به گزارش خبرگزاری ایمنا از چهارمحال‌وبختیاری، سقاخانه در معماری سنتی ایرانی، به فضاهای کوچکی در معابر عمومی اطلاق می‌شد که اهالی و کسبه برای آب دادن به رهگذران تشنه درست می‌کردند، ایستگاه‌هایی که به یاد سرور سالار شهدا، حسین‌بن‌علی (ع) و سقای با وفایش، جرعه‌ای آرامش و معنویت را به میهمانانش هدیه می‌دادند.
سقاخانه ارباب میرزا که با نام سقاخانه حضرت ابوالفضل نیز شناخته می‌شود، از زیباترین سقاخانه‌های کشور و از مکان‌های دیدنی شهرکرد به شمار می‌رود.
قدمت این سقاخانه که به دوره قاجار باز می‌گردد، در محله‌ای به نام «بلوردی‌ها» و قلعه قدیم دهکرد واقع شده که از محلات بسیار قدیمی شهرکرد است.
این بنا با تزئیناتی همچون نقاشی، آینه‌کاری و کاشی‌کاری آراسته شده که در دو سوی در ورودی، دو سکوی سنگی جای گرفته و در دو طرف و روبه‌رو نمای جنوبی بخشی از مرثیه معروف محتشم کاشانی دیده می‌شود.
در بالای در ورودی نیز تصویری از دو فرشته بالدار روبه‌روی یک‌دیگر قرار دارد که کتیبه «یا اباعبدالله الحسین» را نگه داشته‌اند.
یک عدد سنگ آب در داخل سقاخانه وجود دارد که ارتفاع آن در حدود یک متر و قطر دهنه آن ۱۰۷ سانتی متر و ضخامت لبه آن ۱۰ سانتی متر است، در حاشیه فوقانی سنگ نیز اشعاری به یاد شهدای کربلا، نقوش ساده تاریخ و نام حضرت ابوالفضل در چهار سوی این سنگ دیده می‌شود.
توجه به سقاخانه ارباب میرزا موجب جذب گردشگر می‌شود
حسین رستمی، پژوهشگر تاریخ به خبرنگار ایمنا می‌گوید: شهرکرد، با بنای تاریخی‌اش دارای چندین اثر با ارزش از دوره‌های اسلامی و قاجاری است، از جمله آثار شاخص شهرکرد، می‌توان به مسجد جامع امامزادگان دو خاتون اشاره کرد که مرمت‌های چشمگیری نیز داشته‌اند.
وی با بیان اینکه سقاخانه ارباب میرزا ریاحی و مسجد ابومحمد دو اثر تاریخی کمتر شناخته‌شده در شهرکرد هستند، می‌افزاید: ابواسحاق ارباب ریاحی، یکی از بزرگانی است که در تاریخ چهارمحال به عنوان خاندان حاکمه شناخته می‌شود، این سقاخانه علاوه بر ارزش مذهبی‌اش، یادآور اصلیت آب و مظلومیت امام حسین (ع) در واقعه عاشورا نیز است.
این پژوهشگر تاریخ تصریح می‌کند: به طور کلی، این دو اثر تاریخی در کنار سایر بناهای مذهبی و تاریخی همچون مسجد جامع، نقش مهمی در بافت فرهنگی و اقتصادی شهر ایفا می‌کنند، فضایی که از چهارراه بازار تا مناطق معروف مانند خیابان ملت را شامل می‌شود و به رونق گردشگری و معرفی این آثار کمک می‌کند.
رستمی بیان می‌کند: سقاخانه‌ای که به ابواسحاق ارباب ریاحی منصوب است، در سال ۱۳۰۳ هجری قمری (حدود ۱۲۰ سال پیش) ساخته شده و نقاشی‌های زیبای آن از جمله آثار کاشی کاری منحصربه‌فرد دوران قاجاری به شمار می‌رود.
وی عنوان کرد: این آثار نه تنها نمایانگر تاریخ شهرکرد که غنای فرهنگی و هنری مردمان این استان را نشان می‌دهد و اهمیت ویژه‌ای در جذب گردشگران دارند.
این پژوهشگر تاریخ خاطرنشان می‌کند: در شهرکرد، ترکیب مذهب و مسائل هنری و ادبیات موجب غنای فرهنگی این منطقه شده است، محله‌های قدیمی همچون بلوردی‌ها به‌عنوان مراکز تاریخی و فرهنگی قابل توجهی به شمار می‌روند، سقاخانه‌ها و مکان‌های تاریخی این محلات، ارتباط عمیق با پیشینه ترکان در این منطقه را به تصویر می‌کشند.
رستمی تاکید می‌کند: محله بلوردی‌ها به ویژه به ترکان منصوب است و این نشان‌دهنده تنوع فرهنگی تاریخی این شهر است، هر یک از محلات شهرکرد به طور خاص بر اساس شغل‌ها و ساختارهای اجتماعی آن زمان تقسیم‌بندی شده است و آثار معماری جالبی را به نمایش گذاشته‌اند.
این پژوهشگر تاریخ ادامه می‌دهد: نکته حائز اهمیت این است که در زمینه گردشگری، تحقیقات جدی‌تری در خصوص جذب گردشگری داخلی و خارجی روی این آثار انجام نشده است، با شناسایی هر چه بیشتر محله‌های قدیمی شهرکرد و قابلیت‌های تاریخی آنها، می‌توان گردشگران بیشتری را جذب این شهر کرد و به‌طور کلی، شهرکرد به عنوان مرکز چهارمحال‌وبختیاری، می‌تواند نقش کلیدی در جذب گردشگران داشته باشد.
بافت قدیمی شهرکرد نیازمند توجه ویژه است
محمدحسین واحدیان شهردار شهرکرد به خبرنگار ایمنا می‌گوید: مسجد ابو محمد و سقاخانه ارباب میرزا از جمله آثار تاریخی با ارزش در شهرکرد هستند که تحت نظارت اداره میراث فرهنگی هستند و این دو مکان به دلیل اهمیت تاریخی، مستلزم توجه ویژه از سوی متولیان امر هستند.
وی با اشاره به لزوم توجه به محلات قدیمی شهرکرد می‌افزاید: بافت تاریخی و فرسوده شهرکرد با مساحتی بالغ بر ۷۰ هکتار در هسته مرکزی شهر وجود دارد و نیازمند توجه و حفظ هویت تاریخی خود است.
شهردار شهرکرد ادامه می‌دهد: به منظور احیای هویت تاریخی این ناحیه، پروژه‌ای تحت عنوان «مسیر گردشگری فرهنگ و هنر» راه‌اندازی شد که به طول ۴.۵ کیلومتر طراحی شده است، هدف این پروژه جذب گردشگران و شهروندان به این منطقه تاریخی است.
واحدیان ادامه می‌دهد: در دو سال اخیر، ۱۵ میلیارد تومان اعتبار برای بهسازی این مسیرها هزینه شده و هنوز کارهای زیادی باقی مانده است، همچنین نیاز به همکاری دستگاه‌های دیگر از جمله تأسیسات خدماتی و اداره کل راه و شهرسازی وجود دارد تا این بافت حفظ و ساماندهی شود.
وی اضافه می‌کند: زنده‌سازی بافت‌های فرسوده و تاریخی با همکاری دستگاه‌های مختلف، از جمله ستاد بازآفرینی شهری انجام می‌شود تا هویت و جذابیت این منطقه برای نسل‌های آینده حفظ شود.
شهردار شهرکرد تاکید می‌کند: با هدف جذب گردشگران و افزایش ماندگاری آنها در شهرکرد، شهرداری طرح‌های جدیدی را برای بهبود بافت تاریخی و فرهنگی این شهر ارائه داده است، یکی از ایده‌های مطرح شده، تغییر کاربری برخی مکان‌های تاریخی به فضاهایی همچون سفره‌خانه، کتابخانه، کافه کتاب و نمایشگاه صنایع دستی است، این اقدامات می‌تواند به افزایش جذابیت شهر برای گردشگران کمک کند.
واحدیان خاطرنشان کرد: خیابان ملت به طول ۷۰۰ متر و عرض ۲۵ متر، به عنوان یکی از محورهای اصلی گردشگری معرفی شده است، با ایجاد پیاده‌راه در این خیابان، اتصال بافت شمال و جنوب شهر بهبود پیدا کرده و امکان ایجاد فضای مناسب برای فعالیت‌های مختلف فرهنگی و تجاری فراهم می‌شود.
وی می‌گوید: ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای حضور گردشگران داخلی و خارجی از جمله نیازهای اساسی شهرکرد است.
شهردار شهرکرد بیان می‌کند: هم‌زمان با معرفی شهرکرد به ایران و جهان، باید بهسازی زیرساخت‌ها نیز انجام شود تا گردشگران هنگام حضور در شهر با کمبود امکانات روبه‌رو نشوند.
واحدیان تصریح می‌کند: برای ایجاد رغبت در ساکنان و مالکان بافت قدیمی، شهرداری بسته‌های حمایتی ویژه‌ای ارائه کرده است، این بسته‌ها شامل امتیازاتی برای ساخت‌وساز و تخفیفاتی برای صدور پروانه ساخت است که هدف آن افزایش فعالیت‌های اقتصادی و فرهنگی در این مناطق است.
وی عنوان می‌کند: با اجرای این طرح‌ها، انتظار می‌رود که نه تنها جذب گردشگران افزایش پیدا کند، بلکه حضور آنها موجب رونق اقتصادی و ارتقای ارزش افزوده شهر شود، شهرداری در تلاش است تا با همکاری نهادهای مربوطه و به کارگیری فناوری‌های نوین، بافت تاریخی شهرکرد را به شکلی مناسب توسعه دهد.
به گزارش ایمنا، شهرکرد دارای چندین سقاخانه از جمله سقاخانه بازار، سقاخانه مسجد اتابکان و سقاخانه محله پایین نزدیک فلکه فردوسی بوده است، تمام سقاخانه‌های نام برده از بین رفته است، ابتدا و انتهای بعضی از کوچه‌ها یک اتاقک کوچک و در حال حاضر تنها سقاخانه باقی مانده، سقاخانه ارباب میرزا ریاحی‌دهکردی است.
نظر شما