به گزارش خبرگزاری ایمنا، جریان عرضه‌های اولیه در بازار سهام پس از یک وقفه پنج ماهه، در روزهای پایانی پاییز از سر گرفته شد و در روزهای پایانی آذر، ششمین عرضه اولیه در بازار سرمایه با واگذاری ۱۶۶ میلیون و ۹۵۰ سهم معادل هفت درصد سهام «بپویا» انجام شد.
نخستین عرضه اولیه سال ۱۴۰۳، عرضه ۱۵۰ میلیون سهم معادل ۱۵ درصد سهام شرکت شرکت گوهر فام با نماد معاملاتی «شفام» در دو مرحله با قیمت ارزش گذاری ۷۷۵۶ ریالی در بازار دوم معاملات فرابورس بود که در پایان اردیبهشت صورت گرفت؛ دومین عرضه اولیه بازار سرمایه در سال جاری نیز با عرضه ۶۲۵ میلیون سهم از سهام شرکت سهامی بیمه ایران معین در بازار دوم در روز یازدهم تیر انجام شد و هر سهم این شرکت ۲,۴۶۷ ریال قیمت خورد.
سومین عرضه اولیه با عرضه تعداد ۵۰ میلیون سهم معادل ۵ درصد سهام شرکت نور ایستا در نوزدهم تیر به ثبت رسید و تا اواخر آذر بازار سرمایه عرضه اولیه‌ای را به خود ندید تا اینکه پس از گذشت پنج ماه بدون عرضه اولیه در بازار سرمایه، چهارمین شرکت جدید سال ۱۴۰۳ با عرضه اولیه ۱۲ درصد سهام کانی کربن طبس طی دو مرحله به روش ترکیبی، چهاردهم آذر در فرابورس رونمایی شد و ۱۲۰ میلیون سهم معادل با قیمت ارزش گذاری ۱۱۱۲۶ ریالی در بازار دوم معاملات فرابورس در معرض معامله قرار گرفت.
فرش قرمز برای ورود هفتمین شرکت
ششمین عرضه اولیه سال جاری در بازار سرمایه نیز شرکت دانش بنیان پویا نیرو بود که بیست‌هشتم آذر از طریق بورس به عرضه رسید و ۱۶۶ میلیون و ۹۵۰ سهم معادل ۷ درصد سهام «بپویا» به روش ثبت سفارش به عموم مردم واگذار شد.
هفتمین شرکت جدید سال، شرکت دارویی و نهاده‌های زاگرس دارو پارسیان خواهد بود که قرار است سوم دی از طریق فرابورس و با عرضه اولیه ۱۰ درصد سهام وارد بازار شود بر این اساس ۱۷۰ میلیون سهم معادل ۱۰ درصد سهام «دزاگرس» در دو مرحله با قیمت ارزش گذاری ۱۵۵۶۷ ریالی در بازار دوم معاملات فرابورس عرضه می‌شود که در مرحله اول ۵۹.۵ میلیون سهم معادل ۳.۵ درصد با حداکثر سهمیه ۵۹۵ هزار سهمی به سرمایه‌گذاران واجد شرایط به روش حراج عرضه خواهد شد.
خریداران سهام در مرحله دوم عرضه اولیه به تعداد تخصیص داده شده در آن روز دارای اختیار فروش تبعی این سهام با قیمت اعمال ۳۰ درصد بالاتر از قیمت کشف شده روز عرضه اولیه در سررسید سوم دی سال ۱۴۰۴ خواهند بود؛ در مرحله دوم، ۱۱۰.۵ میلیون سهم معادل ۶.۵ درصد دیگر همان روز با حداکثر سهمیه ۲۲۱ سهمی به سهامداران حقیقی و حقوقی به روش قیمت ثابت کشف شده تعلق می‌گیرد. مشاور عرضه نیز کارگزاری بانک ملی و متعهد خرید تأمین سرمایه کاردان است.
هر هفته یک عرضه اولیه
حجت‌اله صیدی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با پیش‌بینی ۱۳ هفته گرم در پیش روی بازار سرمایه اظهار کرد: پاییز امسال، بورس در صدر بازارها قرار داشت و در زمستان نیز هر هفته یک عرضه اولیه خواهیم داشت.
وی افزود: یکی از موارد مهم صیانت از حقوق سهامداران در بودجه سال آینده پیش بینی شده که این مهم با همراهی رؤسای کمیسیون‌های برنامه و بودجه و اقتصاد به دست آمد.
مدیرعامل بورس تهران از عرضه اولیه ۶ شرکت تا پایان سال در بورس تهران خبر داد و گفت: در دی و بهمن امسال، برندهای بزرگ ایرانی فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال، در بورس اوراق بهادار پذیرش می‌شوند.
در روزهای اخیر نیز محمود گودرزی؛ مدیرعامل بورس تهران از برنامه‌ریزی برای عرضه اولیه شش شرکت در بورس تهران تا پایان سال خبر داد و اظهار کرد: دو تا سه برند بزرگ ایرانی فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال وارد بورس می‌شوند.
وی حدود ۱۲ شرکت را آماده عرضه و ۷۷ شرکت در مسیر پذیرش و عرضه اعلام کرد و گفت: مکانیزم عرضه‌های اولیه بورس تهران متفاوت است، عرضه‌های اولیه متناسب با شرایط بازار تا پایان سال انجام می‌شود و تمام ملاحظات قانونی در نظر گرفته می‌شود تا به عرضه اولیه شرکت‌ها، با قیمت‌های مناسب و جذاب، اقدام کنیم.
بازدهی مناسب سرمایه با کمترین نقدینگی
امکان به درست آوردن بازدهی مناسب، خرید آسان از طریق سامانه‌های آنلاین، خرید آسان از طریق سامانه‌های آنلاین، نیاز نداشتن به نقدینگی زیاد و کمک به صنایع فعال در کشور از مهم‌ترین مزایای مشارکت در عرضه اولیه سهام شرکت‌های بورسی به شمار می‌آید.
خرید عرضه اولیه سهام شرکت‌ها از جذاب‌ترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری است که از سوی سهامداران به خصوص افراد تازه‌وارد مورد استقبال زیادی قرار می‌گیرد و دلیل این استقبال سهامداران نیز بازدهی جذاب و سودآور بودن خرید عرضه اولیه است.
به عرضه سهام یک شرکت برای نخستین بار در بورس یا فرابورس عرضه اولیه گفته می‌شود که با این عرضه اولیه در بازار سرمایه، آن شرکت از حالت سهامی خاص خارج و به یک شرکت سهامی عام تبدیل می‌شود و همه می‌توانند سهام آن شرکت را از طریق بورس معامله کنند.
شرکت‌ها پس از دریافت مجوز سازمان بورس اوراق بهادار یا فرابورس و گذراندن مراحل مشخص و ارائه مدارک از جمله گزارشات و صورت‌های مالی شرکت، اقدام به عرضه سهام خود در قیمت و تعداد مشخص می‌کند.
معامله دوسر سود برای شرکت و سرمایه‌گذار
مهم‌ترین هدف شرکت‌ها برای حضور در بورس و عرضه سهام خود در بازار سرمایه، تأمین مالی و جذب سرمایه مورد نیاز است همچنین حضور در بازار سرمایه و بورس الزاماتی را برای شرکت‌ها (مانند ارائه گزارشات منظم از نحوه عملکرد، شرایط و وضعیت مالی شرکت) به‌وجود می‌آورد، اما مزایای دیگری مانند اطلاع سهامداران از وضعیت مالی و مدیریتی شرکت از طریق ارائه گزارش‌ها و صورت‌های مالی فصلی و سالانه، نظارت بالای سازمان بورس و فرابورس، اعتبارسنجی شرکت‌ها و اعتباردهی از سوی بانک‌ها، بهره‌مندی از معافیت مالیاتی و از همه مهم‌تر تأمین مالی از طریق انتشار سهام و سایر اوراق بهادار را نیز به همراه خواهد داشت.
بیشتر عرضه‌های اولیه در سال‌های گذشته، بازدهی جذابی برای سرمایه‌گذاران خود داشتند و مورد استقبال آنها به ویژه افراد تازه وارد قرار گرفتند زیرا دامنه قیمتی مجاز برای ارسال سفارش خرید عرضه اولیه به‌گونه‌ای تعیین می‌شود که برای خریداران یک سود حداقلی ایجاد کند به این ترتیب، خریداران عرضه‌های اولیه معمولاً با سود روبه‌رو می‌شوند به همین دلیل تقاضا برای عرضه‌های اولیه بسیار زیاد است و سهام تخصیص یافته به هر کد معاملاتی معمولاً کمتر از حداکثر سهام قابل تخصیص می‌شود.
تنوع سبد سرمایه‌گذاران
اکبر ادهم کارشناس بازار سرمایه افزایش تعداد عرضه‌های اولیه را باعث ایجاد تنوع بیشتر برای سرمایه‌گذاران بازار سرمایه دانست و اظهار کرد: در این روند، سبد سرمایه‌گذاری متنوع‌تر می‌شود و برای انتخاب گزینه‌های بیشتری خواهند داشت؛ همچنین افزایش عرضه‌های اولیه و ورود شرکت‌های مختلف به بازار سرمایه سبب می‌شود که عمق بازار سرمایه افزایش پیدا کند و بازار سرمایه گسترده‌تر شود؛ علاوه بر این موارد عرضه اولیه و پذیرش شرکت‌ها در بازار سرمایه مزایای مختلف و متعددی برای خود این شرکت‌ها به همراه خواهد داشت.
وی با اشاره به شرایط خاص کنونی بازار سرمایه افزود: برای عرضه‌های اولیه مستمر باید نهاد ناظر به عبارتی سازمان بورس شروطی را در نظر گیرد از جمله اینکه ممکن است عرضه‌های اولیه کوچک نقدینگی بازار سرمایه را درگیر نکند، اما اگر عرضه‌های اولیه بزرگ داشته باشیم، نقدینگی به آن سمت هدایت می‌شود و این می‌تواند شرایط فعلی بازار را تحت تأثیر قرار دهد؛ بر این اساس ضروری است که سازمان بورس برای عرضه‌های اولیه شرایط بازار را مد نظر قرار دهد تا شاهد تکرار برخی از اتفاقات تلخ گذشته نباشیم.
توسعه بازار، بدون حساسیت در قیمت
داریوش روزبهانه نایب رئیس هیئت مدیره کارگزاری بانک خاورمیانه نیز عرضه‌های اولیه را برای سرمایه‌گذاران جذاب دانست و اظهار کرد: اکنون اما زمان مناسبی برای از سرگیری عرضه‌های اولیه است زیرا موجب توسعه بازار سرمایه می‌شود.
وی بازار سرمایه را بستر مناسبی برای انجام عرضه‌های اولیه دانست و افزود: البته عرضه‌های اولیه می‌بایست بدون اعمال هر گونه حساسیت در قیمت عملیاتی شود، هر چند عرضه‌های اولیه با توجه به نامساعد بودن شرایط بازار از دو سال گذشته متوقف شد اما اکنون زمان مناسبی برای از سرگیری عرضه‌های اولیه است.
بهنام محسنی معاون سابق فرابورس نیز گسترش بازار سهام و ورود شرکت‌های جدید به آن را برای توسعه بازار سرمایه ضروری دانست و اظهار کرد: ورود شرکت‌های جدید و دارای پتانسیل به بازار سرمایه، به تنوع و شادابی بیشتر بورس کمک می‌کند.
وی با اشاره به اینکه بازار سرمایه در فواصل زمانی مختلف کشش‌های متفاوتی برای عرضه اولیه دارد، خاطرنشان کرد: با توجه به فضای سیستماتیک و روانی حاکم بر بازار، انجام عرضه‌های اولیه می‌تواند مثبت ارزیابی شود. با در نظر گرفتن میزان کشش بازار، عرضه اولیه مانند تزریق جریان خون تازه به بازار سرمایه است و قطعاً به شادابی بازار کمک می‌کند.
این فعال بازار سرمایه ورود شرکت‌های دارای ظرفیت فعالیت در بورس را موجب تنوع بیشتر بازار سهام دانست و ادامه داد: با توجه به روند رو به رشدی که بازار سهام از خود نشان داده و با در نظر گرفتن برخی ملاحظات، زمان مناسبی برای ورود شرکت‌های جدید به بورس فراهم شده است.
سنگینی سایه ریسک‌ها
اما گروه دیگری از کارشناسان بازار سرمایه بر این باورند که هنوز شرایط عرضه‌های اولیه مهیا نیست از جمله هلن عصمت‌پناه کارشناس اقتصادی که با اشاره به رکود طولانی بورس تهران اظهار کرد: در دوره رکود نیز شاهد عرضه‌های اولیه متنوعی بودیم که مورد مخالفت بسیاری از فعالان بازار سرمایه قرار گرفت، اما اگر سهام یک شرکت که برای سرمایه‌گذاری و تأمین مالی قرار است وارد این بازار شود در زمان رکود بازار، عرضه اولیه شود، به دلیل خروج سرمایه و نقدینگی از بازار در دوره رکود، تقاضا برای نخستین عرضه کاهش پیدا می‌کند در نتیجه تعداد روزهای صف خرید در سهام عرضه اولیه، به ضرر شرکت مورد نظر است.
وی یادآور شد: در این شرایط، همان میزان نقدینگی مانده در بازار نیز به جای چرخش در سهام متنوع، برای جبران زیان و عقب‌ماندگی، به سمت عرضه‌های‌اولیه تزریق می‌شود و این به ضرر سهام دیگر شرکت‌هاست.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به رونق بورس در ماه گذشته ادامه داد: گرچه برای هموارسازی ریسک‌ها، جلوگیری از هیجان، کنترل نوسان‌گیری و… محدودیت دامنه نوسان همچنان برقرار است، اما فضای متعادل مثبت همچنان بر بازار حاکم است؛ تنها استراحت زمانی بسیار کوتاه را در این مدت شاهد بودیم که دوباره روند رشد را پس گرفت.
وی تصریح کرد: در این شرایط بهتر بود مدیران اجازه می‌دادند بورس تهران کمی نفس تازه کند، نقدینگی‌ها آرام‌آرام به بازار برگردند و چرخش داشته باشند، فضای رونق بازار تثبیت شود و بعد از باز شدن دامنه نوسان اقدام به عرضه اولیه می‌شد تا دامنه مثبت عرضه‌ها بیشتر باشد و بازار با اعتماد بیشتری خریدار باشد، اما تصمیم بر این است که چند عرضه اتفاق بیفتد که تاکنون چند مورد را شاهد بوده‌ایم.
عصمت‌پناه جای کسب‌وکارهای متنوع و قدرتمند در حوزه‌های خدماتی، تجاری و تولیدی فعال در بازار کار را در بورس خالی دانست و گفت: بسیاری از آنها در فهرست انتظار عرضه اولیه قرار دارند که اگر وارد بورس تهران شوند، فرآیند صورت‌های مالی آنها به نسبت گذشته کمی شفاف‌تر خواهد شد و محاسبه ارزش ذاتی آنها اتفاق می‌افتد و شرکت‌ها در مسیر مزیت رقابتی با حاکمیت شرکتی و مدیریت مالی صحیح اقدام به بازدهی از نوع سودآوری باکیفیت خواهند کرد و دائم مورد محاسبه نسبت‌های ارزش بازار و سودآوری آتی، با نظارت تحلیلگران بنیادی خواهند بود که این به نفع شرکت‌ها تمام می‌شود.
وی با اشاره به تمایل ورود پول‌های سرگردان به بورس در زمان رونق بازار ادامه داد: این موضوع حجم و چرخش نقدینگی در بازار را بالا می‌برد و به ارزش بازار کمک می‌کند همچنین این عرضه‌ها به جبران زیان‌های گذشته سهامداران در دوران رکود بازار و حتی کاهش ارزش پول آنها به دلیل تورم کمک خواهند کرد.
نظر شما