به گزارش خبرگزاری ایمنا، ناباروری یکی از مشکلاتی است که بسیاری از زوج‌ها با آن مواجه می‌شوند و با توجه به گزارش‌های سازمان بهداشت جهانی (WHO)، حدود ۱۷.۵ درصد از جمعیت بزرگسال جهان یعنی حدود یک نفر از هر شش نفر در طول زندگی خود از ناباروری رنج می‌برند، علل ناباروری می‌تواند متنوع و پیچیده باشد و به عوامل مختلفی از جمله ژنتیک، سن، سبک زندگی و شرایط پزشکی زوجین بستگی داشته باشد، یکی از علل شایع ناباروری، اختلالات هورمونی است و بیماری‌هایی همچون سندرم PCOS و اندومتریوز نیز می‌تواند به ناباروری منجر شود.
عوامل سبک زندگی نیز نقش مهمی در ناباروری دارند و مصرف مواد مخدر، الکل و دخانیات می‌تواند بر درگیر شدن افراد با مشکلات ناباروری منجر شود، همچنین چاقی و کمبود وزن از عواملی است که می‌تواند تعادل هورمونی را مختل کند و به ناباروری منجر شود، در این بین، استرس و فشار روانی نیز می‌تواند تأثیر منفی بر سیستم تولید مثل داشته باشد و مشکلاتی را در فرایند بارداری ایجاد کند.
برای پیشگیری از ناباروری، تغییرات در سبک زندگی می‌تواند مؤثر باشد و ترک سیگار و کاهش مصرف الکل، مصرف مواد غذایی سالم و متعادل و مدیریت وزن می‌تواند به بهبود سلامت افراد و باروری کمک کند، همچنین انجام ورزش منظم و کاهش استرس از جمله راهکارهایی است که می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و افزایش شانس بارداری منجر شود.
درمان‌های ناباروری بسته به علت و شدت آن متفاوت است، یکی از روش‌های درمانی معمول، دارودرمانی است که به تنظیم هورمون‌ها و بهبود فرایند باروری کمک می‌کند و کلومیفن سیترات و لتروزول از جمله داروهایی است که به این منظور مورد استفاده قرار می‌گیرد و استفاده از تکنیک‌های جراحی برای درمان بعضی بیماری‌ها نیز ممکن است ضروری باشد.
یکی دیگر از روش‌های درمانی ناباروری، تکنیک‌های کمک باروری است؛ لقاح مصنوعی (IVF) یکی از رایج‌ترین روش‌ها در این زمینه است و تکنیک‌های دیگری مانند ICSI و تلقیح داخل رحمی یا IUI نیز ممکن است مورد استفاده قرار گیرد، روش‌های طب سنتی و مکمل نیز می‌تواند به بهبود ناباروری کمک کند و استفاده از گیاهان دارویی، طب سوزنی و ماساژ به عنوان روش‌های مکمل در کنار درمان‌های پزشکی، می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و افزایش شانس بارداری منجر شود، البته مشورت با پزشکان متخصص پیش از استفاده از این روش‌ها ضروری است.
یکی دیگر از راهکارهای درمانی ناباروری، مشاوره روان‌شناسی است، چراکه مشکلات روانی و استرس می‌تواند به ناباروری دامن بزند و مدیریت این عوامل می‌تواند به بهبود شانس بارداری کمک کند و کاهش استرس و افزایش اعتماد به نفس زوجین را به همراه داشته باشد.
کاهش میزان باروری در پی ابتلاء به بیماری‌ها و مصرف دارو
هتاو قاسمی طهرانی، متخصص زنان، فلوشیپ ناباروری IVF و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی با بیان اینکه در علل ناباروری زنان و مردان دخیل هستند، به خبرنگار ایمنامی‌گوید: سیستم تولید مثل زنان از بخش‌های مختلفی تشکیل می‌شود که در صورت مختل شدن سلامت هر یک از بخش‌ها ، ناباروری ایجاد می‌شود و PCOS از جمله دلایل مختل شدن سلامت سیستم تولید مثل در زنان به‌شمار می‌رود.
وی با بیان اینکه سندروم کوشینگ و مشکلات تیروئید پیش‌رونده ممکن است سلامت باروری زنان را تحت تأثیر قرار دهد، می‌افزاید: سن بالای زنان از جمله موضوعاتی است که می‌تواند منجر به ناباروری شود و زنانی که بالای ۳۵ سال دارند، در معرض خطر درگیر شدن با ناباروری قرار می‌گیرند.
متخصص زنان، فلوشیپ ناباروری IVF و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تصریح می‌کند: ابتلاء به بعضی بیماری‌ها از جمله لوپوس یا بیماری‌های روماتولوژیسم و داروهای مصرفی افراد می‌تواند منجر به کاهش میزان باروری شود و زمانی که پزشک معالج این افراد به آن‌ها اجازه بارداری داد، باید هرچه سریع‌تر نسبت به بارداری اقدام کنند، چراکه بیماری و داروهای مصرفی مرتبط با آن می‌تواند کاهش شانس باروری را به همراه داشته باشد.
شناسایی علت ناباروری، مهم‌ترین بخش درمان ناباروری زوجین است
قاسمی طهرانی با بیان اینکه بعضی داروهای مورد استفاده مردان در ورزش بدنسازی، هورمون تستوسترون است که این مسئله باعث مهار هورمون‌های مغزی در افراد می‌شود و آسیب‌هایی برای سلامت باروری آن‌ها به همراه دارد، ادامه می‌دهد: این داروها می‌تواند باروری در زنان را نیز مختل کند، اما به طور کلی، این داروها توسط زنان کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
وی با بیان اینکه اضافه وزن در زنان ممکن است منجر به اختلال در روند تخمک‌گذاری شود، می‌گوید: چاقی و اضافه وزن در زنان و مردان از جمله عوامل مؤثر بر کاهش باروری به شمار می‌رود و در صورتی که افراد خواهان بارداری هستند، باید شاخص بدنی خود را با استفاده از ورزش و فعالیت‌های بدنی مناسب و رژیم‌های تغذیه‌ای، در محدوده مناسب نگه دارند.
متخصص زنان، فلوشیپ ناباروری IVF و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی با تاکید بر اینکه مهم‌ترین موضوعی که برای درمان زوج‌های نابارور مدنظر قرار می‌گیرد، شناسایی علت ناباروری است، اضافه می‌کند: القای تخمک‌گذاری ، تلقیح داخل رحمی و IVF راهکارهای درمان ناباروری در زوجین به‌شمار می‌رود.
در ۵۰ درصد موارد، مردان در ناباروری نقش دارند
پیمان صالحی، متخصص اورولوژی و ناباروری مردان با بیان اینکه زوجینی که حدود یک سال از اقدام آن‌ها برای فرزندآوری می‌گذرد، اما هنوز باروری اتفاق نیفتاده است، وارد فاز ناباروری می‌شوند، البته در صورتی که سن زن بالاتر از ۳۵ سال باشد، یک سال بیان شده به شش ماه کاهش پیدا می‌کند، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: میانگین شیوع جهانی ناباروری حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد است که ممکن است در بعضی کشورها این عدد روی ۴ درصد باشد و در بعضی کشورها به ۴۰ درصد هم برسد.
وی با بیان اینکه میانگین شیوع ناباروری زوجین در کشورها بسته به فاکتورهای محیطی، مواد شیمیایی و حتی آلودگی هوا متفاوت است، می‌افزاید: به صورت میانگین، مردان حداقل ۳۰ تا ۴۰ درصد به صورت اختصاصی و زنان حدود ۵۰ درصد در ناباروری تأثیرگذار هستند، گاهی اوقات نیز ممکن است ناباروری در حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد موارد به صورت ناشناخته بروز کند یا هر دو زوج در ناباروری تأثیرگذار باشند.
متخصص اورولوژی و ناباروری با اشاره به اینکه به طور کلی در حدود ۵۰ درصد موارد و گاهی بیشتر، مردان می‌توانند در ناباروری و سقط جنین نقش داشته باشند، تصریح می‌کند: واریکوسل شایع‌ترین علت قابل اصلاح ناباروری در مردان است که بروز آن در سنین کمتر از ۱۰ سالگی نادر است و شیوع آن در افراد بالغ جوان حدود ۵۰ درصد است و در ۲۰ تا ۴۰ درصد افرادی که با ناباروری اولیه و ۶۰ تا ۷۰ درصد از افرادی که با ناباروری ثانویه به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند، این بیماری دیده شده است.
چه عواملی منجر به آسیب سلامت باروری مردان می‌شود؟
صالحی با بیان اینکه ردپایی از زمینه وراثت در بیماری واریکوسل دیده می‌شود، ادامه می‌دهد: عواملی از جمله مصرف الکل، سیگار، قلیان، گرما، وضعیت شغلی و امواج می‌تواند آسیب‌هایی برای سلامت باروری مردان به همراه داشته باشد، همچنین مصرف بعضی داروها، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی نیز ممکن است خطر ابتلاء به ناباروری در مردان را افزایش دهد.
وی با بیان اینکه عوامل محیطی نقش بسزایی در کاهش شانس باروری افراد دارد، می‌گوید: تنباکو دارای بیش از ۴۷۰۰ ماده شیمیایی است که این ماده‌های شیمیایی می‌تواند تأثیر منفی بر سلامت باروری افراد داشته باشد و گرمای ایجاد شده بر اثر نشستن طولانی‌مدت، استفاده از سونا و وان آب گرم، دوچرخه‌سواری حرفه‌ای و داشتن مشاغلی که افراد را در معرض گرما قرار می‌دهد نیز خطر ناباروری در مردان را افزایش می‌دهد.
متخصص اورولوژی و ناباروری با اشاره به اینکه بیش از ۱۰۴ هزار نوع ماده شیمیایی گزارش شده است که در کارگاه‌های صنعتی وجود دارد که در صورت ورود آن‌ها به بدن، خطر ناباروری افراد افزایش می‌یابد، اضافه می‌کند: توصیه می‌شود مردان در معرض گرمای شدید قرار نگیرند یا در صورت قرارگیری در معرض گرما، سعی کنند بدن خود را خنک نگه دارند، چراکه حتی قرارگیری کوتاه‌مدت افراد در معرض گرما می‌تواند بر سلامت باروری تأثیرگذار باشد.
به گزارش ایمنا، زوج‌های نابارور با چالش‌ها و مشکلات متعددی روبه‌رو می‌شوند که می‌تواند تأثیرات عمیقی بر زندگی شخصی و اجتماعی آن‌ها بگذارد و برخی از زوجین ممکن است از خانواده و دوستان خود فاصله بگیرند تا از پرسش‌ها و نظرات نامناسب درباره وضعیت و شرایط زندگی خود جلوگیری کنند و برای مدیریت این چالش‌ها، نیاز به حمایت روانی، مشاوره خانواده و دسترسی به منابع مالی مناسب برای درمان وجود دارد.
با توجه به تأثیرات گسترده ناباروری بر زندگی زوجین، ارائه حمایت‌های جامع و مناسب می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و افزایش امیدواری آن‌ها کمک کند و آگاهی و آموزش در مورد علل، پیشگیری و درمان ناباروری می‌تواند به بهبود وضعیت زوج‌های مبتلا به این مشکل منجر شود، همچنین افزایش آگاهی جامعه در مورد اهمیت سبک زندگی سالم، انجام معاینات منظم پزشکی و استفاده از روش‌های درمانی مؤثر می‌تواند به کاهش نرخ ناباروری و افزایش شانس بارداری موفق منجر شود.
نظر شما