به گزارش خبرگزاری ایمنا، در سالهای گذشته چالشهای زیادی پیش روی مادران شاغل قرار دارد، بهویژه آنهایی که در محیطهای علمی و تحقیقاتی مشغول به کار هستند. این چالشها اغلب از نبود حمایتهای کافی برای شیردهی و مراقبت از فرزند به وجود میآید. در حالی که سازمان جهانی بهداشت (WHO) توصیه میکند که مادران بهطور انحصاری در شش ماه اول زندگی نوزاد، آنها را با شیر خود تغذیه کنند، تحقیقات نشان میدهد که بسیاری از مادران به دلایل مختلف از جمله فشارهای شغلی، این امکان را ندارند.
کالین سالیوان، روانشناس دانشگاه ایالتی ووستر در ماساچوست، تجربهای تلخ از مادر بودن در محیط علمی دارد. او که در سال ۲۰۱۴ نخستین فرزند خود را به دنیا آورد، تنها سه هفته بعد از زایمان به تدریس بازگشت. در این مدت، ساعتهای زیادی را به شیردهی و دوشیدن شیر در میان کلاسهای خود اختصاص میداد و در نهایت شبها به خانه باز میگشت تا فرزندش را مراقبت کند. این روند تا مدتها ادامه داشت تا زمانی که فرزند دومش متولد شد.
سالها بعد، در زمان تولد دومین فرزندش، احساس اطمینان بیشتری پیدا کرده بود و میدانست که چطور از حقوق خود دفاع کند. تجربهای که هیچگاه فراموش نمیکند، دریافت ایمیلی از بخش منابع انسانی دانشگاه بود که در آن اشاره شده بود شکایتی ناشناس از او به ثبت رسیده است. شکایت اینطور بیان شده بود که سالیوان سیاست دانشگاه را در مورد آوردن فرزند به محل کار نقض کرده است. اگرچه شکایت رد شد، اما سالیوان به شدت تحت تأثیر قرار گرفت و تا مدتها این اتفاق ذهن او را مشغول کرد.
موانع موجود برای شیردهی به مادران در بسیاری از کشورهای جهان همچنان بهطور گستردهای وجود دارد. بعضیاز این موانع، ساختاری هستند و به سیاستهای نهادها و سازمانها مربوط میشوند. دیگر موانع، فرهنگی و اجتماعیاند. بعضیکشورها هنوز هم شیردهی را بهعنوان یک رفتار نادرست یا مشکلساز برای زنان در نظر میگیرند و در بسیاری از محیطهای کاری، فضای مناسب برای شیردهی وجود ندارد.
به گفته سونیا هرناندز کوردرو، متخصص تغذیه در دانشگاه ایبروآمریکایی مکزیکوسیتی، بسیاری از کشورها با وجود توصیههای جهانی در مورد شیردهی، نتوانستهاند زیرساختهای لازم برای حمایت از مادران شاغل را فراهم کنند. «تغذیه نوزاد با شیر مادر نه تنها برای کودک مفید است، بلکه فواید زیادی نیز برای مادران به همراه دارد. این مسئله باید در سیاستگذاریهای کلان کشورهای مختلف مورد توجه قرار گیرد.»
چالشهای محیط دانشگاهی
یکی از مشکلات عمده مادران شاغل در محیطهای علمی، نبود حمایت کافی در فضاهای دانشگاهی است. در رشتههای STEM (علم، فناوری، مهندسی و ریاضی)، زنان و مادران بیشتر از سایرین دچار مشکلاتی همچون ترک تحصیل و ترک شغل میشوند. بهطو ویژه، مادران در این حوزهها بیشتر تحت فشار قرار میگیرند.
ایزابل تورس، یکی از بنیانگذاران سازمان «مادران در علم» در فرانسه در مصاحبهای با تأکید کرد که در بسیاری از موارد، زنان با چالشهای بسیاری مواجه هستند که بر ادامه کار و تحصیل آنها تأثیر میگذارد. «اگر یک مادر در محیط علمی نتواند از فرزند خود مراقبت کند و در عین حال فشارهای شغلی را تحمل کند، احتمال ترک حرفه و تحصیل برای او بسیار بالا میرود.»
در مقابل، کشورهایی همچون نروژ، سوئد و دانمارک با ایجاد سیاستهای حمایتی برای مادران شاغل، گامهای مهمی در جهت حل این مشکل برداشتهاند. در نروژ، به مادران دو ساعت مرخصی شیردهی با حقوق داده میشود که این سیاست موجب افزایش نرخ شیردهی در این کشور شده است.
فرناندا استانیسکواسکی، زیستشناس دانشگاه فدرال ریو گرانده دوسول در برزیل، در مورد سیاستهای حمایتی کشورهای اسکاندیناوی اظهار میکند: کشورهای شمال اروپا موفق شدهاند با ایجاد شرایط حمایتی، زنان را ترغیب کنند که به شیردهی ادامه دهند. این حمایتها به مادران اجازه میدهد که در کنار انجام وظایف شغلی و علمی، به مسئولیتهای مادری خود نیز توجه داشته باشند.
توصیهها و اقدامات لازم
برای ایجاد تغییرات مثبت در این زمینه، کارشناسان معتقدند که باید حمایتهای مالی و قانونی برای مادران شاغل در نظر گرفته شود. بهعنوان مثال، در ایالات متحده، بنیاد ملی علوم و مؤسسه ملی بهداشت برنامههایی را برای حمایت از زنان شاغل در محیطهای علمی ارائه دادهاند. این برنامهها شامل مرخصی با حقوق، تأمین هزینههای مراقبت از کودک و فراهم آوردن فضای مناسب برای شیردهی در محیط کار میشود.
به گفته مریا آلبا، متخصص علوم اجتماعی در ایالات متحده، باید از تجربیات موفق کشورهای دیگر در این زمینه استفاده کرد. «کشورهایی که در این زمینه پیشرفت کردهاند، ثابت کردهاند که این سیاستها نهتنها به نفع مادران است، بلکه در درازمدت به نفع جامعه نیز خواهد بود.
با توجه به تجارب موجود در سطح جهانی، بهنظر میرسد که برای حل مشکلات موجود، باید نهتنها تغییرات ساختاری و قانونی در نظر گرفته شود، بلکه تغییرات فرهنگی نیز ضروری است. باید در جوامع علمی و دانشگاهی، پذیرش و حمایت از مادران شاغل در اولویت قرار گیرد. تنها در این صورت است که میتوان امید داشت که نرخ شیردهی افزایش یابد و زنان بتوانند بهطور همزمان هم به شغل خود ادامه دهند و هم از فرزند خود مراقبت کنند.
باید در نظر داشت که در دنیای امروز، حفظ تعادل میان شغل و زندگی شخصی به یکی از اولویتهای اصلی جوامع تبدیل شده است و تحقق این هدف تنها با حمایتهای مؤثر از والدین، به ویژه مادران، ممکن خواهد شد.
نظر شما