روز جهانی معلولین و شهرهای مناسب برای توان‌خواهان

به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، فرانکلین روزولت سال ۱۹۳۳ به‌عنوان نخستین رئیس‌جمهوری انتخاب شد که با معلولیت زندگی می‌کرد. روزولت مدافع حقوق افراد همچون خود بود و تلاش کرد تا موقعیت‌های برابر را برای آن‌ها فراهم کند. نخستین بازی‌های پارالمپیک رسمی در ۱۹۶۰ برگزار شد که فرصتی برای افراد دارای معلولیت بود تا در رقابت‌های ورزشی مهارت‌های خود را به نمایش بگذارند. قانون توان‌بخشی برای محافظت از حقوق مدنی افراد دارای معلولیت در ۱۹۷۳ تصویب شد. این قانون گامی مهم در جهت تضمین فرصت‌های برابر و جلوگیری از تبعیض برای معلولان بود.

سازمان ملل متحد در ۱۹۷۶ تصمیم گرفت که سال ۱۹۸۱ به‌عنوان سال بین‌المللی افراد دارای معلولیت باشد؛ این تصمیم نشان‌دهنده تعهد جامعه جهانی به ارتقای برابری و کرامت معلولان بود. مجمع عمومی سازمان ملل ۱۹۸۱ این سال را به‌عنوان سال افراد دارای معلولیت «با هدف برابری» اعلام کرد و بر اهمیت توجه به نیازهای این افراد و ایجاد فرصت‌های برابر برای آن‌ها تأکید کرد.

مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۱۹۹۲، سوم دسامبر را به‌عنوان روز جهانی افراد دارای معلولیت نامگذاری کرد تا جامعه جهانی را به تمرکز بر چالش‌ها و دستاوردهای معلولان تشویق کند. استرالیا در سال ۲۰۱۳ طرح بیمه ملی معلولیت را تصویب کرد که نشان‌دهنده تلاش این کشور برای ارائه حمایت‌های مناسب و کمک به بهبود زندگی افراد دارای معلولیت است.

افزایش آگاهی جامعه

آموزش افراد و برگزاری کارگاه‌های مشارکتی برای افزایش سطح آگاهی جامعه از نیازهای معلولان اقدامی ضروری در شهرها است که مزایای فراوانی به‌دنبال دارد. مسئولان و کارمندانی که انواع شرایط معلولیت را بشناسند، می‌توانند به مشتریان دارای معلولیت خدمات بهتری ارائه دهند و در نتیجه معلولان احساس درک بیشتر توسط جامعه می‌کنند و به‌راحتی برای رفع نیازهای خود گام برمی‌دارند.

کارمندان مؤسسات مختلف با آموختن قانون برابری ۲۰۱۰ که به‌طور قانونی از افراد در برابر تبعیض در محل کار و جامعه محافظت می‌کند و دیگر قوانین مربوط به حقوق افراد دارای معلولیت، می‌توانند از بروز مسائل قانونی و برخورد ناعادلانه با این افراد پیشگیری کنند. معلولان هر روز در جامعه با شرایط سختی دست‌وپنجه نرم می‌کنند و آموزش در این زمینه می‌تواند شرایط را برای ایجاد ارتباط صمیمی میان آن‌ها و دیگر اعضای جامعه فراهم کند و رفاه آن‌ها را در جامعه ارتقا دهد.

آموزش افراد می‌تواند سوگیری ناخودآگاه و اطلاعات نادرست موجود در جامعه را کاهش دهد، نگرش‌ها درباره این افراد را تغییر دهد تا معلولان نیز به‌عنوان بخشی برابر از جامعه پذیرفته شوند. اعتبار بخشیدن به کارکنان دارای معلولیت سازمان‌های مختلف نشان می‌دهد که احساسات، تجربیات و تلاش آن‌ها برای سازمان مهم و معتبر است و موجب تقویت اعتمادبه‌نفس، انگیزه و احساس ارزشمندی این افراد می‌شود.

برنامه‌ریزی شهری فراگیر برای معلولان

مدیریت شهری با ایجاد اطمینان از اینکه محیط‌های شهری قابل‌دسترس، فراگیر و پاسخگوی نیازهای افراد معلول است، نقش حیاتی در افزایش کیفیت زندگی این افراد ایفا می‌کند. شهرها و زیرساخت‌های شهری باید به‌گونه‌ای طراحی و ساخته شوند که برای همه افراد، صرف‌نظر از نوع و میزان توانایی، قابل استفاده باشند.

برای مثال، وجود رمپ‌ها، آسانسورها و نشانه‌گذاری‌های لمسی در فضاهای شهری، امکان تردد و استفاده از خدمات را برای افراد با محدودیت‌های حرکتی یا بینایی فراهم می‌کند. مدیریت شهری با تمرکز بر قابلیت دسترسی و فراگیری در برنامه‌ریزی‌ها و توسعه‌های شهری، محیطی دوستانه برای افراد دارای معلولیت ایجاد می‌کند که منجر به افزایش کیفیت زندگی و تجربه روزمره آن‌ها در سطح شهر می‌شود.

قابلیت دسترسی در برنامه‌ریزی شهری

برنامه‌ریزی شهری که اصول طراحی فراگیر را در نظر می‌گیرد، تضمین می‌کند که فضاهای عمومی، سیستم‌های حمل‌ونقل و ساختمان‌ها برای تمام افراد، صرف‌نظر از توانایی‌های جسمی آن‌ها، قابل‌دسترس است. این اصول شامل پیاده‌روهای با لبه‌های شیب‌دار، آسانسورها و کفپوش‌های لمسی است که تردد در شهر را برای کاربران ویلچر و افراد با معلولیت بینایی آسان می‌کند.

ایجاد نقش‌هایی همچون «مسئول دسترسی» در سازمان‌های برنامه‌ریزی شهری، گام مهمی در جهت پاسخگویی به نیازهای افراد دارای معلولیت است و مسئول تضمین انعکاس الزامات دسترسی افراد دارای معلولیت در استانداردهای توسعه شهری است. این مسئولان بر رعایت مقررات دسترسی نظارت و از اعمال رویکردهای بر پایه فراگیری در توسعه‌های جدید حمایت می‌کنند.

حمل‌ونقل و تردد

مدیریت شهری باید توسعه سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی قابل‌دسترس را در اولویت برنامه‌های خود قرار دهد که شامل اتوبوس‌های کم‌ارتفاع، ایستگاه‌های قابل‌دسترسی و علائم واضح برای کمک به جهت‌یابی است. شهرها می‌توانند با بهبود گزینه‌های حمل‌ونقل، تردد افراد دارای معلولیت را تسهیل کنند و دسترسی آن‌ها به شغل، آموزش و فعالیت‌های اجتماعی را افزایش دهند. این رویکرد نه‌تنها به نفع معلولان است، بلکه حمل‌ونقل پایدار شهری را برای همه ساکنان ترویج می‌کند.

مشارکت جامعه و چارچوب‌های سیاستی

درگیر کردن افراد دارای معلولیت در فرایند برنامه‌ریزی شهری برای ایجاد محیط‌هایی که به‌طور واقعی نیازهای آن‌ها را برآورده می‌کند، امری ضروری است. این مشارکت تضمین می‌کند که تجربیات آن‌ها در سیاست‌گذاری‌ها و تصمیم‌گیری‌های طراحی منعکس و به راه‌حل‌های مؤثرتر منجر شود.

اجرای سیاست‌های منع تبعیض در چارچوب‌های مدیریت شهری از حقوق این افراد محافظت می‌کند و مشارکت آن‌ها در همه جوانب زندگی اجتماعی را ترویج می‌دهد. این سیاست‌ها به اطمینان از دسترسی برابر به مسکن، اشتغال، آموزش و خدمات عمومی کمک می‌کند.

توانمندسازی اقتصادی

محیط‌های شهری فراگیر به توانمندسازی اقتصادی کمک می‌کنند و امکان مشارکت کامل در فضای کار را در اختیار افراد دارای معلولیت قرار می‌دهند. زمانی که شهرها با در نظر گرفتن قابلیت دسترسی طراحی می‌شوند، معلولان می‌توانند بدون رویارویی با موانع فیزیکی به دنبال اشتغال باشند.

ایجاد فضای فراگیر از طریق طراحی قابل‌دسترس و مشارکت جامعه، موجب کاهش انزوای اجتماعی میان افراد دارای معلولیت می‌شود و آن‌ها را به شرکت در فعالیت‌های اجتماعی تشویق می‌کند و رفاه کلی جامعه را ارتقا می‌دهد.

شهرهای موفق فراگیر برای معلولان

مطالعات انجام‌شده چندین شهر را در سراسر جهان شناسایی کرده است که از نظر دسترسی برای ساکنان و همچنین گردشگران دارای معلولیت عالی هستند و از امکانات کافی برای برطرف کردن نیازهای این افراد از جمله نیازهای حرکتی، دسترسی، اسکان و اشتغال برخوردار هستند. در ادامه بعضی از برترین شهرهای فراگیر جهان برای معلولان معرفی می‌شود.

آمستردام، بهترین شهر جهان برای افراد دارای معلولیت

ویژگی‌های دسترسی‌پذیری آمستردام

حمل‌ونقل عمومی: سیستم حمل‌ونقل عمومی آمستردام با در نظر گرفتن دسترسی‌پذیری طراحی شده است. ترامواها و اتوبوس‌های قابل دسترس به‌راحتی امکان جابه‌جایی در سراسر شهر را برای افراد با چالش‌های حرکتی فراهم می‌کنند. ایستگاه‌ها نیز مجهز به آسانسور و رمپ هستند تا افراد با محدودیت حرکتی بتوانند با خیال آسوده از شبکه حمل‌ونقل استفاده کنند.

جاذبه‌های فرهنگی: بسیاری از موزه‌ها و جاذبه‌های آمستردام مانند موزه ریجکس و موزه ونگوگ، دسترسی‌پذیری را برای بازدیدکنندگان دارای معلولیت فراهم کرده‌اند. این شامل تورهای راهنما و تسهیلاتی است که نیازهای مختلف را برآورده می‌کند.

طراحی شهری: زیرساخت‌های شهر نیز به‌دلیل زمین هموار و پیاده‌روهای مناسب‌سازی شده، برای کاربران ویلچر مناسب است. تعهد آمستردام به فراگیری در سیاست‌های برنامه‌ریزی شهری که به اولویت‌بندی دسترسی‌پذیری در فضاهای عمومی می‌پردازد، مشهود است.

دهکده توانمندسازی سنگاپور

ابتکار سنگاپور در راه‌اندازی دهکده توانمندسازی، از طریق اصول طراحی همگانی و با تأکید بر فرصت‌های آموزشی و شغلی برای افراد دارای معلولیت از این افراد حمایت می‌کند. سنگاپور با اجرای این اقدامات، محیطی را ایجاد کرده است که نه‌تنها افراد دارای معلولیت را در بر می‌گیرد، بلکه به توانمندسازی آن‌ها نیز کمک می‌کند.

سیاست‌های جامع برلین، آلمان

برلین به‌دلیل داشتن سیاست‌های گسترده در زمینه معلولیت و سرمایه‌گذاری قابل‌توجه در قابلیت دسترسی، به‌عنوان شهر نمونه برای توسعه شهری فراگیر در جهان شناخته شده است. این شهر با اجرای اقدامات فراگیری، به ایجاد محیطی دست یافته است که نیازهای افراد دارای معلولیت را در نظر می‌گیرد و به توانمندسازی آن‌ها کمک می‌کند.

لاس‌وگاس، ایالات متحده آمریکا

لاس‌وگاس با وجود تعداد زیادی اتاق‌های قابل‌دسترس و امکانات مناسب در هتل‌ها از جمله حضور متخصصانی برای کمک به میهمانان معلول، یکی از شهرهای برتر فراگیر در جهان است که با سرمایه‌گذاری در تسهیلات و خدمات مناسب برای افراد دارای معلولیت، موفق به ایجاد تجربه مثبتی برای این گروه از مسافران شده است. این شهر به‌دلیل توجه به نیازهای معلولان در طراحی زیرساخت‌های خود، به یکی از مقاصد محبوب بازدیدکنندگان دارای معلولیت تبدیل شده است.

نیویورک، ایالات متحده آمریکا

نیویورک دارای سیستم حمل‌ونقل عمومی قابل‌دسترس است و جاذبه‌های مشهوری همچون مجسمه آزادی و پارک مرکزی را دارد که به بازدیدکنندگان با ناتوانی‌های حرکتی خدمات ارائه می‌دهد. این شهر با سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های قابل‌دسترس همچنین تمرکز بر فراگیری در توسعه‌های شهری خود، محیطی دوستدار و مناسب برای افراد دارای معلولیت ایجاد کرده است.

شهر نیویورک در حال آزمایش سیستم راهنمایی (BEACON SYSTEM) است که به افراد نابینا امکان فعال‌سازی سیگنال‌های تردد را از راه دور می‌دهد. این فناوری جدید به افراد دارای معلولیت بصری کمک می‌کند تا بتوانند به‌طور مستقل و ایمن در محیط شهری تردد داشته باشند.

اورلاندو، ایالات متحده آمریکا

اورلاندو که میزبان پارک‌های موضوعی بزرگی همچون دنیای والت دیزنی است، به‌دلیل تعهد خود به قابلیت دسترسی به‌ویژه در انواع اقامتگاه‌ها و خدمات طراحی‌شده برای مسافران دارای معلولیت، مورد تحسین جهانیان قرار گرفته است.

پاریس، فرانسه

پاریس با اجرای قانون قابلیت دسترسی در سال ۲۰۰۵، پیشرفت‌های قابل‌توجهی در زمینه فراگیر بودن داشته است و سیستم‌های حمل‌ونقل و فضاهای عمومی را برای پاسخگویی بهتر به نیازهای افراد دارای معلولیت بهبود بخشیده است. اجرای این قانون به‌عنوان نقطه عطفی برای پاریس عمل کرد و از آن زمان تاکنون، به‌طور هدفمند اقداماتی را در جهت افزایش قابلیت دسترسی در سراسر زیرساخت‌ها و امکانات عمومی از جمله اتوبوس‌ها، مترو و قطارهای شهری، همچنین پیاده‌روها و میادین اصلی انجام داده است.

شانگهای، چین

شانگهای یکی از شهرهای پیشرو در زمینه قابلیت دسترسی در سطح جهانی است و تلاش‌های آن بسیار گسترده و جامع است که شامل حمل‌ونقل عمومی از جمله مترو و اتوبوس، همچنین امکانات قابل‌دسترس برای طیف گسترده‌ای از معلولیت‌ها از جمله مشکلات حرکتی، بینایی و شنوایی در سطح شهر می‌شود که برای مثال می‌توان طراحی و ساخت ساختمان‌ها، پیاده‌روها و سایر فضاهای عمومی با در نظر گرفتن نیازهای معلولین را نام برد.

یکی از اقدامات نوآورانه شانگهای در این زمینه، استفاده از فناوری‌هایی همچون سیگنال‌های پیاده‌روی متصل است که به افراد نابینا و کم‌بینا کمک می‌کند تا به‌طور ایمن در سطح شهر تردد داشته باشند. با ترکیب زیرساخت‌های فیزیکی و فناوری‌های پیشرفته، شانگهای در تلاش است تا محیطی فراگیر و قابل‌دسترس برای همه شهروندان و بازدیدکنندگان خود ایجاد کند.

توکیو، ژاپن

توکیو شهری است که به‌طور جدی در زمینه افزایش قابلیت دسترسی سیستم حمل‌ونقل عمومی خود سرمایه‌گذاری کرده است و اقدامات آن شامل بهبود دسترسی در مترو، قطارهای شهری، اتوبوس‌ها و سایر گزینه‌های حمل‌ونقل عمومی است. توکیو همچنین متعهد به تضمین دسترسی بازدیدکنندگان دارای معلولیت در مناطق گردشگری اصلی و جاذبه‌های شهر است و تلاش می‌کند با سرمایه‌گذاری در ارتقای زیرساخت‌ها و امکانات در این مناطق، تجربه گردشگری برای معلولان را ارتقا دهد.