به گزارش خبرگزاری ایمنا، مهدی بقایی شامگاه گذشته _یکشنبه دوم دی_ در فصل چهارم برنامه تلویزیونی «اصفهان من» اظهار کرد: پسماند و مدیریت آن یکی از شاخص‌های مهم محیط زیستی در هر شهر است؛ این موضوع به‌دلیل ارتباط نزدیک با شهروندان، از مسائل کلیدی در شهرها محسوب می‌شود، سازمان‌هایی همچون بهداشت جهانی نیز اهمیت ویژه‌ای به این مسئله داده‌اند و تحقیقات گسترده‌ای در این زمینه انجام می‌دهند.
وی با بیان اینکه یکی از اهداف کلان کشور، رسیدن به وضعیت «پسماند صفر» تا سال ۱۴۱۰ است، افزود: این مفهوم به‌معنای دفن نشدن پسماندها در محیط است و برای انواع پسماند برنامه‌ریزی‌هایی از جمله تبدیل به انرژی و بازیافت مواد مختلف انجام شده است، همچنین آمار و مقایسه‌های وضعیت کنونی ایران و شهرهای مختلف نیز به تدوین این برنامه‌ها کمک خواهد کرد.
معاون محیط زیست و خدمات شهری شهردار اصفهان با اشاره به تعریف انواع پسماند گفت: پسماندها به چند دسته تقسیم می‌شوند؛ پسماند تر شامل مواد آلی تولیدشده در منازل است، پسماند خشک به موادی گفته می‌شود که قابلیت بازیافت دارد، پسماندهای ویژه شامل مواد خطرناک و پسماندهای ساختمانی (نخاله‌ها) است که از فعالیت‌های عمرانی و ساخت‌وساز ناشی می‌شود.
بقایی تصریح کرد: بر اساس گزارش‌های سازمان بهداشت جهانی، میانگین سرانه تولید پسماند در جهان حدود ۷۴۰ گرم در روز است؛ این مقدار در شرق آسیا و اقیانوس آرام از ۲۰۰ گرم تا ۲.۵ کیلوگرم، در اروپا و آسیای مرکزی حدود ۱.۲ کیلوگرم و در آمریکای لاتین حدود یک کیلوگرم در روز متغیر است، میانگین تولید پسماند در ایران نیز ۶۰۰ گرم است که پایین‌تر از میانگین جهانی است.
وی با اشاره به وضعیت پسماند در ایران گفت: در ایران میانگین تولید پسماند ۶۰۰ گرم در روز است، اما این مقدار در شهرهای مختلف متفاوت است؛ در کلان‌شهر اصفهان سرانه تولید پسماند ۵۰۰ گرم، در شیراز ۵۶۰ گرم، در مشهد ۵۸۰ گرم و در تهران ۸۰۰ گرم است؛ مقایسه این آمارها نشان می‌دهد که ایران در سطح پایین‌تری از تولید پسماند نسبت به بعضی کشورهای دیگر قرار دارد.
معاون محیط زیست و خدمات شهری شهردار اصفهان با اشاره به هرم مدیریت پسماند عنوان کرد: مدیریت پسماند بر اساس یک ساختار هرمی شامل مراحل مختلفی است؛ در بالای این هرم کاهش تولید زباله در مبدأ قرار دارد که بیشتر به رفتار شهروندان وابسته است؛ پس از آن استفاده مجدد از مواد، بازیافت به محصولات قابل استفاده، تبدیل زباله به انرژی و در نهایت دفع به عنوان بدترین گزینه در این هرم مطرح است.
بقایی با بیان اینکه اصفهان با سابقه‌ای طولانی در مدیریت نوین پسماند یکی از شهرهای پیشرو در این زمینه است، بیان کرد: نخستین کارخانه پردازش پسماند کشور، حدود ۴۰ سال پیش در این کلان‌شهر تأسیس شده است، همچنین از حدود ۱۵ سال پیش شهرداری اصفهان اقدامات فرهنگی برای آگاهی‌بخشی و تفکیک پسماند را آغاز کرد که با مشارکت شهروندان نتایج قابل‌توجهی به‌دست آمده است.
وی با بیان اینکه شهر اصفهان در زمینه تفکیک پسماندهای تر و خشک وضعیت بسیار خوبی دارد، خاطرنشان کرد: تفکیک پسماندهای تر و ارزش‌افزوده آن یکی از اقدامات جدید شهرداری اصفهان است؛ این پسماندها شامل مواد آلی و پوست میوه‌ها است که جدا کردن آن‌ها در منزل، مدیریت بهتری برای پسماند ایجاد می‌کند و ارزش مالی بیشتری نیز به همراه دارد.
معاون محیط زیست و خدمات شهری شهردار اصفهان با اشاره به روش‌های جمع‌آوری پسماند در شهرهای مختلف جهان ادامه داد: طی تحقیقی که در ۷۵ شهر جهان انجام شده است، نشان می‌دهد که شیوه‌های جمع‌آوری پسماند تأثیر مستقیمی بر کارایی مدیریت آن دارد، به‌عنوان نمونه در کلان‌شهر اصفهان جمع‌آوری مکانیزه و استفاده از مخازن عمومی کنار خیابان‌ها کنار گذاشته و روش خانه به خانه جایگزین آن شده است؛ این تصمیم موجب شد از مشکلاتی همچون تجمع زباله، تولید شیرابه و جذب حیوانات جلوگیری شود.
هوشمندسازی مدیریت پسماند با نرم‌افزار «اصپاک»
بقایی تصریح کرد: در کشورهای مختلف، روش‌های متنوعی برای جمع‌آوری پسماند اجرا می‌شود؛ در ژاپن پسماندهای آلی دو روز در هفته و دیگر پسماندها در روزهای مشخص جمع‌آوری می‌شود؛ در سوئد از کیسه‌های رنگی برای تفکیک پسماند استفاده می‌کنند و خانه‌ها به‌طور هفتگی یا دو هفته یک‌بار زباله‌های خود را تحویل می‌دهند. در آلمان سطل‌های رنگی برای انواع زباله تعریف شده است، به‌عنوان مثال سطل مشکی برای زباله‌های تر، سطل سبز برای پوست میوه و سطل زرد برای فلزات مورد استفاده قرار می‌گیرد.
وی گفت: کشورهایی همچون کانادا نیز با استفاده از سیستم ترکیبی رنگ‌ها پسماندها را مدیریت می‌کنند. در تورنتو شهروندان می‌توانند سطل‌های مختلفی را متناسب با نیاز خود انتخاب کنند و این سطل‌ها بارکدهایی دارد که مشخص می‌کند هر پسماند متعلق به کدام منزل است؛ این روش‌ها با وضع مالیات و جریمه برای تفکیک‌نکردن صحیح پسماند همراه است تا شهروندان به رعایت اصول مدیریت پسماند تشویق شوند.
معاون محیط زیست و خدمات شهری شهردار اصفهان با اشاره به الگوهای بین‌المللی و کاهش دفعات جمع‌آوری بیان کرد: بر اساس استانداردهای جهانی و تحقیقات انجام‌شده توسط سازمان EPA، کاهش تولید پسماند در مبدأ یکی از اصول اساسی مدیریت پسماند است؛ کشورهای پیشرفته با کاهش دفعات جمع‌آوری زباله (از دوبار در هفته به یک‌بار در هفته) و تمرکز بر تفکیک در مبدأ، بهره‌وری سیستم‌های مدیریت پسماند را افزایش داده‌اند، علاوبر این کاهش تعداد ناوگان و رقابت بین شرکت‌های مجری نیز از جمله اقدامات مؤثر در این زمینه است.
بقایی با تاکید بر هوشمندسازی مدیریت پسماند با نرم‌افزار «اصپاک» گفت: اصفهان در راستای مدیریت هوشمند پسماند، نرم‌افزاری به نام «اصپاک» را معرفی کرده است؛ این نرم‌افزار به شهروندان امکان می‌دهد تا بدون نیاز به مراجعه حضوری به ایستگاه‌های بازیافت، پسماند خشک خود را در منزل تحویل دهند.
وی اضافه کرد: یکی از ویژگی‌های جذاب این نرم‌افزار ارائه بیمه آتش‌سوزی به مبلغ یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان در ازای تحویل ۲۵ کیلوگرم پسماند خشک است که مورد استقبال شهروندان قرار گرفته است.
معاون محیط زیست و خدمات شهری شهردار اصفهان با اشاره به عملیات شبانه جمع‌آوری پسماند در اصفهان عنوان کرد: در حال حاضر، حدود هزار تن پسماند تر هر شب در کلان‌شهر اصفهان جمع‌آوری می‌شود؛ این عملیات توسط ۱۵۰ وسیله نقلیه و حدود ۲۰۰۰ نفر از کارکنان شهرداری، به‌ویژه پاکبانان انجام می‌گیرد.
بقایی تاکید کرد: جمع‌آوری این حجم از زباله در شرایط آب‌وهوایی سرد شب‌های زمستان، نشان‌دهنده تلاش و زحمت فراوان این افراد است تا شهروندان صبح با شهری پاک و تمیز روبه‌رو شوند.
وی با اشاره به تحولات تاریخی در جمع‌آوری پسماند اصفهان گفت: جمع‌آوری پسماند در اصفهان پیشینه‌ای طولانی دارد؛ قبل از سال ۱۳۶۹ این فرایند به‌صورت دستی و با کامیون‌های قدیمی در معابر اصلی انجام می‌شد؛ از سال ۱۳۶۹ مخازن «بلدیه» در شهر معرفی شد و جمع‌آوری پسماند به‌صورت روزانه و توسط پاکبانان صورت می‌گرفت؛ سال ۱۳۷۳ مکانیزاسیون فرایند آغاز و ماشین‌های پرس‌دار جایگزین نیسان‌های قدیمی شد.
معاون محیط زیست و خدمات شهری شهردار اصفهان خاطرنشان کرد: یکی از اصلاحات مهم در این زمینه، تغییرات تدریجی در تقویم جمع‌آوری پسماند بود؛ از سال ۱۳۸۰، زمان جمع‌آوری به ساعت ۲۳:۰۰ منتقل شد و سال‌های بعد، تغییراتی همچون حذف روزهای جمعه و تنظیم تقویم زوج و فرد اعمال شد؛ این تغییرات نیازمند آموزش و فرهنگ‌سازی گسترده‌ای برای شهروندان بود تا بتوانند با تفکیک پسماند در منزل همراه شوند.
بقایی با تاکید بر اهمیت آموزش و هوشمندسازی در حوزه پسماند عنوان کرد: اصفهان برای رسیدن به مدیریت بهینه پسماند بر کاهش دفعات جمع‌آوری و افزایش تفکیک پسماند در مبدأ تأکید دارد؛ این رویکرد با تکیه بر پژوهش‌های علمی و تجربیات سایر کشورها طراحی شده است، علاوه‌بر این گسترش هوشمندسازی و افزایش مشارکت شهروندان دو محور اصلی برنامه‌های آینده شهرداری اصفهان است.
نظر شما