به گزارش خبرگزاری ایمنا، موضوع تعطیلی پنجشنبه‌ها و در شرایط کنونی موضوعی است که توجه بسیاری از کارشناسان اقتصادی، اجتماعی و مدیریتی را به خود جلب کرده است، این پیشنهاد که در سال‌های اخیر مطرح شده، در پی تأسیس نظم جدیدی در سیستم کاری کشور و پاسخ به نیازهای روزافزون تغییرات در شیوه‌های زندگی و کار است.
در واقع، تعطیلی پنجشنبه‌ها به‌عنوان یک تغییر قانونی و فرهنگی می‌تواند تبعات مختلفی در سطوح داخلی و بین‌المللی داشته باشد و بر بخش‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی تأثیرگذار باشد.
از منظر داخلی، بسیاری از ادارات دولتی، سازمان‌ها و شرکت‌ها در تهران و دیگر شهرهای بزرگ در حال حاضر نیز در روز پنجشنبه‌ها یا تعطیل هستند و یا ساعات کاری کمتری دارند، به همین دلیل تصویب رسمی تعطیلی پنجشنبه‌ها شاید تغییر چندانی در روند عادی فعالیت‌های اداری و تجاری نداشته باشد، اما در مقابل این تصمیم می‌تواند به‌طور جدی بر بهره‌وری کارکنان، کیفیت خدمات عمومی و حتی بر توازن کار و زندگی شهروندان تأثیر بگذارد، همچنین در دنیای امروز که فناوری‌های دیجیتال و خدمات آنلاین به‌طور گسترده‌ای جایگزین روش‌های سنتی شده‌اند، تعطیلی روز پنجشنبه ممکن است بر کاهش فشارهای اجتماعی و صرفه‌جویی در زمان و منابع نیز تأثیرات مثبتی داشته باشد.
با این حال این تغییر ممکن است تبعاتی در سطح کلان‌تری نیز ایجاد کند، به‌ویژه در زمینه‌های اقتصادی و روابط بین‌المللی، در دنیای امروز که تعاملات اقتصادی و تجاری به‌شدت وابسته به ارتباطات سریع و مستمر میان کشورها هستند، تعطیلی پنجشنبه‌ها ممکن است به قطع شدن یک روز از ارتباطات تجاری با دنیا منجر شود و این برای شرکت‌های بین‌المللی، فعالان اقتصادی و نهادهایی که با کشورهای دیگر در ارتباط هستند، چالش‌هایی به‌وجود آورد.
بنابراین، تصویب تعطیلی پنجشنبه‌ها باید با در نظر گرفتن تمام ابعاد این تغییر و عواقب آن در زمینه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی همراه باشد، این تصمیم اگرچه ممکن است به بهبود برخی از وضعیت‌های داخلی کمک کند، اما چالش‌هایی در عرصه‌های جهانی و اقتصادی نیز به همراه خواهد داشت که باید مورد توجه قرار گیرد.
با توجه به اینکه بسیاری از کشورها تعطیلات خود را با توجه به ارتباطات تجاری و اقتصادی جهانی تنظیم کرده‌اند، ایران نیز باید بررسی دقیقی از مزایا و معایب این تغییر انجام دهد تا بهترین نتیجه را از آن به‌دست آورد.
تأثیر تعطیلی پنجشنبه‌ها بر فعالیت‌های اقتصادی
قدرت الله امام وردی، کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه به خبرنگار ایمنا می‌گوید: موضوع تعطیلی پنجشنبه‌ها از دیدگاه اقتصادی نیازمند بررسی دقیق‌تری است، اما از گذشته تا حدودی پنجشنبه‌ها در کشور به‌طور غیررسمی تعطیل بوده و این تعطیلی بیشتر در شهرستان‌ها و برخی شرکت‌های خصوصی مشهود بوده است، در مجموع فعالیت‌های اقتصادی در این روز به‌طور قابل توجهی کاهش می‌یافته و به‌نوعی می‌توان گفت که این روز به طور عملی تعطیل بوده است.
وی می‌افزاید: تصویب تعطیلی رسمی پنجشنبه‌ها به‌نظر نمی‌رسد تأثیر چشم‌گیری بر روی فعالیت‌های اقتصادی داشته باشد، چون به‌طور عملی از گذشته این روز به‌عنوان روز تعطیل در نظر گرفته شده است، البته ممکن است این تصمیم از جنبه‌های اجتماعی و فرهنگی تأثیرگذار باشد اما از لحاظ اقتصادی تغییرات زیادی را ایجاد نخواهد کرد.
کارشناس اقتصادی تصریح می‌کند: اگر بخواهیم تعطیلی پنجشنبه‌ها را از منظر ارتباطات اقتصادی با جهان نگاه کنیم، ممکن است سیگنالی منفی ارسال کند. بسیاری از کشورهای جهان، به‌خصوص در حوزه‌های اقتصادی روزهای شنبه و یکشنبه را به‌عنوان تعطیلات رسمی در نظر می‌گیرند، در حالی‌که ما با تعطیلی پنجشنبه و جمعه به وضوح ارتباطات اقتصادی خود را با دنیا برای چهار روز قطع می‌کنیم و این موضوع می‌تواند بر روند تجارت و تبادل اقتصادی با دیگر کشورها تأثیر بگذارد.
امام وردی خاطرنشان می‌کند: به‌طور کلی، از نظر داخلی تعطیلی پنجشنبه‌ها به‌عنوان یک تصمیم قانونی ممکن است بیشتر به‌نوعی تأیید و تصریح یک روند قدیمی باشد که به‌طور غیررسمی در حال حاضر وجود دارد، در نتیجه، تأثیرات چندانی بر روی اقتصاد داخلی نخواهد داشت و بیشتر به‌عنوان یک تغییر قانونی در نظر گرفته می‌شود.
تأثیر بر بازار طلا و ارز
وی درباره تعطیلی پنجشنبه‌ها و تأثیر آن بر بازار طلا و ارز می‌گوید: باید به این نکته اشاره کرد که بازارهای مالی داخلی کشور در روزهای پنجشنبه به طور معمول تعطیل هستند، بنابراین اگر تعطیلی رسمی پنجشنبه‌ها به تصویب برسد، به‌طور خاص تأثیری بر بازار داخلی طلا و ارز نخواهد داشت، چرا که این بازارها در حال حاضر نیز فعالیت چندانی در این روز ندارند. نرخ طلا و ارز در ایران به‌طور عمده تحت تأثیر عوامل خارجی است و تعطیلات داخلی تأثیری بر روند جهانی قیمت‌ها ندارد، بنابراین تغییرات نرخ طلا و ارز در روزهای پنجشنبه و جمعه به‌دلیل تعطیلی داخلی نیست، بلکه به تحولات بازارهای جهانی مرتبط است.
کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه اظهار می‌کند: از منظر داخلی، تعطیلی پنجشنبه‌ها ممکن است تأثیرات اجتماعی و فرهنگی خاص خود را داشته باشد، اما از نظر اقتصادی و بهره‌وری کار تأثیر چندانی بر تولید و فعالیت‌های اقتصادی نخواهد گذاشت، در واقع تعطیلی پنجشنبه‌ها به‌عنوان یک متغیر اسمی و قانونی در نظر گرفته می‌شود و تأثیری واقعی و ملموس بر اقتصاد داخلی نخواهد داشت.
امام وردی می‌گوید: تعطیلی پنجشنبه‌ها به‌نظر نمی‌رسد تأثیر بسیاری بر نرخ طلا و ارز داشته باشد، چرا که این بازارها بیشتر تحت تأثیر عوامل خارجی قرار دارند و از طرف دیگر، این تعطیلی تأثیری محسوس بر بهره‌وری داخلی یا تولید اقتصادی نخواهد داشت.
تأثیر بر فعالیت‌های اقتصادی محلی و منطقه‌ای
سیاوش غیبی‌پور، کارشناس اقتصادی درباره تعطیلی پنجشنبه‌ها به خبرنگار ایمنا می‌گوید: اگر تعطیلی پنجشنبه‌ها به‌طور رسمی اعلام شود، ممکن است تأثیرات متفاوتی از نظر اقتصادی داشته باشد؛ از یک سو، با توجه به پیشرفت‌های فناوری و استفاده گسترده از خدمات آنلاین تعطیلی پنجشنبه‌ها ممکن است تأثیر منفی زیادی بر روی شهروندان نداشته باشد، برای نمونه بسیاری از خدمات همچون کار با بانک‌ها، دسترسی به اطلاعات یا انجام امور اداری از طریق اینترنت یا نرم‌افزارهای مختلف در دسترس هستند و مردم می‌توانند بدون مراجعه حضوری به بانک یا دیگر ارگان‌ها امور خود را انجام دهند، این روند خود موجب صرفه‌جویی در وقت و هزینه‌های اجتماعی می‌شود و می‌تواند به‌طور غیرمستقیم بهره‌وری عمومی را افزایش دهد.
وی می‌افزاید: اما از سوی دیگر تعطیلی پنجشنبه‌ها می‌تواند بر برخی از فعالیت‌های اقتصادی محلی و منطقه‌ای تأثیرگذار باشد، برای مثال تعطیلات آخر هفته در برخی کشورها و مناسبت‌های خاص همچون اعیاد یا فصول گردشگری موجب افزایش مبادلات مالی و تجاری می‌شود و فعالیت‌های اقتصادی در شهرها و مناطق مختلف رونق می‌گیرد، این موضوع در ایران نیز در تعطیلات ویژه همچون شب یلدا و دیگر اعیاد ملی مشاهده می‌شود، که جریان مالی و گردشگری را در کشور تقویت می‌کند.
کارشناس اقتصادی عنوان می‌کند: از منظر بهره‌وری در ادارات دولتی باید به این نکته توجه کرد که هدف اصلی از تعطیلی پنجشنبه‌ها افزایش کارایی و کیفیت خدمات رسانی در روزهای کاری دیگر است، برای مثال اگر کارکنان ادارات در پنج روز کاری خود به‌طور مؤثر و بدون هدر رفت زمان فعالیت کنند، ممکن است تعطیلی پنجشنبه‌ها تأثیر منفی بر روی خدمات نداشته باشد، اما در حال حاضر در بسیاری از ادارات به‌ویژه در ساعات اولیه و پایانی روز مراجعه‌کنندگان خدمات کمتری دریافت می‌کنند، بنابراین اگر کیفیت خدمات بهبود یابد و نظارت مؤثری بر روی زمان‌های کاری صورت گیرد، می‌توان از این تعطیلی به نفع بهبود بهره‌وری استفاده کرد.
تأثیر بر نرخ طلا و ارز و روابط بین‌المللی
غیبی‌پور درباره تأثیر تعطیلی پنجشنبه‌ها بر نرخ طلا و ارز و روابط بین‌المللی می‌گوید: تعطیلی یک روزه در داخل کشور ممکن است بر تعاملات اقتصادی با کشورهای دیگر اثر منفی بگذارد، چرا که بسیاری از کشورها روزهای شنبه و یکشنبه را تعطیل می‌کنند، اما اگر پنجشنبه‌ها در ایران تعطیل شود، در واقع یک روز از ارتباطات تجاری و اقتصادی با دنیا قطع خواهد شد و این موضوع به‌ویژه برای شرکت‌های تجاری، فعالان بازار ارز و طلا و دیگر نهادهای اقتصادی که با کشورهای خارجی در ارتباط هستند، می‌تواند آسیب‌زا باشد، قطع ارتباط در این روزها موجب کندی روند معاملات و کاهش سرعت تبادلات مالی می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: تعطیلی پنجشنبه‌ها ممکن است در بخش‌های خاصی از اقتصاد همچون خدمات و مبادلات محلی تأثیر مثبت داشته باشد، اما در سطح ملی و در بخش‌هایی که به تعاملات بین‌المللی وابسته هستند، می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند. برای اینکه تأثیرات منفی این تغییر کاهش یابد، نیاز است که فرآیندهای کاری در بخش‌های مختلف اقتصادی و اداری به‌طور مؤثر مدیریت و سازماندهی شوند.
کارشناس اقتصادی درباره چالش‌های احتمالی تعطیلی پنجشنبه‌ها می‌گوید: این تعطیلی چالش‌های همچون، تأثیر بر مراودات بین‌المللی، کاهش ارتباطات با کشورهای خارجی و کندی روند تبادلات تجاری؛ تأثیر بر بخش‌های خاص اقتصادی، همچون کاهش فعالیت‌های اقتصادی محلی، گردشگری و تولید در برخی صنایع؛ محدودیت در دسترسی به خدمات اداری، در صورتی که کیفیت خدمات در روزهای کاری بهبود نیابد، تعطیلی پنجشنبه‌ها می‌تواند منجر به کندی فرآیندهای اداری شود؛ تأثیر بر بهره‌وری کارمندان، اگر نظارت و مدیریت بهینه بر زمان‌های کاری وجود نداشته باشد، ممکن است بهره‌وری کاهش یابد، در نتیجه تعطیلی پنجشنبه‌ها می‌تواند مزایا و معایب خاص خود را داشته باشد که بستگی به نحوه مدیریت و سازماندهی آن دارد.
به گزارش ایمنا، تصویب تعطیلی پنجشنبه‌ها اگرچه به‌نظر می‌رسد تغییر قابل توجهی در شیوه‌های کاری و اجتماعی ایجاد کند، اما این تصمیم می‌تواند تأثیرات مختلفی هم بر اقتصاد داخلی و هم بر روابط بین‌المللی کشور داشته باشد.
از جنبه اقتصاد داخلی، تعطیلی پنجشنبه‌ها ممکن است در کوتاه‌مدت تأثیر چندانی نداشته باشد، زیرا در حال حاضر بسیاری از ادارات و بخش‌های اقتصادی، به‌ویژه در تهران و دیگر شهرهای بزرگ، این روز را به‌طور غیررسمی تعطیل می‌کنند یا ساعات کاری کمتری دارند، با این حال در صورت اجرای رسمی تعطیلی ممکن است، برخی از فعالیت‌های اقتصادی محلی همچون گردشگری، فروشگاه‌ها و خدمات عمومی که به تعطیلات آخر هفته وابسته‌اند، رونق یابند، همچنین این تصمیم می‌تواند به نفع کارکنان و شهروندان باشد، چرا که وقت آزاد بیشتری برای استراحت، فعالیت‌های اجتماعی و خانوادگی فراهم خواهد شد.
از سوی دیگر و در سطح بین‌المللی، تعطیلی پنجشنبه‌ها می‌تواند ارتباطات اقتصادی و تجاری ایران با سایر کشورها را تحت تأثیر قرار دهد.
در دنیای مدرن، که تعاملات تجاری و اقتصادی بین‌المللی به‌صورت ۲۴ ساعته و بدون وقفه در حال انجام است، یک روز تعطیلی در هفته می‌تواند به کاهش سرعت مبادلات تجاری، به‌ویژه برای شرکت‌های فعال در بازارهای جهانی، منجر شود، به عبارت دیگر قطع شدن ارتباطات اقتصادی ایران با دنیا در روز پنجشنبه می‌تواند در کوتاه‌مدت به ضرر شرکت‌ها و تجار ایرانی باشد، در بخش‌هایی که به تبادل ارز، بازارهای مالی و تولیدات صادراتی وابسته‌اند، در مجموع تصویب تعطیلی پنجشنبه‌ها اگرچه می‌تواند برخی از مزایای اجتماعی و فرهنگی را به همراه داشته باشد، اما در سطح اقتصادی و بین‌المللی چالش‌هایی را برای روابط تجاری و تبادلات مالی ایجاد خواهد کرد.
برای کاهش این تأثیرات منفی لازم است که برنامه‌ریزی دقیق و مدیریتی صورت گیرد تا از یک سو بهره‌وری در داخل کشور افزایش یابد و از سوی دیگر ارتباطات بین‌المللی و تجاری کشور به حداقل آسیب برسد.
گزارش از: سمانه رمضانی
نظر شما