و تنها مختص به ایران نیست. از طریق تجمیع انرژی، قیمت گذاری‌ها باید انجام شود و به جای سوبسید (یارانه) به انرژی‌های تجدیدپذیر بر روی کربن قیمت گذاری کنند.

عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف در ادامه یکی دیگر از مکانیزم‌ها را حراج مطرح کرد و گفت: اگر بتوان برای یک کالای همگن یک قیمت را اعلام کرد، می‌توان تا حدی بر مشکلات فائق آمد به گونه‌ای که نیروگاه برق که ۸ سال پیش راه اندازی شده با نیروگاه تجدید پذیری که هم اکنون راه اندازی می‌شود، قیمت برق ارائه و خریداری شده از هر دو نیروگاه به یک قیمت و یکسان است و دقیقاً این همان‌جایی است که وصل کردن قیمت برق تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر به یک قیمت، مساله را می‌تواند حل کند.

فاطمی اظهار کرد: چارچوب کلی راه حل را می‌توان؛ ثبات اقتصاد کلان، توجه به سازوکار قیمت برای دادن علامت صحیح برای میزان مصرف، ایجاد ظرفیت و حتی بازار خاموشی، تفاوت قیمت‌ها در زمان با احتیاط بسته به مکان، پیش بینی و قابل اعتماد کردن رفتار حاکمیت به صورت عام و حاکمیت صنعت برق به صورت خاص برای فعالان بخش دانست.

وی در ادامه افزود: در یک سازوکار بازار، قیمت‌ها ممکن است بسیار متغیر باشند، به جنگ روندها نباید رفت، ولی می‌توان نوسانات زودگذر را کاهش داد و چاره‌اندیشی برای نظام حمایتی به ویژه خانواده‌های فقیر که ممکن است از افزایش قیمت آسیب ببینند باید اندیشید.

عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف استقلال نهاد تنظیم‌گر را تفاوت در برخی از موارد تقابل وظایف سازمان دولتی موجود با اصول تنظیم‌گری، تنظیم روابط بین بخش باقی‌مانده در دست دولت و بخش واگذار شده، تمایل به توسعه فعالیت بخش خصوصی، آئین‌نامه و قواعد جدید، قدرت عمل بالای این نهاد در اعمال قوانین و جرایم، ضمانت اجرایی، اصول شفافیت اطلاعات و قدرت تطبیق سریع با شرایط با توجه به تغییرات سریع فناوری برشمرد.

فاطمی تنظیم‌گری و تعارض منافع را یکی دیگر از موارد دانست و ادامه داد: تعارض منافع در سمت بازیگران دولتی تحت تنظیم، تعارض بین وظایف حاکمیتی و اهداف تنظیم‌گری، تعارض بین وظایف حاکمیتی و حمایت از بنگاه‌های دولتی، نحوه گزینش اعضا برای حداقل کردن دخالت‌های سیاسی و قضائی، رعایت جدی اصول عدم تعارض منافع بین بازیگران بخش، زمان انتظار قبل و بعد از تصدی cool-off period و نحوه گزینش اعضا برای حداقل کردن دخالت نهادهای سیاسی و قضائی از موارد مهم تعارض منافع است که پرداختن به آن امری مهم و ضروری است.

وی نحوه طراحی یک بازار موفق را چنین برشمرد و افزود: برای اینکه یک بازار موفق کار کند، باید دو سوی بازار به اندازه کافی عمیق باشد، بتواند مشکل تراکم حاصل از عمق بازار را حل کند و مشارکت در بازار را امن و ساده کند.